3️⃣ نکته سوم: فواید تفسیر تنزیلی
برادر ارجمند از نبودن فایدهای در تفسیر تنزیلی سخن گفتهاند. بسی جای تعجب است که آن پژوهشگر ارجمند، در چنین مسئله بدیهیای تردید روا داشته است؛ حقیر در کتاب «تفسیر تنزیلی» فصلی را به بیان فواید این سبک اختصاص دادهام، که حد اقل در چهارده حوزه، اعم از حوزه مهندسی فرهنگی و حوزه افزایش و تدقیق برداشتهای تفسیری، با ذکر مثال، فواید این سبک را تشریح کردهام.
کما اینکه در تفسیر ترتیبی تنزیلی شش جلدی منتشر شده از این جانب، با عنوان «همگام با وحی» فوایدی مثل ترسیم فضای نزول بر اساس ارتباط سورهها، تحلیل صحیح روایات فضیلت، و ... بیان شده است.
کافی است تفسیر سوره علق در تفسیر همگام با وحی با سایر تفاسیر غیر تنزیلی مقایسه شده تا فواید این سبک مشخص شود.
همچنین فایده تفسیر تنزیلی در شناخت منظومه مفاهیم اسلامی استخراج شده از قرآن در کتابهای «سیر فرهنگسازی پوشش اسلامی» و «فرایند پاکدامنی در قرآن» نشان داده شده است.
حقیر در قالب چند مقاله علمی پژوهشی با عناوین: بررسی سیر تنزیلی آیات تحدی، ترسیم صورتبندی تطورات گفتمانی قرآن، نقش تفسیر تنزیلی در پیشرفت، روش کشف الگوی مهندسی فرهنگی کشور، تحلیلی بر سیر نزولی آیات الاحکام و ... نمونههای متعددی از فایدهمندی تفسیر تنزیلی را تنقیح کردهام.
آیا برای فایدهمندی بس نیست که مشهور مفسرین در مسئله استخراج سیر حرمت خمر یا ترتیب تحدی، از قرآن، یا تحلیل صحیح ناسخ و منسوخ و ...، از همین روش تنزیلی بهره گرفتهاند؟ آیا روش دیگری برای حل این مسائل سراغ دارید؟
شاطبی چه خوب ضرورت مسئله را درک کرده که تصریح میکند فهم کامل هیچ سورهای بدون توجه به سوره نازل شده پیش از آن میسور نیست.
اینجانب مشتاقانه منتظر دریافت نظرات آن پژوهشگر ارجمند و سایر محققین هستم تا پس از مطالعه آثار حقیر، اگر ابهام یا شبههای باقی مانده باشد، پاسخگو باشم.
@mtamhid
علاقه مندان به مطالعه فواید تفسیر تنزیلی را دعوت می کنم که مقاله ذیل را مطالعه بفرمایند. این مقاله در سال 90 به رشته تحریر در آمده است .
http://hamgambavahy.ir/post/13
رويكردي نو در تفسير بر اساس ترتيب نزول
پدیدآورعبد الکریم بهجت پور
نشریه پژوهشهای قرآنی
شماره نشریه63_62
تاریخ انتشار1390/02/21
چکیده:
نویسنده در این نوشتار پس از اشاره به سبکهای تفسیری، به معرفی روش تفسیر به ترتیب نزول میپردازد در این راستا نخست از روایی و اعتبار آن سخن میگوید و دلایل متعددی برای اثبات مشروعیت آن میآورد سپس به فواید و پیامدهای مثبت این روش در ساحتهای گوناگون میپردازد و در این زمینه به: ۱- کشف روشهای تحول دینی ۲- کشف مراحل فرهنگ شدن مفاهیم دینی ۳- کشف هندسه تحول دینی مخاطبان ۴- فهم رابطه چالشها با پیامهای دین ۵- آشنایی با روند تثبیت قلب پیامبر ۶- تقویت نگاه تربیتی و آموزشی به مقوله تفسیر ۷- کاربردهای روش ترتیب نزول در تفسیر و فهم بهترآیات،به عنوان آثار و پیامدهای مهم شیوه ترتیب نزولی یاد میکند.
