eitaa logo
گروه کلام و فلسفه دین موسسه امام خمینی ره
3.1هزار دنبال‌کننده
1.8هزار عکس
845 ویدیو
304 فایل
اطلاع رسانی گروه کلام و فلسفه دین ارتباط با ادمین جهت تبادل اطلاعات . . @sahbayeandisheh. @Hasanusofian @javadgoli @Slmmv30
مشاهده در ایتا
دانلود
5.12M حجم رسانه بالاست
مشاهده در ایتا
علامه شهید مطهری ره: امان از نیم‌ها! امان از نیمچه‌مجتهدها! امان از نیم‌روشنفکرها! و نیم‌های دیگر!!! اینها چیزکی می‌دانند و چیزهای دیگر نمی‌دانند. اتفاقا خطر اینها، این غیرمتعمق‌ها بیشتر است. 📥 کانال بنیان (صفدر الهی راد) : ✅https://eitaa.com/joinchat/1848573997Ca2cdb115
🔰سخنی با مصطفی محقق داماد؛ درباره درست یا غلط بودن پسوند اسلامی برای علوم انسانی 🔺سخن مصطفی محقق‌داماد، در تاریخ ۶ تیر ۱۴۰۲ در مصاحبه‌ با سایت انتخاب: 🔻«معتقدم رشته‌های مختلف علوم انسانی اکثراً جزو علوم به معنای خاص یا Science است. روانشناسی علم است؛ جامعه‌شناسی علم است و روش علمی می‌خواهد. علم نه مسلمان است و نه کافر. شیمی نه مسلمان است و نه کافر. مثلاً اینکه فرمول شیمیایی آب از ترکیب H۲O حاصل می‌شود، ... نه مسلمان است و نه کافر! این علم است و ربطی به اسلام و کفر ندارد. به هرحال من چندان موافق اسلامی شدن علوم انسانی نیستم؛ چرا؟ چون علم از مقوله هستی است و دین از مقوله بایستی است. هستی و بایستی دو مقوله متفاوت هستند. ...» (https://www.entekhab.ir/fa/news/731445 ) ✍️پاسخ استاد احمد حسین شریفی: 🔖اولاً، «علوم انسانی» تماماً از مقوله «هستی» نیستند؛ بخش عمده‌ای از آنها از مقوله «بایستی» است. 🔖ثانیاً، «دین» نیز تماماً از مقوله «بایستی» نیست؛ بسیاری از گزاره‌های دینی از مقوله «هستی‌»‌اند. اکثر قریب به اتفاق آیات مربوط به معرفت، جهان، خدا و انسان از مقوله هستی‌اند و نه بایستی. 🔖ثالثاً، «بایدها» ریشه در «هست‌ها» دارند: از نگاه اسلام و بر اساس حکمت عملی شیعی، «بایدهای اسلامی» ریشه در «هست‌ها» دارند و بلکه بیانی دیگر از «هست‌ها»یند. مگر نه اینکه «الاحکام الشرعیة تابع للمصالح و المفاسد الواقعیة» 🔖رابعاً، «هستی» غیر از «فهم هستی» است: درست است که واقعیت و هستی در مقام ثبوت، مسلمان و غیرمسلمان ندارد، اما «تلقی از واقعیت» چطور؟ «فهم واقعیت» چطور؟ «نوع نگاه به واقعیت» چطور؟ آیا اینها هم مسلمان و غیر مسلمان ندارد؟ یعنی آیا تلقی فلسفه اسلامی و به طور کلی اسلام، از «هستی»، با تلقی فلسفه اومانیستی از هستی تفاوتی ندارد؟ آیا «فهم توحیدی» از الوهیت با «فهم تثلیثی» از آن تفاوتی ندارد؟ 🔖خامساً، علوم انسانی غیر از علوم طبیعی‌اند: علوم انسانی را در صورتی می‌توان در زمره شیمی و فیزیک به شمار آورد که موضوع، مسائل، غایات و روش‌های آنها یکسان باشد. در حالی که «موضوع علوم انسانی» متفاوت با «موضوع علوم طبیعی» است و جالب است که خود جناب استاد محقق داماد در همین مصاحبه به این مسأله اشاره می‌کند! و اگر «تمایز موضوعی» را پذیرفتید چاره‌ای ندارید جز آنکه «تمایز روشی» را نیز بپذیرید، زیرا «روش زاییده و مولود موضوع» است؛ و نه امری قراردادی و تحمیلی بر موضوع.
