داستان کوتاه (102)
✅ مهمانی شراب
🌺 هارون پسر جهم می گوید:
هنگامی که امام صادق (ع) در حیره، منصور دوانیقی را ملاقات نمود، من در خدمت ایشان بودم. یکی از سران سپاه منصور، پسر خود را ختنه کرده بود و عده زیادي از اعیان و اشراف را براي ولیمه دعوت کرده بود.
امام صادق (ع) نیز از دعوت شدگان بود. سفره آماده شد و مهمانان بر سر سفره نشستند و مشغول خوردن شدند. در این میان، یکی از مهمانان آب خواست. به عنوان آب، جامی از شراب به دستش دادند. جام که به دست او داده شد، امام صادق (ع) فوراً از سر سفره بلند شد. از امام پرسیدند: چرا بلند شدید؟
ایشان فرمود: این سخن پیامبر (ص) است که هر کس بر سر سفره اي که در آن شراب می نوشند، بنشیند، #ملعون است.
📖 عنْ هَارُونَ بْنِ اَلْجَهْمِ قَالَ: كُنَّا مَعَ أَبِي عَبْدِ اَللَّهِ عَلَيْهِ اَلسَّلاَمُ بِالْحِيرَةِ حِينَ قَدِمَ عَلَى أَبِي جَعْفَرٍ اَلْمَنْصُورِ فَخَتَنَ بَعْضُ اَلْقُوَّادِ اِبْناً لَهُ وَ صَنَعَ طَعَاماً وَ دَعَا اَلنَّاسَ وَ كَانَ أَبُو عَبْدِ اَللَّهِ عَلَيْهِ اَلسَّلاَمُ فِيمَنْ دُعِيَ فَبَيْنَا هُوَ عَلَى اَلْمَائِدَةِ يَأْكُلُ وَ مَعَهُ عِدَّةٌ عَلَى اَلْمَائِدَةِ فَاسْتَسْقَى رَجُلٌ مِنْهُمْ مَاءً فَأُتِيَ بِقَدَحٍ فِيهِ شَرَابٌ لَهُمْ فَلَمَّا أَنْ صَارَ اَلْقَدَحُ فِي يَدِ اَلرَّجُلِ قَامَ أَبُو عَبْدِ اَللَّهِ عَلَيْهِ اَلسَّلاَمُ عَنِ اَلْمَائِدَةِ فَسُئِلَ عَنْ قِيَامِهِ فَقَالَ قَالَ رَسُولُ اَللَّهِ صَلَّى اَللَّهُ عَلَيْهِ وَ آلِهِ مَلْعُونٌ مَنْ جَلَسَ عَلَى مَائِدَةٍ يُشْرَبُ عَلَيْهَا اَلْخَمْرُ.
📚 الکافي ج6 ص 268
@mottagheen
✅ پرسش و پاسخ از آیت الله خوشوقت
🌷 عقل و جهل (3)
س: لطفاً حدیث «الصَّبْرُ عَلَى الْوَحْدَةِ عَلَامَةُ قُوَّةِ الْعَقْلِ فَمَنْ عَقَلَ عَنِ اللَّهِ اعْتَزَلَ اَهْلَ الدُّنْيَا وَ الرَّاغِبِينَ فِيهَا» را توضیح دهید؟
ج: اهل دنیا مشخص هستند. کسانی که بیست و چهار ساعته دنبال دنیا می روند. اگر انسان بخواهد مقداری از دنبال دنیا رفتن کم کند و به دنبال خدا رفتن را اضافه کند، راهش این است که مقداری از این طرف کم کند. مقداری از ارتباط خودش را، مناسبت های خودش را، کارهای خودش را و مشاغل خودش را با دنیاطلب ها کم کند و به اندازه ی ضرورت اکتفاء کند و باقی آن را برای آن طرف بگذارد.
س: در این حدیث عبارت «عَقَلَ عَنِ اللَّه» یعنی چه؟
ج: از خدا حرف هایی را که زده است، بفهمد. خدا در قرآن چه حرف هایی زده است؟ اگر دنبال آن برود، این طور می شود. دیگر نمی تواند دنبال آن ها برود. اگر حرف هایی را که خدا زده است بفهمد، دیگر زیاد به آن طرف نمی رود و به این طرف می آید.
