✨ بسم الله الرحمن الرحیم✨ 🌹شرح #حکمت31 2⃣ 🔷 ابعاد و ارکان انواع و مصادیق صبر 🔻بحث ما به بهانه حکمت ۳۱ نهج البلاغه پیرامون صبر بود. در بخش قبل ارزش، اهمیت و جایگاه صبر را از نهج البلاغه را خواندیم و دیدیم و شنیدیم. این جلسه پیرامون ابعاد و ارکان تشکیل دهنده صبر و در واقع ماهیت صبر از نهج البلاغه صحبت میکنیم. 🔵 ارکان صبر: امیرالمؤمنین(علیه السلام) در حکمت ۳۱ چهار چیز را شعبه ها و ارکان صبر می دانند و می فرمایند صبر که خودش اولین رکن از ایمان است، چهار شعبه دارد: شوق و شفق، زهد و ترقّب. بعد خودشان توضیح می فرمایند و می فرمایند: 🔸 کسی که شوق بهشت داشته باشد از شهوات دست میکشد، یعنی در مقابل خواسته های نفسش صبر میکند. 🔸 کسی که ترس از جهنّم داشته باشد از محرمات اجتناب میکند. یعنی در مقابل کشش نفسش به سمت حرام صبر و استقامت به خرج میدهد. 🔸 کسی که زهد و بی رغبتی به دنیا داشته باشد ، مصیبتهای دنیا را کوچک می شمار، یعنی در مقابل جزع و فزع نفسش در برابر مصیبت ، صبر و استقامت میکند. 🔸 کسی که انتظار و توقع واقعی بودن مرگ را دارد و منتظر مرگ هست، در عمل صالح و کار خیر سبقت می گیرد، سرعت می گیرد. یعنی در مقابل سستی و تنبلی نفسش استقامت میکند. پس این ابعاد و ارکان شعبه های صبر است. 🔵 انواع صبر: اما در نهج البلاغه انواع صبر هم بیان شده است. مولا علی(علیه السلام) در یک دسته بندی کلی صبر را به دو قسمت می کنند: 🔸صبر کردن در مقابل آن چیزی که نفس انسان آن را نمی پسندد اما به صلاح انسان است. 🔸 صبر کردن در مقابل چیزی که نفس انسان آن را دوست دارد ولی به ضرر انسان است. 🔻لذا در حکمت ۵۵ میفرمایند: «الصَّبْرُ صَبْرَانِ صَبْرٌ عَلَى مَا تَكْرَهُ وَ صَبْرٌ عَمَّا تُحِبُّ»؛ صبر دو نوع است،صبر کردن بر چیزی که بدت می آید ولی خیر تو است و صبر کردن در مقابل چیزی که دوستش داری اما به ضرر تو است. هر کدام از این دو نوع صبر را هم دوباره مولا علی(علیه السلام) باز می کنند. اما قبل از اینکه مصادیق صبر بر مکروه و ناپسند و صبر بر چیزی که دوست داری ولی مصلحت نیست را بیان کنیم، از مولا علی(علیه السلام) در نامه ۳۱ خطاب به امام مجتبی(علیه السلام) این جمله را به یادگار داشته باشیم که حضرت فرمود: نفس خودت را عادت بده به تصبُّر و استقامت. بعد فرمود یکی از بهترین اخلاقها این است که انسان نفس خودش را عادت بدهد به اینکه در مقابل گناه صبر کند و بر طاعت الهی هم استقامت کند. 🔵 مصادیق انواع صبر: 🔻 حالا باید برویم سراغ مصادیق انواع صبر. نوع اول صبر چه بود؟ نوع اول صبر، صبر کردن بر انجام کاری یا رفتار و خصلتی بود که نفس انسان از آن بدش می آید اما در واقع خیر و مصلحت انسان در آن است. اینها در کجاها هستند؟ 1⃣ صبر در مصیبت 2⃣صبر در طاعت خداوند 3⃣صبر در دشمنی روزگار 4⃣ صبر در ابتلاء و بلاء 5⃣ حوائج مردم نسبت به مسؤولین 6⃣ استقامت در اجرای حق 7⃣ استقامت در مقابل حرام 8⃣ استقامت در برابر از دست دادن منافع دنیوی 🎙 حجت الاسلام مهدوی ارفع #حکمتی_از_نهج_البلاغه #منتظران_ظهور۳۱۳⬇️⬇️ 🍃اَللّھُمَّ؏َـجِّل‌لِوَلیِّڪَ‌الفَࢪَج 🍃 •┈••✾🍃🌼🌺🌼🍃✾••┈ https://eitaa.com/Montazeran_zohor_m

✨ بسم الله الرحمن الرحيم✨ 🌹شرح #حكمت31 (3) 🔷 مصادیق صبر در نهج البلاغه 🔻عرض شد كه اميرالمؤمنين(علیه السلام) اقسام صبر را به دو نوع كلی تقسیم فرمودند: 🔵 صبر یا در مقابل چیزی است که خیر انسان در آن هست، اما نفس اماره از آن بدش می آید ؛ « صَبْرٌ عَلَى مَا تَكْرَهُ». 🔵 صبر در مقابل چیزی است که ضرر و مفسده دارد اما نفس امّاره آن چیز را دوست دارد؛ «صَبْرٌ عَمَّا تُحِبُّ». وعده دادیم مصادیق این دو نوع صبر را از نهج البلاغه خدمت شما تقدیم کنیم. 