💠 علت نامگذاری ماههای سال به قمری چیست؟ و آیا نحوست ماه صفر واقعیت دارد؟
نام ماههای قمری از دوره جاهلیت به اسلام رسیده است. این ماهها سابقه تاریخی طولانی دارند و مربوط به زمان حضرت ابراهیم(علیهالسلام) و منسوب به دین حنیف ابراهیمی هستند و هر یک از این اسامی معنی خاصی دارند.1
ماه اول، محرم است که آغاز سال قمری است و آنرا از این جهت محرم نامیدهاند که در اثنای آن جنگ و غارت حرام بود.
ماه دوم صفر است و آنرا از این جهت صفر نامیدهاند که در اینماه بازارهایی در یمن بپا میشد که آنرا صفری میگفتند و از آنجا آذوقه میگرفتند و هر که به بازار نمیرسید، از گرسنگی هلاک میشد. و نیز صفر را از آن جهت صفر گفتهاند که در اثنای اینماه شهرها از مردم خالی میشد که مردم آنجا برای جنگ بیرون میرفتند و معنی را از صِفر به معنی خالی گرفتهاند.
پساز صفر، ربیعالاول و ربیعالثانی است که احتمالاً عرب به خاطر اینکه در اینوقت مواجه با بهار و رویش گیاهان و شکفتن شکوفهها بودهاند، به این نام نامیدهاند. پساز ربیع، ماه جمادیالاول و جمادیالثانی است و از آنجهت که در وقت نامگذاری این دو ماه، آب یخ میبسته است، زیرا {اعرابی که تازه میخواستند برای ماهها نامگذاری کنند}نمیدانستند که زمان گرما و سرما {در گردش سال و ماه قمری}تغییر مییابد.
ماه هفتم رجب است و آن را از آنرو رجب گفتهاند که از آن بیمناک بودند و رجب به معنی بیم داشتن است.
بعد از رجب، شعبان است و اینماه را از آن جهت شعبان نامیدهاند که در این ماه {اعراب} منشعب {جدا از هم} میشده بر سر آبهای خویش و به جستوجوی غارت میرفتهاند. شعبان و انشعاب از یک ریشهاند.
بعد از شعبان، رمضان است بهمناسبت آنکه در وقت تسمیه ماهها زمین از شدت گرما تفدیده بود و رمضا به معنی شدت گرماست. از آنجا که رمضان یکی از ماههایی است که در قرآن توسط خداوند ذکر شده است، روا نیست که بگوییم رمضان، بلکه باید گفت ماه رمضان.
بعد از ماه رمضان، شوال است «به جهت زیادشدن شیر شتران آبستن، یا قطار کردن شتران به جهت سفر به این عنوان نامیده شد.» به پیامبر اکرم(صلیاللهعلیهوآله) عرض شد: شوال به چه معنا است؟ فرمودند: «یعنی ماهی که گناه مؤمنان در آن از بین رفته است و گناهی نمانده مگر این که خداوند آن را آمرزیده است.» بعد از شوال، ذوالقعده است، بهمناسبت آنکه در اثنای آن {اعراب} از جنگ و غارت فرو مینشستند، به این نام نامیدهاند. قعده از قعود به معنای نشستن است.
آخرین ماه قمری ذوالحجه است و این ماه را به مناسبت اینکه حج در اثنای آن انجام میشد، اینگونه نامیدهاند(2) گفتنی است درباره علت نامگذاری توضیحات شرعی و اسلامی نیز وجود دارد که برای کسب اطلاعات بیشتر میتوان به کتابهای مفاتیحالجنان، المراقبات عالم ربانی حضرت آیةالله میرزا جواد آقا ملکی تبریزی(قدسسره) و هدایهالانام محدث قمی(قدسسره) مراجعه کرد.