س: در ادامه ی حدیث آمده: «وَ رَغِبَ فِيمَا عِنْدَ اللَّه».
ج: دنبال حرف هایی که خدا زده است و وعده هایی که داده است، برود. دیگر دنبال پول، پست، مقام و انتخابات نمی دود.
س: در ادامه ی حدیث آمده: «وَ كَانَ اللَّهُ اُنْسَهُ فِي الْوَحْشَةِ».
ج: اگر تنها هم باشد، با خدا حرف می زند و کار می کند. دیگر تنهایی احساس نمی شود.
س: در ادامه ی حدیث آمده: «وَ صَاحِبَهُ فِي الْوَحْدَةِ».
ج: رفیق او است. دیگر با خدا حرف می زند.
س: در ادامه ی حدیث آمده: «وَ غِنَاهُ فِي الْعَيْلَةِ».
ج: عیله یعنی فقر. عیال یعنی وسیله ی فقر. خرج می کند و کم می شود؛ لذا اینکه می گویند: «اهل و عَیال» غلط است. عِیال صحیح است؛ یعنی وسیله ی فقر. پول کم می شود و گاهی هم تمام می شود و انسان به زحمت می افتد. عَیله یعنی فقر. در فقر پول نیست، اما او خودش را با خدا بی نیاز می کند. به خدا ایمان دارد و می داند اگر بناست خدا به او عمر بدهد، می رساند؛ ان شاء الله.
س: در ادامه ی حدیث آمده: «وَ مُعِزَّهُ مِنْ غَيْرِ عَشِيرَةٍ».
ج: سابقاً این طور بوده است. کسانی که عشیره و قبیله ی آن ها مرد زیاد داشت، معروف و قدرتمند بودند و در جنگ ها پیروز می شدند؛ ولی کسی که هیچ کس را نداشت، شکست خورده بود. اما آن که کسی را ندارد، اگر با خدا ارتباط داشته باشد و کس او خدا باشد، او بدون عشیره و قبیله پیروز و موفق است.
س: در ادامه ی حدیث آمده: «إِنَّ الْعَاقِلَ رَضِيَ بِالدُّونِ مِنَ الدُّنْيَا مَعَ الْحِكْمَةِ».
ج: اگر انسان آنچه را خدا گفته فهمیده باشد، به مقدار ضرورت دنیا اکتفا می کند و دیگر دنبال بیشتر نمی گردد؛ اما این را می فهمد که حکمت این را اقتضاء می کند که به دنبال آنچه لازم است، برود و بیشتر از آن را مطالبه نکند. این مصداق حکمت است.
س: در ادامه ی حدیث آمده: «وَ لَمْ يَرْضَ بِالدُّونِ مِنَ الْحِكْمَةِ مَعَ الدُّنْيَا».
ج: او تشخیص می دهد که اگر دنبال کمِ دنیا برود همراه با حکمت، بهتر است از اینکه دنبال زیادِ دنیا برود بدون حکمت؛ چون حکمت با دنبال زیادِ دنیا رفتن، مخالف است.
س: در ادامه ی حدیث آمده: «فَلِذَلِكَ رَبِحَتْ تِجارَتُهُم».
ج: لذا معاملات آن ها پر سود شده است؛ یعنی چه کردند؟ این راه را بر راه دنیا ترجیح دادند و انتخاب کردند؛ لذا استفاده ی آن ها زیاد است؛ ولی استفاده ی دیگران همین چند روز است و همه هم استفاده نمی کنند. آن وقت بعد از آن ضرر می دهند.
📚 آثار بندگی، آیت الله عزیز خوشوقت
🔹 ادامه دارد ...
📱 کانال سبک زندگی #متقین:
@mottagheen
🌺 توصیه های امام صادق (ع) به عبدالله بن جُندَب (شماره 4)
🔸 ویژگی اهل خوف و رجاء؟
✅ ای پسر جُندَب! هر كس فقط بر عمل خودش تكيه كند، هلاك مىشود و هر كس با پشت گرمى به رحمت الهى، گستاخانه و بىپروا #گناه كند، نجات نمی يابد.