🔻مصداقهای «صَبْرٌ عَلَى مَا تَكْرَه»: 1⃣ اولین مصداق در نهج البلاغه "صبر بر مصیبت" است. بالاخره دنیا دنیای ابتلاء و امتحان با مصیبت هاست. انسان گاهی با از دست دادن عزیزش گرفتار مصیبت و با این مصیبت مورد آزمایش قرار می گیرد. امیرالمؤمنین (علیه السلام) در حکمت ۲۹۱ وقتی که به منزل اشعث رفتند که فرزندش را از دست داده بود و خیلی خیلی غصّه دار و غمگین بود، درباره این ماجرا یعنی صبر بر مصیبت به او اینگونه فرمودند: ای اشعث اگر برای فرزندت اندوهناکی به خاطر پیوند و عاطفه خویشاوندی سزاوار است، اما اگر صبور باشی، هر مصیبتی را نزد خدا پاداش و ثواب است. ای اشعث اگر صبور باشی تقدیر الهی که بر تو جاری شده است اما تو پاداش داده خواهی شد. یعنی به هر حال چه صبور باشی و چه جزع و فزع کنی فرزندت که زنده نمیشود، اما فرقش این است که اگر صبور باشی در این صبر پاداش می بری. و اگر بی تابی کنی نیز باز تقدیر الهی برتو جاری شده است و تو گناهکاری. ای اشعث پسرت تو را شاد می ساخت و برای تو گرفتاری و آزمایش بود. و مرگ او تو را اندوهگین کرد درحالی که برای تو پاداش و رحمت است. یعنی سعی کن نیمه دوم لیوان را هم ببینی که حالا که مرگ یک واقعیتی است که قابل دفع هم نیست، حالا که این مصیبت سرت آمده لااقل از این مصیبت ثواب و اجر و مقام کسب کن. خود امیرالمؤمنین (علیه السلام) در حکمت ۱۴۴ درباره صبر بر مصیبت یک مژده فوق العاده میدهند و می فرمایند: صبر به اندازه مصیبت فرود می آید و کسی که در مصیبت ها بی تابی کند و بر رانش بزند، اجر خودش را نابود کرده است. 2⃣ مصداق دوم صبر، صبر بر دشمنی های روزگار است. امیرالمؤمنین (علیه السلام) در حکمت ۳۹۶ نهج البلاغه می فرمایند: روزگار دو روز است، روزی به سود توست و روزی به زیان تو. پس آنگاه که به سود توست به خوشگذرانی و سرکشی روی نیاور- این یک نوع صبر. اما آن صبر که شاهد بحث ماست- و آنگاه که روزگار به زیان توست صبور باش. به این حکمت ۳۹۶ باید خیلی توجه کرد چون بسیاری از مطالب نهج البلاغه پیرامون دنیا بر اساس همین مبنا حل میشوند. 3⃣ سومين مصداق از مصادیق صبر تلخ، صبر بر بلا و ابتلاء است. مولا علی(علیه السلام) در خطبه ۹۸ میفرمایند: «إِنِ ابْتُلِيتُمْ فَاصْبِرُوا»؛ اگر مبتلا به یک گرفتاری شدید استقامت کنید. در خطبه ۱۹۰ هم می فرمایند: « وَ اصْبِرُوا عَلَى الْبَلَاءِ» ؛ در بلاها صبور باشید. 4⃣ مصداق بعدی از مصادیق صبر در چیزی که به ظاهر تلخ و زحمت آور است اما در باطن زیبا و شیرین است، صبر کردن مسؤولین و کارگزاران نظام در رفع و رجوع حوائج مردم است. در نامه ۵۱ نهج البلاغه میخوانیم: «وَ اصْبِرُوا لِحَوَائِجِهِمْ»؛ به کارگزاران حکومت خودشان می نویسند برای برطرف کردن حوائج مردم صبور باشید، استقامت داشته باشید. 5⃣ مصداق بعدی مصداق حق است. حق گفتن، حق حکم کردن و در مقابل باطل از حق دفاع کردن و آثار و تبعات دفاع از حق را تحمل کردن خیلی کار سختی است، لذا صبر و استقامت می خواهد. 🎙 حجت الاسلام مهدوی ارفع #حکمتی_از_نهج_البلاغه #منتظران_ظهور۳۱۳⬇️⬇️ 🍃اَللّھُمَّ؏َـجِّل‌لِوَلیِّڪَ‌الفَࢪَج 🍃 •┈••✾🍃🌼🌺🌼🍃✾••┈ https://eitaa.com/Montazeran_zohor_m

✨ بسم الله الرحمن الرحیم✨ 🌹 شرح #حکمت31 (4) 🔷 مصادیق "صَبْرٌ عَلَى مَا تَكْرَه" در نهج البلاغه (2) 🔻درباره صبر درحق و برحق چند نکته در نهج البلاغه است که به ترتیب عرض میکنم. 6⃣ گاهی انسان ناگزیر می شود بین دو نفر یا دو گروه قضاوت کند. وقتی قضاوت کرد باید حق بگوید، ولو اینکه این حق به ضرر کسی از این دو طرف تمام بشود که با من نسبت دارند و حتی بالاتر، ممکن است من قضاوت بکنم و حکم حقّی که می دهم علیه خود من تمام بشود. اینجاها باید صبر کرد چون نفس نمی پذیرد. 🔻حضرت در نامه ۵۳ خطاب به مالک اشتر (رحمت الله علیه) می فرمایند: برای قضاوت بین مردم کسی را انتخاب کن که «أَصْبَرَهُمْ عَلَى تَكَشُّفِ الْأُمُورِ»؛ در تحقیق و کشف کردن امور خیلی صبور و پر حوصله باشد. همچنین در همین نامه ۵۳ خطاب به خود مالک اشتر هم می فرمایند: « أَلْزِمِ الْحَقَّ مَنْ لَزِمَهُ مِنَ الْقَرِيبِ وَ الْبَعِيدِ وَ كُنْ فِي ذَلِكَ صَابِراً مُحْتَسِباً»؛ خودت در ملازمت با حق، آدم صبور و محکمی باش به واسطه تهدیدها، تطمیع و رشوه ، نکند از ملازمت و همراهی با حق کوتاه بیایی. 