هدایت شده از استاد عابدینی
Kafi-322.mp3
17.32M
📢 دروس #استاد_عابدینی
◽️ شرح #اصول_کافی
🔸 بابٌ نَادِرٌ فِي حَالِ الْغَيْبَةِ - روایت اول
🔻 جلسه ۳۲۲
🗓 ۲۶ آبان ۱۴۰۰
👈🏻 دسترسی به تمامی جلسات + متن کامل
✅ مرکزتنظیمونشرآثاراستادعابدینی
🌐 TAMHIS.IR | @Abedini
هدایت شده از اطلاعات عمومی مهم
اگر مبتلا به کبد چرب هستیم چه کنیم؟🤔
جای عدس از نخود و غذاهای حاوی آن استفاده نمائید.
از میان تنقلات،پسته و بادام درحد معمول مفید است ولی مصرف گردو به تنهایی نامناسب است و میتواند عارضه را تشدید کند.
⁉️ اطلاعات مهم بیشتر؟ 👇
🆔 @etelaate_omomii
هدایت شده از 🌷خیریّه فاطِمه مَعصُومِه🌷
400-08-28 mohamadi ahamiyat yadgiri ahkam eslami.mp3
2.24M
📖 #زمزم_احکام
🔘 اهمیت یادگیری احکام اسلامی
▫️حجت الاسلام و المسلمین #محمدی
🌸🍃🌻🌻🍃🌸
هدایت شده از 🌷خیریّه فاطِمه مَعصُومِه🌷
6.25M حجم رسانه بالاست
مشاهده در ایتا
🕊🕊 خیرات برای اموات بدون بازرسی !!
#زمزم_احکام
🌸🌻🌻🌻🌻🌻
هدایت شده از شوق پرواز🕊
حاج حسین یکتا:
بچه بسیجی! #بسیجی واقعی اونه که بعد شهادتش قبرش میشه دارالشفا. بسیجی واقعی اونه که آخرش شهید میشه. بسیجی واقعی همیشه مظلومه. بسیجی واقعی کتک میخوره اما جبهه رو ول نمیکنه. بسیجی وسط میدون دفاع از ارزشهاست. بسیجی اگه ساکت بمونه مُرده!
قسمت اول
هفت ویژگی بسیجی از دیدگاه قرآن کریم و حضرت امام خمینی (ره)
عباس داودی
1) اخلاص بسیجی:
بسیجی کسی است که فقط رنگ خدایی را پذیرفته است.
«صبغه الله و من احسن من الله صبغه ـ سوره بقره آیه 138ـ رنگ خدایی بپذیرید، چه رنگی از رنگ خدایی بهتر است؟»
امام صادق (علیه السلام) راجع به آیه فوق میفرمایند: «صبغ المؤمنین بالولایه فی المیثاق ـ خداوند مؤمنین را در زمان میثاق به ولایت رنگآمیزی کرده بود.»
امام خمینی (ره) «فرمودهاند: «آن اخلاص و محبت شما (بسیجیان) و آن ایثار در راه خدا، بالاترین ارزش است برای شما».
2) بسیج شجرهی طیبه است:
«الم ترکیف ضرب الله کلمهً طیبهً کشجره طیبه اصلها ثابت و فرعها فی السماء تؤتی اکلها کلّ حین بِإذن ربها و یضرب الله الامثال للناس لعلهم یتذکرون ـ سوره ابراهیم آیات 24 و 25ـ
آیا ندیدی چگونه خداوند کلمه طیبه را به درخت پاکیزهای تشبیه کرده که ریشهی آن ثابت و شاخهی آن در آسمان است. هر زمان میوهی خود را به اذن پروردگارش میدهد و خداوند برای مردم مثلها میزند شاید متذکر شوند.»
منظور از کلمهی طیبه ممکن است کلمهی توحید باشد، و یا اوامر و فرمانهای الهی و یا ایمان و یا اینکه شخص مؤمن (بسیجی) باشد.
ویژگیهای این درخت پاکیزه که منظور همان مؤمن و بسیجی است:
1/2ـ شجره: موجودی است دارای رشد و نمو، نه بیروح، و نه جامد و بیحرکت، بلکه پویا و رویا و سازندهی دیگران و خویشتن.
2/2ـ طیبه: این درخت پاک است و طیب، از هر نظر (منظرهاش پاکیزه، میوهاش پاکیزه، شکوفه و گلش پاکیزه، حتی نسیم آن ...)