نحوست ماه صفر
در کتاب مفاتیحالجنان در رابطه با ماه صفر میفرماید: این ماه معروف به نحوست است و برای رفع نحوست هیچ چیز بهتر از تصدق و ادعیه و استعاذات وارده نیست.(3)
در میان مردم معمول است که بعضی از روزها را روز سعد و مبارک و بعضی را روز شوم و نحس میدانند، بحث در این است تا چه اندازه این اعتقاد در اسلام پذیرفته شده است.
از نظر عقل، محال نیست که اجزای زمان با یکدیگر تفاوت داشته باشد، بعضی دارای نحوست و ایام دیگر ضد آن باشد؛ هرچند از نظر استدلال عقلی راهی برای اثبات یا نفی آن وجود ندارد. همین اندازه میگوییم ممکن است، ولی از نظر عقل ثابت نیست. بنابراین اگر دلایل شرعی از طریق وحی که افقهای وسیعتری را روشن مینماید، بر این معنی در دست داشته باشیم، قبول آن نهتنها بلامانع بلکه لازم است. در قرآن تنها در دو مورد اشاره به نحوست ایام شده است، در رابطه با قوم عاد میفرماید: ما بر هلاک آنها تند بادی در روز پایداری نحسی فرستادیم.(4)
و در سوره دیگر میفرماید: ما تندبادی سخت و سرد در روزهای شومی بر آنها مسلط ساختیم.(5) پس قرآن تنها اشاره ای سربسته به مسئله دارد، ولی احادیث زیادی در زمینه نحس و سعد ایام داریم. در روایتی نقل شده که یکی از دوستان امام حسن عسکری(علیهالسلام) روز سهشنبه به محضر امام مشرف شد، امام فرمودند: دیروز تو را ندیدم؟! عرض کرد چون دوشنبه بود و من برای مصون ماندن از شرّ این روز از خانه بیرون نمیآیم. امام فرمودند: کسیکه میخواهد از شرّ دوشنبه در امان بماند، در اولین رکعت نماز صبح سوره هل اتی بخواند که تناسب با رفع شر دارد... خداوند نیکان را از شر روز رستاخیز نگاه میدارد.(6) ... اینجا امام نحوست را رد نکردند. در بعضی از روایات سعد و نحس ایام در ارتباط با حوادثی که در آن واقع شده است تفسیر شده، یعنی سعد و نحس بودن بهخاطر جریانات و حوادثی که در آن روز اتفاق افتاده میباشد، نه اینکه خود ایام نحس باشند.
پس اجمالاً از آیات و روایات استفاده میشود روزهای نحسی وجود دارد یا خودشان یا بهخاطر حوادثی که در آن اتقاق افتاده است.
و در رابطه با ماه صفر روایتی نقل شده که پیامبر اکرم(صلیاللهعلیهوآله) فرمودند: هرکس به من خبر دهد به خارجشدن ماه صفر، من هم به او بشارت بهشت را میدهم.(7) از این روایت هم نحسبودن استفاده میشود.
علامه طباطبایی(قدسسره) نیز فرمودهاند: در روایات قابل اعتماد آمده است، روز وفات حضرت سیدالشهدا(علیهالسلام) و یا پیغمبر اکرم(صلیاللهعلیهوآله) نحس است و موالید ائمه سعد است.(8) احتمال است نحوست و سعد بودن بهخاطر حوادثی باشد که در آن اتفاق افتاده مثل شهادت پیامبر اکرم و امام حسن مجتبی و امامان دیگر(علیهمالسلام).
گفتنی است در رابطه با نحسبودن ماه صفر مدرک قابل اعتمادی پیدا نشد جز روایت مستدرک سفینةالبحار که هر کس به من اطلاع بدهد خروج ماه صفر را، من هم به او وعده بهشت میدهم که از این روایت اجمالاً استفاده میشود که ماه صفر مبغوض پیامبر بوده است یا بهخاطر حوادثی که در آن واقع میشود و یا جهت دیگری داشته است.
------------------------------
1 . ابوالفضل نبئی، تقویم و تقویمنگاری در تاریخ، مشهد، آستان قدس، 1366، صص 135 ـ 136.
