✨ الحكمة ۱۹۱ ✨
🍃 الانسان و مشاكل الحياة
⚜️ قال أميرالمؤمنين على عليهالسلام:
إِنَّمَا الْمَرْءُ فِي الدُّنْيَا غَرَضٌ تَنْتَضِلُ فِيهِ الْمَنَايَا وَ نَهْبٌ تُبَادِرُهُ الْمَصَائِبُ، وَ مَعَ كُلِّ جُرْعَةٍ شَرَقٌ وَ فِي كُلِّ أَكْلَةٍ غَصَصٌ؛ وَ لَا يَنَالُ الْعَبْدُ نِعْمَةً إِلَّا بِفِرَاقِ أُخْرَى، وَ لَا يَسْتَقْبِلُ يَوْماً مِنْ عُمُرِهِ إِلَّا بِفِرَاقِ آخَرَ مِنْ أَجَلِهِ؛ فَنَحْنُ أَعْوَانُ الْمَنُونِ وَ أَنْفُسُنَا نَصْبُ الْحُتُوفِ، فَمِنْ أَيْنَ نَرْجُو الْبَقَاءَ؛ وَ هَذَا اللَّيْلُ وَ النَّهَارُ لَمْ يَرْفَعَا مِنْ شَيْءٍ شَرَفاً إِلَّا أَسْرَعَا الْكَرَّةَ فِي هَدْمِ مَا بَنَيَا وَ تَفْرِيقِ مَا جَمَعَا.
✨ حکمت ۱۹۱ ✨
🍃 مشكلات دنيا
⚜️ امیرالمؤمنین علی علیهالسلام فرمود:
همانا انسان در دنيا تختهی نشانِ تيرهاى مرگ، و ثروتى است دستخوش تاراج مصيبت ها؛ با هر جرعه نوشيدنى، گلو رفتنى، و در هر لقمهاى، گلوگير شدنى است، و بنده نعمتى به دست نياورد جز آن كه نعمتى از دست بدهد، و روزى به عمرش افزوده نمىگردد جز با كم شدن روزى ديگر.
پس ما ياران مرگيم، و جانهاى ما هدف نابودىها، پس چگونه به ماندن جاودانه اميدوار باشيم. در حالى كه گذشت شب و روز بنايى را بالا نبرده جز آن كه آن را ويران كرده، و به اطراف پراكند.
📚 #نهج_البلاغه
✒️ ترجمه: محمد دشتی
@nahjoolbalaghah
✨ شرح حکمت ۱۹۱ ✨
🍃 چهره واقعى دنيا و سرانجام دنياپرستان
امام عليهالسلام در اين گفتار نورانى چهره واقعى دنيا را به همگان نشان داده و از بىوفايى و ناپايدارى و مشكلات گوناگون آن سخن مىگويد؛ سخنى كه از جان مولا برخاسته و بر جان مىنشيند. حضرت در آن به شش نكته مهم اشاره كرده است:
۱ . مىفرمايد: «انسان در اين دنيا هدفى است كه تيرهاى مرگ همواره به سوى او نشانهگيرى مىكند و ثروتى است كه مصائب، در غارت آن شتاب دارند و بر يكديگر سبقت مىگيرند»؛ (إِنَّمَا الْمَرْءُ فِي الدُّنْيَا غَرَضٌ تَنْتَضِلُ فِيهِ الْمَنَايَا، وَنَهْبٌ تُبَادِرُهُ الْمَصَائِبُ).