کلید واژهها:
سبک تفسیر/ ترتیب نزول/ تحول دینی/ تفسیر نزولی
پیشگفتار
تفسیر تنزیلی (ترتیب نزولی) قرآن یکی از ریشهدارترین سبکهای تفسیر قرآن، همزاد با نزول آیات و سور قرآن بر پیامبر اکرم۹بود.
همین روش در نگارش کاملترین درس گرفته تفسیری از آن حضرت، یعنی مصحف امیرمؤمنان۷ رعایت شد. به دنبال تغییری که در چینش سورهها پدید آمد، تفسیرنگاری مسلمانان تابع ترتیب موجود در مصحف رسمی آنان شد. همچنان که پس از قرنها تفسیر نگاری ترتیبی، نیازهای جدید به منظور کشف نظریهها و دیدگاههای موضوعی قرآن، رویکرد موضوعی را موجّه ساخت، امروزه ضرورت دارد تا به کشف هندسههای تربیتی و آموزشی بپردازیم و تلاش نماییم تا متد و روشهای منظم تغییر دینی در چارچوبهای مستخرج از منبع وحی به دست آید. به نظر راقم این سطور، تفسیر تنزیلی تنها گزینه پیشروی مفسران در پاسخ به این ضرورت است.
آنچه در برابر شماست، گزارش فایدهمندی تفسیر تنزیلی در زمینه کشف روشهاست. افزون بر آن پارهای فواید این رویکرد را در حل پارهای از مجهولات علمی و پردهبرداری از ابهامات عارض شده بر آیات نشان دادهایم و در نهایت برتری و کمال این رویکرد بر تفسیرنگاری ترتیب مصحفی معلوم شده است.
نکته دارای کمال اهمیت آنکه تفسیری تنزیلی به مثابه یک عملیات علمی روشمند، دارای مبانی، اصول و قواعد است که تبیین آنها موجد طراحی یک رشته علمی جدید است.
این مقاله به بررسی فواید تفسیر به ترتیب نزول میپردازد.
ادامه در
http://hamgambavahy.ir/post/13
@mtamhid
فرایند تربیت اخلاقی انسان در قرآن با نگاه به ترتیب نزول سور و آیات
#پایاننامه . دولتی - وزارت علوم، تحقیقات، و فناوری - دانشگاه فردوسی مشهد - دانشکده الهیات و معارف اسلامی شهید مطهری . 1392 . دکترای تخصصی (PhD)
موضوع: هنر و علوم انسانی > معارف اسلامی
استاد راهنما: سیدمحمد مرتضوی | استاد مشاور: ابوالفضل غفاری | پدیدآور: ایوب اکرمی
پژوهش حاضر نگاهی روش شناسانه به موضوع تربیت اخلاقی در قرآن انداخته و با طرح این پرسش که آیا تربیت اخلاقی انسان در قرآن، با فرایند معیَن و به صورت نظاممند ارائه شده یا نه، به پی ریزی بحث پرداخته است. پرسش اصلی این پژوهش آن است که مراحل و فرایند مزبور چگونه و از چه راهی قابل تبیین و تحصیل است؟ برپایه مفروضات این پژوهش، ظرفیت پیش رو برای دستیابی به پاسخ سئوال مزبور، مواجهه ترتیب نزولی با قرآن است. ورود به این نقطه از بحث، مسئله تحقیق را با چند پرسش دیگر روبرو میسازد :1- آیا ترتیب نزول قرآن به گونه اطمینان بخش قابل اثبات است؟ 2- آیا فهم ترتیب نزولی قرآن حجت بوده و روائی دارد؟ 3- بر فرض روائی، آیا در فرایند تربیتی قرآن، مراحل متمایزی از یکدیگر مانند دوره مکی و مدنی، مراحل ابتدائی و مرحله نهائی قابل تفکیک هستند؟ نویسنده چند فرضیه را برای پاسخ به این پرسشها متصور میبیند؟
1- قرآن کریم در حیطه رسالت اصیل خود، یعنی تربیت اخلاقی انسان
ادامه در : http://hamgambavahy.ir/post/172
با ما همراه باشید با اخبار تفسیر تنزیلی
@MTAMHID
هدایت شده از سیر تحول دینی در قرآن کریم (جزوات دوره قرآن و تربیت)
بسم الله الرحمن الرحیم
کتاب انزلناه الیک لتخرج الناس من الظلمات الی النور باذن ربهم الی صراط العزیز الحمید
در این کانال مجموعه مباحث استاد بهجت پور پیرامون سیر تحول دینی در قرآن کریم که در قالب دوره ای در دفتر تبلیغات استان اصفهان برگزار شد، خدمتتان بارگذاری خواهد شد.