2 . مسعودی، مروجالذهب، ترجمه ابوالقاسم پاینده، تهران، انتشارات علمی فرهنگی، 1374، ج 1، صص 556 ـ 557.
3 . مفاتیحالجنان، مرحوم شیخ عباس قمی، در اعمال ماه صفر، فصل هشتم، ص 391.
4 . سوره قمر، آیه 19.
5 . سوره فصلت، آیه 16.
6 . صد سؤال و صد جواب، عیسی ولائی، قم، انتشارات کوثرالنبی، 1382، ص 470.
7 . مستدرک سفینهالبحار. علی نمازی شاهرودی، 1363، ص 284، ج 6.
8. در محضر علامه طباطبایی، پرسشها و پاسخهای اعتقادی، محمدحسین رخشاد، قم، ناشر آلعلی، 81، ص 254، سؤال 659.
منبع: مرکز مطالعات و پاسخگویی به شبهات
▪ به مرثیه خوان بپیوندید:
@marsyekhan
هدایت شده از هیات انصارالمهدی (عج) یزد
#اعلام_برنامه
🏴 مراسم عزاداری شهادت حضرت رقیه (ص)
🎙 سخنران: #حجت_الاسلام_حسین_حیدری
🎙 بانوای گرم #حجت_الاسلام_علیانژاد
⏰ جمعه ۱۹ شهریور ماه | ساعت ۲۰:۳۰
📌 بلوار مدرس،مدینه العلم کاظمیه یزد
🚩 #هیئت_انصارالمهدی_عج_یزد
💠 @ahd313ir
هدایت شده از هیات انصارالمهدی (عج) یزد
5.99M حجم رسانه بالاست
مشاهده در ایتا
📱 #استوری
🏴 مراسم عزاداری شهادت حضرت رقیه (ص)
🎙 سخنران: #حجت_الاسلام_حسین_حیدری
🎙 بانوای گرم #حجت_الاسلام_علیانژاد
⏰ جمعه ۱۹ شهریور ماه | ساعت ۲۰:۳۰
📌 بلوار مدرس،مدینه العلم کاظمیه یزد
🚩 #هیئت_انصارالمهدی_عج_یزد
💠 @ahd313ir
هدایت شده از هیات انصارالمهدی (عج) یزد
#اعلام_برنامه
🏴 مراسم عزاداری ظهر اربعین حسینی
🎙 سخنران: #حجت_الاسلام_علیانژاد
🎙 بانوای گرم #سید_علی_کاظمی_نسب
⏰ دوشنبه ۵ مهر ماه همراه با نماز ظهر
📌 خیابان قیام، مسجد آخوند ملا اسماعیل
🚩 #هیئت_رایةالهدی
💠 @rayat_info
🚩 #هیئت_انصارالمهدی_عج_یزد
💠 @ahd313ir
50.03M حجم رسانه بالاست
مشاهده در ایتا
📹 #لحظات_عاشقی
🎤 #واحد غبار حرمت تاج سر نوکرها...
#حجت_الاسلام_والمسلمین_علیانژاد
🏴 ظهر اربعین حسینی
🗓 پنجم مهر ماه ١۴٠٠
#خیمه_شصت_و_سوم
#هیئت_رایةالهدی
📢 @Rayat_info
⭕️ ابوالحسن (ع) فرمود:
مردی دربنی اسرائیل چهل سال خدا را عبادت کرد سپس یک قربانی تقدیم داشت و از او پذیرفته نشد،با خود گفت: این نالایقی را از خودداری و گناه جز از تو نیست.
خدای تبارک و تعالی باو وحی کرد که این نکوهش که از خود کردی بهتر است از پرستش چهل ساله ات.
