🔐مقام1-دلیل بدون لحاظ معارض- صغروی-عام و خاص
👈مثال شرعی:
(و #المطلقات یتربصن بأنفسهن ثلاثة قروء ... و #بعولتهن أحق بردهن فی ذلک ...) . #مطلقات (زنان مطلقه) #عام می باشند ولی #ضمیر در (#بعولتهن) به بعضی از #زنان_مطلقه یعنی کسانی که طلاق رجعی داده شده اند بازمی گردد.
⁉️اینجا چه بگوییم؟
1️⃣بگوییم #مطلقات عام نیست و مراد فقط زنان رجعی اند؟
2️⃣یا بگوییم #مطلقات عام می باشد و ضمیر به بعض آنها باز می گردد.
1️⃣اگر بگوییم مطلقات عام می باشند آنگاه 3 عده نگه داشتن برای همه زنان است (اعم از رجعی و غیر رجعی)
2️⃣ولی اگر بگوییم ضمیر مانع عمومیت عام می باشد آنگاه فقط بر زنانی که طلاق رجعی گرفته اند لازم است که 3 عده نگه دارند ولی در مورد زنان غیر رجعی از این آیه حکمی به دست نمی آید.
#مقام1_دلیل_بدون_لحاظ_معارض_صغروی_عام
@Qabasat
🔐مقام1-دلیل بدون لحاظ معارض- صغروی-عام و خاص
📣نظر علماء
1️⃣نظر آیت الله مظفر: ظهور عام باقیست و باید ضمیر را حمل بر استخدام کنیم، یعنی بگوییم ضمیر به بعض از عام رجوع می کند پس از این آیه به دست آمد که هم در طلاق رجعی و هم غیر رجعی، 3 عده نگه داشتن لازم است.
2️⃣آیت الله سبحانی این بحث را در الموجز مطرح نفرموده اند.
📣خلاصه نظر علماء:
1️⃣بعضی علماء اصالت العموم جاری کرده و گفته اند عموم باقیست و در ضمیر تصرف کرده اند و گفته اند استخدام رخ داده.
2️⃣بعضی علماء اصالت عدم استخدام جاری کرده و در عمومیت عموم تصرف کرده.
3️⃣برخی گفته اند هیچکدام از این دو اصل جاری نمی شود و به اصول عملیه رجوع می کنیم.
#مقام1_دلیل_بدون_لحاظ_معارض_صغروی_عام
@Qabasat
🔐صوت را به همراه دیدن عکس استماع بفرمایید 👆👆
#کلیات_منطق
@Qabasat
🔐مقام1-دلیل بدون لحاظ معارض- صغروی-عام و خاص
🔹🔹استثنای واقع بعد از چند جمله
👇مثال1:
#همه_مردم را تکریم کن، احترام بگذار و کمک کن، #مگر_فاسقین را.
🔹اینجا چند جمله عام ذکر شده است، 1-تکریم کردن همه مردم، 2-احترام گذاشتن به آنها 3-و کمک کردن به آنها، ولی بعد فاسقین را تخصیص زده و استثناء کرده است.
⁉️سؤال این است که این #تخصیص نسبت به #همه_جملات_عام است یا فقط نسبت به #جمله_آخر است یا ...؟ اگر به همه جملات باشد یعنی فرد فاسق را نه لازم است تکریم کرد و نه لازم است احترام گذاشت و نه لازم است کمک کرد. ولی اگر تخصیص فقط نسبت به جمله آخر باشد، باید فاسقین را تکریم و احترام کرد، فقط کمک به آنها لازم نیست.
مثال2
👇به #همه_علماء محبت کن و #همه_علماء را تکریم کن، و نصیحت #همه_علماء را گوش کن، مگر آن علمائی که فاسق هستند.
🔹اگر تخصیص به #جمله_عام_آخر بخورد آنگاه باید عالم فاسق را محبت و تکریم کرد و فقط گوش کردن نصیحت او لازم نیست.
🔹ولی اگر تخصیص به #تمام_جملات_عام بخورد، آنگاه نه محبت به عالم فاسق لازم است و نه تکریم او و نه گوش کردن به حرف او.
⁉️نظر شما چیست؟ فکر کنید و خودتان نظری انتخاب کنید.
#مقام1_دلیل_بدون_لحاظ_معارض_صغروی_عام
@Qabasat
🔐مقام1-دلیل بدون لحاظ معارض- صغروی-عام و خاص
👇مثال شرعی:
در آیه (وَ الَّذِينَ يَرْمُونَ الْمُحْصَناتِ ثُمَّ لَمْ يَأْتُوا بِأَرْبَعَةِ شُهَداءَ فَاجْلِدُوهُمْ ثَمانِينَ جَلْدَةً وَ لا تَقْبَلُوا لَهُمْ شَهادَةً أَبَداً وَ أُولئِكَ هُمُ الْفاسِقُونَ إِلَّا الَّذِينَ تابُوا).