🔻 حضرت علی(علیه السلام) در خطبه ۱۲۴ در مورد کسانی که اینگونه صبر را دارند تعریف و تمجید فوق العاده ای کرده اند. که در خطبه ۱۲۴ می توانید این عبارات را بخوانید: «فَإِنَّ الصَّابِرِينَ عَلَى نُزُولِ الْحَقَائِقِ هُمُ الَّذِينَ يَحُفُّونَ بِرَايَاتِهِمْ وَ يَكْتَنِفُونَهَا حِفَافَيْهَا » ؛ کسانی که بر نزول حقائق صبر می کنند، از پرچمهای خود بهتر پاسداری می کنند. یعنی کسانی که در روزگار حوادث سخت مقاوت میکنند، اینها پرچم خودشان را در جنگ با باطل خوب حفظ میکنند و آن را در دل لشکر نگه می دارند و از هر سو از پیش و اطراف مراقب آن می باشند. نه از آن عقب میمانند که تسلیم دشمنش کنند و نه از آن پیشی می گیرند که تنها رهایش بکنند». 7⃣ مصداق دیگر یا نکته دیگری که در بحث صبر بر حق هست، در نامه ۳۱ خطاب به امام حسن مجتبی(علیه السلام) است. 🔻حضرت خطاب به امام حسن مجتبی (علیه السلام) می نویسند: نفس خودت را عادت بده به اینکه در حق استقامت کند. بعد می فرمایند: « نِعْمَ الْخُلُقُ التَّصَبُرُ فِی الْحَقِّ»؛ بهترین اخلاق این است که انسان در حق مقاوت داشته باشد، استقامت داشته باشد. 8⃣ یکی دیگر از مصادیق صبر بر چیزی که از نظر نفس امّاره ناپسند و تلخ می آید، صبر در مقابل ارتکاب حرام است. 🔻 مولا علی(علیه السلام) در خطبه ۸۱ اول زهد را تعریف می کنند و می فرمایند "زهد" عبارت از سه رفتار فوق العاده است: 🔸۱.کوتاه کردن آرزو و أمل، 🔸۲.شکر بر نعمتها، 🔸۳.دوری گزیدن از محرمات. بعد می فرمایند: حالا اگر همه این سه تا برایتان ممکن نبود، «فَلَا يَغْلِب الْحَرَامُ صَبْرَكُمْ» ؛ فقط مراقب باشید که حرام بر صبر شما غلبه نکند. 🎙 حجت الاسلام مهدوی ارفع #حکمتی_از_نهج_البلاغه #منتظران_ظهور۳۱۳⬇️⬇️ 🍃اَللّھُمَّ؏َـجِّل‌لِوَلیِّڪَ‌الفَࢪَج 🍃 •┈••✾🍃🌼🌺🌼🍃✾••┈ https://eitaa.com/Montazeran_zohor_m

✨ بسم الله الرحمن الرحیم✨ 🌹 شرح #حکمت32 🔷 ارزش و والایی انجام دهنده کار خیر 💠 و درود خدا بر امیرالمؤمنین فرمودند: "نيكوكار، از كار نيك بهتر است و بدكار از كار بد بدتر " . 🔻 در حکمت ۳۲ نهج‌البلاغه شریف پیرامون خیر و شر، نکات فراوانی وجود دارد و اساساً امیرالمؤمنین (علیه السلام) واژه "خیر و شر" را بسیار استفاده کردند. اگر ما با محوریت موضوع حکمت ۳۲ پیرامون خیر نکاتی را عرض بکنیم خودبه‌خود آنچه در مورد شر هم باید دانسته شود در مقابل آن فهم خواهد شد. نکاتی که متناسب با حکمت سی و دوم از نهج البلاغه قابل استفاده است عبارتند از : 1⃣ راه رسیدن به خیر : مولا علی(علیه السلام) در نامه سی و یکم خطاب به امام حسن (علیه السلام) می فرمایند: آن خیری که جز از راه شر نمی شود به آن دسترسی پیدا کرد اساساً هیچ خیری در آن نیست. 2⃣ نیّت خیر: در نامه ۳۱ به امام حسن (علیه السلام) مرقوم می فرمایند: «فإنَّ العطيَّةَ على قَدْرِ النِّيَّةِ »؛ همانا عطای الهی اندازه نیّت انسان هاست. در حکمت ۹۷ هم پیرامون نیّت به معنای اعتقاد ، می فرمایند :«نَومٌ عَلَی یَقِینٍ خَیرٌ مِن صَلاَةٍ فی شَکٍ» ؛ اینکه انسان تا صبح بخوابد اما در حال یقین در اعتقاداتش باشد، بهتر است از اینکه تا صبح نماز بخواند در حالیکه در شکّ و تردید نسبت به امامش باشد. 3⃣ فاعل و کننده کار خیر: حضرت یک بار در نامه ۳۳ می فرمایند : «وَلَنْ يَفُوزَ بِالْخَيْرِ إِلاَّ عَامِلُهُ» ؛ با انجام کار خیر کسی جز کننده آن کار خیر رستگار نمی‌ شود و به بهشت نمی رود. یک بار هم در همین حکمت ۳۲ فرمودند: « فاعِلُ الْخيْرِ خيْرٌ مِنْهُ»؛ انجام دهنده کار خیر از خود کار خیر بهتر است. 4⃣ عاقبت کار خیر : حضرت در حکمت ۳۸۷ می فرمایند: « ما خَيْرٌ بِخَيْرٍ بَعْدَهُ النّارُ » ؛ عملی که بعدش آتش جهنّم باشد اصلاً خیر نیست. 5⃣ ثواب کار خیر: در حکمت ۱۱۴ مولا علی (علیه السلام) ثواب کار خیر را برتر از خود کار خیر می دانند و می فرمایند : «وَ لَيسَ شَيءٌ بِخَيرٍ مِنَ الخَيرِ إلّا ثَوابَهُ» ؛ چیزی بهتر از خود کار خیر نیست مگر ثواب کار خیر. 🎙 حجت الاسلام مهدوی ارفع #حکمتی_از_نهج_البلاغه #منتظران_ظهور۳۱۳⬇️⬇️ 🍃اَللّھُمَّ؏َـجِّل‌لِوَلیِّڪَ‌الفَࢪَج 🍃 •┈••✾🍃🌼🌺🌼🍃✾••┈ https://eitaa.com/Montazeran_zohor_m