لینک کانال: http://eitaa.com/joinchat/75694111C981b96b047
در صورتی که در قم تشریف دارید، جهت تهیه صوت و پی دی اف ها، می توانید شنبه تا چهارشنبه از ساعت 8 تا 14 (البته با هماهنگی قبلی) به آدرس قم، خ زنبیل آباد،خیابان حضرت ابالفضل، کوچه دو، کوچه دانش شش، پلاک 29، زیرزمین مراجعه نمایید.
روابط عمومی موسسه تمهید @mtamhid
هدایت شده از سیر تحول دینی در قرآن کریم (جزوات دوره قرآن و تربیت)
Bahjatpoor_Morsalat_ir.pdf
571.4K
متن نظریه استاد بهجت پور پیرامون مهندسی فرهنگی http://eitaa.com/joinchat/75694111C981b96b047
هدایت شده از موسسه و مرکز تخصصی تفسیر تمهید
هدایت شده از منابع و آثار تولید شده در تفسیر تنزیلی
در این کانال منابع و آثار تولید شده در رابطه با مباحث تفسیر تنزیلی و حتی نقد آن بارگذاری خواهد شد.
امید که خدمتی کوچک به محققین این عرصه باشد
التماس دعا
http://eitaa.com/joinchat/2551119898Ce44d0df9bc .
روابط عمومی موسسه تمهید
جهت دریافت این محتواها به صورت یکجا روزهای شنبه تا چهارشنبه از ساعت 8 تا 14 (البته با هماهنگی قبلی) در موسسه تمهید در خدمت شما فرهیختگان و قرآن پژوهان و قرآن دوستان هستیم.
تلفن موسسه: 02532920244
آیدی روابط عمومی: @mtamhid1
کانال موسسه تمهید: @mtamhid
سایت گروه علمی تفسیر تنزیلی: hamgambavahy.ir
هدایت شده از منابع و آثار تولید شده در تفسیر تنزیلی
کانال آثار و منابع تولیدی در تفسیر تنزیلی
http://eitaa.com/joinchat/2551119898Ce44d0df9bc
هدایت شده از منابع و آثار تولید شده در تفسیر تنزیلی
به زودی ملاحظاتی که بر هر یک از این آثار داریم را با شما به گفتگو می نشینیم، خصوصا در بحث از تاریخگذاری و نیز حل مکی و مدنی بودن برخی سوره های مورد اختلاف شدید، چگونگی رسیدن به جداول ترتیب نزول ، و فواید تفسیر تنزیلی، قواعد تفسیر موضوعی تنزیلی، نقش ترتیب نزول در علوم و ....
کانال آثار و منابع تولیدی در تفسیر تنزیلی
http://eitaa.com/joinchat/2551119898Ce44d0df9bc
هدایت شده از منابع و آثار تولید شده در تفسیر تنزیلی
نیز در این کانال به اطلاع رسانی پایان نامه ها و مقالات در حال تولید خواهیم پرداخت
کانال ما را به اهلش معرفی فرمایید
منتظر نقدهای سازنده شما بر تفسیر تنزیلی هستیم.
این راه در شروع خود است و نیاز به نقد و نظر و تأمل در یافته ها و گسترش بحث دارد.
مدعی نیستم که تا آخر راه را رفته ایم، اما انتظار داریم تا ناقدان عزیز با توجه به آنچه تولید شده است و پس از مطالعه آثار موجود به نقد بپردازند، نه اینکه بدون مراجعه به حاصل کار 15 تا 25 ساله استاد بهجتپور بدون مطالعه منابع به نقد بپردازند.
امید که این کانال به ناقدین این سبک نیز برسد و بتوانیم نظرات این عزیزان را در همین کانال انتقال دهیم.
جمعی از شاگردان استاد بهجتپور که سالیانی از خرمن دانش ایشان در کنار قرآن بهره برده اند.
کانال آثار و منابع تولیدی در تفسیر تنزیلی
http://eitaa.com/joinchat/2551119898Ce44d0df9bc