#توبه_کننده استثناء شده اند، این استثناء فقط از #عام_آخر است یا از #همه_عمومات استثناء شده یعنی می توان توبه کنندگاه را نسبت به همه عمومات خارج کرد. یعنی بگوییم کسی که توبه کرد دیگر شلاغ نیاز نیست و شهادتشان را هم قول کنید و اینها عادلند و غیرفاسقند؟
📣نظر علماء
1️⃣آیت الله سبحانی: ظهور در هیچکدام ندارد، نه ظهور دارد که تخصیص فقط به جمله آخر برمی گردد و نه ظهور دارد که به همه جمله ها برمی گردد.
2️⃣
آیت الله مظفر:
🔹1: اگر #موضوع برای همه جملات، فقط یکبار در صدر کلام آمده باشد و دیگر تکرار نشود، #همه_جملات تخصیص می خورند و استثناء به همه عمومات رجوع می کند چون تمامی جملات در حکم یک جمله می¬باشند مانند مثال اول (#همه_مردم را تکریم کن و احترام بگذار، و کمک کن، مگر آنهایی که فاسقند) که #موضوع یعنی مردم فقط یکبار در ابتدای کلام آمده و در همه جملات تکرار نشده است.
🔹2: اگر #موضوع در تک تک جملات #تکرار شده، مانند مثال سوم و دوم (به #همه_علماء محبت کن و #همه_علماء را تکریم کن، و نصیحت #همه_علماء را گوش کن، مگر آن علمائی که فاسق هستند.) که عالم در هر 3 جمله تکرار شده، آنگاه استثناء فقط به #جمله_اخیر می خورد و فقط جمله آخر را تخصیص می زند.
#مقام1_دلیل_بدون_لحاظ_معارض_صغروی_عام
@Qabasat
🔐مقام1-دلیل بدون لحاظ معارض- صغروی-عام خاص
👇تخصیص عام با مفهوم
آیا می توان عامی که از منطوق کلام فهمیده می شود را به واسطه خاص که از مفهوم کلام به دست می آید تخصیص زد یا خیر؟ یعنی #عام_منطوقی مقدم است و باید خاص مفهومی را کنار گذاشت یا اینکه #خاص_مفهومی مقدم است؟
مثال 1️⃣
🔹مریم داشت با عروسک¬هاش بازی می کرد و امیر-پسرعموش- رو بازی نمی داد، می گفت مامانم گفته «#فقط با دخترا بازی کن».
🔹ولی امیر می گفت: «مامانت بهت گفت با #همه_بچه ها بازی کن». 🔹اما مریم می گفت: «آره، ولی بعدش بهم گفته فقط با دخترا بازی کن» منم با تو بازی نمی کنم، مامانم دعوام می کنه.
🔹امیر هم دیگه چیزی نگفت و ناراحت شد و رفت پیش زن عموش گفت چرا به مریم گفتی با پسرها بازی نکنه ... .
👈منم که داشتم دعوای این دو دختر عمو، پسرعمو رو نگاه می کردم، خندم گرفته بود که چه جالبه اینها دارن کلی قاعده اصولی رو جاری می کنن و هر دو هم بهش پایبندن.
👈دیدم که یه #عامی هست (با #همه_بچه_ها بازی کن) ولی مادر بعدا اون را با #مفهوم این جمله «#فقط با دخترا بازی کن» که مفهومش عبارت است از «با پسرها بازی نکن» تخصیص زده.
یعنی مادر مریم جمله (با همه بچه ها بازی کن) را به واسطه این مفهوم (با پسرها بازی نکن) تخصیص زده.
✅چقدر جالب است که هم یک مادر ناخودآگاه این قواعد را به کار گرفته و هم مریم و امیر خردسال این قواعد را متوجه شده و به آن عمل می کنند.
#مقام1_دلیل_بدون_لحاظ_معارض_صغروی_عام
@Qabasat
🔐مقام1-دلیل بدون لحاظ معارض- صغروی-عام خاص
مثال2️⃣
جمله ی #عامی هست « #همه_آبها پاک هستند» و یک جمله هست که «#اگر آب کُر باشد به صرف ملاقات نجس نمی شود» که #مفهومش این است که «اگر آب قلیل باشد به صرف ملاقات نجس می شود». حال آیا می توان با این مفهوم«اگر آب قلیل باشد به صرف ملاقات نجس می شود» آن عام منطوقی «همه آبها پاک می باشند» را تخصیص زد یا خیر؟
⁉️لازم است در اصول این بحث را دنبال کنیم تا وقتی در قرآن و روایات با چنین مواردی مواجه شدیم ببینیم که چه باید کرد.
📣نظر علماء
1️⃣آیت الله مظفر: مفهوم خاص (چه موافق و چه مخالف) می تواند منطوق عام را تخصیص بزند.
2️⃣آیت الله سبحانی: مفهوم موافق عام را تخصیص می زند ولی مفهوم مخالف اینطور نیست، بلکه هر کدام (از عام یا مفهوم مخالف) اظهر باشد همان مقدم است و اگر هیچکدام اظهر نباشند، کلام مجمل می شود.
#مقام1_دلیل_بدون_لحاظ_معارض_صغروی_عام
@Qabasat