#حکمت33نهج البلاغه 1⃣: بخشندگی چه موقع افراط است؟ #جواب: 🔵همانطور که عرض شد ایثار و بخشندگی هم مراتب دارد تا جایی که حتی دادن جان و ایثار جان که بالاتر از بخشش کل مال است اینقدر ممدوح و پسندیده است. ✳️پس بسته به درجه ایمان مؤمن و موقعیت و ... فرق می کند. 👈 در این حکمت قاعده اولیه بیان شده است که عبارت است از اعتدال در بخشش در شرایط عادی و برای مومن متوسط اما گاهی مخاطب و شرایط چنان متفاوت است که بخشیدن از آنچه محبوب و حتی شدیداً مورد نیاز و حاجت است ممدوح است. 🔴ضمناً حضرت در این حکمت در مقابل بخشندگی، تبذیر را مطرح فرموده اند که در معنا تقریبا هم معنای ریخت و پاچ و اسراف است. 2⃣: افرادی هستند که علیرغم احتیاج خودشان ایثار و بخشندگی دارند آیا اینان زیاده روی میکنند؟ 3⃣: مرز بخشندگی چیست تا دچار افراط و تفریط نشویم؟ 4⃣:معیارومقدار بخشنده وحسابگر چه حد است وچگونه مشخص میشود؟ #جواب: ✅ اولاً: بخشندگی هم مثل همه خوبیها مراتب دارد از بخشیدن مازاد برنیاز و مصرف آغاز و تا بخشیدن آنچه به شدت مورد احتیاج است، می رود. 🔰در #حکمت123 حضرت می فرماید: "خوشا بحال کسی که... مازاد بر مصرف زندگی را در راه خدا بخشش می کند." 📢در حالیکه در قرآن می خوانیم: " و یُّؤْثِرونَ عَلی أنفُسِهِم وَ لَو کانَ بِهِم خَصاصَةٌ " یعنی دیگران را بر خود مقدم می دارند اگرچه در چیزی که خود شدیداً به آن نیازمندند. 🔴پس ایثار از چیزی که خودت به آن محتاجی زیاده روی نیست . ✅✅نکته دیگری که قرآن کریم به آن اشاره دارد عبارت است از: 🔘 اینکه راه رسیدن به مقام ابرار، انفاق از محبوب است؛ یعنی از همان چیزی که دوستش داری دل بکنی و به دیگران ببخشی. ⏪خلاصه معلوم میشود گاهی بخشش صرفا یک حرکت اخلاقی حداقلی است اما گاهی مقدمه ای است برای عروج به مدارج عالیه کمال. ✅✅انفاق خوب مبتنی بر سه اصل است: ⭕️۱. ظرفیت ایمانی و اخلاقی ایثار کننده ⭕️۲. انفاق از آنچه محبوب توست ⭕️۳. شرایط و حال دریافت کننده انفاق 5⃣:"در زندگی حسابگر باش اما زیاده روی نکن" آیا ناظر بر همان بخشندگی روی حد و حساب است؟ (که البته فرموده شد که درجات بخشندگی تا ایثار هم به پیش می رود) #جواب: ⭕️بله 6⃣:ذیل #حکمت33 درباره انفاق گفته شد: انفاق خوب مبتنی بر سه اصل است: 🔅۱. ظرفیت ایمانی و اخلاقی ایثار کننده 🔅۲. انفاق از آنچه محبوب توست 🔅۳. شرایط و حال دریافت کننده انفاق ⁉️شرایط و حال دریافت کننده یعنی هرچه فرد نیازمند، شرایط سخت تری داشت، اجر و ثواب انفاق ما بالاتراست؟ (و احتمالا مصداق "ازکفاره ی گناهان بزرگ است به داد مردم رسیدن" در #حکمت24 می شود)؟ #جواب: ❇️شرایط و حال درخواست کننده دو معنی توأمان دارد: 🔴یکی اینکه: شرایط و احوالش نشان می دهد که چه میزان صدق دارد اگر برای ما احراز شد که دروغ می گوید جایز نیست کمکش بکنیم ولی اگر یقین به نیازش داشتیم یا حتی احتمال دادیم کمک می کنیم. 🔴دوم هم: بالاتر رفتن اجر و اثر انفاق با وخیم تر بودن وضع نیازمند است. 🖋حجت‌الاسلام مهدوی ارفع #حکمتی_از_نهج_البلاغه #منتظران_ظهور۳۱۳⬇️⬇️ 🍃اَللّھُمَّ؏َـجِّل‌لِوَلیِّڪَ‌الفَࢪَج 🍃 •┈••✾🍃🌼🌺🌼🍃✾••┈ https://eitaa.com/Montazeran_zohor_m

═─═ঊঈঊ🌿🌸🌿ঈঊঈ═─═ #حکمت34 1⃣:مگر نباید در زندگی هدف و آرزو داشته باشیم پس چرا حضرت امیر بهترین بی نیازی را ترک آرزوها دانسته اند؟ 2⃣:کدام بی نیازی منظور است؟ #جواب: ✳️آرزوهای دنیوی، مادی و طولانی خودشان بدترین و بزرگترین نیازمندی فرد آرزومند هستند که برای رسیدن به آنها گاهی ناچار به دست زدن به هر پستی و رذالت می شود. 👈پس اگر چه اصل آرزودار بودن چنانکه جلسه قبل عرض شد طبیعی است اما گرفتار اینگونه آرزوها شدن خودش نوعی فقر و احتیاج است پس کسی که با تربیت نفس ، طمعش را از داشتن مادیات بریده است از هر ثروتمندی غنی تر است. 3⃣:ترک چه آرزوهایی موجب بی نیازی است و ارتباطش را توضیح بفرمایید. #جواب: ✅چون هر آرزویی انسان را وادار به تأمین آن می کند و این خصلت یعنی انسان دایما محتاج آرزوهایش باشد. ♨️ لذا حضرت میفرماید ترک آرزوها شریف ترین بی نیازی است. 