eitaa logo
پایگاه خبری علوم انسانی مفتاح
8هزار دنبال‌کننده
9.4هزار عکس
427 ویدیو
295 فایل
🔷اخبار و تحولات علوم انسانی اسلامی 🔶مرجع تخصصی فقه نظام‌های اجتماعی 🔶برنامه‌های آموزشی و پژوهشی حوزه و دانشگاه 🌐وبگاه http://ihkn.ir 🌐کانال‌ها https://ble.ir/meftahandishe_com https://t.me/meftahandishe_com 📞ارتباط و تبادل: @Meftahandishe
مشاهده در ایتا
دانلود
📚 قاعده احسان به دیگران(۱۰)/ مدرک قاعده احسان به روایات 🔰 حجت‌الاسلام والمسلمین ابوالقاسم مقیمی‌حاجی در درس خارج «فقه تربیت»، تصریح کرد؛ 📝 در اثبات قاعده احسان به دیگری که می‌تواند به عنوان دلیل عام در موارد فقه تربیت مورد استناد قرار گیرد، مجموعه روایاتی وجود دارد که در آن به احسان تصریح شده است.(کافی ج۲ /۱۰۳، ۱۰۷ و...) (وسائل، ج۱۶/۳۷۷) 📝 عنْ إِسْحَاقَ بْنِ عَمَّارٍ قَالَ: قَالَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ ع أَحْسِنْ يَا إِسْحَاقُ إِلَى أَوْلِيَائِي مَا اسْتَطَعْتَ فَمَا أَحْسَنَ مُؤْمِنٌ إِلَى مُؤْمِنٍ وَ لَا أَعَانَهُ إِلَّا خَمَشَ وَجْهَ إِبْلِيسَ وَ قَرَّحَ قَلْبَهُ. 📝 روایتی از حضرت امیر(ع) در نهج البلاغه نقل شده که: وَ قَالَ (ع): فِي قَوْلِهِ تَعَالَى [عَزَّ وَ جَلَ‏] إِنَّ اللَّهَ يَأْمُرُ بِالْعَدْلِ وَ الْإِحْسانِ الْعَدْلُ الْإِنْصَافُ وَ الْإِحْسَانُ التَّفَضُّل‏. و چندین روایت دیگر در همین سیاق. 📝 مجموعه این روایات بر محبوبیت و مطلوبیت احسان به دیگران دلالت دارد و در مجموع می‌توان تظافر روایات یا تواتر اجمالی روایات را نسبت به اصل استحباب اثبات کرد، اما روایاتی که دلالت بر لزوم احسان به غیر داشته باشد، وجود نداشته و پذیرفته نشد. 📝 از این روی دلالت آیات بر وجوب احسان صریح‌تر و بهتر بوده که بررسی شد. پس در مطلوبیت، محبوبیت و استحباب ادله تمام بوده و مشکلی وجود ندارد، بلکه در پی ادله وجوب و الزام بوده و در این مقداری که فحص شد، دلالت دلیلی بر وجوب پذیرفته نشد. ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ 🔳 با همراه باشید 🆔 @meftaah_com
📕 قاعده احسان به دیگران(۱۱)/ مدرک قاعده احسان به دلیل عقلی 📌 حجت‌الاسلام والمسلمین ابوالقاسم مقیمی‌حاجی در درس خارج «فقه تربیت»، تصریح کرد؛ 📚 در اثبات قاعده احسان به دیگری که می‌تواند به عنوان دلیل عام در موارد فقه تربیت مورد استناد قرار گیرد، برخی مثل شیخ طوسی استناد به دلیل عقل را قبول کرده‌اند(قد ثبت بأوائل العقول حسن الإحسان و إيصال المنافع الى الغير)(الاقتصاد الهادي إلى طريق الرشاد ص: ۱۲۲) 🔻 در تمسک به دلیل عقل در(قاعده احسان)؛ ✅ اولا: باید همانند همه موارد تمسک به دلیل عقل در فقه، صغری(حُسنِ احسان) به درک قطعی عقل عملی اثبات شود، حال آیا درک حُسن احسان به عقل مستقل وجود دارد یا ندارد به گونه‌ای که تارک آن مذمت شود؟ ✅ ثانیا: باید کبرای آن(قاعده ملازمه) یعنی: «کلّما حکَم به العقل، حَکَم به الشرع» که نتیجه عقل نظری است ثابت شود تا در نهایت به این نتیجه رسید که «الاحسان واجب شرعا». 📚 در این‌ جا در درک لزوم حُسن آن در همه مراتب احسان و مصادیق آن و کبرای این قضیه اشکالاتی مطرح شده که جزم به کشف حکم وجوب نزد شارع را مخدوش می‌کند. حداکثر از آن مطلوبیت احسان به دیگری به دست می‌آید. ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ 🔳 با همراه باشید 🆔 @meftaah_com