پسر جُندَب می گوید: از امام پرسيدم پس چه كسانى اهل نجاتند؟!
فرمود: کسانی كه ميان خوف و رجا هستند. گویى از سر شوق ثواب و هراس از عذاب، دلهاشان در چنگال پرنده شكارى است.
✍️ شرح: اهل خوف و رجاء کسانی هستند که چنان به خدا امیدوارند و چنان از عقاب او می ترسند که #واجبات را انجام می دهند و #گناهان را ترک می کنند.
📖 يا اِبْنَ جُندَب يَهْلِكُ اَلْمُتَّكِلُ عَلَى عَمَلِهِ وَ لاَ يَنْجُو اَلْمُجْتَرِئُ عَلَى اَلذُّنُوبِ اَلْوَاثِقُ بِرَحْمَةِ اَللَّهِ قُلْتُ فَمَنْ يَنْجُو قَالَ اَلَّذِينَ هُمْ بَيْنَ اَلرَّجَاءِ وَ اَلْخَوْفِ كَأَنَّ قُلُوبَهُمْ فِي مِخْلَبِ طَائِرٍ شَوْقاً إِلَى اَلثَّوَابِ وَ خَوْفاً مِنَ اَلْعَذَابِ
📚 تحف العقول , جلد۱ , صفحه۳۰۱ به بعد
📱 کانال سبک زندگی متقین:
@mottagheen
✅ در رفتار، گفتار و عملکردمان کدام قاعده را باید رعایت کنیم؟
🌷 امام خامنه ای:
خودم و همه ى شما برادران و خواهران عزيز را توصيه و دعوت مى كنم به #تقواى الهى. در رفتارمان، در گفتارمان، در عملكردمان، رعايت #تقوا و پرهيزگارى را بكنيم. (20/ 06/ 1388)
✍️ شرح: #تقوا و پرهیزگاری یعنی انجام واجبات و ترک حرامها در زندگی فردی و اجتماعی
پند 166
📱 کانال سبک زندگی متقین:
@mottagheen
✅ بهترین توشه برای سفر آخرت چیست؟
🌺 جواب خدای #متقین:
براى خود توشه بردارید كه در حقيقت، بهترين توشه، #تقواست. اى عاقلان! #باتقوا شوید!
✍️ شرح: #تقوا یعنی انجام #واجبات و ترک #حرامها در امور فردی و اجتماعی
📖 و تَزَوَّدُوا فَإِنَّ خَيْرَ الزَّادِ التَّقْوى وَ اتَّقُونِ يا أُولِي الْأَلْبابِ (بقره، 197)
آیه شماره 37
📱 کانال سبک زندگی #متقین:
@mottagheen
✅ داستان کوتاه (103)
🚫 سیاهی لشکر
مرد نابینایی را که در کربلا در جنگ با امام حسین (ع) شرکت کرده بود، دیدم. پرسیدم چرا نابینا شده اي؟
نابینا گفت: ای عبدالله پسر ریاح! من در روز عاشورا همراه با ده نفر دیگر در سپاه عمر سعد حاضر شدم. ولی نه تیري پرتاب کردم و نه شمشیري زدم و نه نیزه اي انداختم. پس از شهادت حسین بن علی (ع) به منزل خود برگشتم. شب نماز عشاء را خواندم و به خواب رفتم. در عالم خواب، شخصی نزد من آمد و گفت: پیامبر خدا (ص) تو را خواسته است؛ دعوتش را اجابت کن.
گفتم: مرا با پیامبر خدا چه کار؟
او گریبانم را گرفت و کشان کشان خدمت آن حضرت برد. ناگهان پیامبر خدا را دیدم که در بیابانی نشسته و آستین بالا زده و حربه اي در دست دارد و فرشته اي در کنارش و شمشیري از آتش در دست او است. جلو چشمم نه نفر از رفیقان مرا کشت. به هر کدام که شمشیري می زد و در سراسر بدنشان آتش شعله ور می شد. من به محضر پیامبر رسیدم و دو زانو در مقابل آن حضرت نشستم و گفتم:
السلام علیک یا رسول الله!
