#کتاب_فقه_و_علوم_اجتماعی
تابستان ۱۳۸۷ بود که این سئوال بنیادین به ذهنم رسید که پس از ۴۰ سال تجربه جمهوری اسلامی، و آرزوی وحدت حوزه و دانشگاه، آیا این همنشینی صورت پذیرفته است؟ و مهمتر آنکه چگونه دانشهای فقه و علوم اجتماعی، در بستر تعارضات ذهنی سنت و تجدد، میتوانند با یکدیگر رابطه داشته باشند؟ فراتر از روابط صوری، و فراتر از لکه گیری.
این دغدغه با ۱۶ تن از اندیشمندان علوم انسانی و اصحاب جریان روشنفکری دینی ایرانی طرح، و ماحصل آن در کتاب جمعآوری گردید. آیا علوم اجتماعی باید از فقه پیروی کند، یا فقه در تشخیص موضوعات از علوم اجتماعی کمک میگیرد؟ یا اصلا و بنیانا با دو دنیای فکری متفاوت و بی تفاوت به همدیگر روبرو هستیم؟
کسانی همچون سعید زیباکلام، مجتهد شبستری، علی پایا، مصطفی ملکیان، ناصر هادیان، ابراهیم فیاض، سعید حجاریان، خسروپناه، و ... .
از ۸۷ تا ۹۷ تولید متن، و از آن موقع تاکنون درگیرودار و پیچ و خم نشر اطاله کرد.
https://eitaa.com/mbehestani
مسأله تعطیلی شنبه: عقلانیت نظام در محک آزمون
مجید بهستانی
همه فروعات و اعراض را کنار بگذاریم، اصل اهمیت امام خمینی در مقام فقیه این بود که تلاش کردند بر پایه مقدمات عقلی و استدلال منطقی نظریه حکومت اسلامی در جهان مدرن را اجتهاد کنند. کوششی که از سوی بخش مهمی از زعمای حوزه علمیه قم، نجف و مشهد چندان مورد استقبال قرار نگرفت. امام در عصر غربت علوم عقلانی در مدارس دینی، از قطبهای اصلی تدریس فلسفه به شمار می رفت تا آنجا که برخی او را مرتد خوانند.
اگر ممشای امام این بود که دین 1400 سال قبل، همچنان می تواند برای دولت و جامعه مسلمانان در قرن پانزدهم ه.ق حضور فعال داشته باشد، گویا این ممشا از سوی بخشی از هواداران او، یا به طور کلی، موافقان نظریه جمهوری اسلامی، چندان جا نیافتاده است، یعنی پذیرش شی به پذیرش لوازم آن شی است. آنها می خواهند در قرن انفجار اومانیسم و علم گرائی، و در عصر سیطره رفاه و لذت، جمهوری اسلامی باشد، ولی ضرورتهای آن نباشد. در این نگاه، ظواهر نصوص اصالت دارند و در عمل و در بسیاری از مستحدثات، زندگی و حکم مکلف در گیرودار عمل به نص یا تنقیح مناط است. در بسیاری از مواقع انتقاداتی که متدینان و دغدغه مندان به تصمیمات دولت و نظام می گیرند، تفاوت نگاه کاملا مشهود می شود که با منطق اسلامی زیستن در جهان جدید هنوز کنار نیامده اند.
اگر گره حجاب الزامی یا اختیاری، یا ذبح مرغ در کشتارگاه، یا سود بانکی محل بحث بود کاملا مبنای دغدغه قابل فهم بود،ولی تعطیلی یا گشایش روز شنبه به عنوان یک روز کاری، و چسباندن آن به توطئه یهود و سیطره نئولیبرالیسم، با هیچ نخ بخیه ای با فقه حکمرانی امام نمی خواند. لااقل من نمی فهمم. بعد از این مقدمه نسبتا طولانی:
1- در اسلام صرفا اوقات مبارک داریم و هر وقت برنامه خاص خود را دارد.
