📆 پیشینه مخالفت با فلسفه و عرفان در حوزۀ خراسان
از دير باز مشهد مهد مبارزه با فلسفه و عرفان بوده و بسياري از فضلای شهر تحت تأثیر رسوبات أخباریگری از عصر مرحوم «شیخ حرّ عاملی» بودهاند.
مشهد مقدّس يكي از شهرهائي است كه در قرن يازدهم و آغاز نهضت مبارزه با فلسفه و عرفان، يكي از پايگاههاي مبارزه شمرده ميشده است و شاهد درگيريهائي بين مخالفين و موافقين بوده است [۱] و اين گرايشهاي اخباري منجرّ به ضعف هرچه شديدتر علوم عقلي و عرفان در حوزة خراسان – خصوصاً پس از عصر صفويّه – شد.
لذا در ميان عالمان شهر مشهد در چند قرن اخير فيلسوف نامداري را نمييابيم و اندك مدرسان فلسفه نيز مهجور و منزوي بودهاند!
📢علامه مشكان طبسي از فضاي علمي حوزه خراسان، در دهههاي مياني قرن سيزدهم، چنین گزارش ميدهد:
«مدارس مشهد در عصر رونق مکتب اصفهان با حضور ملاّ علی نوری؛ ملاّ محمد کاشی و میرزا جهانگیرخان قشقائی، اقبالی به علوم عقلی نداشتند و وقت خود را بیشتر صرف علوم دینی و ادبی میکردند و غلبه با مشتی مردم ریاکار بود و کسی که متهم به داشتن فلسفه میشد، اگر میتوانست جان خود را حفظ کند، کار بزرگی کرده بود.
بودند کسانیکه بر ناموس خود غیرتی نشان نمیدادند، لیکن بر دین خدای به قدری غیور بودند که از دیدن یک فلسفه خوان، از حال طبیعی خارج شده مانند مصروع کف بر لب میآوردند.
بهخصوص اگر سخنی برهانی گفته یا با آنها معارضه کرده بودند.» [۲]
شاهد ديگر اين وضعيت نابسامان مرحوم آقا نجفی قوچاني است كه به شهادت سياحت شرق در حدود سال۱۲۷۰ ه.ق در مشهد مخفیانه شرح مطالع و شرح تجريد قوشجي [۳] میخواندهاست:
«کتب معقول را مطلقاً کتب ضلال میدانستند و اگر کتاب مثنوی را در حجره کسی میدیدند، با او رفت و آمد نمیکردند، که کافر است و خودِ کتابها را نجس میدانستند و با دست مَسّ به جلد او نمیکردند ولو خشک بود که از جلد سگ و خوک نجستر میدانستند. چون آنها خود نخوانده بودند و نمیدانستند، و از طرف دیگر خود را أعلم نمایش میدادند.
لابد بودند كه عذري براي ندانستن خود بتراشند و بهتر از اين نبود كه آنها را كتب ضلال دانند!! اگركسي از معاني و مسئلهاي از مسائل، آنها را سؤال ميكرد، قبل از اينكه چيزي در جواب بگويد ميگفت: «از اين كفريات و ضلالت خود را مصون داريد! چون گفتگو در اين مسايلِ حرام، بالاخره به كفر منجر ميشود!!» واز اين جهت از جواب آسوده ميشدند. يعني جوابِ "نميدانست" و "نميدانم" دربارة آنها غلط و چون كوه ابوقبيس سنگين بود.
اين بود كه فراراً، اين افتراآت را اشاعه ميدادند كه الناس اعداء ما جهلوا و حال آنكه لبّ لباب معقول، توحید ذات و صفات و افعال حقّ است و این اصل دیانت است. فرمودهاند أوّل الدین معرفة الله، و اگر این کفر باشد دین کدام است.» [۴]
_______
پانویس
۱. سياست و فرهنگ روزگار صفوي، ص۷۶۴-۷۶۹؛ صدرای زمان، مقالة رویکرد خراسان به فلسفه و نقش آشتیانی، ص ۱۲۸
۲. صدرای زمان، مقالة رویکرد خراسان به فلسفه و نقش آشتیانی ، صص ۱۲۹ و ۱۳۰
۳. دقت كنيد كه اين موضوع اين دو كتاب منطق و كلام است نه مباحث دقيق و سطح بالاي فلسفي!!
۴. سياحت شرق و غرب؛ انتشارات لوح محفوظ چاپ دوم ۱۳۷۹ ص ۵۱
#مهندسی_فرهنگی
https://eitaa.com/joinchat/1801519111Cba7e16497a
1_1521963381.pdf
حجم:
3.81M
دانلود رایگان نسخۀ الکترونیکی کتاب شریف "نوروز در جاهلیت و اسلام" اثر ذی قیمت علامه آیة الله سید محمدمحسن حسینی طهرانی قدّساللهسرّه
ع#کتاب
#نوروز
#علامهطهرانی
#مهندسی_فرهنگی
https://eitaa.com/joinchat/1801519111Cba7e16497a
✍🏻 گزارشی از کتاب نوروز در جاهلیت و اسلام
💠 قسمت اول
🔹رسول خدا صلّی الله علیه و آله و سلّم فرمودند:
«ما مِن شیءٍ یُقَرِّبُکُم إلی اللهِ إلّا و قَد دَعَوتُکُم بِه، و ما مِن شَیءٍ یُبَعِّدُکم عنِ النّارِ إلّا و قد نَهَیتُکُم عنه؛ هیچچیز شما را به خدا نزدیک نمیکند، الّا اینکه من شما را به آن امر کردم و هیچچیز شما را از خدا دور نمیکند، الّا اینکه شما را از آن نهی کردم.»
