حق الناس در منابع و متون اسلامی، چه در قرآن و چه در روایات معصومین ـ علیهم السّلام ـ و کتب فقهی جایگاه خاصی دارد. اقامه قسط و عدل و برقراری عدالت اجتماعی و ادای حقوق الناس یکی از عمده‌ترین اهداف بعثت پیامبران است.

در اینجا چون صاحب حق مردم اند، رعایت و نادیده گرفتن آن ارتباط مستقیمی با بحث عدالت خداوند دارد. خداوندی که یکی از صفاتش عادل بودن است و دینی که یکی از اصولش عدل است چگونه ممکن است حقوق انسانها برایش کم اهمیت باشد. در دین اسلام حق انسانها از جهتی شاید از حق خداوند نیز مهمتر لحاظ شود، بطوری که خداوند ممکن است در روز قیامت از حق خود بگذرد اما هیچ گاه از حق انسانهای دیگر نخواهد گذشت. البته باید توجه داشت که حق الناس حق الله هم هست، زیرا هیچ کس جز خدا اصالتاً و ذاتاً حقی ندارد و حقوق مردم از جانب خدا تعیین شده و تضییع آن مخالفت با حکم و حق الهی تعیین شده در حق دیگران است.

لَقَدْ أَرْسَلْنا رُسُلَنا بِالْبَیِّناتِ وَ أَنْزَلْنا مَعَهُمُ الْکِتابَ وَ الْمِیزانَ لِیَقُومَ النَّاسُ بِالْقِسْطِ» «ما رسولان خود را با دلایل روشن فرستادیم، و با آنها کتاب آسمانی و میزان شناسایی حق از باطل نازل کردیم تا مردم قیام به عدالت کنند و احقاق حقوق و بسط عدل و داد به طور خود جوش از درون جامعه بشری آشکار شود.»

این نشان از آن دارد که احترام به حقوق دیگران و ادای آن یکی از اساسی‌ترین اهداف ادیان آسمانی است. قرآن کریم در آیات بسیاری مؤمنان را چه در باب مسائل اقتصادی و چه در باب حقوق اجتماعی و... دعوت به احترام به حقوق مردم نموده است. در اینجا تنها به دو نمونه از این آیات اشاره می‌نماییم. «یا أیّها الّذین آمنوا لا تَأْکُلُوا أَمْوالَکُمْ بَیْنَکُمْ بِالْباطِلِ» «ای کسانی که ایمان آورده‌اید اموال یکدیگر را از طرق نامشروع و غلط و باطل نخورید.» (سوره نساء، آیه 29) یعنی، هرگونه تصرف در مال دیگری که بدون حق و بدون مجوز منطقی و عقلانی بوده باشد ممنوع شناخته شده است.

در دیدگاه اسلامی، مال و دارایی مؤمن و گاهی اموال دیگران محترم است ومصونیت دارد و اتلاف و تجاوز در آن مجاز نیست. بنابراین، اگر کسی از راه ربا، رشوه، فریبکاری، سرقت و بالاخره هرگونه تصرف نامشروع، مالی را از کسی خورده باشد، باید به تحصیل رضایت صاحب مال و یا باز پس دادن آن مال اقدام نماید. قرآن کریم، به هنگام نکوهش از قوم یهود و ذکر اعمال زشت آنان می‌فرماید: «...وَ أَکْلِهِمْ أَمْوالَ النَّاسِ بِالْباطِلِ...» «آنان در اموال مردم بدون مجوز و به ناحق تصرف می‌کردند.» (سوره نساء، آیه 161) ناگفته پیداست که مراد از اکل و خوردن، در این آیه کنایه از هرگونه تصرف است خواه به صورت خوردن معمولی باشد یا پوشیدن و یا سکونت و یا غیر آن و چنین تعبیری در زبان فارسی نیز رایج است.

