✡ عهد عتیق، عهد جدید، عهد مصور (١١)
💥 هویّت یهودی سوپرمن
🔸 ٣. گولِم (Golem)
✍ «همهٔ ابرقهرمانهای بزرگ از حدود دههٔ ۴٠ میلادی توسط یهودیان در طول یک دوره از آزار و اذیت (یهودیستیزی) خلق شده اند… [بنابراین] سوپرمن یک گولم بوده است.»
📚 فرانک میلر، نویسندهٔ کتابهای مصور
1⃣ #گولم موجودی افسانهای در یهودیت است که داستانهای زیادی پیرامون آن نقل شده است. برجستهترین داستان در مورد گولم، پیرامون «حاخام لو» (Rabbi Loew) و «گولم پراگ» است. حاخام لو در اواخر قرن ١۶، گولم را از گِل میسازد. نام عبری אמת (EMET) که از اسامی خداوند بوده را روی پیشانی گولم حک کرده و با کمک #کابالا حیات در آن دمیده میشود.
2⃣ حاخام لو، گولم را برای محافظت از یهودیان در برابر #جنتیلها (غیریهودیان) میسازد. هر زمان که یهودیان به محافظت نیاز پیدا کنند، گولم زنده میشود. برای کُشتن گولم، حاخام لو حرف اول نام אמת که א (حرف آلف) میباشد را از روی پیشانی گولم پاک کرده و نام روی پیشانی به מת (met) بهمعنی «مُرده» مبدل میشود و گولم از بین میرود!
3⃣ هر فرهنگی به #قهرمان نیاز دارد. این قهرمانان، ارزشهای اجتماعی را منعکس کرده و نیازهای اهالی فرهنگ خود را برآورده میکنند. بر طبق افسانهها، وظیفهٔ گولم حفاظت از یهودیان بوده است.
4⃣ #الن_جافی کارتونیست یهودی-آمریکایی، علت نیاز یهودیان به گولم را اینگونه بیان میکند:
✍ «...وقتی متوجه میشوید به هیچوجه نمیتوانید خود را در این دنیای خصمانه [دوست بدارید]… باید شروع به ایجاد نوعی موجود فانتزیِ اسطورهای کنید که در آینده بهوجود میآید و شما را از وحشتزدگی نجات میدهد… بههمین دلیل آنها [یهودیان] گولم را اختراع کردند.»
5⃣ در عصر مدرن نیز گولم همین وظیفه را برعهده دارد. عصری که یهودیان عادی [نه زرسالاران یهودی که خود عامل وقوع جنگهای جهانی و سودبرنده از آنها بودند] در هنگام جنگ جهانی دوم و پس از آن، امید خود را از دست داده بودند. «دکتر بن بلیچ»، مدرس ارشد گروه تاریخ و نظریه در آکادمی هنری بِزالِل، اشاره میکند:
✍ «...داستان گولم در #ژنهای_یهودی که در جستوجوی #نجات بودند، نقش بسته بود. برداشتهای متعددی از #سوپرمن بهعنوان یک قهرمان اسطورهای، تجسّمی مدرن از اساطیر باستان و قهرمانی با قدرتهای فراطبیعی وجود دارد که میتواند تمدن را از دست نیروهای طبیعت یا اهریمنان جامعه انسانی، نجات دهد.»
✍ نویسنده: علی حامدین
✅ اندیشکده مطالعات یهود:
👉 @jscenter
✡ عهد عتیق، عهد جدید، عهد مصور (١٢)
💥 هویّت یهودی سوپرمن
🔸 ٣. گولِم (Golem)
1⃣ #سوپرمن نسخهای بهروز و مدرن از #گولم است که میتوان دلیل اصلی خلق آن را، نیاز یهودیان به یک #منجی معرفی کرد.
2⃣ در همین راستا، #ویل_آیزنر طراح یهودی-آمریکایی کتابهای مصور، سوپرمن را بهعنوان بخشی از سنّت یهودی و کسی که از فرزندان گولم افسانهای است، در نظر میگیرد.
3⃣ #یهودیان به یک #قهرمان نیاز داشتند. به کسی که بتواند از آنها در برابر یک نیروی تقریباً شکستناپذیر محافظت کند؛ بنابراین سیگل و شوستر، یک قهرمان شکستناپذیر خلق کردند.
4⃣ «مردخای ریچلر»، نویسندهٔ یهودی-کانادایی، در سال ١٩۶٨ طیّ مقالهای حتی تا آنجا پیش میرود که ادعا میکند عصر طلایی ابرقهرمانها برای خوانندگانِ جوانِ یهودیشان، مانند یک گولم بوده است:
5⃣✍ «آنها [جنتیلها = غیریهودیان] شکستناپذیر و غالب بودند، در حالیکه ما ضعیف، تیرهبخت و شکستخورده بودیم.»
