حقایقی کاربردی برای همگان از #قرآن بخش سوم «#راهکاررفع غم و غصه »: ۲
دوازده راهکار برای نجات آدمی از ترس و غم :
1⃣ اهل هدایت پذیری باشید تا ترس و غمی نداشته باشید .
صفحه ۷ قرآن کریم ، سوره بقره ، آیه ۳۸
فراز تلاوت ۳۵ تا ۳۸
« وَ قُلنا یا آدم ..... و لا یحزنون»
2⃣ ایمان حقیقی داشته باشید تا ترس و غمی نداشته باشید.
صفحه ۱۰ ، آیه ۶۲ سوره بقره + صفحه ۱۱۹ سوره مائده آیه ۶۹
فراز تلاوت:
« ان الذین آمنوا .... و لا هم یحزنون»
3⃣تسلیم محض خدا شوید تا ترس و غمی نداشته باشید.
صفحه ۱۷ قرآن کریم ، آیه ۱۱۲ سوره بقره
فراز تلاوت: ۱۱۰تا۱۱۲
« و اقیموا الصلوة .... و لا هم یحزنون»
4⃣ اهل انفاق بی منت باشید تا ترس و غمی نداشته باشید .
صفحه ۴۴ ، آیه ۲۶۲ سوره بقره
فراز تلاوت :
« مثل الذین ینفقون .... و لا هم یحزنون»
5⃣ اهل تداوم انفاق باشید تا ترس و غمی نداشته باشید.
صفحه ۴۶ ، آیه ۲۷۴ سوره بقره
فراز تلاوت :
۲۷۳ و ۲۷۴
« للفقراء الذین .... و لا هم یحزنون»
6⃣ اهل حقیقت نماز و زکات باشید تا ترس و غمی نداشته باشید .
صفحه ۴۷ ، آیه ۲۷۷ سوره بقره
فراز تلاوت: ۲۷و۷
« ان الذین آمنوا .... ولا هم یحزنون»
حقایقی کاربردی برای همگان از #قرآن بخش سوم «#راهکاررفع غم و غصه »: ۳
7⃣ ادامه راه شهدا بدهید تا ترس و غمی نداشته باشید .
صفحه ۷۲ آیه ۱۷۰ سوره آل عمران
فراز تلاوت: ۱۶۹ تا ۱۷۱
« و لا تحسبن .... اجر المؤمنین»
8⃣ اهل اصلاح بین مردم باشید تا ترس و غم نداشته باشید.
صفحه ۱۳۳ آیه ۴۸ سوره انعام
فراز تلاوت: ۴۷ تا ۴۹
« قل ارءیتکم .... یفسقون »
+ صفحه ۱۵۴ آیه ۳۵ سوره اعراف
فراز تلاوت: ۳۵ و ۳۶
« یا بنی آدم ... خالدون»
9⃣ مال اندوز نبوده و به دیگران کمک نمایید تا ترس و غمی نداشته باشید .
صفحه ۱۵۶ ، آیه ۴۹ سوره اعراف
فراز تلاوت: ۴۸ تا ۵۱
« و نادی اصحاب الاعراف .... یجحدون»
🔟 خدا را دوست داشته باشید تا ترس و غمی نداشته باشید .
صفحه ۲۱۶ آیه ۶۲ سوره یونس
فراز تلاوت:
۶۲ تا ۶۵
« الا ان اولیاء الله .... سمیع العلیم »
1⃣1⃣ دوستی با مردم برای رضایت خدا داشته باشید تا ترس و غمی نداشته باشید .
صفحه ۴۹۴ ، آیه ۶۸ زخرف
فراز تلاوت: ۶۷ تا ۷۳
« الا خلاء .... تأکلون»
2⃣1⃣ اهل استقامت در حفظ دین باشید تا ترس و غمی نداشته باشید .