3/2ـ این شجره دارای تشکیلات و نظام حساب شدهای است (ردههای مقاومت بسیج).
4/2ـ اصل و ریشهی آن ثابت و مستحکم است بطوری که طوفانها و تندبادها و مشکلات نمیتوانند آن را از جا بر کنند.
5/2ـ و فرعها فی السماء: شاخههای این شجره در یک محیط پست و محدود نیست بلکه بلندِ آسمان جایگاه آن است، (افق فکر آنها محدود به دنیای کوچک نیست).
6/2ـ کل حین: اما نه در یک فصل یا دو فصل، بلکه در هر فصل، یعنی هر زمان که دست به سوی شاخههایش دراز کنی محروم بر نمیگردی.
7/2ـ باذن ربها: میوه دادن او هم بیحساب نیست، بلکه مشمول قوانین آفرینش است و به اذن پروردگارش میوهی خود را به همگان ارزانی میدارد.
امام خمینی (ره): «بسیج شجرهی طیبه و درخت تناور و پر ثمری است که شکوفههای آن بوی بهار وصل و طراوت یقین و حدیث عشق میدهد.»
3) شجاعت و شهامت بسیجیان:
«و لا تنهوا و لا تحزنوا و انتم الاعلون ان کنتم مؤمنین ـ
غمگین نباشید، اگر بر مسیر ایمان ثابت بمانید، پیروزی نهایی از آن شماست ـ آل عمران آیه 139»
امام خمینی (ره) در این خصوص میفرمایند: «آنچه برای اینجانب غرورانگیز و افتخار آفرین است، روحیهی بزرگ و قلب سرشار از ایمان و اخلاص و روح شهادت طلبی این عزیزان (بسیجیان) که سربازان حقیقی ولیالله الاعظم ارواحنا فداه هستند، میباشد و این است فتح الفتوح».
قسمت دوم
4) بسیجیان همیشه پیروز:
«و ان جندنا لهم الغالبون»
و لشکر ما در تمام صحنهها پیروزند. (صافات آیه 173)
در آیات 47 از سورهی روم، 40 از سورهی حج، 51 از سورهی غافر و 21 از سورهی مجادله نیز نظیر این مطلب آمده است.
و امام خمینی (ره) فرمود: «افتخار بر رزمندگانی که جبهههای نبرد را با مناجات خویش و راز و نیاز با محبوب خود عطرآگین نمودهاند. فخر و عظمت بر جوانان عزیزی که در راهی قدم برداشته و پاسداری از مکتبی میکنند که شکستناپذیر و سر تا پا پیروزی است.»
5) استقامت و پایداری بسیجیان:
«ان الذین قالوا ربنا الله ثم استقاموا، فتتنزّل علیهم الملائکه... ـ کسانی که گفتند پروردگار ما خداوند یگانه است، سپس استقامت کردند. ملائکه بر آنها نازل میشوند و... ـ فصلت آیه 30»
امام علی (علیهالسلام) در خطبهی 176 نهجالبلاغه میفرمایند: «شما گفتید پروردگار ما الله است، اکنون بر سر این سخن پایمردی کنید، در راهی که فرمان داده استقامت کنید و از دایرهی فرمانش خارج نشوید».
امام خمینی (ره): «به شما (بسیجیان) که با مبارزات خویش، روی ابرقدرتها را سیاه کردید، درود میفرستم و در مقابل صبر و استقامتتان خاضع و خاشعم... اگر بند بند استخوانهایمان را جدا سازند، اگر سرمان را بالای دار برند، اگر زنده زنده در شعلههای آتشمان بسوزانند، اگر زن و فرزندان و هستی مان را در جلوی دیدگانمان به اسارت و غارت برند، هرگز امان نامهی کفر و شرک را امضا نمیکنیم».
6) بسیجی تابع ولایت:
«یا ایها الذین آمنوا لا تقدموا بین یدی الله و رسوله
ای کسانی که ایمان آوردهاید چیزی را بر خدا و رسولش مقدم نشمرید و پیشی مگیرید. حجرات آیهی اوّل»
از جمله شأن نزولی که برای این آیه در تفسیر نمونه ج 22 آمده این است که: حضرت پیامبر (صلیاللهعلیهوآله) به هنگام حرکت به سوی «خیبر» میخواست کسی را به جای خود در «مدینه» نصب کند، عمر شخص دیگری را پیشنهاد کرد، آیهی فوق نازل شد و دستور داد بر خدا و پیامبر (صلیاللهعلیهوآله) پیشی مگیرید.