درسی از واقعه غدیر.mp3
زمان: حجم: 2.22M
🌼درسی از واقعه غدیر🌼 حضرت آیت الله مصباح(ره): 🔹درسی که می‌خواهم از غدیر بگیرم این است که همان مردمی که با علی بیعت کردند بعد از هفتاد روز[بیعتی که کرده بودند را] فراموش کردند! کوشش کنیم ما مردمی پیمان‌شکن نباشیم. 🔸 امروز بیایید با علی بیعت کنید؛ بگویید یا علی! از امروز قرار می‌گذاریم آن راهی که شما نشان دادید در همان راه برویم، در آن راهی که شما قدم برداشتید به جای آن قدم می‌گذاریم، مثل شما نمی‌توانیم بشویم اما دنباله‌رو این کاروان باشیم؛ دروغ نگویید، غیبت نکنید، به همسایگان و به خویشاوندانتان رسیدگی کنید. اگر مسلمان‌ها این دستورات اسلام را عمل می‌کردند مبتلا به این بلاهای خانمانسوز نمی‌شدند. نکردیم که چنین شد! 🔹کدام مسلمانی است که از وضع چندتا همسایه‌اش خبر داشته باشد؟! کدام مسلمانی است که امروز، روز عید غدیر، به چندتا از ارحام فقیرش سر زده باشد؟! مگر علی نبود که شب‌ها در خانه فقرا می‌رفت؟! مگر شما پیرو آن علی نیستید؟! چه چیزی از علی یاد گرفتید؟! این کدام پیروی از علی است؟! نمازش؟! روزه‌هایش؟! شب‌زنده‌داری‌هایش؟! قرائت قرآن کردنش؟! در خانه فقرا رفتنش؟! تواضعش؟! دلسوزی او برای مردم؟! خیرخواهی او برای دوست و دشمن؟! کدام‌یک را یاد گرفتید؟! 🔸بیایید امروز پیمان ببندید که آنچه را می‌دانید عمل کنید؛ آنچه نمی‌دانید پیشکشتان. آنچه دارید نگذارید از دستتان برود؛ آنچه ندارید و هنوز نیاموختید پیشکشتان. اگر به آنچه دارید ارج نهادید خدا توفیق می‌دهد که بیشتر از آن را هم بیاموزید اما اگر به آنچه می‌دانید عمل نکردید آن‌ هم از دست شما خواهد رفت! 🔰 https://eitaa.com/iki_ac_ir
🔸سلسله نشست های نسبت علم با الهیات و فلسفه 🔴 نشست ششم : «بررسی مبانی فلسفی علم جدید در نسبت با الهیات اسلامی» 🎙با حضور حجج اسلام آقایان: 📅زمان: پنجشنبه 1402/04/15 ⏰ساعت: 10:00 🏢مکان: قم، چهار راه شهداء، ابتدای خیابان معلم، سالن الغدیر (جنب بوستان کتاب)، طبقه منفی2 🛎 تذکر: با توجه به محدودیت مکان برگزاری و رعایت حق علاقه‌مندان به این نشست، افرادی که مایل هستند به صورت قطعی در این نشست شرکت کنند، کلمه «نشست ششم» را به همراه نام خود، به آیدی @haghjoo1 ارسال نمایند تا برای ایشان صندلی رزرو شود.