صفحه ۴۸۰ آیه ۳۰ سوره فصلت
فراز تلاوت: ۳۰ تا ۳۲
« ان الذین قالوا .... رحیم »
+ صفحه ۵۰۳ آیه ۱۳ سوره احقاف :
فراز تلاوت: ۱۳ و ۱۴
« ان الذین قالوا .... یعملون»
حقایقی کاربردی برای همگان از #قرآن بخش سوم « #راهکار رفع غم و غصّه » : ۴
✔️ انواع غم و اندوه در آیات قرآن :
1⃣⬅️ طبیعی : ناراحتی در برابر بلا و مصیبت مثل :
الف ) نباریدن باران و خشکسالی : آیه ۴۹: روم صفحه ۴۰۹
ب ) سخنان تند و تمسخرپیامبر (ص) : آیه ۹۵ تا ۹۷ : حجر صفحه ۲۶۷
ج ) تهمت ناروا : آیه ۲۳ تا ۲۵ : مریم صفحه ۳۰۶
د ) فراق حضرت موسی (ع) از مادرش : آیه ۴۰ : طه صفحه ۳۱۴ + فراق یوسف (ع) از یعقوب (ع) : آیه ۸۴ : یوسف صفحه ۲۴۵
س ) بی مهری اطرافیان انسان : آیه ۶۹ : یوسف (ع) صفحه ۲۴۳
ص ) دلشکستگی مؤمنان ستم دیده : آیه ۸۸ : انبیا صفحه ۳۲۹
بعدازنجات یونس (ع) از تاریکی شکم نهنگ ، « کذلک ننجی المؤمنین » .
2⃣⬅️ اندوه ناشی از عقوبت الهی :
الف ) رفع غم مؤمنان : آیه ۳۴ : فاطر صفحه ۴۳۸
« الحمدلله الذی أذهب عنا الحزن
ب ) برای ناراحتی مجرمان : آیه ۱۲ : روم صفحه ۴۰۵
« و یوم تقوم الساعة یبلس المجرمون »
ج ) برای غم و ترس لحظه رستاخیز : آیه ۲۰ : صافات صفحه ۴۴۶
« و قالوا یا ویلنا هذا یوم الدین »
د ) برای غم گرفتاری عقوبت گناه خود در همین دنیا :
آیه ۷:اسرا صفحه ۲۸۲ « فإذا جاء وعدالاخرة لیسئوا وجوهکم »
حقایقی کاربردی برای همگان از# قرآن بخش سوم « # راه کار رفع غم و غصّه » : ۵
✔️ انواع غم و اندوه در آیات قرآن :
3⃣⬅️ اندوه نا پسند مانند :
الف ) اندوه از دست دادن نعمتی ( درحالی که خداوند ازآنها صبر و رضا و شکر می خواهد ) . آیه ۲۳ : حدید صفحه ۵۴۰
« لکیلا تأسوا علی مافاتکم »
ب ) اندوه پس از شکست در جنگ احد . آیه ۱۵۳ : آل عمران صفحه۶۹
« فأثابکم غماً بغمٍ لکیلا تحزنوا علی ما فاتکم »
مثال دیگر : ۱۳۹ : آل عمران صفحه ۶۷
« ولا تهنوا ولا تحزنوا و انتم الاعلون ان کنتم مؤمنین » .
4⃣⬅️ اندوه پسندیده ، مانند :
الف ) حزن انبیا در مقام خشوع در برابر خداوند یا قرآن ، مثال :
اول : « آیه ۵۸ : مریم صفحه ۳۰۹ »
« اذا تتلی علیهم آیات الرحمان خرّوا سجداً و بکیّاً
دوم : حدیث امام صادق (ع) : « ان القرآن نزل بالحزن فأقرؤه بالحزن »
منبع اخذ : کتاب اصول کافی ، جلد دوم صفحه ۶۱۵ حدیث ۲
ب ) اندوه مؤمنان ناتوان از حضور در جبهه
آیه ۹۲ : توبه ، صفحه ۲۰۱
« اعینهم تفیض من الدمع حزناً الا یجدوا ما ینفقون »
ج ) اندوه پیامبر (ص) از هدایت نشدن کفار ، در آیات :
۲۳ : لقمان ، صفحه ۴۱۳ « من کفرفلا یحزنک کفره »
۷۰ : نمل ، صفحه ۳۸۳ + ۱۲۷ : نحل صفحه ۲۸۱
« ولا تحزن علیهم »