📝 قاعده احسان به دیگران(۱۲)/ بررسی دلالت سیره بر قاعده احسان 📌 حجت‌الاسلام والمسلمین ابوالقاسم مقیمی‌حاجی در درس خارج «فقه تربیت»، تصریح کرد؛ 📚 دلیل دیگر بر قاعده احسان، تمسک به سیره است که آیا سیره عقلا یا متشرعه‌ای برای اثبات لزوم احسان داریم یا نه؟ 📚 در این جا اگر صغرای سیره عقلا ثابت شود که در میان آنها این رفتار و بنا در عمل وجود دارد که به دیگران نیکی و احسان می‌کنند و این عمل را با رفتار خود تصدیق می‌کنند و می‌پسندند، و اتصال این سیره نیز به زمان معصوم(ع) ثابت گردد، این سیره حجت بوده و مبنای مشروعیت عمل می‌باشد. 📚 اما با اثبات عقلائی بودن سیره، دیگر اثبات صغرای سیره متشرعه در این امر عقلائی مشکل می‌شود. 📚 در مورد صغری بر لزوم احسان به صورت مطلق و در همه موارد، سیره‌ای نداریم که عُقلا بگویند مطلق احسان و همه مصادیق آن لازم و به آن ملتزم باشند. 📚 حداکثر بر رحجان و مطلوبیت و انجام اختیاری آن در موارد و مصادیق آن سیره وجود دارد. لذا باید مورد به مورد و در مصادیق آن در پی سیره عقلا بود تا ثابت شود. ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ 🔳 با همراه باشید 🆔 @meftaah_com
📚 قاعده احسان به دیگران(۱۳)/ قلمرو قاعده احسان در تربیت 📌 حجت‌الاسلام والمسلمین ابوالقاسم مقیمی‌حاجی در درس خارج «فقه تربیت»، تصریح کرد؛ 🔻 بنابر ادله مذکور دال بر مطلوبیت و استحباب احسان به غیر، قلمرو مطلوبیت احسان در سه حوزه باید تبیین شود: 🔹 مربی: این تکلیف متوجه چه کسانی است؟ از آنجاکه در ادله قاعده خصوصیتی برای مکلف به این تکلیف(احسان به‌غیر) ذکر نشده بود، این تکلیف شامل همه مؤمنین می‌شود و همه انواع مربیان در احسانِ به‌غیر تکلیف استحبابی دارند. 🔹 متربی: بنابر ادله مذکور کسی که مورد احسان قرار می‌گیرد، عموم مردم بوده و قیدی برای آن ذکر نشده است. البته در بعضی موارد مانند والدین یا برادران دینی توصیه به احسان، بیشتر است ولی همان‌گونه که گذشت؛ ادله احسان مطلق‌اند و شامل بالغ و غیربالغین حتی شامل کفار هم می‌شوند، که فقها مانند آقای حکیم به این امر تصریح دارند. 🔹 متعلق احسان: با توجه به عمومیت معنای احسان و اطلاق ادله، احسان معنای عامی داشته که شامل همه افعال خیر اعم از امور مادی و معنوی شده و همه ساحات تربیتی از قبیل؛ تربیت جسمی، اعتقادی، اخلاقی، اجتماعی و ... را شامل می‌شود. ✅ همچنین احسان به غیر، منحصر در امور ایجابی نیست، بلکه شامل امور سلبی هم می‌شود، مثلاً منع از محرمات الهی که در روایت مذکور اشاره شده و از بالاترین برّ و احسان شمرده شده است. ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ 🔳 با همراه باشید 🆔 @meftaah_com
📚 فقه تربیت/ عوامل تربیت(۱) 📌 حجت‌الاسلام والمسلمین ابوالقاسم مقیمی‌حاجی در درس خارج «فقه تربیت»، تصریح کرد؛ 🔻 در فقه تربیت لازم به توجه است که نسبت به(تکلیف تربیت) انسان‌ها بر چند دسته‌اند: 1️⃣ کسانی که مکلَّفِ به اقامه تربیت نسبت به دیگران می‌باشند.(مکلَّف به فعل تربیتی، مربّی و عامل) 2️⃣ کسانی که قابلیت پذیرش تربیت داشته و جزء تربیت شوندگان قرار می‌گیرند و متعلق افعال تربیتی هستند و تکلیف آنها، پذیرش فعل تربیت مربی و یا در معرض قرار دادن خویش برای تربیت است.