منظور از مقدم نداشتن چیزی در برابر خدا و پیامبر (صلیاللهعلیهوآله)، پیشی نگرفتن بر آنها در کارها و ترک عجله و شتاب در مقابل خدا و حضرت پیامبر (صلیاللهعلیهوآله) است.
در برابر رهبر نباید در هیچ کار و هیچ سخن و برنامهای پیشی گرفت و شتاب و عجله کرد. حتی نباید در مسائل بیش از اندازهی لازم سؤال و گفتگو کرد، باید گذاشت که رهبر خودش به موقع مسائل را مطرح کند.
در تاریخ زندگی حضرت پیامبر (صلیاللهعلیهوآله) موارد زیادی دیده میشود که افرادی بر فرمان او پیشی گرفتند، عقب افتادند و از اطاعت او سرپیچی نمودند و مورد ملامت و سرزنش شدید قرار گرفتند. (فتح مکه، داستان حجهالوداع، تخلف از لشکر اسامه و داستان قلم و دوات و...)
قسمت سوم
7) آگاهی و آمادگی برای جهاد:
«یا ایها الذین آمنوا خذوا حذرکم فانفرو ثبات اوانفروا جمیعاً ـ
ای کسانی که ایمان آوردهاید، آمادگی خود را حفظ کنید و در دستههای متعدد یا به صورت دستهی واحد به سوی دشمن حرکت کنید. ـ نساء آیه 71»
امام خمینی (ره): «امروز روز عاشورای حسینی است، حسینیان آماده باشید، نهراسید که نمیهراسید، کمربندهاتان را محکم کنید. ای آزادگان و احرار بپاخیزید.»
«در هنگام خطر ملتی سر بلند و جاوید است که اکثریت آن آمادگی لازم رزمی را داشته باشند.»
و مقام عظمای ولایت فرمودهاند: «همهی نیروهای مسلح باید هوشیار باشند، اما بسیج احتیاج به هوشیاری مضاعف دارد».
و فرمودند: «بسیجیان سلحشور باید همواره آماده و هوشیار باشند تا در مواقع لزوم به وظیفه دفاع مقدس قیام کنند».
4_5818745177778424614.pdf
746.4K
🔴 #نقد_شریعتی| عنوان مقاله: #بررسی_منابع_کتاب_اسلام_شناسی_دکتر_شريعتی
🔘 آیتالله #شیخ_مرتضی_فرج_پور دامظله
هدایت شده از علی حاتمی
۱ - معنای تلاوت
خواندن قرآن کریم با آرامش و بزرگداشت آن را تلاوت گویند.
۲ - معرفی اجمالی
قال رسول الله (صلیاللهعلیهوآله): اِنَّ البَیتَ اِذا کَثُرَ فیهِ تِلاوَه القُرآنِ کَثُرَ خَیرُهُ وَاتَّسَعَ اَهلُهُ وَاَضاءَ لاَهلِ السَّماءِ کَما تُضیءُ نُجومُ السَّماءِ لاَهلِ الدُّنیا. «رسول اکرم (صلیاللهعلیهوآلهوسلّم) فرمودند: خانهای که در آن قرآن فراوان خوانده شود، خیر آن بسیار گردد و به اهل آن وسعت داده شود و برای آسمانیان بدرخشد چنانکه ستارگان آسمان برای زمینیان میدرخشند.»
بدون شک سبک زندگی دینی، مشخصات و شرایط ویژه خود را دارد. شاید یکی از مواردی که در زندگی ما به عنوان یک مسلمان کمتر بدان توجه میشود تلاوت قرآن، به عنوان کتاب دینی و تعمق در آیات آن است. این در حالی است که خداوند حکیم در این مورد میفرماید: ای مردم، از سوی پروردگارتان موعظه و اندرزی برای شما آمد، قرآنی که مایه شفای بیماری دلها و روانهاست و چیزی که مایه هدایت و راهنمایی و رحمت برای مؤمنان است. ای پیامبر به مردم بگو به فضل پروردگار و به رحمت بیپایان او و این کتاب بزرگ آسمانی که جامع همه نعمتهاست، باید خشنود بشوند، نه به ثروتاندوزی و پست و مقام دنیا و فزونی قوم و قبیله.
