✨ شرح حکمت ۱۹۰ ✨
🍃 عذر واهى براى تصدى خلافت
امام عليهالسلام در اين كلام پرمعنا به سراغ استدلالهاى باطل مدعيان خلافت رفته و مىفرمايد: «عجبا! آيا خلافت با همنشينى پيامبر حاصل مىشود؛ ولى با همنشينى و خويشاوندى حاصل نمىگردد؟» (وَاعَجَبَاهُ! أَتَكُونُ الخِلاَفَةُ بِالصَّحَابَةِ وَالْقَرَابَةِ؟).
مرحوم سيد رضى بعد از روايت اين كلام مىگويد: «از آن حضرت شعرى در همين زمينه نقل شده است (خطاب به خليفه اول) مىگويد: (اگر تو به سبب شورا مالك امور مردم شدى اين چه شورايى است كه طرفهاى مشورت (امثال من و جمعى از بنى هاشم و ديگران) غايب بودند؟ و اگر از طريق قرابت با پيامبر در برابر مخالفانت استدلال كردى ديگرى (اشاره به شخص امام است) از تو به پيامبر سزاواتر و نزديكتر است».
قالَ الرَّضِيُ وَرُوِىَ لَهُ شِعْرٌ في هذَا الْمَعْنى:
فَإِنْ كُنْتَ بِالشُّورى مَلَكْتَ أُمُورَهُمْ
فَكَيْفَ بِهذا وَالْمُشيرُونَ غُيَّبٌ
وَإنْ كُنْتَ بِالْقُرْبى حَجَجْتَ خَصيمَهُمْ
وَغَيْرُكَ أوْلى بِالنَّبِيِّ وَأَقْرَبٌ
ابنابىالحديد معتقد است كه صدر اين كلام (قسمت قبل از شعر) خطاب به عمر است و دو بيتى كه در ذيل آن قرار دارد خطاب به ابوبكر است. (بسيارى ديگر از محققان نيز همين را پذيرفتهاند) زيرا هنگامى كه ابوبكر به عمر گفت: دستت را دراز كن تا با تو بيعت كنم عمر در پاسخ او چنين گفت: «أنْتَ صاحِبُ رَسُولِ اللهِ صلىالله فِى الْمَواطِنِ كُلِّها شِدَّتِها وَرَخائِها فَامْدُدْ أنْتَ يَدَكَ؛ تو همراه پيغمبر در همه جا بودى در حالات شدت و سختى و آسانى تو دستت را دراز كن تا من با تو بيعت كنم».(۱)
على عليهالسلام در پاسخ اين سخن مىگويد: اگر مصاحبت با پيغمبر سبب شايستگى او براى خلافت مىشود كسى كه همين مصاحبت را در طول عمر پيامبر اكرم (حتى پيش از اين كه ابوبكر اسلام بياورد) داشته است و افزون بر آن از خويشاوندان نزديك پيغمبر هم بوده شايستهتر است.
سپس ابنابىالحديد مىافزايد: اما آن دو بيت شعر خطاب به ابوبكر است، زيرا ابوبكر در برابر انصار در سقيفه استدلال كرده بود كه ما عترت رسولالله هستيم (و به همين دليل براى خلافت شايستهتر از ديگران هستيم). على عليهالسلام در برابر اين استدلال مىفرمايد: اگر خويشاوندى تو به پيامبر دليل شايستگى توست غير تو از تو به پيغمبر نزديكتر است. البته مىدانيم نه مصاحبت با رسولالله و نه خويشاوندى با آن حضرت هيچ يك براى خلافت و جانشين او كافى نيست، بلكه خلافت پيامبر مرهون شايستگىهاى علمى و اخلاقى فراوانى است كه جز در على عليهالسلام وجود نداشت؛ ولى از آنجا كه آنها در برابر مخالفان خود به اينگونه مسائل يعنى مصاحبت و قرابت استدلال كردند اميرمؤمنان على عليهالسلام مىخواهد با سخن خودشان دليلشان را باطل كند.