حقایقی کاربردی برای همگان از#قرآن بخش سوم « #راهکار رفع غم و غصّه » : ۶
✔️ نشانه های اندوه در آیات قرآن :
1⃣⬅️ تغییرچهره ، آیه ۵۸ : نحل ، صفحه ۲۷۳
« ظل وجهه مسوداً و هو کظیم »
2⃣⬅️ جاری شدن اشک ، آیه ۹۲ : توبه ، صفحه ۲۰۱
« و اعینهم تفیض من الدمع حزناً »
3⃣⬅️ فرسایش جسم ، آیه ۸۵ : یوسف ، صفحه ۲۴۵
« قالوا تالله تفتؤا تذکر یوسف حتی تکون حرضاً او تکون من الهالکین »
4⃣⬅️ آرزوی مرگ ، آیه ۲۳ مریم ، صفحه ۳۰۶
« یا لیتنی متّ قبل هذا »
✔️ راه رهایی از غم دنیا :
1⃣⬅️ توکل برخدا و تقویت پایه های اعتقادی
آیه ۱۰ : مجادله ، صفحه ۵۴۳
« انّما النجوی من الشیطان لِیَحْزُنَ الذین آمنوا و لیس بضارِّهم شیئاً الّا بإذن اللّه و علی الله فلیتوکّل المؤمنون »
2⃣⬅️ دعا و یاد خدا ، آیه ۷۶ : انبیا ، صفحه ۳۲۸
« و نوحاً اذ نادی من قبل فاستجبنا له فنجّینا ه و اهله من الکرب العظیم »؟
3⃣⬅️ استراحت و پرهیز از عوامل پیدایش غم :
آیه ۱۵۴ : آل عمران ، صفحه ۷۰
« ثم أنزل علیکم من بعد الغمِّ امنةً نُعاساً » .
4⃣⬅️ کاوش نکردن بیجا از برخی امور ، آیه ۱۰۱ : مائده ، صفحه ۱۲۴
« لا تسألوا عن اشیاءَ ان تبد لکم تسؤکم »
حقایقی کاربردی برای همگان از #قرآن بخش سوم « #راهکار رفع غم و غصّه » : ۷
✔️ راه رهایی از غم آخرت :
1⃣⬅️ بندگی و قبول ولایت خدا
آیه ۶۸ : زخرف ، صفحه ۴۹۴
« یا عباد لا خوف علیکم الیوم ... » .
2⃣⬅️ ایمان و تقوا
آیه ۳۵ : اعراف، صفحه ۱۵۴
« فمن اتقی و اصلح فلا خوف علیهم ... » .
3⃣⬅️ عمل صالح
آیه ۲۷۷ : بقره ، صفحه ۴۷
« آمنوا و عملوا الصالحات .... ولا خوف علیهم ....» .
4⃣⬅️ نیکوکاری مخلصانه ، آیه ۱۱۲ : بقره ، صفحه ۱۷
« ...اسلم وجهه لله و هو محسن .....و لا خوف علیهم... »
5⃣⬅️ استقامت در دین
آیه ۱۳ : احقاف ، صفحه ۵۰۳ + آیه ۳۰ : فصلت ، صفحه ۴۸۰
« ... قالوا ربناالله ثم استقاموا فلا خوف علیهم ... »
6⃣⬅️ آمرزش خدا
آیه ۳۴ : فاطر ، صفحه ۴۳۸
« الحمدلله الذی أذهب عنّا الحزن ان ربّنا لغفور شکور » .
منبع اخذ :
دائرة المعارف قرآن کریم جلد دهم تا صفحه ۶۳۱
حقایقی کاربردی برای همگان از #قرآن بخش سوم « #راهکار رفع غم و غصّه » : ۸
✔️ « غم » در روایات :
1⃣⬅️ کتاب میزان الحکمه ( محمدی ری شهری ) حدیث ۳۷۵۸ تا حدیث ۳۷۶۵
امام علی (ع) : غم نیمی از پیری است ، بدن را آب می نماید ، غم دومین پیری است و بیماری روان و لاغرکننده بدن می باشد .
عیسی مسیح (ع) : هر که غم بسیار خورد تنی بیمار داشته باشد .
پیامبر اکرم (ص) : از غم دوستی به خداوند پناه ببرید .
2⃣⬅️ عوامل ایجادغم :
الف ) دنیاطلبی
امام صادق (ع) : دنیاخواهی غم می آورد و پشت نمودن به دنیا ، آسایش دل و بدن است .
