💠امام کاظم (ع):
🔹" رَجُلٌ مِنْ أَهْلِ قُمَ يَدْعُو النَّاسَ إِلَى الْحَقِّ يَجْتَمِعُ مَعَهُ قَوْمٌ كَزُبَرِ الْحَدِيدِ لَا تُزِلُّهُمُ الرِّيَاحُ الْعَوَاصِفُ وَ لَا يَمَلُّونَ مِنَ الْحَرَبِ وَ لَا يَجْبُنُونَ وَ عَلَى اللَّهِ يَتَوَكَّلُونَ وَ الْعاقِبَةُ لِلْمُتَّقِينَ."
🔸" مردی از قم، مردم را به حق دعوت کند، افرادی پيرامون او گرد آيند همچون پاره های آهن استوار. بادهای تند حوادث آنان را نلغزاند، از جنگ خسته نشده و نترسند و سرانجام کار از آن پرهيزکاران است."
📚بحار الانوار، ج ۶۰، ص۲۱۶
جهاد تبیین_ بیان مبین:
تمام سیگاری ها میدانند سیگار ضرر دارد و باعث مرگ تدریجی و کُشنده است،
اما باز هم سیگار میکشند
آنها با زبان بی زبانی میگویند،
ما به کسی که به ما اندکی آرامش دهد،
"حتی جانمان را نیز میدهیم"،
بخشی از بهترین آرامش دهنده های مادی و معنوی عبارتند از: تغذیه های سالم و مناسب،ورزش و تحرک،سحرخیزی، پرخوری و پرخوابی نکردن،برنامه های معنوی و عبادی داشتن اعم از انجام واجبات و ترک محرمات و پرهیز از هرکار بد و ناشایست که باعث سلامت روح و روان انسان است و باعث آرامش واقعی میشود
الا بذکرالله تطمئن القلوب...
بخشی از معانی ذکر: نماز،قرآن،تسبیحات ،اسم و ذکر و یاد خدا و....
بفرست برا هرکی دوسش داری
فروش کالاى معیوب
 ۲- قالَ رَسُولُ اللّه ِ صلی الله علیه و آله: اَلْمُسْلِمُ اَخُوا لْمُسْلِمِ وَلایَحِلُّ لِمُسْلِمٍ باعَ مِنْ اَخِیهِ بَیْعا فِیهِ عَیْبٌ اِلاّبَیَّنَهُ. [کنز العمال جلد ۴/۵۹]
رسول خدا صلی الله علیه و آلهفرمود: مسلمان با مسلمان بـرادر است و جایز نیست به برادرش چیز معیوبى را بفروشد مگر آنکه به او اعـلام نماید.
خانه
پورتال گروه تبلیغی
محتوای تبلیغی
احادیث کسب و کار
تجارت در نگاه اسلام
روابط تجارى در زندگى انسانها، سوابقى طولانى دارد، خداوند متعال انسان و جهان را بر اساس حکمت و رحمت طورى آفریده، که براى تأمین نیازمندیهاى خویش به حاصل فکر و کار دیگران نیازمند است.
انسان از یک سو با طبیعت در ارتباط است و با کار تولیدى به روش مستقیم از سفره گسترده خدا در جهان بهره مى برد و از سوى دیگر با انسانها پیوند دارد و به دستاورد کار و اندیشه دیگران احساس نیاز مى کند.
نیاز متقابل انسانها به محصول کار وکوشش یکدیگر زمینه را براى پیدایش موضوع تجارت و داد و ستد پدید مى آورد. تجارت و مبادله در زندگى انسانها کارى طبیعى و عاقلانه و مشروع است و در قرآن مجید از آن به عنوان «ابتِغاءَ فَضلِ اللّه ِ»[ ـ سوره جمعه، آیه ۱۰.] یعنى جستجوى بخشش الهى یاد مى کند و پیامبر گرامى اسلام صلی الله علیه و آله فرموده است:
«الجالبُ اِلى سُوقِنا کَالمجاهِدِ فى سَبیلِ اللّه ِ وَالمُحتَکِرُ فى سُوقِنا کَالْمُلحِدِ فِى کِتابِ اللّه ِ»[ ـ نهج الفصاحه، کلام/ ۱۳۱۷] یعنى آنکه به بازار ما چیزى وارد کند مانند آن کسى است که در راه خدا جهاد مى کند و آن که در بازار ما احتکار کند مانند کسى است که در کتاب خدا کافر به شمار رفته است.