( متربّی) 3️⃣ کسانی که متعلق افعال تربیتی هستند و افعال تربیتی بر آنان واقع می‌گردد، هرچند خودشان تکلیف به متربی شدن هم نداشته باشند، زیرا از دایره تکلیف خارج می‌باشند.(افراد غیر مکلَّف از صبی و...) 🔹 از آنجا که تربیت فرایند ایجاد تغییر و تحول در غیر است نه در خود، لذا تربیت نفس از مباحث اخلاقی و فقه اخلاق است و در فقه تربیت، تربیت دیگری محور بحث قرار می‌گیرد. 🔹 در اینجا خود فعل تربیتی نیز مطرح است که(متعلق تکلیف) تربیتی و مأمورٌ به می‌باشد و ساحت مختلفی از تربیت جسمی، عبادی، اعتقادی، علمی و... دارد. ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ 🔳 با همراه باشید 🆔 @meftaah_com
📚 در فقه تربیت بحث از مکلفِ به فعل تربیت و عوامل تربیتی از مباحث مهم و آغازین است 📌 حجت‌الاسلام والمسلمین ابوالقاسم مقیمی‌حاجی در درس خارج «فقه تربیت»، تصریح کرد؛ 📝 از جمله مباحث مهم و آغازین در فقه تربیت بحث از مکلفِ به فعل تربیت و عوامل تربیتی است. 📝 مبحث عوامل تربیتی به دو صورت قابل طرح هست: 1- نهادهای تربیتی مانند نهاد خانواده، حکومت 2- افراد حقیقی و حقوقی. 📝 برخی از اساتید در قالب نهاد تربیتی خانواده و در سه بخش:1- کلیات و مفاهیم 2- وظایف عام والدین از قبیل ارشاد، احسان، اعانه بر برّ... 3- وظایف خاص والدین در ساحتهای مختلف تربیتی، این مبحث را سامان داده‌اند. 📝 این ساختار، هرچند منطبق بر فضای مرسوم علوم تربیتی است و افراد بیشتری با آن ارتباط برقرار می‌کنند، اما در بررسی فقهی با مشکلاتی مواجه می‌شود که مطرح خواهد شد. 📝 در ساختار مبتنی بر عناوین مأخوذ در ادله از (اب، جد، ام، وصی، معلم، حاکم، عدول مؤمنان و...) از قلمرو وظایف تکلیفی هر یک از عناوینی که در لسان دلیل مطرح شد به تفکیک از وظایف الزامی و غیر الزامی و بحث از ولایت و یا حق بودن آن بحث می‌شود. 📝 در جستجو از عوامل تربیتی در فقه بیش از 16 عنوان یافت شد که برای آن به صورت مستقل یا به نیابت و وکالت از دیگری، وظیفه تربیتی تعریف شده است. ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ 🔳 با همراه باشید 🆔 @meftaah_com
🔰 حجت‌الاسلام والمسلمین ابوالقاسم مقیمی‌حاجی در درس خارج «فقه تربیت»، تصریح کرد؛ 🔻 از جمله مباحث مهم و آغازین در فقه تربیت بحث از مکلفِ به فعل تربیت و عوامل تربیت و تبیین معنای نهاد تربیتی با عوامل تربیتی است. 🔹 نهادهاى اجتماعی، عهده‌دار کارکردهاى مهم حياتى انسان در راستای پاسخ‌گویی به نیازی اساسی شکل گرفته‌اند. 🔹 نهادها اغلب بدون طرح و نقشه قبلی، به ‌تدريج و به ‌مرور زمان شکل گرفته‌اند و از ساده به پيچيده تکامل پيدا کرده، جوابگوى نيازهاى اجتماعى مستمر و دائمى مى‌باشند. 🔹 نهادها، از طبيعت جامعه برخاسته و از دوام، عموميت، فناناپذيرى و پويائى برخوردار است و کم و بيش خود را بر افراد تحميل مى‌کند. ✅ فرق نهاد و سازمان: سازمان، با طرح و نقشه قبلی، عمومى و در زمان معين به‌وجود آمده و به شيوه رسمى سازمان يافته است. سازمان‌هاى اجتماعى مهم، به منزلهٔ وسائل يا عوامل و عناصر نهادهاى اجتماعى هستند. سازمان برخلاف نهاد، داراى محل خاص است و حال آنکه نهاد در سراسر جامعه معينى پراکنده است. 📌 نهاد خانواده، نهاد حاکمیت از جمله نهادهای مطرح در تربیت است که از وظایف آنها در فقه بحث می‌شود. نهاد خانواده، برای برآورده ساختن نیازهای مربوط به تولید نسل، تربیت و اجتماعی ساختن آنها را عهده‌دار است. ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ 🔳 با همراه باشید 🆔 @meftaah_com