11.96M حجم رسانه بالاست
مشاهده در ایتا
✍️ محمد جعفری آقای دکتر سیدمصطفی محقق داماد: اعتقاد یکی از آفات پیشرفت بشر است. به هیچ وجه من پیشنهاد نمی‌کنم که جامعه معتقدانه زندگی کند بلکه باید متفکرانه زندگی کند. 🔸نکاتی در پاسخ به سخن ایشان متذکر می شوم : 1️⃣ این نکته که باید ایمان مبتنی بر تقکر باشد ، امری است کاملا پذیرفته و منطق دین هم همواره تاکید بر تفکر و خرد ورزی بوده است اما این که اعتقاد، آفت پیشرفت بشر است ، از زبان کسی که سالها در حوزه تلمذ نموده و با زبان قرآن و دین آشناست ، امری کاملا شگفت است . 2️⃣ ایشان می گوید که نباید انسان عقل خود را به چیزی گره بزند زیرا این باعث توقف و جزم اندیشی می شود!! حال سوال این جاست وقتی انسان بر اساس تفکر ، به حقیقت رسید، مگر نباید به آن حقیقت ملتزم و در پذیرش آن راسخ باشد !؟ مگر ما و شما واقع گرا نیستیم ؟ اگر جز این باشد، که ثمره ای جز شکاکیت و نسبیت نخواهد داشت. 3️⃣ بلی عقد و عقیده یعنی باور دینی را به جان و دل گره زدن ؛ یعنی این که انسان ، یک اتصال وجودی و قلبی با حقایق دینی پیدا نماید و همین رویکرد است که باعث تحول وجودی در انسان شده و او را به عالم ملکوت متصل نموده و زمینه عبودیت در مقام عمل را فراهم می نماید . صرف اندیشیدن و تفکر انسان را به سعادت و حقیقت نمی رساند. 4️⃣ این سخن هم که انسان معتقد، ملتزم به گفتگو نیست، صرفا یک ادعای بی دلیل است . قرآن، مومنین معتقد را دعوت به شنیدن سخن دیگران و پذیرش اندیشه های حق آنها می کند ( زمر 18 ) . 🔻 واحد پاسخگویی به شبهات موسسه امام خمینی "ره" 🆔@meshkatnoor
💠 شرحی روشنگرانه و ژرف‌نگرانه بر کشف‌المراد علامه حلی 🔰 حمید عطایی نظری کسانی که با متون و میراث علمی کهن دانشوران مسلمان سر و کار دارند نیک می‌دانند که درک بسیاری از ظرائف و دقایق این آثار به‌سادگی میسّر نیست و دریافت معانی و مبانی آنها محتاج دانش و توانش و ژرف‌نگری‌ بسیار است. مکتوبات کلامی کهن نیز از این قاعده برکنار نیست و هر اندازه قِدمت آنها بیشتر باشد، فهم و هضم آنها دشوارتر است. یکی از نگاشته‌های کلامیِ وجیز و نفیس در تُراث متکلّمان امامی تجرید الاعتقادِ خواجه نصیرالدّین طوسی (د: 672 ه‍.ق.) است که شهرتی کم‌نظیر و فراگیر در کلام اسلامی دارد. این اثر پر ثمر مورد توجّه بسیاری از متکلّمان شیعی و سنّی واقع شده است و شروح و تعلیقات پرشماری بر آن نگاشته شده تا پرده از معانی و مفاهیم غامض آن بردارد و مبانی آن را به‌شرح بازنماید. در میان این شروح، شرح شاگرد شهیر محقّق طوسی، یعنی علّامۀ حلّی (د: 726 ه‍.