امّا از آنجا که انسان منهاى ایمان به خدا و قیامت، به جانورى خطرناک تبدیل مى گردد و آزمندى بر فطرت پاک و رهنمودهاى عقل پیروز مى گردد، این رابطه عاقلانه و طبیعى مورد سوء استفاده فراوان قرار گرفته و مى گیرد.
انحراف بازرگانى از مسیر طبیعى سبب شده است که اصل آن از سوى برخى دیدگاههاى اقتصادى، غیر منطقى و ناعادلانه قلمداد شود.
تجارت اگر به معناى مبادله عادلانه دستاوردها، انتقال کالاها، برداشتن بارسنگین فروش از دوش تولیدگر وکاهش زحمات مصرف کننده باشد، نه تنها غیرمنطقى واستثمارگرانه نیست بلکه خدمت به تولیدگر ومصرف کننده هر دوتاست. تجارت حلقه ارتباط تولیدات و نیازهاست و اگر در روایات اسلامى مى خوانیم که پیامبر اسلام فرموده است:
التّاجِرُ الصَّدُوقُ تَحْتَ ظِلِّ الْعَرْشِ یَوْمَ القیامَهِ.[ ـ میزان الحکمه، ج ۸ / ص ۵۲۸]
بازرگان راستگو روز قیامت در سایه حمایت خداست.
این گونه بازرگانى و تجارت مورد توجه است، تجارتى که در آن، آخرت بر دنیا حاکم باشد و اعتقاد بر اقتصاد و عبادت بر تجارت، این گونه بازرگانى تلاش در جهت تأمین نیازمندیهاى شخصى و خانوادگى و گامى به سوى کمک به جامعه بشرى و خود نوعى عبادت الهى است.
امّا اگر تجارت وسیله اى براى بهره کشى و استثمار تولیدگر یا مصرف کننده و یا خداى نکرده هر دو باشد و با ایجاد انحصارات تجارى و تولیدى و با سازش با حکومتهاى ستمگر و سلطه بر ابزارهاى تبلیغاتى جهان، منابع اوّلیه و گرانبهاى دنیاى محرومین را همراه با کار و زحمت انسانهاى مظلوم به بهایى ناچیز در خدمت غارتگران بین المللى و دستیاران ایشان قرار دهد و ابزار سلطه اقتصادى، فرهنگى و سیاسى بر کشورهاى محروم و مستضعف گردد، این گونه تجارت باطل و حرام است.
تجارتى که مواد مرگبار و سلاحهاى جهنّمى در اختیار بیدادگران، دُزدان و غارتگران حقوق مظلومان قرار دهد، مشروع نیست. تجارتى که مواد زیان بخش همچون هرویین، تریاک، مشروبات الکُلى و امثال آن را ترویج کند و گسترش دهد جایز نیست. تجارتى که حق تولید و توزیع و آزادى انتخاب شغل را از دیگران بگیرد حلال نیست.
تجارتى که توأم با رشوه خوارى و رباخوارى باشد، جنگ با خدا و پیامبر است. تجارتى که همراه با کم فروشى و گرانفروشى باشد، مورد تأیید اسلام نیست.
تجارتى که از گرفتارى و ناچارى مردم سودجویى کند خداپسندانه نیست. خرید و فروشى که مواد آلوده و پاک نشدنى، مردار، سگ، خوک و امثال آن را در اختیار انسانها بگذارد مورد تأیید نیست.
تجارت با اموال مسروقه و غارت شده جایز نیست و خریدار و فروشنده وظیفه دارند، مال را به صاحب اصلى آن برگردانند. نظام جمهورى اسلامى که برخاسته از نظام عقیدتى اسلام است، خود را موظّف مى داند در روابط بین المللى و فعالیتهاى داخلى در چهارچوب قوانین زندگى ساز آن رفتار نماید. روابط بازرگانى مثل دیگر روابط در صورتى مورد قبول نظام است که:
۱ ـ به استقلال سیاسى، فرهنگى و اقتصادى مسلمین ضربه نزند.
۲ ـ زمینه سلطه تدریجى بیگانگان برکشورهاى اسلامى را فراهم نیاورد.
۳ ـ تصرّف بى جهت در اموال دیگران، «اکل مال بالباطل» نباشد.
۴ ـ معاملات به شیوه «غررى» و قمارآلود انجام نگیرد.
۵ ـ کمک به بیدادگران و تقویت ظالمان نباشد.
۶ ـ حق تولید و تجارت دیگران را سلب نکند.
۷ ـ همراه با رباخوارى و احتکار نباشد.
۸ ـ کالاى تجارى، مواد زیانبخش و ابزار گمراه گرى عقیدتى و اخلاقى مثل برخى فیلم ها و نشریات نباشد.