2- روز تعطیلی در اسلام معنا ندارد بلکه برآمده از فرهنگ دیوانسالاری رضاخانی به تبع مغرب زمین است که برای کارمندان (نه کارگران، نه کسبه، نه تاجران، نه ...) و آن هم در مشاغل غیرحساس وضع شده است.
3- این امر جزء اداره امور عمومی است که در اختیار نظام است که چگونه آن را تنظیم کند. اگر سود و منفعت ملی در تعطیلی شنبه است یا خیر، بر عهده دولت و مجلس است و این بعد از آن است که دلیل شرعی قطعی بر حرمت و حلیت هیچکدام از روزها در منابع اسلامی یافت نمی شود. تنها نکته آن است که آیا این امر سبب «تشبه به کفار» می شود، که بعد از فحص معلوم شده است چنین اتفاقی نمی افتد، و این قضاوت عجولانه است.
4- در این چند مدت تلاش کردم استدلالهای طرفین موافق و مخالف را مطالعه کنم. نه موافقان تعطیلی شنبه دلایل اقتصادی روشنی می گویند، نه مخالفان. دسته دوم تکلیف شان روشن است که دلایل اقتصادی مطروحه را دستاویز دلایل ایدئولوژیک می دانند یا آنکه این مصوبه، ناخواسته تبعات جبران ناپذیری بر تصویر جمهوری اسلامی و تشابه جامعه اسلامی به جامعه یهودی خواهد داشت. انتظار بیشتر از موافقان تعطیلی شنبه است که مثلا آن ضرر 8 میلیارد دلاری ناشی از تعطیلی پنج شنبه با کدام فرمولی به دست آمده است؟ در ایام تعطیلی مگر بخشهای کلان و فعالان بزرگ اقتصادی نیز به تعطیلی می روند یا این تعطیلات صرفا برای بخش اداری غیرمهم است؟
به جای هیاهو، و اتهام زنی به این و آن، استدلالهای بیشتر و بهتری باید از طرفین بشنویم.
https://eitaa.com/mbehestani
روند شناسائی «جمعه» به عنوان روز تعطیل در قانون اساسی
حجه الاسلام علیاشرف فتحی
با توجه به رویه شورای نگهبان و مذاکرات مربوط به این اصل در مجلس خبرگان قانون اساسی، افزوده شدن روز دیگری غیر از روز جمعه به عنوان تعطیل هفتگی رسمی خصوصا به استناد روال جهانی و رسم کشورهای غربی با مشکلاتی روبهروست. مگر آنکه چنین تفسیر شود که این اصل فقط از تعطیلی ثابت و همیشگی روز جمعه سخن گفته و حرفی از افزوده شدن یک روز تعطیل دیگر کنار روز جمعه نزده است.
مجلس یازدهم در آخرین روزهای عمر خود به اصلاح قانون مدیریت خدمات کشوری رسیدگی میکند که مهمترین بخش آن، تغییر روزهای تعطیل هفتگی است. یکی از مهمترین موانع بر سر این تغییر، اصل هفدهم قانون اساسی است که روز جمعه را «تعطیل رسمی هفتگی» دانسته است. بنابر این افزوده شدن پنجشنبه یا شنبه به تعطیلات هفتگی، با این اصل قانون اساسی ناسازگار به نظر میرسد. رجوع به مشروح مذاکرات مجلس خبرگان قانون اساسی در سال ۱۳۵۸ میتواند مراد این اصل را شفافتر کند.
همانطور که قید «رجل» بودن رئیسجمهور با رجوع به مشروح مذاکرات این مجلس و اطلاع از مراد تصویبکنندگان اصل یکصد و پانزدهم مشخص شد و شورای نگهبان اعلام کرد که زن نمیتواند رییسجمهور شود. در جریان بررسی اصل یکصد و پانزدهم مرحوم آیتالله منتظری؛ رییس مجلس خبرگان قانون اساسی و نماینده استان تهران در این مجلس تصریح کرده بود که «نمیتوان مسلمات اسلام را زیر پا گذاشت و اسلام در چنین مسؤولیتهای سنگینی گفته که کار باید به دست مردان باشد (صورت مشروح مذاکرات مجلس بررسی نهایی قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، ج ۱، اداره کل فرهنگی مجلس شورای اسلامی، آذر ۱۳۶۴، ج ۳، ص ۱۷۶۸. جلسه ۶۴، بیستم آبان ۵۸).