ق.) موسوم به کشف المراد فی شرح تجرید الاعتقاد از جهات گوناگون واجد اهمّیّت و درخور توجّه خاص است. اثر نامبرده، از ادوار گذشته تا کنون همواره یکی از مهمترین متون آموزشی برای فراگیری کلام شیعی بوده است و مأخذی ارزشمند در تحقیقات کلامی قلمداد می‌شود. همین امر ضرورت نگارش شرحی روشنگرانه و تفسیری ژرف‌نگرانه بر آن را نشان می‌دهد. کوشش‌ها و نگارش‌هایی که تاکنون در این زمینه صورت گرفته همگی مغتنم و سودمند است؛ امّا همچنان به شروح و تفسیرهای بهتر و دقیق‌تری در خصوص تبیین و تشریح عبارات و مقاصد کتاب کشف المراد نیازمندیم. یکی از شروح نوانتشار بر کتاب کشف المراد شرحی است نفیس و گرامی و کلان به قلم دانشور فاضل آقای دکتر حسن یوسفیان. تاکنون دو مجلّد از این اثر زیر عنوان «کلام اسلامی: شرحی بر کشف المراد» (دفتر اوّل: خداشناسی؛ دفتر دوم: راهنماشناسی) از سوی مجمع عالی حکمت اسلامی به چاپ رسیده است. (1) نویسنده که عضو هیات علمی گروه کلام و فلسفه دين مؤسسه امام خمینی ره است، در این شرح به‌خوبی از عهدۀ تبیین و توضیح عبارات دشوار کشف المراد برآمده است و نگاشتۀ وی به‌راستی کوششی است بسزا و سزاوار بزرگداشت و درخور قدردانی که برخی از وجوه امتیاز آن در ادامه بازنموده می‌شود. با توجّه به اینکه دو مقصد نخست از شش «مقصد» کتاب کشف المراد، یعنی بخش «امور عامّه» و «جواهر و اعراض» مشتمل است بر مباحث فلسفی محض، شارح محترم از تشریح مبسوط این دو مقصد صرف‌نظر کرده و تنها گزیده‌ای از مطالب آنها را در ابتدای جلد نخست از شرح خود بیان کرده است.(2) بنابراین کتاب مورد بحث، فقط شرحی است بر بخش‌های کلامی و اعتقادی کشف المراد. یکی از ایرادهای وارد بر برخی از شروح قدیم و جدیدی که بر متون کلامی نوشته شده است عبارتست از توضیح بیش از حدّ واضحات، و مبهم باقی‌نهادن غوامض و حل نکردن مشکلات آن متون. شیوه و عادت بسیاری از شارحان این بوده است که اغلب در تشریح و توضیح عبارات ساده سعی بلیغی نموده و داد سخن داده، لیک در مواجهه با مواضع صعب و سخت متن که طبعاً حاجت بیشتری به روشنگری دارد، به‌اجمال و اختصار تمام از شرح متن گذر کرده و از تلاش برای حلّ مشکلات و تبیین پوشیدگی‌ها و ظرائف کلام ماتِن طفره رفته‌اند. از امتیازات شرح کشف المرادِ آقای یوسفیان این است که برخلاف بسیاری از شروح وتعلیقات دیگری که وصف آنها گفته شد، شارح در نوشتن این کتاب کوششی شایسته و ستایش‌برانگیز داشته تا در حدّ توان و امکان خود تمامی عبارات علّامه را به‌خوبی توضیح دهد و مطلبی را مبهم باقی نگذارد. برای این منظور، وی بهترین و سودمندترین روش را برگزیده است؛ یعنی برای تفسیر عبارات و تبیین مقاصد علّامۀ حلّی و محقّق طوسی به جست‌وجو در سایر آثار آن دو و نیز متون مشابه و موازی کشف المراد که دیگر متکلّمان امامی و اشعری نگاشته‌اند، رجوع کرده و با بهره‌گیری از این تألیفات به کشف مبهمات و ایضاح مُعضِلات و حلّ مشکلات اثر مزبور پرداخته است. از همین‌روست که شارح محترم بسیاری از آثار کلامی شیعی و سنّی را بررسی کرده و از آنها سود جسته‌ است. در نتیجه، شرح او برخلاف بسیاری از شروح دیگر، مبتنی است بر پژوهش کافی و تتبّع وافی و مشحون از آگاهی‌ها و نکته‌های باریک گوناگون. 👇👇👇