«غرض» به معناى هدفى است كه به آن تير مىاندازند و «تَنْتَضِلُ» از ريشه «نضل» (بر وزن عزل) به معناى غلبه در مبارزه و «منايا» جمع «منية» به معناى مرگ است. جالب اينكه در اين عبارت انسان به دو چيز تشبيه شده؛ يكى هدفى كه تيراندازان آن را نشانه مىگيرند و ديگر سرمايهاى كه غارتگران آن را چپاول مىكنند. انسان آن هدف است و عوامل مرگزا تيرهايى كه به سوى او پرتاب مىشوند. وجود انسان و استعدادهاى فراوان او همان سرمايه عظيمى است كه مصائب مختلف به غارت آن مىپردازند و به همين دليل آرامش واقعى هرگز در اين زندگى ديده نمىشود. چگونه انسانى مىتواند آرامش داشته باشد در حالى كه دشمنانى از اطراف، او را نشانه گرفتهاند و غارتگرانى اطراف خانه او جمع شدهاند.
۲ . مىفرمايد: «همراه هر جرعهاى گلوگير شدنى و همراه هر لقمهاى گلوگرفتنى است»؛ (وَمَعَ كُلِّ جُرْعَة شَرَقٌ. وَفِي كُلِّ أَكْلَة غَصَصٌ).
«شَرَق» مایهاى است که گلوى انسان را مىگیرد و «غَصَص» غذایى که گلوگیر مىشود.
اشاره به این که در کنار هر لذتى از لذات دنیا خطرات و ناراحتىهایى وجود دارد؛ در کنار هر نوشى نیشى است و در کنار هر خوشبختى بدبختى. زندگى آمیخته با انواع مشکلات و مصائبِ از دست رفتن نیرو و توان جسمانى و بستگان و دوستان و ثروتها و سرمایههاست. با این حال کدام عاقل مىتواند آن را به عنوان هدف اصلى خود برگزیند؟ زندگى خالى از هرگونه ناراحتى زندگى جاویدان آخرت در بهشت برین است. «(وَإِنَّ الدَّارَ الاْخِرَةَ لَهِىَ الْحَیَوَانُ لَوْ کَانُوا یَعْلَمُونَ)؛ و فقط سراى آخرت، سراى زندگى (واقعى) است، اگر مىدانستند».(۱)
در سوره «فاطر» آیات ۳۴ و ۳۵ مىخوانیم: «(وَقَالُوا الْحَمْدُ للهِِ الَّذِى أَذْهَبَ عَنَّا الْحَزَنَ إِنَّ رَبَّنَا لَغَفُورٌ شَکُورٌ (*) الَّذِى أَحَلَّنَا دَارَ الْمُقَامَةِ مِنْ فَضْلِهِ لاَ یَمَسُّنَا فِیهَا نَصَبٌ وَلاَ یَمَسُّنَا فِیهَا لُغُوبٌ)؛ آنها مىگویند حمد (و ستایش) براى خداوندى است که اندوه را از ما برطرف ساخت. پروردگار ما آمرزنده و سپاسگزار است همان کسى که با فضل خود ما را در این سراى (جاویدان) جاى داد نه در آن رنجى به ما مىرسد و نه سستى و واماندگى».
۳ . مىفرماید: «(یکى از مشکلات مهم دنیا این است که) انسان به نعمتى از آن نمىرسد جز با فراق نعمت دیگرى»؛ (وَ لاَ یَنَالُ الْعَبْدُ نِعْمَةً إِلاَّ بِفِرَاقِ أُخْرَى).
این نکته واقعیتى ملموس و شایان دقت و عبرت است؛ فى المثل کسى که فرزند ندارد واقعاً در زحمت است؛ اما هنگامى که خدا این نعمت را به او ارزانى مىدارد مشکلات زیادى براى نگهدارى و اداره و تربیت فرزند به سراغ او مىآید، هنگامى که مرکبى ندارد در زحمت است و وقتى صاحب مرکبى شد آسودگىهاى دیگرى را از دست مىدهد و هنگامى که نام و شهرتى پیدا مىکند به نعمتى رسیده اما نعمتهاى دیگرى را به سبب این شهرت از دست مىدهد. در واقع تمام نعمتهاى دنیا اینگونه است که نعمتها با هم جمع نمىشوند، بلکه یکى مىآید و دیگرى از دست مىرود.