🚫چون بدترین نیازمندی و فقر، نیازمند آرزوها بودن است و قطعاً مراد از آرزوها در این حکمت، آرزوهای مادی و طولانی است. 💢حضرت در نهج البلاغه آثار منفی گرفتاری به آرزوهای طولانی را معرفی کرده اند که برخی از آنها عبارتند از： 🔹اسارت 🔹بدکردار شدن 🔹غفلت از مرگ 🔹فراموشی آخرت 🔹کاستی عقل و ... 4⃣:«بهترین بی نیازی ترک ‌آرزوست.» آیا یعنی آرزوها را ترک کنیم تا بی نیاز شویم ودرمورد چه اموری است؟ #جواب: 📢 کسی که آرزوهای مادی دارد بیش از یک فقیر محتاج آن آرزوها است. 👈 لذا به خاطر آن آرزوها یک فقیر واقعی است حتی اگر از امکانات زیادی هم برخوردار باشد و دائما برای اینکه به آن آرزوهای مادی برسد ناگزیر است نسبت به دیگران خضوع کند و خودش را خوار کند و از دیگران تقاضا کند و به دیگران رو بزند و امثال این... ⭕️بنابراین حضرت میخواهند بفرمایند: 🔹که یک وقت ما یک غنا داریم:یعنی اینکه انسان آنچه که نیاز دارد از نظر خودش همان را به دست بیاورد (خونه و ماشین و پول و...) 🔹یک وقت هم استغنا داریم یعنی انسان روی نفس خودش طوری کار کند که اصلاً محتاج این تجملات و تشریفات و امکانات نباشد و با همانی که خدا روزی داده است با قناعت زندگی کند دلی سربلند و عزیز . ⏪ پس غنا یعنی اینکه ما با به دست آوردن مال و امکانات دیگر از دیگران گدایی و تقاضا نکنیم. ⏪ و استغنا یعنی اینکه چنان روی نفس و فکر و عقل خودمان کار کنیم که وابستگی و نیاز خودمان را به این امکانات کم کنیم ،در آن صورت ما غنی حقیقی هستیم. 🖊حجت‌الاسلام مهدوی ارفع 🎇🎇🎇🎇🌿🌹🌿🎇🎇🎇🎇 💢أَشْرَفُ الْغِنَى، تَرْكُ الْمُنَى. 💠بهترين بي نيازي ترك آرزوهاست. #حکمتی_از_نهج_البلاغه #منتظران_ظهور۳۱۳⬇️⬇️ 🍃اَللّھُمَّ؏َـجِّل‌لِوَلیِّڪَ‌الفَࢪَج 🍃 •┈••✾🍃🌼🌺🌼🍃✾••┈ https://eitaa.com/Montazeran_zohor_m

حکمت35#نهج_البلاغه 1⃣: مگر قرار نیست طبق تصمیم گیری درست رفتار کنیم پس توجه به حرف مردم در این حکمت چه معنایی دارد؟ با مثالی تبیین بفرمایید. #جواب: در اینجا مراد از ناخوشایند مردم، عرفی است که مورد انکار و رد عقل و شرع نباشد. 2⃣؛آیا منظور تهمت است ؟ 3⃣:آیا صحبت درباره اشخاصی که کار غیر معقول انجام میدهند را جایز دانسته اند؟ #جواب: ✅بله مراد تهمت است که مومن باید خودش را از مواضع تهمت دور نگهدارد حضرت در #حکمت159 هم مطلب مهمی در این باره دادند. ✅✅اما این حکمت صحبت درباره اشخاص را مجاز نمی دانند در واقع حضرت در این حکمت فقط از جهت پرهیز از کارها و مواضع تهمت در مقام بیان هستند وگرنه واضح است که صحبت کردن پشت سر مردم نادرست و حرام است. 🖊حجت الاسلام مهدوی ارفع #حکمتی_از_نهج_البلاغه #منتظران_ظهور۳۱۳⬇️⬇️ 🍃اَللّھُمَّ؏َـجِّل‌لِوَلیِّڪَ‌الفَࢪَج 🍃 •┈••✾🍃🌼🌺🌼🍃✾••┈ https://eitaa.com/Montazeran_zohor_m

✨ بسم الله الرحمن الرحیم✨ 🌹 شرح #حکمت35 🔷 ضرورت موقعیّت شناسی 💠 درود خدا بر امیرالمؤمنین فرمودند: " كسى در انجام كارى كه مردم خوش ندارند شتاب كند، درباره او چيزى خواهند گفت كه از آن اطّلاعى ندارند". 🔻یکی از مسائلی که متدیّن در زندگی اجتماعی با آن خیلی دست و پنجه نرم میکند، نوع تعامل و رفتار با دیگران است. این مسأله وقتی خیلی سخت می‌شود که ارزشها و باورها و رفتارهای یک انسان متدیّن، با سنّت‌ها و خواسته‌های مردم خیلی هماهنگ نیست. 🔻 امیرالمؤمنین علی (علیه السلام) در نهج البلاغه به ما می آموزند ، غیر از مواردی که انتظار مردم و به تعبیر علمی عرف، از تو انتظار غیرشرعی و غیر عقلی است و هیچ راهی هم ندارد -که آنجا باید مستقیماً و محکم استقامت کنید و تن به عرف ندهید- در بقیه مواردی که توقّعاتی عرف از انسان متدیّن دارد که خلاف شرع هم نیست، اگرچه به درد بخور هم نیست، اصل اول بر این است که مدارا کنیم. لذا در نهج‌البلاغه می‌خوانیم: «مُداراةُ النّاسِ نِصْفُ العَقْلِ» ؛ نیمی از عقلانیّت در مدارا کردن با مردم است. یعنی لازم نیست ما همه جا بجنگیم و همه جا اصرار بر چیزهایی داشته باشیم که واجب نیست. بله اگر زمینه برای رشد دادن به کسانی باشد، ما ورود می‌کنیم، بحث و گفت و گو می کنیم و کار تربیتی می‌کنیم. اما اینکه بخواهیم بجنگیم با افکار و آداب و رسوم مردم ، این خیلی تکلیف ما نیست مگر در جایی که پای واجب یا محرّمی میان باشد. 