قرآن کریم، به هنگام نکوهش از قوم یهود و ذکر اعمال زشت آنان می‌فرماید: «...وَ أَکْلِهِمْ أَمْوالَ النَّاسِ بِالْباطِلِ...» «آنان در اموال مردم بدون مجوز و به ناحق تصرف می‌کردند.» (سوره نساء، آیه 161) ناگفته پیداست که مراد از اکل و خوردن، در این آیه کنایه از هرگونه تصرف است خواه به صورت خوردن معمولی باشد یا پوشیدن و یا سکونت و یا غیر آن و چنین تعبیری در زبان فارسی نیز رایج است. بنابراین، هرگونه تجاوز، تقلب، غش، معاملات ربوی، رشوه، خرید و فروش اجناسی که فایده منطقی و عقلانی در آنها نباشد، خرید و فروش وسایل فساد و گناه، در تحت این قانون کلی قرار دارند.

حضرت علی ـ علیه السّلام ـ می‌فرماید: «اَمّا الظّلم الّذی لا یُترکُ، فَظلمُ العباد بَعضُهُم بعضاً» «امّا ظلمی که بخشوده نمی‌شود ظلمی است که بعضی از بندگان خدا بر بعض دیگر می‌کنند.» (نهج البلاغه، خطبه 175

و در روایت دیگری آن حضرت حتی ادای حق الناس را از حق الله مهم‌تر دانسته و می‌فرماید: «جَعلَ الله سُبحانه حُقوقُ عبادِهِ مُقدّمةً علَی حُقُوقهِ فَمنْ قامَ بِحقُوقُ عبادالله کانَ ذلک مؤدّیاً الی القیامِ بِحقوقِ الله»«خداوند حقوق بندگانش را مقدم بر حقوق خود قرار داده و کسی که حقوق بندگانش را رعایت کند حقوق الهی را نیز رعایت خواهد کرد.» (محمدی ری شهری، میزان الحکمة، ج 2، ص 480)

تبعات و آثار رعایت نکردن حق‌الناس رعایت نکردن حق‌الناس آثار و تبعاتی برای انسان دارد. در حدیث آمده است تمام گناهان انسان با توبه بخشیده می‌شوند غیر از حق‌الناس. یعنی کسانی که حق دیگران بر گردن آنها مانده است جز با ادای حق دیگران یا رضایت گرفتن از آن اشخاص گناهان بخشوده نمی‌شود. حتی اگر انسان روزه‌های زیاد بگیرد یا تمام عمرش نماز شب بخواند، هیچ تأثیری در گناه ظلم بر دیگران ندارد.

همانطور که در ابتدا هم گفتیم در حدیث داریم که با اولین قطره خون شهید همه گناهانش بخشیده می‌شود غیر از حقوق مردم و این نشان دهنده اهمیت حق دیگران است که حتی با شهادت که بالاترین فضیلت ممکن هست، گناه ظلم بر حق دیگران بخشیده نمی‌شود.

ظلم در حق مردم از مواردی است که انسان در همین دنیا آثار شومش را در قالب انواع بلاها و بیماری‌ها و گرفتاری‌های زندگی خواهد دید و در واقع ظلم به دیگران و رعایت نکردن حقوق مردم، هم در این دنیا ما را گرفتار بلا خواهد کرد و هم در آخرت به عذاب الهی دچار خواهد نمود.

آیت الله جاودان استاد اخلاق با بیان اینکه خداوند از حق الناس نمی‌گذرد، گفت: انسان همواره باید مراقب اعمال و رفتار خود باشد.

انسان آمال و آرزوهایی دارد که ممکن است برخی به بعضی از آروزهای دنیوی خودشان برسند و عده‌ای نرسند. اما یک سری افراد مؤمن هستند که آروزهای معنوی دارند مثلاً می‌خواهند همانند جناب سلمان شوند یا بتوانند آگاه به عالم غیب بوده و طی الارض باشند.