۴ . مىفرماید: «انسان به استقبال هیچ روز از عمرش نمىرود جز این که از روز دیگرى از عمرش جدا مىشود»؛ (وَ لاَ یَسْتَقْبِلُ یَوْماً مِنْ عُمُرِهِ إِلاَّ بِفِرَاقِ آخَرَ مِنْ أَجَلِهِ).
گرچه هر روزى از عمر نعمتى از نعمتهاى گرانبهاى الهى است ولى این نعمت از سرمایه عمر انسان برداشته مىشود و او را یک گام به مرگ نزدیکتر مىکند.
امام علی علیهالسلام مىفرماید: «نَفَسُ الْمَرْءِ خُطَاهُ إِلَى أَجَلِهِ؛ نفسهاى انسان گامهاى او به سوى پایان عمر است» بسیارند کسانى که از این نکته غافلند؛ گویى عمر خود را در این دنیا جاویدان مىدانند به همین سبب به سادگى روزها و ماهها و سالهایى را به هدر مىدهند بى آنکه چیزى در برابر این سرمایه عظیم دریافت دارند.
خدای مهربان در قرآن مجید مىفرماید: «(وَالْعَصْرِ (*) إِنَّ الاِْنسَانَ لَفِى خُسْر)؛ سوگند به عصر که انسان در زیان کارى است».(۲) چه زیانى از این بالاتر که هر روز که مىگذرد بخشى از سرمایه گرانبهاى عمر او کاسته مىشود.
📚 #نهج_البلاغه
✒️ ادامه... 👇🏻
@nahjoolbalaghah
✨ ادامه شرح حکمت ۱۹۱ ✨
۵ . مىفرماید: «بنابراین ما اعوان و یاران مرگیم و جانمان هدف (عوامل) مرگبار و با این حال چگونه مىتوانیم امید بقا داشته باشیم»؛ (فَنَحْنُ أَعْوَانُ الْمَنُونِ وَأَنْفُسُنَا نَصْبُ الْحُتُوفِ فَمِنْ أَیْنَ نَرْجُو الْبَقَاءَ).
«منون» از ریشه «منّ» به معناى قطع و نقصان گرفته شده و از آنجا که مرگ عمر انسان را قطع مىکند و مایه نقصان عدد انسانها مىگردد به آن «منون» گفته شده است.
تعبیر به «أعْوانُ الْمَنُون» (یاران و کمک کاران مرگ) از این نظر است که انسان با گذراندن عمر خود گویى به مرگ خویش کمک مىکند و تعبیر به «نَصْبُ الْحُتُوف» (حتُوف جمع «حَتف» به معناى مرگ) اشاره به این است که عوامل نابودى، بیمارىها، سیلها، زلزلهها، جنگها و حادثههاى ناگوار هر کدام جان انسان را نشانه گرفتهاند و سرانجام یکى از آنها تیر خود را به هدف مىزند و به زندگى انسان پایان مىدهد و به این دلیل امام علیهالسلام مىفرماید: با وجود این عوامل مرگبار ما چگونه امید بقا داریم؟ هیچکس از یک روز بعد از این و یا حتى یک ساعت بعد آگاه نیست که چه سرنوشتى دارد. آیا در زمره زندگان است، یا در کنار مردگان آرمیده؛ خواه پیر باشد یا جوان، سالم باشد یا بیمار.
۶ . مىفرماید: «این شب و روز هرگز ارزش چیزى را بالا نبرده جز این که به سرعت باز مىگردند و آنچه را بنا کرده ویران مىسازند و هرچه را جمع کرده پراکنده مىکنند»؛ (وَهَذَا اللَّیْلُ وَ النَّهَارُ لَمْ یَرْفَعَا مِنْ شَیْء شَرَفاً إِلاَّ أَسْرَعَا الْکَرَّةَ فِی هَدْمِ مَا بَنَیَا وَتَفْرِیقِ مَا جَمَعَا).