🔻نکته دوّم این حکمت ۳۵ است که حضرت علی (علیه السلام) می فرمایند: "کسی که کاری بکند که مردم خوششان نمی آید و در کاری که مردم خوششان نمی‌آید عجله کند؛ خود به خود با دست خودش کاری کرده است که مردم علیه او حرف هایی بزنند که اصلاً خبر ندارند و واقعی نیست". یعنی خودش را در معرض تهمت مردم قرار داده است. یک چیزهایی هست که مردم نمی پسندند، باید اوّل باید زمینه فکری فرهنگی و اجتماعی آن آماده شود و بعد خود آن ایجاد شود. اگر کسی بدون این زمینه سازی ها و بدون فراهم کردن زمینه در عرف جامعه ، اقدام به کاری بکند که مردم نمی پسندند ؛ چون در حکمت دیگری خواندیم که «النّاس أعْداءُ ما جَهِلوا» ؛ مردم دشمن چیزهایی هستند که نمی دانند و جهل دارند، آن موقع چون نمی‌دانند فلسفه اقدام شما را در مورد آن رفتار، شروع به دشمنی کردن می‌کنند و این دشمنی کردن یک مصداقش این است که علیه شما چیزهایی را می‌گویند که واقعیّت ندارد و آنها هم خبر درستی از آن ندارند. 🎙 حجت الاسلام مهدوی ارفع #حکمتی_از_نهج_البلاغه #منتظران_ظهور۳۱۳⬇️⬇️ 🍃اَللّھُمَّ؏َـجِّل‌لِوَلیِّڪَ‌الفَࢪَج 🍃 •┈••✾🍃🌼🌺🌼🍃✾••┈ https://eitaa.com/Montazeran_zohor_m

✨ بسم الله الرحمن الرحیم✨ 🌹 شرح #حکمت36 (1) 🔷 آرزوهای طولانی و بزهکاری 💠 درود خدا بر امیرالمؤمنین فرمودند: "كسى كه آرزوهايش طولانى است، كردارش نيز ناپسند است". 🔻امیرالمؤمنین (علیه السلام) در حکمت ۳۶ نهج البلاغه پیرامون عواقب مهلک آرزوی طولانی می‌فرمایند: «مَنْ أَطَالَ الْأَمَلَ أَسَاءَ الْعَمَلَ»؛ کسی که آرزویش طولانی باشد رفتار و کردارش زشت می‌شود. 🔻 بحث آرزو به معنای آرزوهای دنیای و مخصوصاً آرزوهای دنیای دور دست در نهج البلاغه بسیار مورد توجه واقع شده است. بنده سعی می‌کنم مختصراً نظام مفهومی این موضوع را در نهج البلاغه، محضر شما بزرگواران تقدیم کنم. 🔻 اولین نکته این است که گرفتار شدن به آرزوها و مخصوصاً آرزوهای طولانی یکی از مهمترین و شایع ترین روشهای فریبکاری دنیا است. حضرت در این باره در خطبه ۱۱۱ می فرمایند: « الدُّنْیا تَحَلَّتْ بِالْآمَالِ » ؛ دنیا زینت داده شده با آرزوها ؛ و شما می‌دانید که تزیین دنیا یکی از راهبردهای ابلیس است. در حکمت ۷۲ هم حضرت می فرمایند: « الدَّهْرُ يُجَدِّدُ الْآمَالَ » ؛ روزگار دائماً آرزوها را نو به نو می کند. یعنی انسان هرچه مسن تر و پیرتر می شود، به جای اینکه به فکر اجل و آخرت باشد آرزوهای دنیایی اش تازه تر و جدیدتر می شود . و در خطبه ۶۴ می فرماید : «فَإِنَّ أَجَلَهُ مَسْتُورٌ عَنْهُ وَ أَمَلَهُ خَادِعٌ لَهُ» ؛ اجل انسان از او پوشیده است و آرزویش فریب دهنده اوست. به همین دلیل مولا علی (علیه السلام) در نهج البلاغه بارها ما را هشدار داده‌اند و ترسانده اند از گرفتار شدن به آرزوی طولانی. هم در خطبه ۲۸ و هم در خطبه ۴۲ این عبارت عیناً آمده است که: « إِنَّ أَخْوَفَ مَا أَخَافُ عَلَيْكُمُ اثْنَانِ، اتِّبَاعُ الْهَوَى وَ طُولُ الْأَمَلِ» ؛ همانا چیزی که من از هر چیز دیگری بیشتر بر شما نگران هستم دو چیز است، یکی پیروی از هوای نفس و دیگری آرزوی طولانی . آرزوهای طولانی عواقب بسیار بسیار مهلکی دارند که بخشی از این عواقب در نهج‌البلاغه به این ترتیب آمده است : 1⃣ هلاکت: در خطبه ۱۴۷ می‌خوانیم : «إنَّما هَلَكَ مَن كانَ قَبلَكُم بِطُولِ آمالِـهِم و تَغَيُّبِ آجالِـهِم »؛ کسانیکه قبل از شما بودند به خاطر این هلاک شدند که آرزوهای طولانی داشتند و از اجلهای خود غفلت کردند، از مرگ غفلت کردند. ریشه این هلاکت و غفلت در نهج البلاغه در خطبه ۴۲ است که حضرت فرمود: ریشه این که انسان دچار هلاکت به واسطه طول آرزوها می شود فراموشی مرگ و آخرت است. در خطبه ۴۲ می‌خوانیم : « أمَّا طُولُ الأَمَلِ فَیُنْسِى الاْخِرَةَ » ؛ آرزوی طولانی باعث فراموشی آخرت می شود. و وقتی انسان آخرتش را فراموش کرد در عمل و در جمع آوری زاد و توشه برای قیامت کوتاهی می‌کند. در خطبه ۲۸ این نتیجه را اینگونه می‌فرماید: «مَن قَصَّرَ فی ایام أمَلهِ قبلَ حضورِ أَجَلِهِ فَقَد خَسِرَ عَمَلُه و ضرّهُ أجَلُه» ؛ کسی که در روزگار آرزوهایش در انجام وظایف کوتاهی کند، قبل از رسیدن اجل و مرگ در عمل کوتاهی کند عملش به خسران کشیده می شود و اجلش به او ضرر می زند. 