✍ نویسنده: علی حامدین
✅ اندیشکده مطالعات یهود:
👉 @jscenter
✡ عهد عتیق، عهد جدید، عهد مصور (١٣)
💥 هویّت یهودی سوپرمن
🔸 ٣. گولِم (Golem)
1⃣ حاخام واینستین به یک مورد مشهود از ارتباط #گولم با #سوپرمن در شمارهٔ ٨١ سوپرمن اشاره میکند:
👈 به کلارک کنتِ (سوپرمن) خبرنگار، مأموریتی برای دریافت اطلاعات واقعی در مورد اشغال لهستان توسط #نازیها داده میشود. در لهستان، او شاهد وحشیگری نازیها است، اما نگران است تبدیل شدنش به سوپرمن برای جلوگیری از آن، موجب بدتر شدن اوضاع شود. بنابراین کلارک مجبور میشود به #یهودیان رنجور بپیوندد. او با دو پسر جوان به نامهای موشه و باروخ دوست میشود و به آنها در کاری بسیار وحشتناک کمک میکند؛ آنها مجبور میشوند یک گور دستهجمعی را با اجساد قربانیان #یهودی پر کنند. موشه و باروخ، کلارک را به خانهٔ خود دعوت میکنند و بعد از خوردن شامی محقر، باروخ شروع به طراحی روی یک کاغذ قهوهایرنگ میکند. سپس کلارک میپرسد: «شما پسرا دارین چیکار میکنین؟»
موشه: «باروخ دوباره فرشته [نجات] ما رو میکشه! من داستانها رو میسازم و اون تصاویر رو»!
بعد، پدربزرگ باروخ میگوید: «اون بیشتر شبیه یک گولمه تا یک فرشته»
کلارک: «یک گولم؟»
پدربزرگ: «…گولم مجسمهای بود تا وقتی که نام مکتوب خدا در دهان اون قرار گرفت، زنده شد. اون به موجودی نیرومند و ترسناک تبدیل میشه که دشمنان رو دور کرده و مردم رو نجات میده»
2⃣ موشه و باروخ در این شماره، بهوضوح استعارههایی برای سیگل و شوستر هستند؛ همچون سیگل، موشه داستان قهرمان را مینویسد و همچون شوستر، باروخ طراحی آن را انجام میدهد و همانطور که حدس میزنید، طرحی که روی کاغذ ترسیم شده است، بیشک نزدیکترین طراحی به خود سوپرمن است.
3⃣ این بخش از داستان همچنین به عامل مشترک خلقت سوپرمن و گولم اشارهی مستقیم دارد: #نیاز_به_نجات؛ چیزی باعث میشود سوپرمن از فرزندان گولم محسوب شود.
4⃣ اینگونه الهامگرفتن خالقان کتابهای مصور، در آثار دیگری نیز مشاهده شده است. برای مثال، #مایکل_چابون در رمانش بهنام «ماجراهای شگفتانگیز کاوالیر و کلی» که بهخاطر برقراری ارتباط بین سنّت یهودی و ابرقهرمانها و همچنین تسلسل تاریخی آن که به جنگ جهانی دوم و #هولوکاست میرسد، در سال ٢٠٠١ برنده #جایزه_پولیتزر شده، به این مسأله پرداخته است.
5⃣ چابون نیز اشاره میکند که شباهتی بین سوپرمن سیگل و شوستر و گولم وجود دارد... و پیشگامان یهودی کتابهای مصور مانند سیگل و شوستر، تحت تاثیر گولم بودهاند.
✍ نویسنده: علی حامدین
✅ اندیشکده مطالعات یهود:
👉 @jscenter
✡️ سوپرمن و انتقال کودکان
1️⃣ #سوپرمن برای #یهودیان تنها یک شرححال نیست، بلکه خوشآمدگویی گرم به کال-اِلِ مهاجر از سوی خانوادهٔ کنت، یک فانتزیِ برآوردهشدنِ آرزوی برخلاف واقعیت بوده است.
2️⃣ کال-اِل در حقیقت یک #مهاجر_بیگانه بود که پناهندگی ایالات متحده را در زمانی بهدست آورد که بسیاری از یهودیان، یا از ورود به این کشور منع شده بودند و یا قطعامید کرده بودند.
3️⃣ از این نگاه، بهنظرِ پژوهشگران، سوپرمن، امید و معنیِ بقاء را فراهم آورد. آرزوی دنیای از دست رفتهای که دیگر قابل بازگشت نیست، آشکارا اشاره به #هجرت_یهودیان از اروپایشرقی در اواخر قرن ۱٩ و اوایل قرن ۲۰ دارد.