پیامبر اکرم (ص) : کسی که چشم به دست مردم دارد ، غمش دراز و افسوسش پایدار شود بسا خواهشی و لذّتی کوتاه که اندوهی دراز بر جای گذارد .
« یک لحظه هوسرانی یک عمر پشیمانی »
ب ) خودخوری :
امام علی (ع) : هرکس بر دیگری خشم گیرد در حالی که توان
آسیب رساندن به او را ندارد ، اندوهش دراز گشته و خود را
عذاب می دهد .
ستمگری ندیدم که به ستمدیده نزدیک تر باشد مگر حسود که جانی خسته ، دلی سرگشته و اندوهی پیوسته دارد .
ج ) نا صبوری :
امام علی (ع) : ۱ _ هر که در عمل کوتاهی نماید ، به اندوه گرفتار آید .
۲ _ از بی تابی کردن بپرهیز که امید را قطع ، عمل را ضعیف و
اندوه می آورد .
۳ _ آن که جامه عشق به دنیا را برتن نماید دلش از غمها پر شود .
پیامبر اکرم (ص) :
کسی که به دنیا بچسبد من سه چیز را برای او قطعی می دانم :
الف ) فقری که هیچ گاه به بی نیازی نمی انجامد .
ب ) گرفتاری که هرگز از آن خلاصی ندارد .
ج ) غم و اندوهی که هرگز به پایان نمی رسد .
حقایقی کاربردی برای همگان از# قرآن بخش سوم «# راه کار رفع غم و غصّه » : ۹
✔️ « غم » در روایات :
3⃣⬅️ عوامل دفع غم :
الف ) صبر و یقین و توکّل
امام علی (ع) : اندوه های دل خود را باصبرو یقین راستین بزدای که چه نیکو غمزدایی است یقین و توکّل کردن به تقدیر خداوند .
امام صادق (ع) :
اگرهمه چیز به قضا و قدر است پس اندوه چرا ؟
هرکس برای دنیا غم خورد از پروردگار خویش ناخشنود شود .
ب ) رضایت به تقدیرالهی
پیامبر اکرم (ص) :
خدا از روی حکمت و لطفش ، آسایش و شادی را در یقین ، و رضایت و غم و اندوه را در شک و نارضایتی ( از خدا )قرار داده است .
منبع اخذ : تا پایان حدیث ۳۷۸۴ « میزان الحکمه »
ج ) حفظ زبان :
شخصی به امام سجاد(ع) گله نمود از حسودی دیگران به مالش و خوبی نکردن افراد دیگر به او در مقابل خوبی خودش؟!
امام سجاد (ع) :
زبانت را نگه دار تا برادرانت را از دست ندهی !
د ) پناه بردن به خدا
امام علی (ع) :
هرگاه بی تابی شدّت گرفت باید به خدا پناه برد .
س ) رهاکردن غم گذشته و شادی فردا :
امام علی (ع) در نامه ای به ابن عبّاس :
جایی شادی کن که به چیزی از آخرت خود رسیده باشی و اگرچیزی ازآخرت خود را از دست دادی غمگین شو ، پس به رسیدن چیزی از دنیا شاد نشو ، و به از دست دادن چیزی از دنیا غم مخور.
دنیای ما از دو حال خارج نیست :
الف : چیزی قبلاً به من نرسیده و در آینده نیز نخواهد رسید .
ب : چیزی ، زمان رسیدنش به دست من نرسیده است .
اگر آدمی به آن چه که در دستش هست رضایت می داد و آن چه را دست نیافتنی است ، رها می کرد ، دلش آسوده می گشت .
در روز همراهی دنیا با تو ، سرمست نشو و در روز ضدّیت دنیا با تو دلگیر نشو .
امام حسن (ع) :
اگر به چیزی از خواسته دنیایی نرسیدی ، فکرکن هرگز در اندیشه آن نبوده ای .
حقایقی کاربردی برای همگان از #قرآن بخش سوم «# راه کار رفع غم و غصّه » : ۱۰
✔️ « غم » در روایات :
3⃣⬅️ دنباله عوامل دفع غم :
ص ) تداوم بر تلاوت ذکر شریف بسمله « بسم الله الرحمان الرحیم » و حوقله « لاحول ولا قوّة الا بالله » .
