#سرآغاز
✴️ بسم الله الرحمن الرحیم
🔹 انجمن علمی علوم قرآن و حدیث دانشگاه بینالمللی مذاهب اسلامی با استعانت از خداوند متعال و با هدف ترویج معارف قرآنی و حدیثی در تاریخ شنبه ۱۷ دی ماه ۱۴۰۱ فعالیت رسمی خود را در ایتا آغاز میکند.
🛑 مطالب منتشر شده با نظارت انجمن علمی بوده و هرگونه نشر آن در فضای مجازی تنها با ذکر منبع امکان پذیر میباشد.
🌐 صفحه رسمی در اینستاگرام:
https://Instagram.com/mazaheb_quran
🌐 کانال رسمی در تلگرام:
https://Telegram.com/quran_mazaheb
🌐 کانال رسمی در ایتا:
https://Eitaa.com/mazaheb_quran
✅ انجمن علمی علوم قرآن و حدیث دانشگاه بینالمللی مذاهب اسلامی
#علوم_قرآنی
#تاریخ_قرآن
🔹 عناوین و اسامی قرآن کریم
(آشنایی با نامها و عناوین قرآن کریم و ریشه شناسی این اسامی)
1⃣ قرآن
(حدود ۵۸ بار تکرار در قرآن)
تعریف قرآن: کلمات و آیات الهی که از هر جهت اعجازآمیز بوده و بر پیامبر (ص) نازل شده و تحریفی در آن صورت نگرفته است.
💠 نظرات علماء درباره معنی قرآن و مبدا اشتقاق آن
🌀 شافعی: فاقد ریشه، لفظ قرآن ابتداءً برای کلام الهی وضع شده و از هیچ مبدئی مشتق نشده.
🌀 زجاج و قتاده: قرء، جمع و گردآوری کردن، قرآن جامع ثمرات کتب پیشین است.
🌀 لحیانی و ابن عباس: قرء، قرائت و پیرو هم آوردن و خواندن، قاری قرآن به هنگام تلاوت آن، حروف و کلمات آن را به دنبال هم میآورد. قرآن=مقروء=تلاوت شده
🌀 اشعری: قرن=ضمیمه کردن و پیوستن و یا نزدیک ساختن چیزی به چیز دیگر، حروف و کلمات و آیات و سور قرآن، مقرون به هم هستند و با کیفیتی خاص با هم ارتباط و پیوستگی دارند.
🌀 فراء: قرائن (جمع قرینه)، هر یک از آیات قرآنی، قرینه و موید آیات دیگر
2⃣ فرقان
از ۷ مورد به کار رفته در قرآن دو مورد منظور، کتاب تورات و دو مورد نیز قرآن است.
تبارک الذی نزّل الفرقان علی عبده لیکون للعالمین نذیرا
✴️ وجه تسمیه:
قرآن فارق میان حق و باطل است. (ابن عباس)
قرآن انسان را به نجات و موفقیت نائل میسازد؛ شاهد: یاایهالذین ءامنو ان تتقواالله یجعل لکم فرقاناً
3⃣ کتاب
۲۵۵ بار در قرآن آمده که در اکثر آنها منظور قرآن است.
کتاب= گردهم آوردن، هر نوشته ای را از آن جهت کتاب مینامند که حروف و کلمات در آن گرد هم آمده اند.
✳️ منابع فقه اسلام عبارتند از کتاب، سنت، اجماع و عقل. کتاب: قرآن
4⃣ ذکر
از واژه های اصیل تازی (عربی) است و به دو معنای یادآوری و شرف به کار رفته است.
🔅 منظور از آن در قرآن در بعضی موارد، خود قرآن کریم است. مانند:
انا نحن نزلنا الذکر و انا له لحافظون (انبیاء/۵۰)
🔅 ذکر به معنی شرف هم در قرآن به کار رفته، مانند:
لقد انزلنا الیکم کتابا فیه ذکرکم (انبیاء/۱۰)
✴️ وجه تسمیه:
خداوند متعال با سخن خود بندگان خویش را به فرائض و احکام یادآور میگردد.