حضرت جواب سلام مرا نداد و پس از مدتی طولانی سر بلند کرد و فرمود: اي دشمن خدا! احترام مرا از میان بردي و خاندان مرا کشتی و حق مرا مراعات نکردي، و کردي آنچه کردي.
گفتم: یا رسول الله! به خدا سوگند نه شمشیري زدم و نه نیزه اي انداختم و نه تیري رها کردم.
حضرت فرمود: راست می گویی ولی بر سیاهی لشکرشان افزودي. اینک نزدیک بیا!
نزدیک رفتم. ناگهان دیدم طشتی پر از خون در مقابل حضرت است. فرمود: این، خون فرزندم حسین (ع) است.
ایشان کمی از همان خون بر چشم من کشید. ناگهان از خواب بیدار شدم و متوجه شدم نابینا شده ام و از آن وقت تاکنون چیزي نمی بینم.
📚 داستانهای بحارالانوار، ج 6 ، ص 115 با کمی ویرایش
✅ نکته: حمایت، اطاعت یا رأی دادن به سیاستمداران #گناهکار یعنی سیاهی لشکرِ #گناهکاران شدن.
📱 کانال سبک زندگی #متقین:
@mottagheen
✅ پرسش و پاسخ از آیت الله خوشوقت
🌷 عقل و جهل (3)
س: عقلِ باطن چیست؟
ج: خود عقل، باطن است. عقل که بیرون نیست. با چشم که نمی شود آن را دید. قدرتی است که خدا به انسان داده و با آن می تواند بد و خوب و زشت را تشخیص دهد. به این می گویند «عقل». این باطن همه است و ظاهر نیست. مثل چشم نیست که انسان ها صورت را ببینند و ببینند که او عقل هم دارد. چشم، ظاهر است، ولی عقل پشت برنامه های مادی است.
س: اینکه می گویند «پیامبر بیرون» و «پیامبر درون»، آیا بگوییم این ها پیامبر درون داشته اند؟
ج: این ها ادبیات است؛ و الّا پیغمبر در بیرون است. در درون نیست؛ منتهی یک کمک برای پیغمبران در درونتان هست و آن عقل است. حرف هایی را که پیامبران می زنند، عقل تأیید می کند و کمکِ آن هاست. منظور از پیغمبر درون، همان عقلی است که دارند؛ اما اثرش همین است که می بینیم.
س: معناي اِدبار و اِقبال عقل كه در روايت خلقت عقل آمده، چيست؟ در این روایت از امام باقر (ع) نقل شده: «لَمَّا خَلَقَ اللَّهُ الْعَقْلَ اسْتَنْطَقَهُ ثُمَّ قَالَ لَهُ اَقْبِلْ فَاَقْبَلَ ثُمَّ قَالَ لَهُ اَدْبِرْ فَاَدْبَرَ ثُمَّ قَالَ وَ عِزَّتِي وَ جَلَالِي مَا خَلَقْتُ خَلْقاً هُوَ اَحَبُّ إِلَيَّ مِنْكَ وَ لَا اَكْمَلْتُكَ إِلَّا فِيمَنْ اُحِبُّ اَمَا إِنِّي إِيَّاكَ آمُرُ وَ إِيَّاكَ اَنْهَى وَ إِيَّاكَ اُعَاقِبُ وَ إِيَّاكَ اُثِيبُ».
ج: در روایت عقل و جهل این مسأله آمده است. وقتی خدا عقل را خلق کرد، به او فرمود: «بیا!» او هم آمد. فرمود: «برو!» برگشت. خدا این عقل را که جدا از انسان خلق نمی کند؛ آن گونه که انسان نباشد، اما عقل باشد و به او بگوید: «برو و برگرد!» این تمثیل است؛ یعنی جنس عقل این طور است که به حرف خدا گوش می دهد.