حواشی و تعلیقات و ارجاعات پرشماری که نویسندۀ گرامی در بسیاری از صفحات دو دفتر چاپ‌شده از اثر خود ارائه کرده است بر فوائد این شرح برافزوده و نموداری است از تلاش درخور تحسین وی در توضیح عبارات و اشارات متن و نیز کوشش او برای نکته‌آموزی و نکته‌پردازی. به‌همین نحو، نمایه‌ها و نیز پیوست مبسوطی که نویسنده در معرّفی مذهب و تخصّص و سال وفات عالمانی که در این شرح از آنها یاد شده است، فراهم آورده نشانه‌ای دیگر است از همّت او در تدارک شرحی نافع برای کلام‌‌آموزان (3). افزون بر این، متن اثر تا حدود زیادی پیراسته و ویراسته و منظّم است و آشفتگی‌ها و لغزش‌هایی که شوربختانه در بسیاری از مکتوبات و تحقیقات فارسی در نگارش عبارات و ضبط اسامیِ اَعلام و کتابها یا درج ارجاعات مشهود است، در این کتاب، خوشبختانه، کمتر به چشم می‌آید. همچون عموم پژوهش‌ها و نگاشته‌های دیگر، در اثر مورد گفت‌وگو نیز گاه اغلاطی راه یافته است و سهوهایی روی داده که البتّه در مقایسه با مطالب استوار و نکته‌یابی‌ها و نکته‌بینی‌های ارزشمند نویسندۀ آن طبعاً قابل اغماض و چشم‌پوشی است. همانگونه که در آغاز این مقال بیان شد، متون کلامی کهن سرشار است از معانی و عبارات و اصطلاحات پیچیده و پوشیده که فهم آنها را برای خوانندگان دشوار می‌سازد. بنابراین ادّعای نگارش شرحی که تمامی مسائل و مشکلات یک متن تراثی را حل نماید مدّعایی درست و پذیرفتنی به نظر نمی‌رسد. با این حال نگارندۀ این سطور معتقد است شرح مورد بحث گام بلندی در تبیین و آموزش کتاب کشف المراد برداشته است و تا حدود زیادی توانسته بسیاری از عبارات و مباحث آن را به‌خوبی تشریح نماید. به‌رغم همۀ کاستی‌های احتمالی در این شرح، آنچه مهمّ و ستودنی می‌نماید این است که استاد یوسفیان در کار پژوهش و نگارش خویش هیچ کوتاهی نکرده است و بر خویشتن سهل نگرفته، بلکه آن را جدّی انگاشته و به خوانندگان کتاب خود احترام نهاده و با اهتمام و اعتنای درخوری که نموده شرحی شایسته و پرمایه فراروی مخاطبان قرار داده است. امیدوارم سایر دفترهای این شرح ارجمند نیز هر چه زودتر انتشار یابد و همچون دو مجلّدِ نشریافته، برای کلام‌پژوهان سودمند و پر ثمر افتد. مزید توفیقات استاد یوسفیان را در خدمت به دانش کلام اسلامی آرزومندم. ۱. حسن یوسفیان، کلام اسلامی: شرحی بر کشف المراد (دفتر اوّل: خداشناسی)، انتشارات حکمت اسلامی، قم، ۱۳۹۴، ۶۲۲ ص.؛ همان، (دفتر دوم: راهنماشناسی)، انتشارات حکمت اسلامی، قم، ۱۳۹۹، ۸۴۲ ص. ۲. همان، صص ۳۳ _ ۵۹. ۳. در این فهرست گاه اطّلاعاتی نادرست نیز ثبت شده است، مانند آنچه در باب مذهب و سال فوت راغب اصفهانی ابراز گردیده و او را با تردید «لغت‌شناس معتزلی» و درگذشتۀ حدود سال «۵۰۲» معرّفی کرده‌اند. با این وصف، بیشتر آگاهی‌های مندرِج در این فهرست درست و سودمند است. 🆔@meshkatnoor