5⃣ تنزیل
این کلمه دارای اصالت در زبان تازی (عربی) است.
✴️ وجه تسمیه:
آیات قرآن از طریق وحی به تدریج بر پیامبر (ص) نازل گردید.
❇️ تنزیل= نزول تدریجی
❇️ انزال=نزول دفعی
✅ انجمن علمی علوم قرآن و حدیث دانشگاه بینالمللی مذاهب اسلامی
🌐 Telegram / Eitaa
#تفسیر
#تاریخ_تفسیر
🔹 معانی تفسیر، تأویل و ترجمه (۱)
🔸 تفسیر
معنای لغوی تفسیر: تبیین و روشن نمودن
این واژه، مصدر باب تفعیل از ریشه فسر میباشد. عده ای معتقدند که این واژه، از ریشه سفر بوده که مقلوب شده است. ریشه سفر نیز به معنای کشف است. عرب میگوید:
اسفر الصبح: صبح روشن شد.
یا
اسفرت المرا عن وجهها: زن روی باز نمود و صورتش نمایان شد.
تفاوت ریشه سفر و فسر در این است که سفر به کشف ظاهری و مادی دلالت میکند و فسر به کشف باطنی و معنوی.
به هر حال فسر و سفر هر دو به معنای کشف میباشند.
💠 معنای ریشه فسر و واژه تفسیر
🌀 ابن منظور: الفَسرُ: البیان و کشف المغطی: بیان به معنای کشف نمودن چیز پوشیده.
التفسیرُ کشف المراد عن اللفظ المشکل: کشف نمودن معنی لفظ مشکل
🌀 ابن فارس: الفسرُ تدل علی بیان شیء و ایضاحه: فسر دلالت میکند بر بیان نمودن چیزی و روشن نمودن آن
صاحب قاموس المحیط: الفسر الابانه و کشف المغطی...وهو کشف المراد عن المشکل: فسر یعنی روشن نمودن، کشف نمودن چیز پوشیده ای و کشف نمودن معنی از لفظ مشکل
🌀 المنجد: التفسیر: التاویل، الکشف، الایضاخ، البیان
🌀 سیوطی: التفسیر تفعیل من الفسر و هو البیان و الکشف و یقال هو مقلوب السفر
⚜ معنای اصطلاحی تفسیر:
علم فهم قرآن
✳️ نظرات درباره معنای تفسیر
🌀 زرکشی: التفسیر علم یعرف به فهم کتاب الله المنزل علی نبیه محمد (ص) و بیان معانیه و استخراج احکامه و حکمه
🌀 ابوحیان در بحر المحیط: علمی که در آن بحث میشود از کیفیت تلفظ قرآن (علم قرائت) و مدلولات (علم لغت) و احکام فردی و ترکیبی (علم تصریف و بیان و بدیع) و معانی آنها که در حال ترکیب به معانی حمل میشود (هم مواردی که دلالت بر حقیقت دارد و هم مواردی که دلالت بر مجاز دارد) و تتمه هایی بر اینها (شناخت نسخ و سبب نزول و قضیه ای که چیزی از مبهمات قرآن را واضح میسازد.)