شب و روز در واقع واحدهاى زندگى انسان را تشکیل مىدهند که عمر انسان با گذشت آنها سپرى مىشود و نسبت حوادث به شب و روز (با آنکه آنها ظرف زمانند نه عامل حوادث) نوعى مجاز در نسبت است. شبیه آنچه در خطبهاى از پیامبر صلىالله آمده که مىفرماید: «وَقَدْ رَأیْتُمُ اللَّیْلَ وَالنَّهارَ کَیْفَ یُبْلِیانِ کُلَّ جَدید وَیُقَرِّبانِ کُلَّ بَعید؛ شما مردم شب و روز را دیدهاید که چگونه هرچیز نو و جدیدى را کهنه و هر دورى را نزدیک مىسازند».(۳)
امیرمؤمنان علیهالسلام با تعبیر دیگرى به جاى شب و روز، خورشید و ماه را عامل کهنه شدن نوها و دور شدن نزدیکها مىشمرد. (وَالشَّمْسَ وَالْقَمَرَ دائِبانِ فی مَرْضاتِهِ یُبْلِیانِ کُلَّ جَدید وَیُقَرِّبانِ کُلَّ بَعید).
در یک جمعبندى از مجموع این گفتار حکیمانه مىتوان چنین گفت: «حُبُّ الدُّنْیا رَأْسُ کُلِّ خَطیئَة»(۴) و علاقه به مادیات سرچشمه همه یا اغلب گناهان است.
نخست هدف بودن انسان را در برابر تیرهاى مرگ که سرانجام هر کسى است مطرح مىکند و سپس به خطراتى که در هر لحظه حیات انسان را تهدید مىکند ـ مانند گلوگیر شدن جرعه آب یا لقمه غذا ـ اشاره مىفرماید سپس به این نکته مهم توجه مىدهد که همیشه مواهب دنیا با محرومیتهایى همراه است و هرگز انسان نمىتواند تمام آنها را یکجا در اختیار بگیرد. آنگاه هشدار مىدهد که روزهاى عمر پى در پى در گذرند و هر روز، انسان گام تازهاى به سوى مرگ برمىدارد و مهم اینجاست که از دست دادن سرمایه عمر در اختیار ما نیست؛ چه بخواهیم و چه نخواهیم پى در پى از ما گرفته مىشود.
مجموع این سخن درس عبرتى است براى همگان تا زهد در دنیا را پیشه کنند و از حرص و آز و طمع و غرق شدن در لذات بپرهیزند و از این دنیا براى سعادت جاویدان خود در سراى آخرت بیندوزند.
ا----------------------------------------
پی نوشت:
۱ . سوره عنکبوت . آیه ۶۴
۲ . سوره عصر . آیه ۱ و ۲
۳ . بحارالانوار . جلد ۷۴ . صفحه ۱۷۷
۴ . کافى . جلد ۲ . صفحه ۱۳۰
📚 #نهج_البلاغه
✒️ آیتالله مکارم شیرازی
@nahjoolbalaghah
AUD-20230122-WA0018.mp3
11.36M
حیدریم من
من بهشت رضوان رابی
علی(ع) نمیخواهم
جلوه ی گلستان رابی
علی(ع) نمیخواهم
باعلی امیرم من بی
علی(ع) حقیرم من
#یا_علی_جانم
#استودیویی
#یا_صاحب_الزمان_عج
صلےاللهعلیڪیااباعبدللھ
الـٰلّهُمَ؏َجــِّلِلوَلــیِّڪَاَلفــَرَج
بحق حضࢪٺزینبڪبرۍسلاماللهعلیها
7.11M حجم رسانه بالاست
مشاهده در ایتا
ࢪهبـࢪمن♥️:)!
#طلایه_دارلاله_هایی
═✧❁🌷یازهرا🌷❁✧┄