این يك امتحان گونه است كه اثر عقل این است. عقل، خوب را مي فهمد که خوب است و بد را هم مي فهمد که بد است. اگر اين نبود، هيچ كس دنبال انبياء نمي رفت و خدا را قبول نمي كرد. عبارت «اَقْبِلْ فَاَقْبَلَ» و «اَدْبِرْ فَاَدْبَرَ» علامت اين است كه عقل، اين طور به حرف خدا گوش مي دهد و مي فهمد که خدا خداست و هر چه بگوید، خوب است و بايد گوش داد. اين نتيجه ی عقل است. لذا آن را به آدم داد و فرمود: «إِيَّاكَ اُعَاقِبُ وَ إِيَّاكَ اُثِيب»: من تو را مي شناسم و همه كاره، تويي. اگر خوب عمل كردي، ثواب مي دهم و اگر بد عمل كردي، عقاب می کنم.
یکی از کارهای عقل این است که خدا را باور می کند و تشخیص می دهد که باید به حرف او گوش داد؛ لذا وقتی خدا این مثال «برو» را گفت، می رود و نمی گوید: «نمی روم». وقتی گفت: «بیا!» می آید و نمی گوید: «نمی آیم». طبیعت عقل این است که خداشناس و گوش به فرمان خداست. لذا فرمود: «اگر من ثواب بدهم، به تو می دهم و اگر عقاب کنم، تو را عقاب می کنم. اگر امر کنم، به تو امر می کنم و اگر نهی کنم، به تو نهی می کنم؛ چون همه کاره تو هستی.» اگر عقل نباشد، نه امر هست، نه نهی و نه ثواب. انسان دیوانه هیچ چیزی ندارد.
منظور این است که همه کاره، عقل است. مطیع فرمان خدا عقل است و ثواب هم روی اطاعت فرمان است. اگر اطاعت نکند، عقاب می شود. غرض این است که جنس عقل این است که مطیع فرمان خداست. اگر به او بگویی «برو»، می رود و اگر بگویی «بیا» می آید. بنابراین این تمثیل است.
س: آیا اين موضوع در عالم علم الهي بوده است؟
ج: نشان است. اظهار نظر است.
س: بعضي گفته اند: «اَقبِل» يعني بالاترين درجه ی كمالش را به او نشان داد و «اَدبِر» یعنی پايين ترين درجه ی دركات جهنم را به او نشان داد؛ آیا این درست است؟
ج: نه؛ خدا فرمود: «اَدبِر» او هم ادبار كرد. اين بد نیست. این اطاعت فرمان است. این حرف، غلط است. هر دوی آن ها خوب است؛ يعني هر چه خدا بگوید، او عمل مي كند. اگر بگوید: «برو كاري را انجام بده» و او انجام بدهد، خوب است. اگر هم بگوید: «انجام نده» و او انجام ندهد، خوب است. عقل اين كاره است. «اَدبِر» آن بد نيست. «اَدبِر» اينجا بد است. آن «اَدبِر» كه اطاعت فرمان است، يعني خاصيت عقل اين است. هر چه خدا بگوید، گوش مي دهد. مي فهمد که خوب است و مي فهمد که بد است.
📚 آثار بندگی، آیت الله عزیز خوشوقت
🔹 ادامه دارد ...
📱 کانال سبک زندگی #متقین:
@mottagheen
🌺 توصیه های امام صادق (ع) به عبدالله بن جُندَب (شماره 5)
🔹 مهمترین دغدغه انسان؟
✅ ای پسر جُندَب! هر كس شب را به روز برساند و غصّه اش چیزی غیر از رهایى از آتش جهنم باشد، امرى بزرگ را كوچك شمرده و در برابر سودى ناچيز از پروردگارش دورى کرده است.
✍️ شرح: تنها راه رهایی از آتش جهنم، انجام #واجبات و ترک #محرمات است.
📖 يا اِبْنَ جُندَب مَنْ أَصْبَحَ مَهْمُوماً لِسِوَى فَكَاكِ رَقَبَتِهِ فَقَدْ هَوَّنَ عَلَيْهِ اَلْجَلِيلَ وَ رَغِبَ مِنْ رَبِّهِ فِي اَلرِّبْحِ اَلْحَقِيرِ
📚 تحف العقول , جلد۱ , صفحه۳۰۱ به بعد
📱 کانال سبک زندگی متقین:
@mottagheen
✅ چرا برخی منحرف می شوند؟ عامل اصلی اش چیست؟ راه علاجش کدام است؟
🌷 امام خامنه ای:
اينى كه مى بينيد يك عده اى در مقابل دشمن منهزم مى شوند، طاقت نمى آورند، نمى توانند ايستادگى كنند، به خاطر آن چيزى است كه قبلًا از اين ها سرزده است؛ باطن خودشان را با #گناه و با خطا خراب كرده اند. لغزشها انسان را فاسد مى كند.