۳ - آداب تلاوت قرآن
آداب تلاوت قرآن به ظاهری و باطنی قسمت میشوند.
۱. آداب ظاهری
۲. آداب باطنی
۴ - آداب ظاهری
مهمترین آداب ظاهری تلاوت که در روایات آمده عبارت اند از:
۴.۱ - طهارت و آراستگی
سزاوار است قاری با طهارت و وضو باشد[۳]و مسواک بزند تا دهانش که مَعْبر قرآن است خوشبو شود.لباس او نیز تمیز و مرتّب باشد و در کمال ادب و وقار و آرامش رو به قبله بنشیند؛ مانند شاگردی که در برابر استاد نشسته و بر چیزی تکیه ندهد.
۴.۲ - مکان مناسب
مکان تلاوت باید پاکیزه و مناسب باشد، در هر جا و مکانی ـبه جز اماکنی که قرائت قرآن در آنها سبب توهین به قرآن گرددـ میتوان قرآن تلاوت کرد و از نظر اسلام مانعی ندارد. در میان اماکن دو مکان برای تلاوت قرآن شرافت بیشتری دارد: خانه و مسجد. و خواندن قرآن در مسجد فضیلت بیشتری دارد، این مطلب را از روایاتی که در این زمینه وارد شده است میتوان فهمید.[۷]، گرچه نباید خواندن قرآن در خانه ترک شود، زیرا به گفته رسول خدا (صلیاللهعلیهوآله) تلاوت قرآن در خانه سبب برکت و نورانی شدن آن است.
خصوصاً در فضیلت تلاوت قرآن در منازل تاکید زیادی شده است و برای آن فواید شگفتآوری را ترسیم کردهاند. نکته مهمی که در احادیث قرائت قرآن وجود دارد این است که این احادیث، مسلمانان را به تلاوت قرآن در منازلشان تشویق فراوان میکند.
۴.۲.۱ - فواید آن
خواص و آثار گوناگون برای آن میشمارد. این فواید عبارتند از: اول: خواندن قرآن در منازل سبب اعتلای کلمه حق و نشر حقایق اسلام، و نیز موجب انتشار و کثرت قرآن خواهد بود؛ زیرا وقتی انسان در منزل خود قرآن بخواند همسر و فرزندان وی نیز طبعاً در این عمل از وی پیروی نموده و به خواندن آن تشویق میگردند و در نتیجه به خواندن قرآن گرایش مخصوص به وجود آورده و تعداد قرآنخوانان روزبهروز افزایش پیدا میکند. دوم: قرائت قرآن در منازل و خانهها، تعظیم و پاداش شعائر اسلام است؛ زیرا وقتی از خانههای مسلمانان هر صبح و شام صدای روحنواز قرآن بلند گردد و از هر نقطه شهرهای اسلامی صدای تلاوت آیات الهی به گوش رسد، در اعماق جان و دل شنوندگان اثر خاص و عمیقی میگذارد و ایمان در دلشان بارور و شکوفا میگردد.
۴.۲.۲ - فضیلت تلاوت آن
هدایت شده از علی حاتمی
پیامبر عظیمالشّان اسلام (صلّیاللهعلیهوآله) میفرماید: خانههای خود را با تلاوت قرآن نورانی کنید، و آنها را گورستان نسازید، همانگونه که یهود و نصارا چنین کردند (زیرا فقط در معابد نماز خوانده) و خانههای خویش را از عبادت تهی ساختند. هر خانهای که در آن قرآن زیاد تلاوت شود، خیر و برکت آن افزون می گردد و اهل آن در وسعت قرار میگیرند و آن خانه برای اهل آسمان نور افشانی میکند، آنگونه که ستارگان آسمان برای اهل دنیا، نور میدهند. [] از کلام حضرت چنین استفاده میشود: منازلی که در آنها قرآن خوانده نمیشود مانند گورستان، تاریک و ظلمانی است. کسی که اهل قرآن نیست و با آن انس ندارد دل مُرده است و خانه او گورستان است. بنابراین همه مسلمانان این گفتار پیامبر خدا (صلّیاللهعلیهوآله) را آویزه گوش کنند و خانهها را با ترک تلاوت قرآن تاریک نکنند. بلکه خانهها را با تلاوت آن روشن سازند. خود و خانواده، کوچه و محل زندگی را هم نورانی کنند. حضرت میفرماید: این نورانیت به زمین و زمینیان محدود نمیشود بلکه اهل آسمان هم از نور افشانی چنین خانهای بهره میبرند. همانطور که ستارههای آسمان برای ساکنان زمین چشمگیر است، خانهای که در آن قرآن تلاوت میشود برای اهل آسمانها چشمگیر است و آنها هم از مراکز تلاوت قرآن نور میگیرند.