بعضی برای رسیدن به آرزوهای معنوی به انجام برخی اعمال مانند قرائت بعضی سوره‌ها مانند سوره توحید مداومت داشته باشند، البته این کار سخت و طاقت فرسایی است و چون فرد نمی‌داند تا چه زمانی باید اهل مداومت باشد بعضاً خسته می‌شود و آن را ترک می‌کند.

اگر انسان به مقام طی الارض بودن برسد به چه چیزی رسیده است؟ پاسخ داد: یکی از بزرگان فرمود مهم آن است که انسان در تمام طول عمرش یک نماز صبح قضا نداشته باشد این بزرگترین کرامت بوده و مورد رضای الهی محسوب می‌شود نه اینکه از غیب مطلع شود و به دیگران خبر دهد.

خداوند متعال در قرآن کریم می‌فرماید: ما به بلعم باعورا آیاتی داده بودیم، در حالی که او با گناهی که انجام داد آن را همانند پوستی از تن درآورد؛ گناهی که او انجام داد بسیار بزرگ بود و در برابر ولی زمان خویش ایستاد. وی افزود: همچنین در آیات دیگری آمده نه آروزی های شما به جایی می‌رسد نه آرزوهای اهل کتاب؛ یهودیان آرزوهای فراوانی دارند برای مثال آنان تصور می‌کنند یهودی بیش از دو روز در جهنم باقی نمی‌ماند و خداوند بهشت را برای او خلق کرده است. آیت الله حق شناس (ره) همواره می‌فرمودند سعی و تلاشی در خور آخرت باید صورت بپذیرد تا انسان به سعادت و کرامت برسد.

مؤمن و قرائت قرآن آیت الله جاودان با اشاره به اینکه مؤمن اهل قرائت قرآن کریم است، ابراز کرد: توصیه شده انسان حداقل روزی یک حزب قرآن کریم بخواند و اهل انجام تعقیبات باشد تا بتواند به مراتب و درجاتی برسد. نماز و عبادت انسان باید با حضور قلب و خالصانه برای خداوند انجام شود تا وزن داشته باشد در غیر این صورت معلوم نیست چه مقدار از عبادت آدمی مورد قبول قرار گیرد. استاد حوزه علمیه ادامه داد: گاهی اوقات یک دل شکستن و یا ناسزا گفتن سبب می‌شود ثواب عمل خیر انسان را به کسی بدهند که حق او ضایع شده است. حق‌الناس نزد خداوند بسیار محترم بوده و کسی نمی‌تواند به داد فردی که حق‌الناس را ضایع کرده برسد. گاهی یک نگاه به نامحرم سبب می‌شود شش ماه شهادت یک شهید را به تأخیر بیاندازد.

وی با بیان اینکه انسان باید در همه اعمال و رفتارش مراقبه داشته باشد، گفت: بانوان انسان‌های مظلومی هستند گاهی اوقات وقتی رفتار بدی از همسر می‌بینند چیزی به زبان نمی‌آورند اما خداوند در قیامت حساب این ناراحتی را ذره ذره از فرد خاطی می‌کشد. گاهی یک گناه بین انسان و خداوند صورت می‌پذیرد که ممکن است این خطا مورد رحمت و گذشت الهی قرار گیرد اما مگر می‌شود از حق‌الناس گذشت؟

آیت الله جاودان در پایان با اشاره به اینکه انسان برای رسیدن به مراتب عالیه باید زحمت بکشد، اظهار داشت: اگر فرد این زحمت را مورد محاسبه قرار دهد همه آن زحمات را به باد داده اما اگر حساب نکند همه اعمال و زحمتش قیمتی می‌شود؛ در انجام عمل صالح هیچ فرقی بین زن و مرد نیست و هیچ ظلمی در پیشگاه خداوند به خاطر اعمالی که انجام می‌دهند صورت نمی‌پذیرد.

.