۹ ـ با رضایت طرفین معامله انجام گیرد.
۱۰ ـ تقلّب و غشّ در کالا و بها راه نیابد.
نکات یاد شده بخشى از اصول حاکم بر بازرگانى اسلامى است که، جمهورى اسلامى به آن پاى بند است
. علاوه بر اصول مزبور، در اسلام براى برقرارى روابط اولویت هایى تعیین شده است.
جمهورى اسلامى، کشورهاى اسلامى، شرکت هاى مسلمان و اشخاص مسلمان و کشورهاى همسایه و ممالکى که انگیزه و سابقه سلطه جویى نداشته باشند، در شرایط مساوى بر دیگران مقدم مى داردو به خاطر پاسدارى از اصول مکتبى خود منافع اقتصادى فراوان را نادیده مى گیرد و زیانهاى مادى را تحمّل مى کند و این شعار را از امام على علیه السلامآموخته است که:
اَلْمَنیَّهُ وَلاَ الدَّنِیَّهُ، التَّقَلُّلُ وَلاَ التَّوسُّلُ.[ ـ نهج البلاغه، حکمت / ۳۹۶]
مرگ آرى، زبونى هرگز، فقر آرى، وابستگى هرگز!
بازرگانان مسلمان و دست اندرکاران تجارت در دیگر کشورهاى اسلامى هم همین انتظار مى رود که اهداف عالى قوانین ارزشمند اسلام را در نظر داشته باشند و کار تجارت را در چهارچوب اصول مکتبى و قوانین اسلامى انجام دهند، بلکه همچون بازرگانان صدر اسلام تجارت را راهى براى تبلیغ اسلام و رهایى بشریت از چنگال شرک و فساد بشناسند.
در این دفتر آیه اى از قرآن کریم، وچهل حدیث درباره تجارت تقدیم مى گردد. باشد که سخنان رسول خدا صلی الله علیه و آلهو امامان معصوم علیه السلام بر سقف بازار همچون چهلچراغ بدرخشد.
ان شاءاللّه
تجارت ازدیدگاه قرآن قالَ اللّه ُ تَبارِکَ وَتَعالى: یا أَیُّهَا الَّذَینَ آمَنُوا لا تَأْکُلُوا أَمَوالَکُمْ بَیْنَکُمْ بِالْباطِلِ اِلاّ أَنْ تَکُونَ تِجارَهً عَنْ تَراضٍ مِنْکُمْ. خداوند متعال فرمود: هان اى مؤمنان ! اموال یکدیگر را بى جهت مصرف نکنید مگر تجارتى که با رضایت طرفین باشد… سوره نساء / آیه ۲۹
فروش قبل از تحویل
 ۱- قالَ رَسُولُ اللّه ِ صلی الله علیه و آله: اِذَا اشْـتَرَیْتَ بَیْـعا فَلا تَبِعْهُ حَتَّى تَقْبِضَهُ. [کنزالعمال، جلد ۴/۱۵]
رسول خدا صلی الله علیه و آلهفرمود: وقتى چیـزى خـریدى پیش از آنکه آن را تحویل بگیرى نفروش.
فروش کالاى معیوب
 ۲- قالَ رَسُولُ اللّه ِ صلی الله علیه و آله: اَلْمُسْلِمُ اَخُوا لْمُسْلِمِ وَلایَحِلُّ لِمُسْلِمٍ باعَ مِنْ اَخِیهِ بَیْعا فِیهِ عَیْبٌ اِلاّبَیَّنَهُ. [کنز العمال جلد ۴/۵۹]
رسول خدا صلی الله علیه و آلهفرمود: مسلمان با مسلمان بـرادر است و جایز نیست به برادرش چیز معیوبى را بفروشد مگر آنکه به او اعـلام نماید.
غشّ در معامله
 ۳- قالَ رَسُولُ اللّه ِ صلی الله علیه و آله: یا صَاحِبَ الطَّعامِ، اَسْفَلُ هذا مِثْلُ اَعْلاهُ؟ مَن غَشَّ الْمُسْلِمینَ، فَلَیْسَ مِنْهُمْ. [کنز العمال جلد ۴/۶۰]
رسول خدا صلی الله علیه و آلهفرمود: اى خواروبارفروش، زیر این کالا همانند روى آن است؟ هرکس به مسلمانان خیانت کند مسلمان نیست.
دخالت درمعامله مؤمن
 ۴- قالَ رَسُولُ اللّه ِ صلی الله علیه و آله: لایَبِعْ بَعْضُکُمْ عَلى بَیْعِ اَخِیهِ. [کنزالعمال، جلد ۴/۶۹]
رسول خدا صلی الله علیه و آلهفرمود: هیچ یک از شما وارد معامله برادر دینى خود نشود.
