بعث سوری؛ بماند یا برود؟ مسأله این نیست! مجید بهستانی یادش بخیر ۱۳۹۰ وقتی احمدی‌نژاد گفت بشار دارد تاوان دیکتاتوری خودش را میبیند و نباید از دیکتاتوری حمایت کرد، برخی آن را ناشی از اسلام انحرافی و مکتب بهاری خواندن. ده سال از حمایت از اسد دفاع کردن. بهر دلیل در دور جدید از بهار عربی بار دیگر نظام اسد در شرف سقوط است، و این بار نظام اسلامی ورود نظامی نکرده است. حالا همان قلمها از فساد و دیکتاتوری اسد و بعث سوری میگن. و اینکه حقش است که سقوط کند! تحلیل تان را با تحلیل نظام تنظیم میکنید؟! اگر نظام فردا نظرش درباره وضع سوریه تغییر کند، شما میخواهید از ضرورت حفظ نظام فاسد کنونی سوری دفاع کنید؟! https://eitaa.com/mbehestani

دختر اردوغان، دختر هنیه تحولات این روزهای سوریه پر از شگفتانه است. به نظرم هر چه جلوتر برویم همه حیرت خواهند کرد. حتی اردوغانی که فعلا مست پیروزی است. یکی از این شگفتی ها،‌ تبریک دو دختر به ملت سوریه بود: دختر اردوغان و دختر هنیه. اگر اسد پشت جبهه مقاومت و حامی فلسطین چرا باید اینگونه از سوی اسلام گرایان نواخته شود؟ در ماجرای سپتامبر سیاه، فلسطینیان و اسلام گرایان اعتقاد دارند که حافظ اسد به آنها خیانت کرد (کینه شصت ساله). در ادامه،‌ با بازسازی حزب بعث از علویون و پاکسازی اهل سنت از مناصب حساس قدرت و نیز امور مهم اقتصادی، اهل سنت و اسلام گرایان کینه بیشتری گرفتند که اسد به صورت سیستماتیک می خواهد آنها را حذف کند (کینه پنجاه ساله). آنها حمایت حافظ و بشار اسد از آرمان فلسطین را ساختگی و بیشتر ناشی از اسرائیل ستیزی آنها می دانستند که مساله داخلی بود (بلندهای جولان) نه آرمان جهان عرب یا آرمان جهان اسلام. همچنین نزدیکی آنها به ایران، از جنگ هشت ساله با عراق تا بهار عربی، سبب خیانت سوریه به سروری جهان عرب،‌ و هم پیمانی با شیعیان تندرو قلمداد می شد. خلاصه،‌ تبریک امروز دختران مقامات ممالک اسلامی به ملت سوریه ریشه در تحلیلها و کینه های چندین دهه علیه خاندان اسد دارد. مجید بهستانی https://eitaa.com/mbehestani