ج۳ص۱۲۱ح۳
#کافی
👤 اصول کافی
@marsyekhan
هدایت شده از «هیئت مکتب الزهراء (س) دارالعباده یزد»
#مراسم_آخر_ماه_صفر
#شهادت
💠مراسم عزاداری ایام آخر ماه صفر به مناسبت شهادت رسول اکرم(ص)و امام حسن مجتبی(ع)و امام رضا(ع)
🔸دو شب اول
🎙 #سخنران|حجتالاسلام #حسین_احمدی
🔸دو شب دوم
🎙 #سخنران|حجتالاسلام #علی_اکبر_علیانژاد
🎤 بانوای|کربلایی منصور #مزرعه_آقایی
📆دوشنبه(۱۲مهر)الی پنجشنبه(۱۵مهر)
⏰ساعت 19:30
🔰آزادشهر،فلکه دوم،خیابان ابوریحان بیرونی،کوچه شهید اکرمی
🔻به صورت حضوری در فضای باز
⚠️«با رعایت پروتکل های بهداشتی»
🔹پایگاه بسیج امام خمینی (ره)
🔹کانون فرهنگی هنری جوانان زهرایی
#هیئت_مکتب_الزهرا_سلام_الله_علیها_دارالعباده_یزد
🆔 @yaomah_com
بسم الله
1️⃣
متاسفانه در بستر مدرسه که بایستی مهد تمرین مطالبهگری و عدالتخواهی و ظلمستیزی باشد، این گزارهها کمتر مورد توجه قرار گرفته!
2️⃣
سالیانی است که موضوع تحول در آموزش و پرورش از جمله مطالبات جدی رهبر انقلاب و دغدغهمندان این عرصه است؛ لیکن هنوز اتفاق درخور توجهی در این زمینه رخ نداده و گذر زمان، حاصلی جز خسران ندارد(سوختن سرمایه انسانی کشور)
3️⃣
بعد از ده سال _درست خوندید، بعد از ۱۰ سال _ جلسه شورای عالی آموزش و پرورش با حضور رییس جمهور کشور تشکیل شده!(باورتون میشه؟!) و ایشان در این جلسه متذکر شدند که «شورای عالی آموزش و پرورش باید از حاشیه خارج شده و وارد متن تصمیم گیری ها درمورد این حوزه شود». در واقع باید گفت قشر دانشآموز باید از حاشیه درآید و وارد متن تصمیمگیریها و تصمیمسازیهای اجتماعی کشور شود.ظرفیتی که سالهاست مورد غفلت و بعضا انکار مسئولین واقع شده!
4️⃣
سزاوار است مسئولین ارشد استان بخصوص آموزش و پرورش، بیشتر با بدنه دانشآموزی این سازمان ارتباط بگیرند و از نزدیک وارد حوزه ارتباط با این قشر شوند؛ کما اینکه این روزها میبینیم رییس جمهور محترم با حضور بین مردم در موقعیتهای مختلف، از نزدیک مسائل و مشکلات و دغدغههای آنها را رصد میکنند و از نظراتشان بهره میبرند. جامعه دانشآموزی ما نخبگانی هستند که حرفهای زیادی برای گفتن دارند.فقط باورشان نکردیم!
5️⃣
پیشنهاد طرح مطالبات از ریاست محترم جمهور توسط دانشآموزان میتواند زمینهساز بازگشت هویت دانشآموز انقلابی به حایگاه اصیل خودش شود؛ مشروط به آنکه در هیاهوهای روزمره مسئولین،مورد غفلت واقع نگردد.
6️⃣
به نظر شما مهمترین مطالبه جمعیت دانشآموزی استان یزد از رییس جمهور محترم در سفر استانی چیست؟ در کامنتها ذکر کنید.
🔹🔹🔹🔹🔹
اگر با این مطلب موافق هستید در انتشار آن سهیم باشید
و افراد موثر را ذیل این پست تگ کنید
#آموزش_و_پرورش #تحول_در_آموزش_و_پرورش #سند_تحول_بنیادین #وزیر_آموزش_و_پرورش #رئیسی #سفرهای_استانی #یزد #یزدی #دارالعباده #دارالعلم #استانداری #جوان_انقلابی #جوان #نوجوان
@marsyekhan