آرزوى گرانى
 ۵- قالَ رَسُولُ اللّه ِ صلی الله علیه و آله: مَنْ تَمَنّى عَلى اُمَّتِى الْغَلاءَ لَیْلَهً وَاحِدَهً اَحْبَطَ اللّه ُ عَمَلَهُ اَرْبَعینَ سَنَهً. [کنزالعمال جلد ۴/۹۸]
رسول خدا صلی الله علیه و آلهفرمود: هرکس یک شب در آرزوى گرانى براى امت من باشد خداوند اعمال چهل ساله او را تباه خواهد کرد.
بازرگان راستگو
 ۶- قالَ رَسُولُ اللّه ِ صلی الله علیه و آله: اَلتّـاجِرُ الصَّـدُوقُ تَحْتَ ظِلِّ الْعَرْشِ یَوْمَ الْقِیامَهِ. [میزان الحکمه جلد ۱/۵۲۸]
پیامبر خدا صلی الله علیه و آلهفرمود: بـازرگان راستـگو روز قیامت در سایه حمایت خداست.
تجارت وشهادت
 ۷- قالَ رَسُولُ اللّه ِ صلی الله علیه و آله: اَلتّاجِرُ الاَْمینُ الصَّدُوقُ الْمُسْلِمُ مَعَ الشُّهَـداءِ یَوْمَ الْقیـامَهِ. [میزان الحکمه جلد ۱/۵۲۸]
پیامبر خدا صلی الله علیه و آلهفرمود: بازرگان امین و راستگو و مسلمان روز قیامت با شهیدان خواهد بود.
توزین و کالا
 ۸- قالَ رَسُولُ اللّه ِ صلی الله علیه و آله: یا وَزّانُ، زِنْ وَارْجَـحْ. [میزان الحکمه جلد ۱/۵۲۳]
پیامبر خدا صلی الله علیه و آلهفرمود: اى توزین گر! وزن کن و اندکى بیفزاى.
خطر در کمین تجّار
 ۹- قالَ رَسُولُ اللّه ِ صلی الله علیه و آله: یا مَعْشَرَ التُّجَارِ إنَّ التُّجَارَ یُبْعَثُونَ فُجّارا اِلاّ مَنِ اتَّقَى اللّه َ وَ بَرَّ وَصَدَقَ. [میزان الحکمه جلد ۱/۵۲۷]
پیامبر خدا صلی الله علیه و آلهفرمود: هان اى بازرگانان! همانا بازرگانان در قیامت گنهکار برانگیخته مى شوند مگر کسى که تقـواى الهى پیشـه کند، نیکویى کند و راستگو باشد.
فسخ معامله
 ۱۰- قالَ رَسُولُ اللّه ِ صلی الله علیه و آله: مَنْ اَقالَ نادِما اَقالَهُ اللّه ُ یَوْمَ الْقِیامَهِ. [میزان الحکمه جلد ۱/۵۲۳]
پیامبر خدا صلی الله علیه و آلهفرمود: هرکس معامله شخص پشیمانى را فسخ کند، خـداونـد روز قیـامت از گنـاهان او بـگذرد.
آفات تجارت
 ۱۱- قالَ رَسُولُ اللّه ِ صلی الله علیه و آله: مَنْ باعَ وَاشْتَرى فَلْیَجْتَنِبْ خَمْسَ خِصالٍ وَاِلاّ فَلا یَبِیعَنَّ وَلا یَشْتَرِیَنَّ: الرِّبا، وَالْحَلْفَ وَکِتْمانَ الْعَیْبِ وَالْحَمْدَ اِذا باعَ وَالذَّمَّ اِذَا اشْتَرى. [بحار الانوار جلد ۱۰۳/۹۵]
پیامبر خدا صلی الله علیه و آلهفرمود: سوداگر وبازرگان باید از پنج خصلت دورى گزیند وگرنه داد و ستد نکند: ۱ ـ رباخوارى ۲ ـ سوگندخوردن ۳ ـ نهان داشتن عیب ها ۴ ـ ستایش کالا هنگام فروش ۵ ـ نکوهش هنگام خرید.
ربــاخـوارى
 ۱۲- عَنِ النَّبِىِّ صلی الله علیه و آله: شَرُّ الْکَسْبِ کَسْبُ الرِّبا. [بحارالانوار جلد ۱۰۳/۱۱۵]
پیامبر خدا صلی الله علیه و آلهفرمود: بـدتـرین درآمــدهـا، درآمدى است که از راه ربا به دست آید.