🎙 حجت الاسلام مهدوی ارفع #حکمتی_از_نهج_البلاغه #منتظران_ظهور۳۱۳⬇️⬇️ 🍃اَللّھُمَّ؏َـجِّل‌لِوَلیِّڪَ‌الفَࢪَج 🍃 •┈••✾🍃🌼🌺🌼🍃✾••┈ https://eitaa.com/Montazeran_zohor_m

✨ بسم الله الرحمن الرحیم✨ 🌹 شرح #حکمت38 (2) 🔷 ارزش و جایگاه بلند عقل و عقلانیت 2⃣ سرفصل دوم عقلانیت در نهج البلاغه ،کارکردها و آثار عقلانیت است که به ترتیب اینگونه هستند: 🔹 ۱. رازداری: (حکمت ۶) 🔹 ۲. پیرو کردن زبان در مقابل عقل، یعنی عاقل زبانش پیرو و تابع عقلش است. ( حکمت ۴۰ و ۴۱) 🔹 ۳. عاقل امور زندگی را در سه بخش منظّم می کند. یا مشغول امرار معاش است ، یا مشغول عبادت و بندگی خدا است، یا مشغول استفاده بردن از لذّت های غیر حرام دنیا است. (حکمت ۳۹۰ ) 🔹 ۴. عقل، انسان را به تدبیر و فهم پشت صحنه اتّفاقات و تصمیمات می رساند. (حکمت ۱۱۲ ) 🔹 ۵. عقل می تواند تجربیّات گذشتگان را برای ما حفظ کند و در لحظاتی که به آن احتیاج داریم آنها را فعال کند.( نامه ۳۱ ) 🔹 ۶. عقل بهترین بی نیازی و ثروت است.( حکمت ۳۸ و ۵۴ ) 🔹 ۷. اثر عقلانیت، کم سخن گفتن است.( حکمت ۷۱ ) 🔹 ۸. نصیحتگری که هیچگاه ما را فریب نمی‌دهد و در نصیحتش غش و غلّ نیست عقل است.(حکمت ۲۸۱) 🔹 ۹. عقل مثل شمشیر بُرّان است، یعنی انسان عاقل همیشه در مقابل شک یک برهان قاطع دارد و در مقابل دیگران همیشه حرفش محکم و بَرنده است. (حکمت ۴۲۴) 🔹 ۱۰. حضرت علی(علیه السلام) فرمودند: اصلاً شقاوت حقیقی این است که کسی از عقل و تجربه محروم بشود. ( نامه ۷۸) 🔹 ۱۱. بزرگترین سرمایه برای انسان که سودش خیلی خوب به انسان برمی گردد عقل است. (حکمت ۱۱۳) 🔹 ۱۲. عقلانیت، انسان را به اظهار دوستی با مردم می کشاند و اظهار دوستی با مردم نصف عقلانیت است.(حکمت ۱۴۲) 🔹 ۱۳. عقل عامل نجات انسان می شود در جایی که همه به واسطه نداشتن این عقلانیت غرق می شوند .(حکمت ۴۰۷ ) 🔹 ۱۴. عقل راه انسان را بین رشد و غَی ، بین رشد و گمراهی کاملاً روشن و واضح می کند. (حکمت ۴۲۱) 🔹 ۱۵. آن مبارز و مجاهدی که می‌تواند در مقابل هوای نفس، قتال و مبارزه کند و هوای نفس را از بین ببرد عقل است.( حکمت ۴۲۴) 🔹 ۱۶. کسی که با مردم دیگر، با خبرگان و نخبگان و متخصّصین و صاحبان تجربه، مشورت می‌کند در واقع با آنها در عقلهایشان مشارکت می‌کند و همین عامل تقویت عقلانیت او می شود. 🎙 حجت الاسلام مهدوی ارفع #حکمتی_از_نهج_البلاغه #منتظران_ظهور۳۱۳⬇️⬇️ 🍃اَللّھُمَّ؏َـجِّل‌لِوَلیِّڪَ‌الفَࢪَج 🍃 •┈••✾🍃🌼🌺🌼🍃✾••┈ https://eitaa.com/Montazeran_zohor_m

✨ بسم الله الرحمن الرحیم✨ 🌹 شرح #حکمت39 🔷 جایگاه واجبات و مستحبّات 🔻امیرالمؤمنین (علیه السلام) در حکمت ۳۹ نهج البلاغه می فرمایند: « لَا قُرْبَةَ بِالنَّوَافِلِ إِذَا أَضَرَّتْ بِالْفَرَائِضِ» ؛ در انجام مستحبّاتی که به واجبات ضرر برساند، هیچ قربت و نزدیکی به خدا نیست. 🔻 می دانیم که در عبادات ، اعمّ از مستحب یا واجب، انجام دهنده عبادت باید قصد قربت بکند، یعنی نیت قربت الی اللّه و نزدیک شدن به خدا داشته باشد؛ امیرالمؤمنین (علیه السلام) می فرمایند که اساساً مستحبّی که انجام دادنش باعث ضرر خوردن به واجب می شود، مایه قربت و نزدیکی به خدا نیست. 🔻 خوب اگر چنین اتفاقی افتاد چه کنیم؟ یعنی ما مستحبی را انجام می دادیم اما ضرر به واجب می رساند؟ 