چرائی سقوط بشار اسد مجید بهستانی از لابه لای اخباری که جسته و گریخته و با دستکاری و اعمال نظر صاحبان قدرت و رسانه به دست خوانندگان می رسد، درباره سئوالات غامض و دشوار با احتیاط می توان تحلیل کرد مثل اینکه چه شد میان رژیم اسد 2011 و 2024 این میزان تفاوت رفتاری هست؟ چرا مثل تار عنکبوت فروپاشید؟ او و نزدیکانش باید بعدها خاطرات خود را بنویسند و احتمالا همانند خاطرات سلطان عبدالحمید عثمانی نکات مهمی را افشا خواهد کرد. ولی تا اینجا که از اخبار و روندها مشخص است: 1- مردم شاید تبعیض را تحمل کنند،‌ ولی گرسنگی را خیر. سوریه پانزده سال گرفتار بحرانهای امنیتی بود و جنگ اول خسارات سنگینی به اقتصاد و زیرساختهای آن کشور وارد کرد. تحریمهای خارجی نیز اجازه بازسازی به این کشور نداد. اقتصاد رنجور سوریه،‌ مردم را به ستوه درآورده بود. استان ادلب خود را از دولت مرکزی جدا و به ساختار ترکیه متصل کرد تا آنجا که معاملات نیز با لیر ترکیه انجام می شد. مردم آن ناحیه به مراتب رفاه بالاتری داشتند. 2- نظام فاسد بعثی سوری که بر پایه نهاد نظامی و اطلاعاتی قرار گرفت مبتنی بر فساد و تبعیض قرار داشت و گویا در سالهای پس از جنگ این امر تشدید گردیده بود. وعده و وعیدهای اسد برای اصلاحات اساسی هم مشاهده نشد. 3- جنگ داخلی اول سوریه درون امواج سهمگین بهار عربی آغاز شد و در حالی که سایر دیکتاتوریها سقوط کردند، اسد پابرجا ماند. بدون شک،‌ حکومتی که هیچ پشتوانه مردمی ندارد،‌ با حمایت خارجی سرپا نگهداشت، کمااینکه دولتی که حمایت مردمی دارد به سختی از هجمه خارجی فرومی ریزد. بشار رئیس جمهور جوانی بود که از 2000 به قدرت رسید، و با همراهی همسرش اصلاحات اقتصادی_اجتماعی را شروع کرد،‌ بسیار زودتر از بعضی شیوخ منطقه. روند رشد سرمایه گذاری خارجی و بهبود مناسبات با بلوک غرب وضعیت مثبتی را نشان میداد. به همین خاطر،‌ پایگاه اجتماعی قدرتمندی برای خود ساخته بود و در مقابل جریانهای دموکراسی خواه یا سلفیون ایستادگی کرد. ارتش او برای این ایستادگی کفایت لازم نداشت در نتیجه نیروهای نظامی ایرانی و روسی به داد او رسیدند. 4- فروپاشی اقتصادی و ناتوانی دولت مرکزی در اجرای عدالت اجتماعی،‌ در عمل پایگاه اجتماعی حزب بعث فروریخت. در نتیجه با شروع جنگ داخلی دوم،‌ قبل از مردم،‌این ارتش بود که دیگه تمایل به مقاومت نداشت. بدنه ارتشها از دستورات سرپیچی می کردند و این کار را برای فرماندهی میدان دشوار می کرد. در سطح افسران و فرماندهان نیز تزلزل ایجاد شد. فروپاشی شهر به شهر روحیه فرماندهان شهرهای دیگر را نیز فروریخت. بالاتر و عجیب تر اینکه سیستم اطلاعاتی نیز کرخت شده و تحرک خاصی نه قبل از جنگ و نه حین آن از خود نشان نمی دهد. همه پالسهای سرد و منفی که مقامات ایرانی در مواجه با مقامات سوری از جمله اسد دریافت می کردند،‌ قطعا اسد نیز از فرماندهان ارشد نظامی_اطلاعاتی دریافت کرده بود. این که امروز آقای خامنه ای فرمودند در این چند ماهه نهاد اطلاعاتی ایران بارها گزارشات هشدارآمیز از تحرکات دشمن به طرف سوری ارسال میکرد ولی آنها گوش شان بدهکار این قضیه نبود حرف بسیار مهمی است. تسلیم اسد عبارت دقیقی نیست. حزب بعث تسلیم گردید. حزب تمایلی به بکارگیری توان خارجی برای مقاومت نداشت. اگر جز این بود،‌ آنها به راحتی می توانستند با یک کودتا،‌ اسد را برکنار،‌ و یک ژنرال جسورتر روی کار بیاورند. 5- اقتصاد ملی ایران بیماریهای بدخیم دارد و از اداره خود نیز جامانده است. رژیم سوریه فهمید که نمی تواند تنها به کمکهای ایران برای بازسازی کشور اکتفا کند. روسیه نیز خود اقتصاد ملی رنجور و تحت تحریم دارد و خود در اوکراین زمین گیر است. در نتیجه دیپلماسی اقتصادی سوریه به سمت شیوخ آمریکائی منطقه چرخید. ولی سرمایه گذاری آنها منوط به اصلاحات سیاسی_اجتماعی بود. از جمله دوری یا احتیاط از محور مقاومت. بنظرم بشار تحت فشار حزبی،‌ تا حدی فیتیله ایران در سوریه را پایین آورد و این خود را در جنگ منطقه ای جدید (فلسطین،‌ لبنان،‌ ...) نشان داد. 6- برخلاف برخی تحلیلها،‌ به نظرم اگر چه برای اسرائیل و جریان نظامی_امنیتی ناتو سقوط اسد در دستورکار بود و تحریم آن در راستای تضعیف توان ملی آن طراحی شده بود، ولی این مورد اخیر (جنگ داخلی دوم) ابتکار سرویس امنیتی ترکیه،‌ مستقل از هماهنگی با سایر اعضاء، طراحی و اجرا شد. هر چند این سقوط به نفع بازیگران عضو و همسوی ناتو شد،‌ ولی دخالت آنها فعلا روشن نیست. آنها روی بازیگری (جولانی) سرمایه گذاری کردند که خطر اسرائیل را که بخشهائی از خاکش را اشغال کرده کمتر از خطر ایران و حزبالله می داند!