اين فساد، به انحراف در عمل و گاهى به انحراف در عقيده منتهى مى شود. اين هم بمرور پيش مى آيد؛ دفعتاً پيش نمى آيد كه ما فكر كنيم يك نفرى شب مؤمن مى خوابد، صبح منافق از خواب بيدار مى شود؛ نه، بتدريج و ذره ذره پيش مى آيد.
اين، علاجش هم #مراقبت از خود است. مراقبت از خود هم يعنى همين #تقوا. بنابراين علاجش #تقواست. مراقب خودمان باشيم. نزديكان افراد مراقبت كنند؛ زنها از شوهرهايشان، شوهرها از زنهايشان، دوستان نزديك از همديگر؛ «و تواصوا بالحقّ و تواصوا بالصّبر». از يكديگر مراقبت كنيم، براى اينكه دچار نشويم.
مردم مسئولين را موعظه كنند، نصيحت كنند، خيرخواهى كنند، بنويسند براى آن ها، بگويند براى آن ها، پيغام بدهند تا مبادا دچار لغزش بشوند. خطرات لغزش مسئولين هم براى نظام، براى كشور و براى مردم بيشتر است.
انسان گاهى در بعضى از حرفها، در بعضى از اقدامها و تحركات، اين را احساس مى كند؛ نشانه هاى يك چنين انحرافى را انسان مشاهده مى كند. به خدا بايد پناه برد، از خدا بايد كمك خواست. (20/ 06/ 1388)
✍️ شرح: مراقبت و #تقوا یعنی انجام #واجبات و ترک #حرامها در زندگی فردی و اجتماعی
پند 167
📱 کانال سبک زندگی متقین:
@mottagheen
✅ در چه کارهایی به دیگران کمک کنیم؟
🌺 خدای متقین فرموده:
ای مؤمنین! در درستکاری و #تقوا به هم کمک کنید نه در #گناه و دشمنی. اهل #تقوا شوید که خداوند بد مجازات می کند.
✍️ شرح: بهترین نوع تعاون و کمک کردن، کمک به دیگران در انجام #واجبات و ترک #گناهان است. از طرفی کمک به دیگران در انجام #گناهان، حرام است.
📖 تعاوَنُوا عَلَى الْبِرِّ وَ التَّقْوى وَ لا تَعاوَنُوا عَلَى الْإِثْمِ وَ الْعُدْوانِ وَ اتَّقُوا اللَّهَ إِنَّ اللَّهَ شَديدُ الْعِقابِ (مائده، 2)
آیه شماره 38
📱 کانال سبک زندگی متقین:
@mottagheen
داستان کوتاه (104)
🌺 عيسى بن مريم (ع) به يارانش گفت: اگر يكى از شما از كنار برادر دینی خود عبور كند و ببيند قسمتى از لباسش كنار رفته و اندكى از عورتش پيدا شده، آيا تمام لباس را كنار مي زند تا بقيّۀ عورتش هم نمايان شود يا لباس را به جاى اوّل باز می گرداند تا پوشيده شود؟
ياران عیسی (ع) گفتند: عورتش را مىپوشانيم!
عیسی (ع) گفت: هرگز! بلكه شما تمام عورت او را آشكار مىکنيد.
ياران عیسی (ع) دريافتند كه اين مَثلى است كه عیسی (ع) براى آنها زده است. لذا پرسيدند: اى عیسی! موضوع از چه قرار است؟
عیسی (ع) فرمود: شما وقتی از عيب برادر دینی تان آگاه می شوید، آن را مخفی نمی کنيد. (و بین دیگران منتشر می کنید. این مانند آن است که عورت کسی برای شما آشکار شود و شما آن را بیشتر آشکار کنید.)