تجارت و بىنیازى
 ۳۹- قالَ عَلِىٌّ علیه السلام: تَعَـرَّضُـوا لِلتِّجـاراتِ فَاِنَّ لَکُمْ فیها غِنىً عَمّا فِى أَیْدِى النّاسِ وَاِنَّ اللّه َ عَزَّوَجَلَّ یُحِبُّ الْمُحْتَرِفَ الاَْمِینَ. [ میزان الحکمه، جلد ۱/۵۲۰]
امام على علیه السلامفرمود: دسـت به انـواع بـازرگانى بزنیــد که تجارتها عامل بى نیازى شما از اموال مردم است، وخداوند شخص صاحب حرفه درستکار را دوست دارد.
پیام على علیهالسلام به بازاریان
 ۴۰- قالَ عَلِىٌّ علیه السلام : اِذا طافَ فِى الاَْسواقِ وَ وَعَظَهُمْ: یا مَعْشَرَ التُّجّارِ قَدِّمُوا الاِْسْتِخارَهَ وَتَبَرَّکُوا بِالسُّهُولَهِ وَاقْتَرِبُوا مِنَ اَلْمُتَبایِعَیْنِ وَتَزَیَّنُوا بِالْحِلْمِ وَتَناهَوْا عَنِ الْیَمینِ وَجانِبُوا الْکِذْبَ وَتجافُوا عَنِ الظُّلْمِ وَاَنْصِفُوا الْمَظْلُومینَ وَلاتَقْرَبُوا الرِّبا «وَاَوْفُوا الْکَیْلَ وَالْمِیْزانَ وَلاتَبْخَسُوا النّاسَ اَشْیائَهُم وَلاتَعْثَوا فِى الاَْرْضِ مُفْسِدینَ»[ ـ سوره هود، آیه ۸۵ و سوره شعراء، آیه ۱۸۳.] . [بحارالانوار جلد ۷۸/۵۴]
امام على علیه السلام وقتى در بازار مى گشت وموعظه مى کرد، چنین مى فرمود: هان اى گروه بازرگانان، در آغاز از خدا خیر بخواهید، و با سهل گیرى برکت بجویید، و در اخلاق وجایگاه به خریداران نزدیک شوید، و به حلم و بردبارى آراسته باشید، و از سوگند باز ایستید، و از دروغ دورى گزینید، و از ستمگرى کناره بگیرید، و حق مظلومین را بپردازید، و به ربا نزدیک نشوید، و پیمانه و ترازو را کامل کنید، و از اموال مردم کم نگذارید، و در زمین فساد نکنید.
احادیثبازارتجارت
الإمام علی (ع): قلیل تدوم علیه، أرجی من کثیر مملولٍ منه. (نهج البلاغه: حکمت 278)
امام علی (ع): کار (خیر) اندک، که بر آن مداومت ورزی، از کار بسیار که از آن خسته شوی، امیدوار کننده تر است.
7- الإمام الباقر (ع): ما من شیء أحب إلی الله من عمل یداوم علیه، و إن قلّ. (الکافی: 3/82/2)
امام باقر (ع): هیچ چیز نزد خداوند، محبوب تر از کاری نیست که بر آن مداومت شود، هر چند اندک باشد.
الإمام علی (ع): طوبی لِمَنْ قَصَرَ هِمَّتَهُ عَلی ما یعنِیهِ. ( میزان الحکمة، ج 14، ص 6682)
امام علی (ع): خوشابه حال کسی که همّت خود را منحصر به چیزی کرد که به کارش می آید.
الإمامُ علیٌّ (ع): إذا هبت أمراً فقع فیه، فإنّ شدّة توقّیه أعظم ممّا تخاف منه. (غررالحکم: 8955)
امام علی (ع): هرگاه از کاری ترسیدی، خود را به کام آن بینداز. زیرا ترس شدید از آن کار، دشوارتر و زیان بارتر از اقدام به آن کار است.
الإمام صادق(ع): إذا کان الرجل علی عمل فلیدم علیه سنة، ثم یتحول عنه إن شاء الی غیره؛ وذلک إن لیلة القدر یکون فیها فی عامه ذلک ما شاء الله إن یکون. (الکافی 1/82/2)
هرگاه شخصی کاری را آغاز کند، باید تا یک سال آن را ادامه بدهد. سپس اگر خواست، به کار دیگری بپردازد؛ زیرا شب قدر. که آنچه خداوند می خواهد مقدّر می کند. در آن یک سال وجود دارد.