🌀 ذهبی: دانشی که بحث میکند از مراد الله در قرآن بقدر طاقت بشری
✅ انجمن علمی علوم قرآن و حدیث دانشگاه بینالمللی مذاهب اسلامی
🌐 Telegram / Eitaa
1_2086419359.pdf
343.7K
#معرفی_مقاله
📝 عنوان: ریشه های تکوین نظریه اعجاز قرآن و تبیین وجوه آن در قرون نخست
👤 نویسنده: دکتر مرتضی کریمینیا
🗞 مجله پژوهش های قرآن و حدیث
🔹 کهن ترین منابع کلامی، حدیثی و تفسیری عالمان مسلمان طی قرون نخست به ندرت نظریه ای روشن در باب وجه اعجاز قرآن بیان میکنند. این در حالی است که در آغاز قرن پنجم، این بحث در آثار محققانی چون باقلانی، قاضی عبدالحبار و شریف مرتضی به نحوی بالغ و کامل مطرح میشود. غیبت این امر از یک سو و حضور انبوهی از مباحث قرآنی دیگر در آثار اسلامی قرون نخست اسلامی از سوی دیگر، این پرسش را در میان میآورد که عالمان اسلامی از کی و تحت چه شرایطی به موضوع اعجاز قرآن و تبیین وجه آن پرداخته اند. این مقاله میکوشد با مروری بر پیشینهی مباحث مرتبط، دو خاستگاه تاریخی برای پیدایش و نظریه پردازی در باب وجه اعجاز قرآن در قرون نخست بازشناسی میکند: نخست مباحثات و مناظرات کلامی مسیحیان و مسلمانان در باب نشانه های نبوت حضرت محمد (ص) و دوم تلاس های ادبی و کلامی معتزلهی بصره و بغداد پس از این دوران، متکلمان معتزلی این امر را در قرن چهارم بیشتر و بیشتر مطرح کردند که در اواخر این قرن، درآمد. از آغاز قرن پنجم، نظریه پردازی در باب اعجاز و تببین وجه اعجاز قرآن هم در آثار کلامی و هم در آثار تفسیری عالمان تمامی فرق متداول و به یکی از مباحث اساسی در دو دانش تفسیر و علوم قرآن تبدیل شده است.
✅ انجمن علمی علوم قرآن و حدیث دانشگاه بینالمللی مذاهب اسلامی
🌐 Telegram / Eitaa
4_444259120606871713.pdf
977.8K
#معرفی_کتاب
🔹 به مناسبت ولادت حضرت زهرا (س)
📘 شخصیت شناسی حضرت فاطمه زهرا سلام الله علیها، بر پایه کتاب و سنت
🖋 نویسنده: دکتر مجید معارف
✅ انجمن علمی علوم قرآن و حدیث دانشگاه بینالمللی مذاهب اسلامی
🌐 Telegram / Eitaa
انجمن علمی علوم قرآن و حدیث دانشکده قرآن و حدیث دانشگاه بینالمللی مذاهب اسلامی
#معرفی_کتاب 🔹 به مناسبت ولادت حضرت زهرا (س) 📘 شخصیت شناسی حضرت فاطمه زهرا سلام الله علیها، بر پایه
#معرفی_کتاب
📘 کتاب: شخصیت شناسی حضرت زهرا سلام الله علیها بر پایه کتاب و سنت
🔻 این کتاب برگرفته از دو مقاله علمی است: مقاله نخست «سیمای حضرت زهرا سلامالله علیها در روایات اهل تسنن» و مقاله دیگر «شاخصههای ایمان در الگوی فکری_رفتاری حضرت فاطمه علیها السلام» است.
🔹 مؤلف با بازبینی کلی در مباحث این دو مقاله، به ویژه با تقویت اسناد و افزودن مطالبی دیگر و نیز اصلاح ساختار، اثر فوق را عرضه کرده است.
در این ساختار، مطالبی ذیل این عناوین بیان شده است: «گستره فضایل حضرت زهرا سلامالله علیها در کتاب و سنت؛ جایگاه فاطمه زهرا سلامالله علیها در قرآن و تفسیرهای روایی؛ جایگاه فاطمه زهرا سلامالله علیها در حدیث و تاریخ؛ منظومه اعتقادی حضرت زهرا سلامالله علیها؛ حضرت زهرا سلامالله علیها و دفاع از رسالت و ولایت؛ پاکدامنی و عفاف حضرت زهرا سلامالله علیها؛ بررسی سیره عبادی حضرت زهرا سلامالله علیها ؛ شکوه و جلال فاطمه سلامالله علیها در قیامت.»
گفتنی است کتاب شخصیتشناسی حضرت فاطمه زهرا سلامالله علیها بر پایه کتاب و سنت، نوشته دکتر مجید معارف به سفارش پژوهشکده حج و زیارت، در ۹۶ صفحه و با قطع پالتویی از سوی مؤسسه نشر مشعر به بازار کتاب عرضه شده است.
✅ انجمن علمی علوم قرآن و حدیث دانشگاه بینالمللی مذاهب اسلامی
🌐 Telegram / Eitaa