امام صادق (ع) :
هرگاه از سوی حکومت یا دیگران غمی به تو رسید ذکر حوقله زیادبخوان که این ذکر کلید گشایش کار و گنجی از گنجهای بهشت است.
پیامبر اکرم (ص) :
ذکر حوقله ۹۹ درد را شفا می دهد که پایین ترین آنها غم است و این ذکر امّت مرا از غم در امان می دارد .
امام کاظم (ع) :
خواندن هفت بار ذکر بسمله و هفتاد بار ذکر حوقله ، دافع هفتاد بلا
می باشد .
منبع اخذ : سیره کاظمی (ع) نوشته محمود احمدیان ، صفحه ۷۳
امام رضا (ع) :
هرگاه کسی غمگین شود باید ذکر حوقله را بخواند .
منبع اخذ : عیون اخبارالرضا جلد دوم صفحه ۵۶
امام علی (ع) :
پس از معرفی « ابن ملجم مرادی » به عنوان نماینده مردم یمن در مراسم بیعت اهل یمن با ایشان ، آیه استرجاع « انّا للّه و انّا الیه راجعون » تلاوت نموده ، سپس ذکر حوقله را خواندند .
منبع اخذ : عرفان اسلامی ( استاد حسین انصاریان ) جلد ۴ صفحه ۳۴۵
امام حسین (ع) :
هرگاه قصد روحیه دادن به اهل حرم داشت ، ذکر حوقله را می خواند
یعنی ، ای محرمان ، ای زینب ، ای سُکَینه ، هنوز حسین (ع) برای دفاع از شما زنده می باشد .
منبع اخذ : حماسه حسینی ( استادشهید مطهری ) جلد دوم صفحه ۲۲۵
حقایقی کاربردی برای همگان از# قرآن بخش سوم « # راه کار رفع غم و غصّه » ۱۱
✔️ « غم » در روایات :
3⃣⬅️ دنباله عوامل دفع غم :
ط ) استغفار زیاد
پیامبر اکرم (ص) : هرکس زیاد استغفار نماید خداوند گره غمهای او را می گشاید و از هر تنگنایی او را بیرون می برد و از جایی که گمان
نمی برد روزیش را می رساند .
ع ) خوردن انگورسیاه :
امام صادق (ع) : از توصیه های خداوند به دو پیامبر از جمله حضرت نوح (ع) پس از پایان طوفان ، خوردن انگورسیاه بود .
ق ) شستن سر و لباس
امام علی (ع) : شستن لباسها غم را می برد .
امام صادق (ع) :
هر کس غمی بی علّت در خود دید ، سر خود را بشوید .
ک ) همدردی با اهل بیت (ع) درشادیها و غمها
امام صادق (ع) :
گاهی غم و شادی شما ، از ما به شما می رسد .
امام باقر(ع) :
گاهی روحی از ارواح مؤمنین غمگین می شود و بر برادر دینی خود اثر
می گذارد .
م ) رفع مشکل یا نیاز فرد مؤمن
امام حسین (ع) :
کیی که اندوه دل مؤمنی را برطرف نماید خداوند اندوه و مشکلات دنیا و آخرت او را برطرف خواهد ساخت .
منبع اخذ : فرهنگ سخنان امام حسین (ع)، مرحوم محمد دشتی ،صفحه ۸۳
پیامبر اکرم (ص) :
هرکس بر آدم تنگدستی آسان بگیرد ، خداوند در این جهان و در آخرت بر او آسان می گیرد .
منبع اخذ : نهج الفصاحه ، استادکرمی فریدنی صفحه ۵۰۵حدیث۲۷۵۶
* از بهترین راه های دستگیری ازفقیران ، صدقه دادن منظم است ، پیامبر اکرم (ص) : با دادن صدقه ها ، جلوی اندوه ها و گرفتاریها را بگیرید . منبع اخذ : نهج الفصاحه صفحه ۲۱۰ حدیث ۱۱۳۴ .