🔹از آنجا که هر عاقلی تمام باورها و جهتگیریهای خود را با میزانِ عقل و فطرت میسنجد تا راه صحیح از سقیم را بازشناسد و از سیره و سنّتِ نادرست و غیر منطقی بپرهیزد، شناخت آیینها از منظر عقل حائز اهمیت خواهد بود.
🔹همچنین برای کسانی که به حقانیتِ دین اسلام راه یافته و با تعمّق پذیرفتهاند واضح است که هیچ مسئلۀ مؤثری در سعادت انسان نیست مگر آنکه اسلام نسبت به آن توصیه و سفارشی فرموده است؛ از اینرو شناخت سنتها و بدعتها از درجۀ والایی از اهمیت برخوردار است.
🔹یکی از آیینهای قابل توجه که از دیرباز مورد بحث و مناقشه بوده است، آیین مشهور «نوروز» است که کشف ماهیت آن برای عقلمحوران و دینمداران، دغدغهای مهم میباشد.
🔹کتاب نوروز در جاهلیت و اسلام، تألیف حضرت آیتالله حاج سیدمحمدمحسن حسینی طهرانی رضواناللهعلیه با هدف پاسخ به همین سؤال به رشتۀ تحریر درآمده است.
🔹مؤلف جهت جامعیّت و صحّت منابعِ مورد استنادِ این رساله، شخصاً در کتابخانههای مختلف دنیا حضور یافته است؛ این ویژگی، بهتنهایی این رساله را از آثار مشابه، متمایز میگرداند.
✅ با توجه به ویژگی آیینهای ملّی، طبیعی است که نتیجۀ این تحقیقات به مذاق مخاطبانِ ناآشنا با حقیقت، خوش نیاید؛ ایشان با اشاره به این مطلب نوشتهاند:
«روی این سخن و نوشتار متوجهِ رادمردانی خواهد بود که با فکر باز و حریّت و آزادیِ مستمر و اهتمام به شناختِ معارف و حقایق، بهدنبال معرفت و تحصیل کمالِ خویش میباشند.» [ص ۴٩؛ تلخیص]
🔹با توجه به تفصیل رسالۀ نوروز در جاهلیت و اسلام، گزارشی از اهمّ مطالب مندرج در این کتاب و خلاصۀ ادلّۀ آن در قالب چند پُست خدمت مخاطبان محترم تقدیم میگردد.
#نوروز
#عید
#اعیاد_عقلائی
#اعیاد_شرعی
#تبعیت_از_سنن_الهی
#مهندسی_فرهنگی
https://eitaa.com/joinchat/1801519111Cba7e16497a
✍🏻 گزارشی از کتاب نوروز در جاهلیت و اسلام
💠 قسمت دوم
🔹طبق مستنداتی که مرحوم مؤلف در این کتاب ارائه میفرماید، باید دانست:
❗️در دوران باستان، هیچگاه عنوان نوروز یک روزِ معیّن و ثابت نداشته و میان روزها و فصولِ مختلف سال در گردش بوده است، و در سال ۴۶٧ هـ.ق بهدستورِ سلطان جلالالدین سلجوقی، نوروز در اوّل فروردین قرار گرفت و دیگر گردش نوروز در فصول مختلف سال از میان برداشته شد.
❗️از این رو، نوروزی که در عصر اهلبیت علیهمالسلام مطرح بوده است، در فصولِ مختلفِ سال در گردش بوده و ارتباطی با اولِ فروردین یا فصل بهار نداشته است.
❗️از طرفی آنچه مردمِ باستان را واداشت که این روز را به عنوان عید بپندارند، صرفاً پیروی از پادشاهان و سلاطینِ خود بود، نه اموری مانند طراوت طبیعت و روییدن گلها.
📝ادامه دارد...
#نوروز
#عید #اعیاد_عقلائی
#اعیاد_شرعی
#تبعیت_از_سنن_الهی
#مهندسی_فرهنگی
https://eitaa.com/joinchat/1801519111Cba7e16497a
14.3M حجم رسانه بالاست
مشاهده در ایتا
🎥 از ۱۳۰۱ تا ۱۴۰۱
⭕️ خلاصهای از مهمترین اتفاقهای قرن ۱۴ در ایران
#تاریخ
#قرن۱۴
#مهندسی_فرهنگی
https://eitaa.com/joinchat/1801519111Cba7e16497a
1_1531252193.pdf
حجم:
426.6K
🕊 بسْمِ ٱللَّهِ ٱلرَّحْمَٰنِ ٱلرَّحِيمِ 🕊
🌤«اَللّهُمَّ عَجِّل لِوَلیِّکَ الفَرَج»🌤
💠رسالۀ «تحقیقی دربارۀ نوروز»
🌱محورهای این رساله ۱۱۰ صفحه ای:
🔹بررسی تاریخی نوروز
🔹دیدگاه عامه،امامیه،اسماعیلیه و غلاة،
🔹ادلۀ بطلان نوروز
🔹نقد ادلۀ موافقان
🔹مهندسی فرهنگی
https://eitaa.com/joinchat/1801519111Cba7e16497a
حرکات و گامهای ماه(اَهِلّه قمر)
(Moon Phases and Librations)
https://b2n.ir/g61179
سایت فیزیک ایران(مرجع:NASA)