🌸🌸عید غدیر، فرصت معامله با خدا🌸🌸 👤 سخنرانی حضرت علامه آیت الله مصباح یزدی(ره): 🔹یکی از بهترین ایامی که روزه‌اش مستحب است و شاید من در روایات ندیده باشم که ثواب روزه مستحبی‌ هیچ روزی به این اندازه باشد روزه عید غدیر است. 🔸 روایات متعددی هست که روزه عید غدیر مساوی با هفتاد سال عبادت است. یک روز روزه، انگار آدم یک عمر عبادت می‌کند. 🔹[فرض کنید] شخصی شب عید غدیر، سحر بلند شده سحری خورده و قصد روزه گرفته، صبح برای دیدن عید به خانه یکی از دوستانش می رود. آنجا حس می‌کند که این دوستش می‌خواهد از او پذیرایی کند، شربت می‌آورد، شیرینی می‌آورد. حس می‌کند که دوستش خوشش می‌آید که از این شیرینی و شربت او میل کند یا مثلا ناهار منزل او بماند و مهمان بشود. هیچی نمی‌گوید که من روزه‌ام و برای این که خواسته دوستش را انجام داده باشد روزه‌اش را افطار می‌کند بدون این که بگوید من روزه‌ام هستم. آن هم چه روزه‌ای؟ روزه‌ای که مساوی با هفتاد سال عبادت است! 🔸 به خاطر این کار خالصی که انجام می‌دهد چیزی گیرش نمی‌آید. خودش هم میل نداشت که روزه‌اش را افطار کند. سحری هم خورده بود اما قربت الی الله برای این که دل رفیقش را شاد کند، مؤمنی را شاد کند، روزه‌اش را افطار می کند. 🔹 در روایت دارد که هفتاد برابر آن روزه به او ثواب می دهند، هیچی هم نگفته که من چه کار کردم، زحمتی هم نکشیده و حتی خدمتی هم برای کسی انجام نداده که مثلا چیزی ببخشد به آن یا مثلا مهمانش کند یا هدیه‌ای برایش بیاورد؛ نه، غذایش را هم خورده، از غذای او هم تناول می‌کند، فقط دلش را شاد کرده، خوشحالش کرده که امروز من مهمان او شدم، او خوشحال شده که روز عید غدیر یک مومنی، دوست علی را مهمان کردم. 🔸 برای این که خدا دوست دارد که دل بنده مومنش شاد بشود خود روزه عید غدیر که ثواب عبادت هفتاد سال است، با این کارش ثواب هفتاد روزه عید غدیر به او می‌دهند! چه قدر آسان است که آدم با خدا معامله کند. 💠 کانال و سایت مؤسسه‌ امام خمینی(ره) 🔰 https://eitaa.com/iki_ac_ir 🔰 https://iki.ac.ir ☎️ 02532113627
هدایت شده از ديانت و عقلانيت
14.53M حجم رسانه بالاست
مشاهده در ایتا
💠 سالیانی در محضر پروفسور لگن هاوزن بودیم و بسیار آموختیم. اما آن چه در زندگی استاد بسیار شاخص و شگفت است، نحوه گرویدن ایشان به اسلام است. 🔻ایشان اعتقادی به دین نداشته و دوستی ایرانی به ایشان نهج البلاغه را هدیه می دهد و ایشان جذب و عاشق گفتار امیرالمومنین می شود و از همین جا به سوی اسلام و نهایتا تشیع گرایش پیدا می نماید. 🔹 تعبیر ایشان جالب است : دیدم علی علیه السلام از خدا سخن می گوید و اگر او خداپرست است، پس باید خدایی باشد؛ زیرا این شخصیت جز حق نمی تواند بگوید. 🔹 عید غدیر بر همگان مبارک. 🆔@mjafari_ir
الحمدلله الذی جعلنا من المتمسکین بولایته علي ابن ابي طالب و اولاده المعصومين صلواة الله عليهم اجمعين عید غدیر خم بر همه شیعیان و مسلمانان مبارک باد.