‌ ➖وااای عالیه این کلیپ 👆بشنوید از زمانی که #امیرالمومنین‌علیه‌السلام حتی در #بستر و در #وصیت‌نامه خود از «صلاح» مومنین پس از خود می گوید😔 ▪️ساکت بمانید تقاص می دهید🤐 باید دست به کار شیم✊🏻🇵🇸 همگی باهم کنار مردم غزه♥️ 🖤امشب، نشر این کلیپ #صدقه‌جاریه است #امر_به_معروف #شب_قدر #تحریم_اسرائیل #دکتر_تقوی #نشر_حداکثری ‌

‌ ➖این کلیپو حتما دانلود کنید ➖با دقت تمام ببینید ➖در گالری خودتون ذخیره کنید

#نظم_وهدف #جلسه۱_قسمت21 مهم برای بانوان...آقایون چشما بسته.برای آقایون هم دارم از این مهمات😏 🔴 مردها چند جور هستن🔰 #مردان‌شخصیتی #مردان‌شکمی #مردان‌شهوتی ✅ شما #مردتو_همیشه_مهمون_خونه‌ات_بدان .چی میشه❓بعد میبینی چجوری تو خونه می مونه،چه جوری اسیرت میشه. یه چیز میخوای،دو تا چیز واست انجام میده👌👌 نه اینکه حالا امروز بری بگی بهش محبت کردم،اون بگه دو تا النگو بخر،تو بگی ۳ تا میخرم⛔️ ⭐️ بی منت،بی توقع،اینو باید تمرین بکنید ⭐️ 🔸خیلی زمان میبره که شما یه کاری بکنی بگی نگاه کن،این اصلا نفهمید من ابروهامو برداشتم😒،ماه ربیع اومده، همه خانمها گفتن: عه،ابروتو کوتاه کردی❓اونوقت این اصلا نفهمید که ابروهای من بلنده یا کوتاه❓ 🔹یه خانمی موهاشو رنگ کرده بود،روشن کرده بود،شوهرش اومده بود هیچی نگفته بود ،شام خورده بود و.... بعد فرداش موهاشو مشکی کرده بود،شوهرش بهش گفت وا😳❗️ دیروز بور بودی امروز چرا مشکی کردی❓ میگه گفتم خب دیروز هیچی نگفتی. گفته خب چی بگم❓چرا اینطوری کردی❓ مردها میفهمن، ما تو درسهامون داریم: ✅ وقتی مردی غذای یه زن رو میخوره یعنی من فهمیدم تو غذا درست کردی 🔴 مردها زیاد زبون تشکر ندارن،همین که میخورن،همین که میگه وای سیر شدم ترکیدم،یعنی دستت درد نکنه،چقدر خوشمزه بود😋،چقدر چرب و چیل بود،چقدر چسبید،چقدر به موقع بود. 🔸بعضی از مردا هم مثلا میگن وای چقدر دلم آش میخواست🍲،چقدر خوب شد درست کردی🙂 ✅ آدمها با هم متفاوتن،شما ثابت باش. شما مثل تند باد هی نیاد یکی از این درخت به اون درخت هی تکونت بده❌ یه موقع رو درخت تعادل هستی،یه موقع بالایید،یه موقع پایین،اینطوری فایده ای نداره زندگی.آدم به کمال نمیرسه. ⭐️چون #مسیرکمال یه مسیریه که باید بری برسی. وقتی که هی میایی پایین،میری بالا چی میشه❓نمیرسی

🎥 پخش فیلم سینمایی اخت الرضا سلام الله علیها از تلویزیون ⏰ امشب ۱۱ فروردین، ساعت ۲۳:۴۵ از شبکه یک سیما 🔹این فیلم که سفر حضرت معصومه علیهاالسلام از مدینه تا قم را روایت می‌کند، با مشارکت آستان مقدس حضرت معصومه سلام الله علیها و شبکه کربلا ساخته شده است.