📚 تحف العقول , جلد۱ , صفحه۳۰۱ به بعد
✍️ شرح: منتشر کردن عیوب مخفی یا #گناه مخفی مؤمنان، #گناه کبیره است.
📱 کانال سبک زندگی #متقین:
@mottagheen
✅ پرسش و پاسخ از آیت الله خوشوقت
🌷 عقل و جهل (4)
س: آیا بعضی از انسان ها عقل بیشتری دارند؟
ج: بله؛ کسی که ساده زندگی می کند، خدا به او قدرتی داده است. نداده؟ همه ی کسانی که زندگی می کنند، قدرت و نیرویی دارند؛ اما کسی که ورزش می کند، قدرتش بیشتر از این است. این آدم معمولی ساده که ورزش نمی کند، می تواند بیست کیلو بار ببرد؛ اما او که ورزش می کند، پانصد کیلو می زند. با اینکه خدا ابتداءًا به هر دو قدرت می دهد؛ اما یکی کار می کند و آن را زیادتر می کند.
عقل هم همین جور است. خدا به تمام عاقل ها عقل می دهد؛ اما هر چه بیشتر آن را به کار بیندازی، قوی تر و پخته تر می شود؛ مثل همان قدرت بدنی. لذا همه یکسان نیستند. بعضی عقلشان تیزتر است و زودتر می فهمند و بعضی دیرتر می فهمند. این برای همین است که او کار کرده و کارش بهتر شده است.
س: فهمیدن محسوسات با چیست؟
ج: یکی از کارهایی که عقل دارد، تشخیص محسوسات است.
س: خدا که محسوس نیست؛ پس عقل چطور تشخیص می دهد؟
ج: آن چیزی که باور می کند خدا هست، همان او است. چشم که نمی فهمد. حواس ظاهری که خدا را نمی فهمند؛ اما این چشم و گوش، آثار مخلوقات خدا را به او می دهد و او می گوید: «این ها خودشان، خودشان را خلق نکرده اند؛ دیگری آن ها را خلق کرده است.» این کار عقل است. به دیگری ایمان می آورد و می گوید: «چون این ها هستند، پس او هم هست. اگر او نبود، این ها هم نبودند.» وقتی این را باور کرد، این را که پیغمبر هم با معجزه از طرف او آمده، باور می کند؛ لذا به حرف خدا گوش می دهد. با اینکه خدا را ندیده، اما باور می کند.
س: ماهیت عقل چه سنخیتی با خدا دارد؟
ج: لازم نیست شما بفهمی ماهیت آن چیست. همین که از آن استفاده کنی، کافی است.
س: شما فرمودید یکی از کارهای او تعقل است؟
ج: فکر کردن است.
س: شما فرمودید انسان با عقل، خدا را می فهمد؟
ج: انسان یعنی عاقل. بدون عقل که نیست. وقتی خدا انسان را خلق کرد و به انسان عقل داد، این عقل این کار را می کند که خدا را قبول می کند و به حرف او هم گوش می دهد و استفاده می کند.
س: منظور از این روایت چیست که خدا فرموده: «به عزّت و جلالم سوگند که تو را به کسی می دهم که بهترین تفقه را بکند»؟
ج: نه این را ندارد. قاطی نکنیم. روایت همین است: «بِكَ اُثِيبُ وَ بِكَ اُعَاقِبُ» و «إِيَّاكَ آمُرُ وَ إِيَّاكَ اَنْهَى». این که شما می گویید، نیست؛ البته کسانی که خیلی خوب هستند، یعنی عقلشان خیلی کامل است که خیلی خوب شده اند، اگر آن ها هم آنجا می رفتند، خراب می شدند. منظور این است. اما خدا عقل را به همه داده است. به شمر هم داده است. همه عاقلند؛ و الّا تکلیف نداشتند. هر کس عقل را بیشتر به کار ببرد و از آن استفاده ی خوب کند، قوی تر می شود و استفاده بالاتر می رود.
📚 آثار بندگی، آیت الله عزیز خوشوقت
🔹 ادامه دارد ...
📱 کانال سبک زندگی #متقین:
@mottagheen