📌 حجت‌الاسلام والمسلمین ابوالقاسم مقیمی‌حاجی در درس خارج «فقه تربیت»، تصریح کرد؛ 📚 عوامل تربیت، اشخاص یا مقوله‌هایی هستند که در تحقق اهداف تعلیم و تربیت اگر چه با وسطه، مؤثراند. نقطه مقابل، موانع تربیتی که از تحقق اهداف تعلیم و تربیتی جلوگیری می‌کنند. 📚 عوامل تربیت اعم از اشخاص، محیط و فضای آموزشی و ابزارهای آموزشی دانسته شده است. 📚 در علوم تربیتی، عوامل اعم از انسانی و غیر انسانی؛ درونی و بیرونی؛ مادی و غیر مادی از محیط و غیر آن ... وجود دارد. بر این اساس وراثت و فطرت را از عوامل دورنی دانسته‌اند. 📚 برخی محققان، عوامل تربیتی را تحت عنوان جامع(محیط) قرار داده‌اند. این وحدت عنوان در فقه ثمره‌ای ندارد، زیرا ملاک معنون کردن به عنوان در هر تکلیفی، باید بر اساس اثر واحد و حکمی باشد که بر آن عنوان مترتب می‌شود و با وجود موارد مختلف و آثار و حکم متفاوت آن عناوینی که تحت عنوان محیط قرار گرفته‌اند، باید در بحث فقهی این موارد به صورت جداگانه بررسی شوند و احکام و وظایف مترتب بر هر یک ذکر شود. 📚 دربحث تأثیر فطرت و دیگر موارد مانند آن در ایجاد تغییر و تحول در نفس انسان، از مسائل فقه اخلاق است نه فقه تربیت. ولی اگر مراد ایجاد تغییر و تحول بر دیگری از طریق زنده کردن فطرت باشد می‌توان آن را در فقه تربیت و روش‌های آن بحث کرد. ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ 🔳 با همراه باشید 🆔 @meftaah_com
📌 حجت‌الاسلام والمسلمین ابوالقاسم مقیمی‌حاجی در درس خارج «فقه تربیت»، تصریح کرد؛ 🔹 نکته ضروری دیگر در آغاز مبحث عوامل تربیتی این است که آیا وظیفه تربیتی از سنخ حق است یا حکم؟ و در حکم، تکالیف تربیتی و غیر آن چیست؟ کدام یک از عوامل، از ولایت بر تربیت برخوردارند؟ 🔹 در فقه تربیت، وظایف تربیتی اعم از احکام وضعی و تکلیفی است و در هر مسأله تربیتی همه احکام وضعی و تکلیفی مرتبط با آن باید بررسی گردد، به این معنا که کدام وظیفه تربیتی از باب ولایت است، کدام وظیفه تربیتی از باب حکم تکلیفی و کدام وظیفه تربیتی از باب حق است. 🔹 در نتیجه وظایف تربیتی بر اقسامی است: 1- تکلیفی؛ 2- وضعی؛ که خود بر دو قسم است: ولایت که غیر قابل اسقاط و انتقال است. و دوم حق که نوعا قابل اسقاط و انتقال است. 🔹 ثمره مهم بحث در آنجاست که اگر وظیفه تربیتی از سنخ حکم یا ولایت باشد، قابل اسقاط نیست ولی اگر از سنخ حق باشد، قابل اسقاط است. 🔹 همچنین این امر باید توجه شود که همه وظایف تربیتی از یک سنخ نیستند و همه عوامل و مربیان نیز از ولایت بر تربیت برخوردار نیستند، بلکه تنها تکلیف الزامی و یا غیر الزامی بر تربیت دارند. ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ 🔳 با همراه باشید 🆔 @meftaah_com
گروه پژوهشی فقه تربیتی مؤسسه اشراق و عرفان برگزار می‌کند: نشست علمی «فقه تربیتی و افق‌های پیش رو» سخنران: حجت الاسلام و المسلمین دکتر سید نقی موسوی زمان: 5 شنبه 25 دیماه 1399 ساعت 10:30 تا 11 مکان: سالن اجتماعات موسسه اشراق و عرفان «جلسه با رعایت توصیه‌های بهداشتی برگزار می‌گردد» لینک ورود به وبینار https://croom.ir/b/zfr-bqy-lh4-no9 کد دسترسی: 749090 ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ 🔳 با همراه باشید 🆔 @meftaah_com