نخستين بيت شعرى كه سيد رضى در ذيل اين كلام پرمعنا به آن حضرت نسبت داده، اشاره به داستان سقيفه است كه به اصطلاح گروهى از صحابه به مشورت نشستند و ابوبكر را به خلافت منصوب نمودند در حالى كه اگر منظور آنها شوراى صحابه پيغمبر اكرم صلىالله بوده است اكثريت قاطع صحابه غايب بودند شورايى بود بسيار محدود و شتابزده كه با نقشه قبلى ترسيم شده بود. امام عليهالسلام مىفرمايد: به فرض اينكه خلافت نياز به نص پيغمبر از سوى خداى متعال نداشته باشد و از طريق شورا انجام شود شوراى سقيفه هرگز صلاحيت براى اين كار نداشت. بيت دوم اشاره به استدلالى است كه عمر در برابر طايفه انصار داشت. آنها گفتند: ما براى خلافت پيغمبر صلىالله شايستهتريم و به فرض كه اصرار داشته باشيد شما هم در خلافت سهيم باشيد يك نفر از سوى ما و يك نفر از سوى شما امر خلافت را اداره كنند؛ ولى عمر براى عقب راندن گروه انصار گفت: كسى اولويت دارد كه با پيغمبر صلىالله قرابت داشته باشد و ما قرابت و خويشاوندى با آن حضرت داريم نه شما. امام عليهالسلام در برابر اين سخن مىفرمايد: اگر قرابت معيار اولويت باشد فرد ديگرى (اشاره به خود آن حضرت است) از ابوبكر بسيار نزديكتر و اقرب است.
امام عليهالسلام در خطبه ۶۷ نيز به اين معنا اشاره كرده مىفرمايد: «آنها به درخت استدلال كردند اما ثمره و ميوهاش را ضايع نمودند؛ احتَجُّوا بِالشَّجَرَةِ، وَأضاعُوا الثَّمَرَةَ».
ا----------------------------------------
پی نوشت:
۱ . شرح ابنابىالحدید . جلد ۱۸ . صفحه ۴۱۶
📚 #نهج_البلاغه
✒️ آیتالله مکارم شیرازی
@nahjoolbalaghah
💠 نوزدهم رمضان روز «نهجالبلاغه» گرامی باد.
💢 «نهجالبلاغه» در کلام مقام معظم رهبری:
☘ عزیزان با «نهجالبلاغه» انس پیدا کنید. «نهجالبلاغه» خیلی بیدارکننده و هوشیارکننده و خیلی قابل تدبر است. در جلساتتان با «نهجالبلاغه» و کلمات امیرالمؤمنین صلواتاللهوسلامهعلیه انس پیدا کنید. اگر خدای متعال توفیق داد و یک قدم جلو رفتید، آن وقت با صحیفه سجادیه که علیالظاهر فقط کتاب دعاست؛ اما آن هم مثل «نهجالبلاغه» کتاب درس و کتاب حکمت و کتاب عبرت و کتاب راهنمای زندگی سعادتمندانه انسان است، انس بگیرید.
📌 مورخ ۱۳۸۷/۰۹/۰۱
☘ سخن امیرالمؤمنین «نهجالبلاغه» است؛ فصیحترین کلام آدمی در میان عرب. «نهجالبلاغه» اوج هنر و اوج زیبایی است؛ زیبایی لفظ و زیبایی معناست. انسان مبهوت میماند! هیچ شاعر بزرگ عرب، هیچ نویسنده هنرمند عرب، نتوانسته بگوید که من از مراجعه به «نهجالبلاغه» بینیازم.
📌 مورخ ۱۳۸۷/۱۰/۱۰
🔻 کانال «نهجالبلاغه» در پیامرسان:
🏷 بله
🔴
تندخوانی جز نوزدهم - استاد معتز آقائی.mp3
4.02M
💠 تلاوت تحدیر (تندخوانی) 💠
⚜ #جزء_19 #قرآن_کریم ⚜
📥توسط استاد معتز آقایی
⏲ «در ۳۰ دقیقه یک جزء تلاوت کنید»
📩 به دوستان خود هدیه دهید.
🕋 هر روز ماه مبارک رمضان در کانال
🌹شهید سید مرتضی آوینی:
♦️ امید دشمن به ترس ماست و اگر نترسیم مکر شیطان یکسره بر باد می رود. ما با ایمان پیش می رویم و دشمن وابسته به سلاح است،
اما دیگر تکلیف جنگ را آهن مشخص نمی کند.
🌹درود بر آوینی و راهی که رفت
🌹۲۰ فروردین سالروز شهادت مرتضی آوینی گرامیباد
شادی روحش صلوات
#مدیون_شهدا_هستیم
#گردان_کمیل_هنوز_هم_زنده_ست
💚التمـــاس دعـــــا
❤️حضرت امام خامنه ای:
در شبهای قدر، بنده حقير
از شما التماس دعا دارم.
#شب_قدر
#گردان_کمیل
#شهید_سیدمرتضی_آوینی
اگر شب قدر شبی باشد كه تقدیر عالم در آن تعیین ميگردد، همهی شبهای جبهه شب قدر است
التماس دعا ...
فعلا قابلیت پخش رسانه در مرورگر فراهم نیست
مشاهده در پیام رسان ایتا
🌹🌹🌸🌻🍃
عاشقان وقت نماز است اذان میگوید
🌸🌻🍃
## نماز اول وقت