هدایت شده از ابوالفضل ساجدی
✍️ابوالفضل ساجدي 🌹 آثار عجيب درك حقيقت غدير 🔸امام صادق (ع): وَاللّه ِ لَو عَرَفَ النّاسُ فَضْلَ هذَا الْيَوْمِ بِحَقيقَتِهِ لَصافَحَتْهُمُ الْمَلائِكَةُ فِى كُلِّ يَوْمٍ عَشْرَ مَرّاتٍ... وَ مَا اَعْطَى اللّه ُ لِمَنْ عَرَفَهُ ما لايُحْصى بِعَدَدٍ. (مصباح التهجد ص 738) 🔸يعني: "به خدا قسم اگر مردم فضيلت واقعى «روز غدير» را مى شناختند، فرشتگان روزى ده بار با آنان مصافحه مى كردند و بخششهاى خدا به كسى كه آن روز را شناخته، قابل شمارش نيست." 🔸درك حقيقت اين عيد آنقدر به مقامات معنوي انسان مي افزايد كه مي تواند او را به مقام مصافحه فرشتگان برساند. منظور از مصافحه، بالا رفتن مقام انسان تا جايي است كه بتواند با موجودات عالم ملكوت ارتباط برقرار كند. 🔸قران كريم، مومنان حقيقي را داراي چنين مقامي مي داند كه برخي در دنيا و آخرت و بعضي فقط در آخرت نصيبشان مي شود، چنانچه در مورد آخرت مي فرمايد: ﴿وَ الْمَلائِکَةُ یَدْخُلُونَ عَلَیْهِمْ مِنْ کُلِّ بابٍ ٭ سَلَامٌ عَلَيْكُمْ بِمَا صَبَرْتُمْ ۚ فَنِعْمَ عُقْبَى الدَّارِ 🔸يعني: "فرشتگان از هر درى (براى تبريك و تهنيت) بر آنان وارد مى‌شوند و ميگويند: بخاطر استقامتى كه كرديد، بر شما درود باد. پس چه نيكوست سراى آخرت." 🌹درک حقیقت غدیر، مستلزم پیوند همه جانبه با امیر مومنان (ع)، و سبک زندگی علوی در خانواده و اجتماع است. 🔰@Sajedi_ir
🔶 پرسش: در روایت داریم اولین چیزی که روز قیامت مورد محاسبه قرار می‌گیرد نماز است. اگر قبول شد باقی اعمال نیز قبول می‌شود اگر رد شد باقی اعمال نیز رد می‌شود. از سویی دیگر قرآن کریم می‌فرماید: هر کس به اندازه‌ی ذره‌ای کار خیر انجام دهد در قیامت آن را می‌بیند و اگر به اندازه‌ی ذره‌ای کار بد انجام دهد نیز آن را در قیامت می‌بیند. آیا بین این‌دو تعارض وجود ندارد؟ 💠 بسم الله الرّحمن الرّحیم 🔷 پاسخ: از برخی روایات استفاده می‌شود که شرط پذیرش سایر اعمال قبولی نماز است. از جمله امام محمد باقر (علیه السلام) می‌فرمایند: «اول ما یحاسب به العبد الصلاه، ان قبلت قبل ما سواها و ان ردت رد ما سواها؛ اولین چیزی که بنده در مورد آن مورد محاسبه قرار می‌گیرد، نماز است؛ اگر پذیرفته شد، سایر اعمال نیز پذیرفته می شود و اگر مردود شد، سایر اعمال نیز مردود می‌گردد». (میزان الحکمه،ج5 ، ص374) 🔷 از طرفی در قرآن مجید آمده است: «فمن یعمل مثقال ذرّة خیراً یره و من یعمل مثقال ذرّة شرّاً یره؛ هر کس به اندازة ذرّ‌ه‌ای خوبی انجام داده باشد، آن را (در قیامت) خواهد دید. هر کس ذرّه‌ای بدی