💠 دبیرخانه علوم انسانی اسلامی مفتاح برگزار می کند: ✅ سلسله دروس خارج فقه نظام‌های اسلامی؛ فقه تربیت 🎙 استاد: حجت الاسلام و المسلمین ابوالقاسم مقیمی‌حاجی 📆 زمان: شنبه تا سه‌شنبه/ ساعت 9-10 🔹 محل برگزاری: مدرسه امام کاظم علیه‌السلام 💢 شروع کلاس‌ها: یکشنبه 21 شهریور سال 1400 🔰 توجه: در صورت برگزاری درس به صورت مجازی از طریق کانال استاد خواهد شد. ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ 🔳 با همراه باشید 🆔 @meftaahandishe_com
🔻 تمدید شد همایش بین المللی فقه و تربیت 💠 با همکاری موسسه آموزش عالی امام رضا علیه السلام همایش بین المللی فقه و تربیت 11 اسفند ماه سال 1401 در مشهد برگزار می‌گردد. 🔹 محورهای اصلی همایش: 1. پیشینه و سیر تحول مطالعات فقه و تربیت 2. ظرفیت های تربیتی فقه 3. تعامل فقه و تربیت 4. تحلیل تربیتی موضوعات و ابواب فقهی 📆مهلت ارسال چکیده و مقالات تمدید شد: مهلت ارسال چکیده: 1 آذرماه 1401 مهلت ارسال مقالات: 15 دی ماه 1401 📞دبیرخانه همایش : 05133694114 - 05133694110 داخلی 119 🔹ثبت نام و ارسال مقالات: 🌐 http://hamayesh.miu.ac.ir/tarbiyt/fa www.j.e.co1400@gmail.com _ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ 🔳 با همراه باشید 🆔 @meftahandishe_com
🔻 تمدید نهایی همایش بین المللی فقه و تربیت نمایندگی المصطفی در خراسان 💠 به همت مدرسه عالی فقه و قرآن خواهران نمایندگی المصطفی (ص) در خراسان همایش بین المللی فقه و تربیت 11 اسفند ماه سال 1401 در مشهد برگزار می‌گردد. 🔹 محورهای اصلی همایش: 1. پیشینه و سیر تحول مطالعات فقه و تربیت 2. ظرفیت های تربیتی فقه 3. تعامل فقه و تربیت 4. تحلیل تربیتی موضوعات و ابواب فقهی ❇️ محور ویژه همایش: فقه و تربیت؛ فضای مجازی 📆مهلت ارسال چکیده و مقالات تمدید شد: مهلت ارسال چکیده: 1 دی ماه 1401 مهلت ارسال مقالات: 1 بهمن ماه 1401 زبان برگزاری همایش: 11 اسفندماه 1401 📞دبیرخانه همایش : 05133694114 - 05133694110 داخلی 119 لینک کانال همایش : http://eitaa.com/hamayesht1401 ثبت نام و ارسال مقالات: http://hamayesh.miu.ac.ir/tarbiyt/fa J.e.co1400@gmail.com _ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ 🔳 با همراه باشید 🆔 @meftahandishe_com
🔻 تمدید فراخوان و ارسال مقاله به همایش بین المللی «فقه و تربیت» تا تاریخ 20 فروردین ماه 1402 💠 به همت نمایندگی جامعه المصطفی در خراسان همایش بین المللی فقه و تربیت 13 و 14 اردیبهشت ماه 1402 در مشهد برگزار خواهد شد 🔹 محورهای اصلی همایش: 1. پیشینه و سیر تحول مطالعات فقه و تربیت 2. ظرفیت های تربیتی فقه 3. تعامل فقه و تربیت 4. تحلیل تربیتی موضوعات و ابواب فقهی ❇️ محور ویژه همایش: فقه و تربیت؛ فضای مجازی 📆مهلت ارسال چکیده و مقالات تمدید شد: مهلت ارسال چکیده: 10 اسفند ماه 1401 مهلت ارسال مقالات: 20 فروردین ماه 1402 زبان برگزاری افتتاحیه و اختتامیه همایش: 13 و 14 اردیبهشت ماه 1402 📞دبیرخانه همایش : 05133694114 - 05133694110 - داخلی 119 ثبت نام و ارسال مقالات: http://hamayesh.miu.ac.ir/tarbiyt/fa J.e.co1400@gmail.com _ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ 🔳 با همراه باشید 🆔 @meftahandishe_com