جهنم" اسم است برای آتش افروخته الهی و نام مكانی است كه خداوند متعال كافران، دشمنان خدا و ظالمان را در آن عذاب می‌كند. این واژه 77 بار در قرآن تكرار شده است.

نامهای جهنّم : در قرآن نامهایی برای جهنّم گفته شده از جمله : سَقَر، سَعیر، حَجیم، حُطَمة، هاوِیه، لظی، أثام، سجّین

اوصاف جهنّم : ۱- سرای هلاکت و قرارگاه بد : «... الْبَوَارِ جَهَنَّمَ یَصْلَوْنَهَا و َبِئْسَ الْقَرَارُ » (ابراهیم/ 28- 29) «آیا ندیدی كسانی را كه نعمت خدا را به كفران تبدیل كردند و قوم خود را به سرای نیستی و نابودی كشاندند؟ جهنم كه آنها در آتش آن وارد می‌شوند و بد قرارگاهی است.»

2. عذاب سخت و پردوام: « ان عذابها کان غراما»( فرقان/65) « عذاب جهنم سخت و پردوام است» 3. فراگیر و إحاطه كامل: « لَهُم مِّن جَهَنَّمَ مِهَادٌ وَمِن فَوْقِهِمْ غَوَاشٍ... » (اعراف/ 41) «برای آنها بستری از (آتش) دوزخ و روی آنها پوششهایی (از آن) است و این چنین ظالمان را جزا می‌دهیم!» 4.دارای ابواب هفتگانه: «لَهَا سَبْعَةُ أَبْوَابٍ لِّكُلِّ بَابٍ مِّنْهُمْ جُزْء مَّقْسُوم »(حجر/ 44)

حدیثی از امام علی (ع) آمده است: «جهنم هفت در دارد یعنی هفت طبقه است كه روی یكدیگر قرار دارند، سپس حضرت علی (ع) یكی از دستها را بر روی دست دیگر نهاد و فرمود: اینطور، خداوند، بهشت را به عرض گسترش داده و آتش را طبقه طبقه قرار داده است، طبقه زیرین آن جهنّم، روی آن لظی، روی آن حُطمة، بالای آن سَقَر، و بر سر آن جحیم، بالای آن سعیر و طبقه نخستین، هاویه است.»

برخی از ویژگیهای آتش جهنّم : ۱. تغییر دهنده پوستها : « لَوامَةٌ لِلْبَشرِ » (مدثّر/ 29) «پوست تن را به كلّی دگرگون می‌كند.» 2. نه باقی می‌گذارد و نه رها می‌سازد : «لا تُبْقی ولا تَذَرُ » (مدثر/ 28) این آیه اشاره دارد به اینكه آتش دوزخ بر خلاف آتش دنیا كه گاه در نقطه‌ای از بدن اثر می‌كند و نقطه‌ دیگر سالم می‌ماند و گاه در جسم اثر می‌گذارد و روح از آن در امان می‌باشد، آتشی است فراگیر كه تمامی وجود انسان را در برمی‌گیرد و هیچ چیز را رها نمی‌كند بلكه درون و برون را می‌سوزاند. چنان كه فرمود: ‌» نَارُ اللَّهِ الْمُوقَدَةُ *الَّتِی تَطَّلِعُ عَلَى الْأَفْئِدَةِ » (همزه / 6-7) «آتش برافروخته الهی است آتشی كه از دلها سر می‌زند» و ممكن است منظور این باشد كه هیچ كس را زنده نمی‌گذارد و هیچ كس را نمی‌میراند:

«الَّذِی یَصْلَى النَّارَ الْكُبْرَى ثُمَّ لَا یَمُوتُ فِیهَا وَلَا یَحْیَى » (اعلی/ 12 و 13) «همان كسی كه در آتش بزرگ وارد می‌شود پس در آن آتش نه می‌میرد و نه زنده می‌شود»

3.دارای حرارت شدید: «قُلْ نارُ جَهَنَّمُ اَشدُّ حَرّاً...» (توبه/ 81) «بگو آتش دوزخ گرمتر است...» امام صادق (ع) می‌فرماید: «این آتش شما جزئی از هفتاد جزء از آتش دوزخ است كه هفتاد مرتبه با آب خاموش شده باز شعله ور گردیده و اگر چنین نبود، هیچ انسانی قدرت تحمّل آن را نداشت؛ یعنی نمی‌توانست در كنار آن قرار گیرد.»

عذابهای جسمانی دوزخیان: ۱. غذاها و نوشیدنی های دردناک : یكی از بدترین مجازات دوزخیان غذاها و نوشیدنی‌ها است؛ یعنی درست همان چیزی كه انسان باید از آن لذت ببرد مایه درد و رنج شدید آنان می‌شود. « إِنَّ شَجَرَةَ الزَّقُّومِ طَعَامُ الْأَثِیمِ كَالْمُهْلِ یَغْلِی فِی الْبُطُونِ كَغَلْیِ الْحَمِیمِ » (دخان/ 43- 46) «مسلماً درخت زقّوم، غذای گنهكاران است، همانند فلز گداخته در شكمها می‌جوشد، جوششی همچون آب سوزان.» در آیه دیگری می‌فرماید: «...وَ یُسْقَى مِن مَّاء صَدِیدٍ یَتَجَرَّعُهُ وَلاَ یَكَادُ یُسِیغُهُ..» (ابراهیم/ 16و 17) «...از آب بد بوی متعفّنی نوشانده می‌شود، به زحمت جرعه جرعه آنرا سر می‌كشد و هرگز حاضر نیست به میل خود آن را بیاشامد...»

2. لباس آتشین: « فَالَّذِینَ كَفَرُوا قُطِّعَتْ لَهُمْ ثِیَابٌ مِّن نَّارٍ یُصَبُّ مِن فَوْقِ رُؤُوسِهِمُ الْحَمِیمُ یُصْهَرُ بِهِ مَا فِی بُطُونِهِمْ وَالْجُلُودُ» (حج/ 19- 20) «كسانی كه كافر شدند لباسهایی از آتش برای آنها بریده شده و مایع سوزان و جوشان بر سرشان ریخته می‌شود، آن چنان كه هم درونشان با آن آب می‌شود و هم پوستهایشان.»