انجام دهد، آن را (در قیامت) خواهد دید». (زلزال، ۸و۷) 🔷 ابتدا شاید به نظر برسد که بین روایت و آیات فوق تعارضی وجود دارد. اما واقعیت این است که هیچ تعارضی وجود ندارد. معنای روایت فوق این است که نماز عبادتی است که داری آثار فراوانی در زندگی انسان است. اگر انسان نمازی که در حقیقت یاد خداست را با تمام آداب و احکام آن به جا آورد نتيجه‌اش این می‌شود که انسان را از بدیها دور می‌کند و به سوی خوبیها سوق می‌دهد. مثلا نمازی که اول وقت و به جماعت و حضور قلب نسبی باشد چنین اثراتی خواهد داشت. 👈 قرآن کریم در این مورد می‌فرماید: إِنَّ الصَّلَاةَ تَنْهَى عَنِ الْفَحْشَاءِ وَالْمُنكَرِ؛ همانا نماز (انسان را) از زشتیها و گناه بازمی دارد. (عنکبوت، ۴۵) همچنین امیرالمؤمنین علیه السلام می‌فرمایند تمام اعمال انسان در تابع و در گرو نماز وی هستند. یعنی اگر نماز را سبک بشمارد و خوار و خفیف نماید باقی اعمالش نیز باطن خوبی نخواهند داشت. 👈 و اعْلَمْ أَنَّ كُلَّ شَیْ‏ءٍ مِنْ عَمَلِكَ تَبَعٌ لِصَلَاتِكَ، فَمَنْ ضَیَّعَ الصَّلَاةَ فَإِنَّهُ لِغَیْرِهَا أَضْیَع‏؛ بدان كه هر چیز از كردار تو پیرو نماز تو است، پس هر كس نماز را ضایع كند عمل غیر نماز را ضایعتر كند. (وسائل‏الشیعه، ج ۴، ص ۱۶۱) 🔷 به نظر می رسد روایت مورد نظر هم در صدد بیان اهمیت نماز و جایگاه بلند آن در معارف دینی است. یعنی می‌خواهد اهمیت و تأثیر عمیق نماز در روح و جان آدمی و ایجاد توفیق برای انجام کارهای خوب دیگر را یادآور شود. در حقیقت روایت فوق به تاثیر عمیق نماز در پایداری و حفظ اعمال گوناگون در پرونده اعمال انسان جهت ارائه در پیشگاه خداوند سبحان اشاره دارد. اعمال نیک ما همیشه در خطر فساد و نابودی هستند. لذا در متون دینی بر حفظ و نگهداری اعمال نیک و ضایع نکردن آنها تا وقت محاسبه قیامت تأکید بسیار شده است. چه بسا کارکرد نماز به همین نحو باشد که دقت و حساسیت نسبت به انجام درست نماز، ضامن سلامتی سایر اعمال و محفوظ ماندن آنها از گزند خطرات است. 🔷 نماز عامل پایداری ایمان و استمرار بندگی در وجود انسان است. انسان در زندگی این جهان با توجه به "عوامل غفلت‌زا" به تذکر نیاز دارد. باید وسیله‏ای او را در فاصله‏های مختلف زمانی به مبدأ هستی و آفریدگار توجه دهد و هدف آفرینش را به یادش آورد و از غرق شدن در گرداب غفلت و بی‏خبری بازش دارد. این وظیفه‌ی مهم به خاطر ویژگی های خاص و استمرار نماز، بر عهده این عمل عبادی است. ✍️داود اسفندیاری؛ دکترای کلام مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره) 🆔@meshkatnoor