خبر آمد که مجاهدین اموی تونلی در مرز سوریه و لبنان کشف کردند که گویا برای ترانزیت تسلیحات به حزب‌الله استفاده میشد. باور بفرمایید میزان خدمات جریان سلفی جهادی اموی به منافع اسرائیل بیشتر از خدمات آنها به جهان اسلام خواهد بود. مجید بهستانی https://eitaa.com/mbehestani

اقدام درست ایران در حمایت از اسد 1391 مجید بهستانی سئوال می شود که آیا حمایت ایران از بشار اسد سال 2011 به بعد صحیح بود؟ چرا باید از یک رژیم متزلزل حمایت می شد؟ 1- رژیم اسد در 2011 در کنار قطر و جلوتر از اردن،‌ روی اصلاحات اقتصادی و اجتماعی کار می کرد و محبوبیت مقبولی داشت. در مقایس با وضعیت فعلی،‌ حال راحت تر می توان قضاوت کرد که یکی از پایه های موفقیت عملیات نظامی ایران-روسیه در حفظ اسد،‌ پایگاه مردمی آن بود. پس آنجا یک رژیم مردمی،‌ البته نه مردمسالارانه، وجود داشت. 2- جایگزین اسد چه کسانی بودند؟ گروهکهائی که امروز توانستند رژیم بعثی سوری را ساقط کنند همانها هستند که 15 سال پیش در سوریه فعال شدند‌، با خشونت و وحشی گری بیشتر. این فقط به داعش محدود نمی شد بلکه جبهه النصره و احرار الشام و ... نیز سطح خشونت ضدانسانی بالائی داشتند. خاطرمان نمی رود قبل از تأسیس داعش، در همان روزها و ماه های اول کلیپ های وحشیگری آنها از جمله زنده زنده مثله کردن قربانیان،‌ خوردن جگر انسانها،‌ سر بریدن‌، آتش زدن دستگیریها،‌ و ... . کلیت این گروهکها روحیه ضدایرانی،‌ ضدشیعی،‌ و بی تفاوت نسبت به رژیم صهیونیستی بود. در نتیجه قرار بود ایران یکی از حامیان و متحدان منطقه ای خود را از دست بدهد؛ که البته به عنوان جبهه پشتیبانی جبهه مقاومت ارزش اضافه تری هم داشت. 3- جمع بندی در تهران این بود که حضور دولت سکولار همسو،‌ با همه اختلافات و اشکالات،‌ بهتر از روی کار آمدن دولت سنّی اسلامگرا است که مشخص نیست چگونه می خواهد با ایران و محور مقاومت برخورد کند. 4- تاخیر ایران در حمایت قدرتمند از گروهکهای جهادی و تکفیری تا آنجا ادامه پیدا کرد که آنها تا مرزهای ایران در منطقه اقلیم کردستان،‌ و نزدیکی شهرهای مقدس نجف و کربلا رسیده بودند،‌ و کوتاهی های بیشتر قطعا مرزها و خاک ایران را با خطرات امنیتی شدید مواجه می کرد. 5- ایران در دیپلماسی اقتصادی و عمومی خود در سوریه همانند همه نقاط دنیا،‌ موفق نبود بطوریکه بعنوان حامی و عامل اصلی ماندگاری رژیم بعث ولی جای پای قدرتمندی در جامعه و بازار آنجا نداشت که تنها به کمتر از5 درصد از اقتصاد سوری محدود می شد و این در حالی است که سهم ترکیه هم در سوریه و هم در عراق چند ده برابر ایران است ولی همزمان دشمن اصلی رژیم مستقر هر دو کشور شناخته می شود. https://eitaa.com/mbehestani