🔻حضرت در حکمت ۲۷۹ پاسخ این سوال را اینگونه می دهند: « إِذَا أَضَرَّتِ النَّوَافِلُ بِالْفَرَائِضِ» ؛ اگر مستحبات به واجبات ضرر رساند «فَارْفُضُوهَا» آن مستحبات را ترک کنید. بعد در حکمت ۳۱۲ نهج البلاغه امیرالمؤمنین (علیه السلام) یک قاعده کلّی در حوزه روحی و روانی نسبت به مستحبات بیان می کنند . می فرمایند: « إِنَّ لِلْقُلُوبِ إِقْبَالًا وَ إِدْبَاراً » ؛ دلها گاهی وقتها نسبت به مستحبات روی خوش نشان می دهند و گاهی وقتها بی میلی نشان می دهند، « فَإِذَا أَقْبَلَتْ فَاحْمِلُوهَا عَلَى النَّوَافِلِ» فقط آن موقعی که دلتان آمادگی دارد و اقبال نشان می دهد و میل نشان می دهد، مستحبات را بر آن تحمیل کنید، اما « وَ إِذَا أَدْبَرَتْ» وقتی دلتان بی میلی نشان می دهد و پس می زند « فَاقْتَصِرُوا بِهَا عَلَى الْفَرَائِضِ» ؛ درباره دلهایتان به همان واجبات اکتفا کنید. 🔻از این سه حکمت یعنی حکمت ۳۹ ،۲۷۹ و ۳۱۲ چند نتیجه به دست می آید: 1⃣ قلبهای انسانها معیار هستند برای اینکه کِی به سمت مستحبات برود و کی به سمت مستحبات نرود. 2⃣ درباره واجبات هیچ شرطی نداریم که قلب خوشش بیاید یا نیاید. واجبات را باید سر وقتش انجام داد ولو قلب هیچ میلی نداشته باشد. 3⃣ مستحبات مادامی که به واجبات ضرر نمی زنند و دلها هم به آن میل دارند انجام دادنش خیلی خوب است. 4⃣ اگر مستحبی به واجبی ضرر زد اساساً نمی شود با آن مستحب نیت قربة الی الله کرد، چون دارد یک واجبی را ضرر میزند و باعث ترک یک واجبی می شود، که ترک آن واجب حرام است و با حرام نمی شود قربة الی الله نیت کرد. در اینجور موارد مستحب را باید ترک کرد. 🎙 حجت الاسلام مهدوی ارفع #حکمتی_از_نهج_البلاغه #منتظران_ظهور۳۱۳⬇️⬇️ 🍃اَللّھُمَّ؏َـجِّل‌لِوَلیِّڪَ‌الفَࢪَج 🍃 •┈••✾🍃🌼🌺🌼🍃✾••┈ https://eitaa.com/Montazeran_zohor_m

✨بسم الله الرحمن الرحیم✨ 🌹 شرح #حکمت42 ( 1 ) 🔹بیماری و پاک شدن گناهان 💠 مولا علی (علیه السلام) وقتی به عیادت یکی از یاران بیمارشان تشریف بردند، فرمودند : «خدا آنچه را که از آن شکایت داری، موجب کاستن گناهانت قرار داد؛ همانا در بيمارى پاداشى نيست امّا گناهان را از بين مى برد و آنها را چونان برگ پاييزى مى ريزد و همانا پاداش در گفتار به زبان و كردار با دست ها و قدم هاست و خداى سبحان به خاطر نيّت راست و درون پاك، هر كس از بندگانش را كه بخواهد وارد بهشت خواهد كرد.» 🔻در شرح این حکمت، دونکته بسیار اساسی و جالب از نهج البلاغه است: یکی مسألهٔ شکوه و شکایت است و دوّم تأثیر نیت در اجر بردن. ابتدا مسأله دوم که کوتاه است را عرض می کنم و سپس به موضوع شِکوه و شکایت در نهج البلاغه شریف می پردازم. 🔻حضرت در انتهای حکمت ۴۲ می فرمایند :«و خداوند سبحان به خاطر نيّت راست و درون پاک، هر كس را بخواهد پاداش می دهد.» درست است که قاعده اولیه این است که در بیماری اجری نیست و اجر دائرمدار عمل است، اما خداوند متعال از روی لطف گاهی به نیت هایِ افراد اجر عمل می دهد . 🔻 نمونهٔ آن خطبه ۱۲ نهج البلاغه است. در خطبه دوازدهم می خوانیم : ﴿بعد از اتمام جنگ جمل که با اقتدار کامل امیرالمؤمنین و لشکرشان به نفع سپاه اسلام و با شکست طلحه و زبیر و شورشیان جمل پایان یافت، یکی از یاران امام خدمت ایشان عرض کرد: دوست داشتم برادرم هم با ما بود و می دید که چگونه خدا شما را بر دشمنانتان پیروز کرد. امام علی (علیه السلام) پرسیدند: آیا فکر و دل برادرت باما بود؟ (یعنی با ما هم عقیده بود ؟ اگر مانعی وجود نداشت الان اینجا بود ؟) گفت: آری! امام علی (علیه السلام) فرمودند﴾ :« پس اوهم در این جنگ با ما شریک بود . بلکه با ما در این نبرد شریک اند آنهایی که حضور ندارند ، در صُلب پدران و رَحِم مادران می باشند، ولی با ما هم عقیده اند و به زودی متولد می شوند و دین و ایمان به وسیله آنان تقویت می گردد.» پس من و شما هم که ۱۴۰۰ سال بعد از جمل به دنیا آمدیم و زندگی می کنیم چون نیت و قصد و عقیده مان با امیرالمؤمنین هماهنگ است، در ثواب جنگ جمل با همه مشقّت ها و ترس ها و شبهاتش شریکیم الحمدلله و این اثر نیّت مؤمن و تفضّل خداست . 🎙حجت الاسلام مهدوی ارفع #حکمتی_از_نهج_البلاغه #منتظران_ظهور۳۱۳⬇️⬇️ 🍃اَللّھُمَّ؏َـجِّل‌لِوَلیِّڪَ‌الفَࢪَج 🍃 •┈••✾•┈┈••✾❀❀✾••┈┈✾••┈ https://eitaa.com/Montazeran_zohor_m