در جریان بررسی اصل هفدهم نیز ابتدا حرفی از تعیین روز جمعه به عنوان «تعطیل رسمی هفتگی» نبود و در ابتدای اصل پیشنهادی نیز شهر تهران به عنوان «مرکز حکومت جمهوری اسلامی ایران» مشخص شده بود. به پیشنهاد ابوالحسن بنیصدر و تصویب اکثریت مجلس، اشاره به شهر پایتخت کشور از قانون اساسی حذف میشود تا امکان تغییر پایتخت بدون نیاز به رفراندوم فراهم باشد (همان، ج ۱، ص ۵۹۵، جلسه ۲۳، ۲۹ شهریور ۵۸).
در ادامه جلسه، مرحوم آیتالله منتظری پیشنهاد میکند تعیین روز جمعه به عنوان «تعطیل رسمی» به این اصل افزوده شود. استدلال آقای منتظری این بود که «در قانون اساسی سابق هم اسمی از تاریخ [رسمی] برده نشده بود و یک محمدرضا[شاه]ی پیدا شد و آمد تاریخ [رسمی] ایران را تغییر داد. پس حال باید روز تعطیل را در قانون اساسی ذکر کنیم تا یک رییسجمهور غربزده پیدا نشود و بیاید بگوید که چون در همه دنیا یکشنبه روز تعطیل رسمی است، ما هم میخواهیم در ایران روز یکشنبه را به جای روز جمعه تعطیل کنیم»(همان، ص ۵۹۹).
مرحوم حجتالاسلام دکتر سید عبدالله ضیائینیا (نماینده استان گیلان) با پیشنهاد آقای منتظری مخالفت کرده و میگوید که اینگونه مسائل به مجلس شورا مربوط است و نیاز نیست در قانون اساسی بیاید. حجتالاسلام محمدجواد حجتی کرمانی (نماینده استان کرمان) نیز به نکته مهمی اشاره میکند: «در قرآن آمده که روز جمعه روز کسب و کار است. چطور تعطیل باشد؟».
آیتالله ناصر مکارم شیرازی نماینده استان فارس هم از نمایندگان میخواهد که به تذکر حجتی کرمانی دقت کنند، اما دکتر بهشتی؛ نایبرییس مجلس به عنوان ادارهکننده جلسه پاسخ میدهد که «در دنیا تعطیل بودن یک روز در هفته، یک امر مسلم است»(همان، ص ۶۰۰).
در ادامه هم آیتالله ابوالقاسم خزعلی (نماینده استان سمنان) میگوید که اگر روز جمعه به عنوان «تعطیل رسمی هفتگی» در قانون اساسی بیاید، کسی بعدا نمیتواند روز یکشنبه را به جای جمعه تعطیل اعلام کند. بنابر این با پیشنهاد آقای منتظری و تصویب اکثریت، اصل هفدهم با شکل کنونی تصویب شده و روز جمعه به عنوان «تعطیل رسمی هفتگی» وارد قانون اساسی ایران میشود (همان، ص ۶۰۱).
{...}
نکته دیگری که از مذاکرات مربوط به اصل هفدهم میشود فهمید، نوسان ذهن سران این مجلس است که رهبران انقلاب ۵۷ نیز محسوب میشدهاند. آنها از سویی به دنبال پیروی از رسم جهانی «تعیین تعطیلات هفتگی» و از سوی دیگر، نگران غربزدگی مقامات آتی کشور بودهاند.
این نوسان در سرتاسر قانون اساسی و مذاکرات این مجلس به چشم میخورد؛ تلاش برای استفاده از دستاوردهای دنیای مدرن، در عین هراس از غربزدگی و تضعیف سنت. گفتمان چپ اسلامی در پسِ این مباحثهها بهروشنی بر ذهن و زبان اغلب فقیهان و روشنفکران و سیاستمداران آن دوره مسلط بوده است.»