4️⃣ جریان #انتقال_کودکان یا «Kindertransport»، جریانی است که محققینی چون برود، واینستین، کاپلان، پامفری و شوارتز اشاره دارند که در داستان سوپرمن، بهطور مشخص مشهود است.
5️⃣ «انتقال کودکان» برنامهای سازمانیافته بود که ٩ ماه پیش از آغاز جنگ جهانی دوم به اجرا در آمد و بهدنبال آن بریتانیا، میزبان حدود ۱٠٠٠٠ کودک #یهودی از آلمان، اتریش، چکسلواکی، لهستان و شهر آزاد دانتسیگ شد.
6️⃣ این کودکان در پرورشگاهها، مسافرخانهها، مدارس و مزارع، اسکان داده شدند. ادعا میشود که اغلب آنها، تنها بازماندههای خانوادههایشان پس از واقعهٔ #هولوکاست بودند!!
✍️ نویسنده: علی حامدین
✅ اندیشکده مطالعات یهود:
🇮🇷👉 @jscenter
✡️ سوپرمن و هولوکاست
1️⃣ در داستانِ #سوپرمن نیز، والدین او برای نجاتدادنش از یک #نسلکشی، او را درون یک فضاپیمای کوچک قرار داده و به «سرزمینی غریبه» میفرستند.
2️⃣ #هری_برود یهودی، این دو رویداد را مستقیماً به هم ارتباط میدهد. ایدهٔ یتیمهایی که برای تربیتشدن و رشدیافتن به یک سرزمین خارجی فرستاده میشوند، نمیتواند تنها یک تصادف باشد.
3️⃣ #آریه_کاپلان، نویسنده و کمدین یهودی آمریکایی، همچنین بیان میکند که سیگل ضمن اشاره به #انتقال_کودکان، بعداً به خودِ واقعهی #هولوکاست نیز بهصورت استعاری اشاره میکند:
4️⃣ در داستان سوپرمن «یک دقیقه عذاب» (One Minute of Doom) که در سال ۱٩۶٢ منتشر شده بود، بازماندگان سیارهٔ #کریپتون در روز یادبود این سیارهٔ نابود شده، یک لحظه سکوت میکنند.
5️⃣ کاپلان ادامه میدهد:
👈 «روز یادبود کریپتون، قطعاً میتواند استعارهای برای «Yom Ha-Shoah»، #روز_یادبود_هولوکاست، باشد.»
6️⃣ کاپلان اضافه میکند:
👈 «سوپرمن میتواند بهعنوان بازماندهٔ سیارهٔ کریپتون دیده شود؛ مردم (قوم) او، نژادی هستند از دانشمندان درخشان که در یک فاجعهٔ #هولوکاستگونه، نابود شدهاند».
✍️ نویسنده: علی حامدین
✅ اندیشکده مطالعات یهود:
🇮🇷👉 @jscenter
✡️ سوپرمن و آلمان نازی
1️⃣ گفته میشود #سوپرمن از سال ۱٩۴١ تا ۱٩۴۵ چنان به مأموران نازی تاخته بود که طبق افسانهها، #جوزف_گوبلز (وزیر تبلیغات نازی) در میانهٔ جلسهٔ #رایشتاگ [ساختمان پارلمان آلمان] از جا میپرد، یک کتاب مصور سوپرمن را در دست گرفته و سوپرمن را بهعنوان یک #یهودی محکوم میکند.
2️⃣ در جهان واقعی نیز این افسانه محقق شده و #نازیها، سوپرمن را یک #یهودی بهشمار میآوردند.
3️⃣ در آوریل سال ۱٩۴۰، روزنامهٔ رسمی #اساس (SS)، یک سخنرانی تند دو صفحهای با عنوان «حملات جری سیگل» منتشر کرده و به کتاب سوپرمن و نویسندگانِ #یهودی آن، یورش میبرد:
4️⃣👈 «جری سیگل... مخترع پیکر رنگارنگِ با ظاهری چشمگیر، بدنی قدرتمند با یک مایوی قرمز که تواناییِ پرواز بهوسیلهی عناصر سماوی را داراست، میباشد. نام خلاقانهٔ #اسرائیلیِ این فردِ خوشآیند با بدنی فوق توسعهیافته و ذهنی عقبافتاده، #سوپرمن است... همانطور که میتوانید ببینید، کاری وجود ندارد که [یهودیان] برای پول انجام ندهند...»
5️⃣ حاخام #سیمچا_واینستین در کتاب خود و سخنرانیهای گوناگون، از این حادثه، یک نکته را استنتاج کرده و مکرراً روی آن تاکید میکند: 👈 «اهمیت #میراث_یهودی سیگل و شوستر» و در ادامه به بیان #مؤلفههای_یهودی شخصیت سوپرمن میپردازد.
✍️ نویسنده: علی حامدین
✅ اندیشکده مطالعات یهود:
🇮🇷👉 @jscenter