صحنه بازی ایران در سوریه مجید بهستانی بازی ایران در سوریه تمام نشده است. اگر جغراسیا (ژیوپولتیک) تغییر کند ولی اهداف بازیگران تغییر نمی‌کند. بلکه منافع ملی تغییر می‌کند. حال با توجه به تحولات جدید منطقه در یکسال اخیر، بطور مشخص در سوریه چه بازی باید ایفا کنیم؟ ۱_ حفظ تمامیت ارضی سوریه ۲_آمریکا میخواهد برای کردها و دروزی ها منطقه خودمختار ایجاد کند. ایران میتواند از خودمختاری کردها دفاع کند، مشابه اقلیم عراق، ولی برای دروزی ها چنین وزنی لازم نیست. آنها در طول تاریخ هیچگاه بازیگر مهمی نبودند مگر به کمک آمریکا و اسرائیل بتوانند در آینده منطقه نقش ایفا کنند. قدرت گیری آنها فعلا با منافع ایران سازگار نیست خصوصا که برای قدرت‌یابی حاضر به هر گونه همکاری با واشنگتن و تل‌آویو هستند. محدوده مرزی عراق و اردن محل سکونت آنهاست که فضای ارتباطی ایران نیز هست. ولی کردها در شمال و شرق سوریه حضور دارند و امکان ارتباط با آنها راحت تر است. ۳_ شاید جولانی در قامت رییس دولت بخواهد روابط متعادلی در منطقه ایجاد کند از جمله با ایران، ولی فشار قدرتهای خارجی مثل ترکیه، اسرائیل و آمریکا مانع سختی ایجاد میکند. در عین حال ایران باید کانال ارتباطی عادی با دولت جدید حفظ کند و رویکرد تخاصمی نگیرد مگر آنکه خود آنها قصد دیگری داشته باشند. ۴_ سرمایه‌گذاری دوباره روی بشار و هواداران آن بی ثمر است و فقط کار بر ایران تنگ‌تر خواهد شد. ۵_ فعلا ایران باید از «هدف اصلی» کشورهای درگیر در سوریه خارج شود و فرصت دهد ایدیولوژی و جغراسیا کار خودشان را بکنند. ورق برخواهد گشت. https://eitaa.com/mbehestani

اصولگرایان دو تا رییس‌جمهور داشتن که خواسته یا ناخواسته رفتارهایی می کردن که منتقدان میگفتن یا پوپولیستی است یا بی ادبانه است. حالا برای اولین بار رییس جمهور اصلاحاتی رفتارهایی می کند از همان جنس غیرمودبانه یا پوپولیستی، ولی منتقدان سابق، روزه سکوت گرفتن. مهم نیست رییس‌جمهور یا فلان مقام مسئول از جناح من است یا نه، مهم اینه برای نقد عیار دوگانه استفاده نکنیم. مجید بهستانی https://eitaa.com/mbehestani

شب یلدا یه نکته بگم و اون اینکه اصلا فکر نمی‌کردم عراقچی اینقدر شکمو باشه‌. هر کشوری می ره از میزبان می‌پرسه رستوران خوب اینجا کجاست؟ دیگه سئوال هم نمی‌کنه، چون خود میزبان «بفرمایید شام» رو در فهرست برنامه‌های فشرده وزیرخارجه ایران می‌گذاره. مجید بهستانی https://eitaa.com/mbehestani