کانال تقریرات
https://eitaa.com/mbehestani
من که منتقدش هستم و طرف مقابلم هم بیشتر و بدتر.
ولی به محض اینکه خبر حادثه سقوط بالگرد رییسجمهور را شنیدیم، هر دو شوکه شدیم و عمیقأ ناراحت.
انگار خیلی از مردم الان اینطوری اند
چقدر خوبه طوری زندگی کنی که مخالفان هم از شنیدن خبری ناگوار برای تو ناراحت شوند.
#حجه_الاسلام_رئیسی
#ورزقان
https://eitaa.com/mbehestani
سقوط بالگرد و احتمالات
مجید بهستانی
در شب میلاد امام رضا علیه السلام خبری تلخ مخابره شد: فرود سخت بالگرد رییسجمهور و همراهان، در شرایط جوی نامتعادل. در منطقهای کوهستانی و صعب العبور. بیش از ۱۵ ساعت طول کشید تا تیم امداد و نجات بالای سر جنازه ها برسند.
از الان نمیتوان به راحتی تصور کرد علت سانحه چه بود. ولی احتمالاتی که به ذهن خطور میکند:
۱_ یک حادثه طبیعی؛ شرایط جوی ناپایدار، مه غلیظ، و برخورد با کوه.
۲_ یک حادثه تروریستی: دستکاری یا خرابکاری از راه دور. هنوز ساعتی از مفقود شدن بالگرد نگذشته بود و رسانههای داخلی خبر را پوشش نداده بودن که حساب «ترور الارم» نزدیک به رژیم صهیونسیتی از حادثه تروریستی برای بالگرد رییسجمهور ایران خبر داد.
۳_ ایراد فنی: یکی از قطعات یا نرم افزار بالگرد دچار آسیب یا اختلال شده و در ادامه کنترل آن را غیرممکن کرده باشد.
هر کسی ذهنش سراغ یکی از این موارد میرود ولی باید منتظر نظر کارشناسی ماند.
ارواح رییسی رییسجمهور ایران، وزیر خارجه، و سایر همراهان شاد و قرین رحمت الهی باشد.
#حجه_الاسلام_رئیسی
#ورزقان
https://eitaa.com/mbehestani
بعد از چند ماه تلاش، که قرارها لغو میشد، گفتگوی علمی خوبی با دکتر محمد جواد ظریف داشتم.
انشالله به زودی تدوین و در #حرف_نو منتشر خواهد شد.
قبل از ضبط گفتم خیلی از افراد که به آقایان رئیسی و امیرعبداللهیان نقد داشتند، بعد از این حادثه انگار اختلافات را کنار گذاشتن.
گفت: این خاصیت خون شهیده.
گفتم ربطی به فرهنگ عمومی ما نداره که برای درگذشته...
گفت: نه، همان خاصیت خون شهیده که خیلی چیزها را پاک میکنه و میبره.
ضمنا پرسیدیم میاد؟ گفت نه اصلا.
https://eitaa.com/mbehestani
چقدر خوبه مرگت در حال خدمت رسانی و جهاد بود
در رختخواب، در استخر، در مهمانی، یا در گشت و گذار، عزرائیل جانت را نگرفت
https://eitaa.com/mbehestani
6.33M حجم رسانه بالاست
مشاهده در ایتا
صوت لو رفته از سایت اصلاحطلب بامدادنو.
حتی بعد از شهادتش میخان تخریبش کنند.
واقعا اینها چه کسانی اند؟
آن هم چه موضوعی؟ نقد عملکرد اقتصادی یا تبعیض و فساد؟!
نه، چند مقام خارجی برای تشییع جنازه او شرکت کردند!!
