امام حسین(ع) با قیام و مبارزه خود بنیاد کاخ ظلم را واژگون، و اسلام را تجدید حیات، و درخت دین را آبیاری کرد. به چه نحو و چگونه؟ به این که شخصیت معنوی مسلمانان را بیدار و احیا کرد، در آنها حماسه‌‏ای را که مرده بود زنده کرد. (حماسه‌حسینی، ج۲، ص۲۱۸،۲۱۹) @motahari_nab

گناه آن وقت بخشیده می‌شود که روح ما پیوندی با روح حسین‌بن‌علی(ع) بخورد؛ اگر پیوند بخورد، گناهان ما قطعاً بخشیده می‌شود ولی علامت بخشیده شدنش این است که دومرتبه دیگر دنبال آن گناه نمی‌رویم. اما اینکه از مجلس حسین‌بن‌علی(ع) بیرون برویم و دومرتبه دنبال آن گناهان برویم، نشانه این است که روح ما با روح حسین بن‏ علی پیوند نخورده است. (حماسه‌حسینی، ج۱، ص۱۷۵) @motahari_nab

در جریان مجالس عزاداری و وعظ و خطابه، امروز دو نقطه ضعف در مردم هست؛ یکی اینکه علاقه شدید دارند که در مجالس، اجتماع و ازدحام زیاد شود، دیگر اینکه می‌خواهند از لحاظ گریه، مجلس بگیرد و شور بپا شود و کربلا شود. اینجاست که یک خطیب، سر دوراهی قرار می‌گیرد: ازدحام را زیاد کند و مجلس را کربلا کند، یا حقایق را بگوید که احیاناً نه ازدحام می‌شود و نه شور و واویلا. علما باید با عوامل پیدایش تحریفات مبارزه کنند، جلو تبلیغات دشمنان را بگیرند، دست دشمنان را کوتاه کنند، با اسطوره سازی‏‌ها مبارزه کنند. (حماسه‌حسینی، ج۲، ص۱۹۷) @motahari_nab

بدون شک مکتب حسینی راه نجات این امت است زیرا کرسی حسین(ع) کرسی امر به معروف و نهی از منکر است. (حماسه‌حسینی، ج۲، ص۱۴۸) @motahari_nab

مکتب زنده حسین(ع)، ظهور حسین(ع) است در همه اعصار، یعنی در هرسال و هر محرّم امام‌حسین(ع) به صورت یک مصلح عالی ظهور می‌کند. (حماسه‌حسینی، ج۲، ص۱۴۸) @motahari_nab

شمرِ هزار و سیصد سال پیش مُرد، شمرِ امروز را بشناس. امروز باید در و دیوار این شهر با شعار فلسطین تکان می‌خورد. (حماسه‌حسینی،‌ج ۱،‌ص۲۷۳) @motahari_nab

کلید شخصیت حسین حماسه است، شور است، عظمت است، صلابت است، شدت است، ایستادگی است، حق‌پرستی است. (حماسه‌حسینی، ج۱، ص۳۴) @motahari_nab

زینب(سلام‌الله‌علیها) خودش را به بدن مقدس اباعبدالله می‌رساند، آن را به یک وضعی می‌بیند که تا آن وقت ندیده بود: بدنی می‌بیند بی‏‌سر و بی‌‏لباس؛ با این بدن معاشقه می‌کند و سخن می‌گوید: «بِأبِی الْمَهْمومِ حَتّی‏ قَضی‏، بِأبِی الْعَطْشانِ حَتّی‏ مَضی‏». آنچنان دلسوز ناله کرد که‏ «فَأَبْکتْ وَاللهِ کلَّ عَدُوٍّ وَ صِدِّیقٍ» یعنی کاری کرد که اشک دشمن جاری شد، دوست و دشمن به گریه درآمدند. مجلس عزای حسین را برای اولین بار زینب ساخت. ولی در عین حال از وظایف خودش غافل نیست. پرستاری زین العابدین به عهده اوست؛ نگاه کرد به زین العابدین، دید حضرت که چشمش به این وضع افتاده آنچنان ناراحت است کأنّه می‌خواهد قالب تهی کند؛ فوراً بدن اباعبدالله را رها کرد و آمد سراغ زین العابدین: «یابْنَ اخی!» پسر برادر! چرا تو را در حالی می‌بینم که می‌خواهد روح تو از بدنت پرواز کند؟ فرمود: عمه جان! چطور می‌توانم بدن‌های عزیزان خودمان را ببینم و ناراحت نباشم؟ زینب در همین شرایط شروع می‌کند به تسلیت خاطر دادن به زین العابدین. (حماسه‌حسینی، ج۱، ص۳۸۲،۳۸۳) @motahari_nab

تنها به یاد خدا بودن و غیر خدا را فراموش کردن، آرامش دل‌هاست؛ قلب مضطرب و کاوشگر بشر را و سعادت او را فقط خدا تأمین می‌کند و هر چیز دیگر امر مقدّمی است یعنی یک منزل از منازل بشر است نه سرمنزل نهایی. (هدف زندگی، ص۲۶) @motahari_nab

عقیده مذهبی شیعه اثنی عشری است که خداوند هیچ گاه زمین را بدون حجت عصر یا ولی عصر و امام زمان نمی‌گذارد. در زمان غیبت امام، نواب خاص و نواب عام امام عصر به ترتیب رهبری و راهنمایی مردمان را به عهده دارند. (یادداشت‏‌ها، ج۹، ص۱۷۸) @motahari_nab

در منطق قرآن دین منحصر به اسلام است و از آغاز تا آخر یکى بیش نیست. دین اسلام همانند درختى است که به شاخه‌هایش افزوده شده بدون آنکه ماهیتش تغییر کرده باشد. (مقدمه‌ای‌بر‌کلام‌جدید، ص۳۷) @motahari_nab

کمال انسان در تعادل و توازن اوست؛ یعنی انسان با داشتن این همه استعدادهای گوناگون آن وقت انسان کامل است که فقط به سوی یک استعداد گرایش پیدا نکند و استعدادهای دیگرش را مهمل و معطل نگذارد و همه را در یک وضع متعادل و متوازن، همراه هم رشد دهد که علما می‌گویند اساساً حقیقت عدل به توازن و هماهنگی برمی‌گردد. مقصود از هماهنگی در اینجا این است که در عین اینکه همه استعدادهای انسان رشد می‌کند، رشدش رشد هماهنگ باشد. (انسان‌کامل، ص۳۳) @motahari_nab