خانهای که صدای قرآن اهل آن، از کوچک و بزرگ، طنینانداز است، دنیایشان نیز آباد است. خیر و برکت آن زیاد است و رزق و روزی آن خانه فزونی مییابد.
۴.۲.۳ - دلایل فضیلت
۱. دوری از ریا: عبادت در خلوت، بدور از تظاهر و خودنمایی است و معمولاً با اخلاص همراه است. به این جهت کمتر آلوده به ریا میشود. از این رو کسی که ترسی از ریا و وسوسههای شیطانی دارد، بهتر است قرآن را در خلوت و خانه تلاوت کند.
۲. تاثیر در فرزندان: تلاوت قرآن در خانهها در سایر افراد خانواده اثر دارد. پدر و مادری که خواندن قرآن جزو برنامه زندگیشان باشد، فرزندانشان هم به فراگیری و خواندن قرآن علاقهمند میشوند. حتی فراتر از خانه، در همسایگان نیز تاثیر زیادی دارد.
۳. اثر اجتماعی آن: اگر صدای قرآن در همه یا اکثر خانهها طنینانداز شود و صبح و شام صدای روح نواز آن از هر کوی و برزن شنیده شود، در قلب انسانهای مشتاق اثر میگذارد، روح و روانها را منقلب میکند و زمینهساز حضور قرآن در عرصه اجتماعی میشود. آنگاه انسانها به خود آمده، قرآن را برنامه زندگی خود قرار میدهند و کاستیهای خود را با آن برطرف میسازند و قرآن در جامعه تجسم عینی مییابد.
۴.۳ - دعا
از امامان معصوم (علیهمالسلام) دعاهای فراوانی برای شروع و ختم تلاوت رسیده است.[]
۴.۴ - استعاذه و تسمیه
درباره استعاذه و تسمیه خداوند متعال میفرماید: هنگامی که خواستی قرآن بخوانی از شرّ شیطان رانده شده به خداوند، پناه ببر [۱۴]و نیز میفرماید: بخوان به نام پروردگارت که انسان را آفرید. []بسیاری از مفسران مراد از آیه را خواندن قرآن میدانند.[]
به نقل ابن عباس نخستین چیزی که جبرئیل بر پیامبر اکرم (صلیاللهعلیهوآله) نازل کرد این بود: ای محمد! بگو: «أستعیذُ بالسمیع العلیم من الشیطان الرّجیم». سپس فرمود: بگو: «بسم الله الرّحمن الرّحیم». سپس گفت: «اِقرَأ بِاسمِ رَبِّکَ الَّذی خَلَق».[]
از ابوسعید خدری گزارش شده است که پیامبر (صلیاللهعلیهوآله) قبل از قرائت قرآن همواره «أعوذ بالله من الشیطان الرجیم» میفرمودند و این مشهور بین امامیه و جمعی از اهل سنت است.[]
بنا به نقلی امام هفتم (علیهالسلام) هنگام استشهاد به آیهای از قرآن نخست استعاذه میکردند. سپس «بسم الله الرّحمن الرّحیم» میگفتند؛ آن گاه آیه را تلاوت میفرمودند.[][]قُرّاء در گفتن استعاذه پیش از تلاوت اتفاق نظر دارند.[]
قرائت بسمله نیز در آغاز سوره سفارش شده است و چنانچه تلاوت از میان سوره آغاز گردد گفتن بسم الله بسیار نیکو و پسندیده است.[
۴.۵ - صدای زیبا و حزین
از دیگر آداب تلاوت قرآن خواندن آن با صدای بلند و نیکو و حزین و قرائت با لهجه عربی و رعایت ترتیل در آن است.
خواندن قرآن با صدای آهسته از ریا و خودنمایی دور بوده، در برخی روایات به صدقه پنهانی تشبیه شده[ ولی قرائت با صدای بلند بیشتر سفارش شده[ در سیره عملی پیامبر (صلیاللهعلیهوآله) []و امامان معصوم (علیهمالسلام) ]گزارش شده است.