حداقل ۶۰ مقام ارشد خارجی برای شرکت در مراسم تکریم وارد ایران شدند، بعلاوه اینکه تقریبا همه روسای دولتها و سازمانها پیام تسلیت دادند، و بعلاوه سازمانهای مهم بینالمللی به طریقی اعلام عزا و همبستگی کردن: پرچم نیمه افراشته یا یک دقیقه سکوت، یا ... .
https://eitaa.com/mbehestani
هدایت شده از 🔊 حرفِ نو 🎥
44.61M حجم رسانه بالاست
مشاهده در ایتا
#تیزر
✅ ایران در جهان پسا قطبی!
👥 گفتگویی خاص با دکتر محمد جواد ظریف!
🔹دکتر ظریف
از نظر فکری دچار تغییر و تحول شده ام./ اگر آمریکا بداند؛ گزینه دیگری ندارید؛ ظالم تر خواهد شد./ اگر برجام بد بود؛ چرا این همه آدم عاقل به دنبال احیا آن هستند؟/ در قضیه اوکراین؛ فقط آمریکا برنده شد./ نظم قطبی در دنیا از بین رفته است اما نظم جدید هنوز مستقر نشده است./ یکی از مهمترین مزایای برجام؛ خروج ایران از انزوا بوده است./ ایدئولوژی بخشی از قدرت است./ بدون رضایت مردم نمیتوان از تمامیت ارضی دفاع کرد. /
📆 چهارشنبه ۲ خرداد ماه ۱۴۰۳
◀️ برای مشاهده فیلم کامل این گفتگو از طریق لینک زیر اقدام کنید.
https://aparat.com/v/njr68jg
#حرف_نو
✅🆔 t.me/new_harf
✅🆔 eitaa.com/new_harf
✅🆔 www.aparat.com/new_harf
✅🆔http://youtube.com/@new_harf1
هدایت شده از 🔊 حرفِ نو 🎥
1_11599877767.mp3
زمان:
حجم:
28.36M
🔈مجموعه پادکست های حرف نو🔈
✅ ایران در جهان پسا قطبی!
👥 گفتگوی خاص با دکتر محمد جواد ظریف!
🔹دکتر ظریف
از نظر فکری دچار تغییر و تحول شده ام./ اگر آمریکا بداند؛ گزینه دیگری ندارید؛ ظالم تر خواهد شد./ اگر برجام بد بود؛ چرا این همه آدم عاقل به دنبال احیا آن هستند؟/ در قضیه اوکراین؛ فقط آمریکا برنده شد./ نظم قطبی در دنیا از بین رفته است اما نظم جدید هنوز مستقر نشده است./ یکی از مهمترین مزایای برجام؛ خروج ایران از انزوا بوده است./ ایدئولوژی بخشی از قدرت است./ بدون رضایت مردم نمیتوان از تمامیت ارضی دفاع کرد. /
📆 چهارشنبه ۲ خرداد ماه ۱۴۰۳
◀️ برای مشاهده فیلم کامل این گفتگو از طریق لینک زیر اقدام کنید.
https://aparat.com/v/njr68jg
#حرف_نو
✅🆔 t.me/new_harf
✅🆔 eitaa.com/new_harf
✅🆔 www.aparat.com/new_harf
✅🆔http://youtube.com/@new_harf1
به اذعان دوستان مختلفی که این برنامه ☝️☝️☝️☝️ را دیدند گفتگوی خوب و متفاوتی با دکتر ظریف شده است. سعی کردم وارد فضای زرد و ژورنالیستی نشوم و در عوض به جهت نظری دیدگاه وزیر خارجه سابق را به نقد بکشم.
به نظرم در عین حفظ ادب و چارچوب علمی گفتگو، چالشهای خوبی مطرح شده.
https://eitaa.com/mbehestani
2.18M حجم رسانه بالاست
مشاهده در ایتا
عذرخواهی نیاز نیست
پا تو از روی حلقوم ما بردار
#تحریم_ظالمانه
#حجه_الاسلام_رئیسی
#سقوط_بالگرد
#تحریم_هوشمندانه
مجید بهستانی
https://eitaa.com/mbehestani