حقایقی کاربردی برای همگان از#قرآن بخش سوم «#راهکار رفع غم و غصّه » ۱۲
✔️ « غم » در روایات :
3⃣⬅️ دنباله عوامل دفع غم :
ن ) فرصت ها را قدر بدانیم .
امام علی (ع) :
۱ _ فرصت بدست آمده را غنیمت بشمار که ضایع نمودن آن
غصّه آوراست .
۲ _ ازسخت ترین غصّه ها ، از دست دادن فرصت ها است .
و ) خوشبین بودن و تأسف نخوردن بر آن چه ازدست داده ایم :
امام علی (ع) : خوشبینی اندوه را کم می نماید ، افسوس بر گذشته از دست رفته ، تو را از آینده باز می دارد .
ه ) شادنمودن دل مؤمنان و خوشحالی نکردن بر عیب ، ضرر و مردن دیگران
امام علی (ع) :
به عیب داشتن یا ضررنمودن یا مرگ دیگران خوشحالی مکن زیرا
نمی دانی زمانه باتو چه خواهد کرد ؟!
« ای دوست بر جنازه دشمن چو بگذری
شادی مکن که بر سرت این ماجرا رود » شاعر ؟
منابع اخذ : غررالحکم جلددوم صفحات ۲۷۳ و ۲۷۴
امام صادق (ع) :
مؤمن در شب اول قبرخود موجودی شبیه خودرا در کنارخود می بیند که اورا دلداری می دهد و در پاسخ به سؤال توکیستی ؟ می گوید :
من آفریده ناشی از سروری هستم که تو در دنیا به دل مؤمنی وارد نمودی . منبع اخذ : اصول کافی جلد دوم صفحه ۱۹۰
ی ) خواندن قرآن و دعا
مراجعه بفرمایید به مفاتیح نوین تألیف آیت الله مکارم شیرازی ، صفحه ۱۱۲۶ به بعد ، فصل دعا برای رفع غم و اندوه و گرفتاری ها
مانند دعای ۵۴ صحیفه سجادیه یا دعای مجیر یا دعای وارده درجلد دوم اصول کافی .
کوتاه ترین دعای رفع غم :
یامن یکفی من کلّ شیئٍ و لایکفی منه شیئٌ إکفنی ما أهمّنی .
التماس دعا ی مبرم از شما دارم .
حقایقی کاربردی برای همگان از#قرآن بخش سوم « #راهکار رفع غم و غصّه » ۱۳
✔️ « غم » در روایات :
4⃣⬅️ دنباله عوامل دفع غم ، آخرین بخش ( عوامل شادی بخش ) :
۱ _ رسول الله (ص): «چیزهایی که شادی آور هستند، عبارتند از :
بوی خوش ، خوردن عسل ، نگاه به سبزه ، سوارکاری »
۲ _ امام صادق (ع) : « شادابی در ده چیز است:
پیادهروی ، سوارکاری ، فرو رفتن در آب، نگاه به سبزه ، خوردن و آشامیدن، نگاه کردن به همسری که زیباست ، خلوت با همسر ، مسواک کردن ، شستن سر با گُلِ ختمی در حمام ، گفتگو با مردان بزرگ»
المحاسن ، ج۱ ، ص ۷۸ ح ۴۰
چه بگوییم ، ج ۱ ص ۷۵۴
✔️ انواع خوف درقرآن کریم :
« لاخوف علیهم و لا هم یحزنون » .
⬅️ خوف: برای گناهکاران
⬅️ حشیت: برای عالمان
⬅️ رهیت : برای عابدان
⬅️ هیبت : برای عارفان
منبع اخذ : کتاب پندهای جاویدان ، ص ۲۹۰ ، زیر عنوان اصلی
اشعار:
حافظا چون غم و شادی جهان در گذر است
بهتر آن است که من خاطر خود خوش دارم
➖➖➖➖➖➖➖➖
ما هیچ و جهان هیچ و غم و شادی هیچ
خوش نیست برای هیچ ناخوش بودن
ابوسعید ابوالخیر
➖➖➖➖➖➖➖➖
ز غم مباش غمین و مشو ز شادی شاد
که شادی و غم گیتی نمی کنند دوام
پروین اعتصامی
➖➖➖➖➖➖➖➖
گنج بی مار و گل بی خار نیست
شادی بی غم در این بازار نیست
مولوی