برای تلاوت قرآن با صدای بلند آثاری چون افزایش نشاط، کم شدن کسالت، حضور قلب، ترویج فرهنگ قرآن در جامعه، تأثیر مثبت در تربیت افراد خانواده [و بهرهمندی قاری و مستمع از پاداش بیان شده است.[
۴.۶ - استماع و انصات
هدایت شده از علی حاتمی
این ادب درباره شنوندگان کلام الهی است. خداوند متعالی میفرماید: و چون قرآن خوانده شود بدان گوش فرا دهید و متوجّه و ساکت باشید، تا مشمول رحمت خداوند گردید. []در روایات نیز بر این ادب تأکید شده است.[]
۴.۷ - قرائت از روی مصحف
پیامبر اکرم (صلیاللهعلیهوآله) آن را سختترین حالت برای شیطان دانستهاند.[]امام صادق (علیهالسلام) نیز آن را سبب بهرهمندی چشم و سبک شدن بار گناه پدر و مادر دانسته است، هرچند کافر باشند. []
۴.۸ - مقدار تلاوت قرآن
مقدار تلاوت قرآن در یک شبانه روز با ملاحظه وضع قاری متفاوت است[]؛ برخی آن را در مدّت سه روز ختم میکنند. به فرموده پیامبر اکرم (صلیاللهعلیهوآله) هرکس قرآن را در کمتر از سه روز ختم کند در آن اندیشه عمیق نکرده است.[۴۱]امام صادق (علیهالسلام) در پاسخ این پرسش که آیا قرآن را در یک شب ختم کنم، فرمودند: دوست ندارم در کمتر از یک ماه ختم کنی. قرآن را نباید با شتاب خواند، بلکه باید آن را با ترتیل و تدبّر خواند[]؛ همچنین فرمودند: قرآن پیمان خدا با بندگان خویش است. سزاوار است هر مسلمان در این پیمان بنگرد و هر روز ۵۰ آیه از آن را بخواند.[]
مفسران در مقدار «قرائت آنچه میسّر است» که خداوند در آیه ۲۰ مزمّل []به آن فرمان داده است: «فَاقرَءوا ما تَیَسَّرَ مِنَ القُرءانِ» بر یک رأی نیستند؛ سعید بن جبیر آن را ۵۰، ابن عباس ۱۰۰، سُدّی ۲۰۰ آیه و جُوَیْبِر ثلث قرآن دانسته است.[]امام رضا (علیهالسلام) «ما تَیَسَّرَ» را آن مقدار از قرآن دانستهاند که با خشوع قلب و صفای درون خوانده شود.[]شاید مراد از روایت «اقرءوا القرآن ما ائتلف علیه قلوبکم» []نیز همین باشد. از روایات اسلامی بر میآید که فضیلت تلاوت قرآن در زیاد خواندن آن نیست، بلکه در خوب خواندن و تدبّر و اندیشه در آن است.[]
۵ - آداب باطنی
آداب باطنی تلاوت بدین شرحاند: []
۵.۱ - توجه به عظمت کلام
نخستین ادب باطنی تلاوت، توجه داشتن به عظمت و بلندی کلام خدا و نیز توجّه به لطف و فضل الهی به بندگانش در تنزل دادن آن از عرش جلال خویش تا فهم خلایق است.[]
۵.۲ - تعظیم متکلّم
قاری باید عظمت متکلّم را در دل خویش حاضر بیابد و بداند آنچه میخواند از سنخ کلام بشر نیست و در حدّ رتبه متکلّم به کلام وی توجّه کند. تعظیم کلام در پی تعظیم متکلّم حاصل میشود.[]
۵.۳ - حضور قلب
اهمیت این ادب تا بدان حد است که اهل ذکر و عبادت اگر سورهای را بدون حضور قلب میخواندند آن را تکرار میکردند.[]
حضور قلب با تعظیم متکلّم حاصل میشود و از سوی دیگر همه اسباب حضور قلب و انس دل در قرآن موجود بوده و چنان که در روایات نیز آمده هیچگاه قاری قرآن از قرائت کلام خداوند خسته نمیشود.[]
۵.۴ - تدبّر
خداوند متعالی علت نزول قرآن را تدبر در آیاتش بیان کرده است. []تدبّر اندیشیدن در معانی و مفاهیم قرآن کریم و مرحلهای برتر از حضور قلب است، از اینرو به ترتیل در قرائت قرآن سفارش شده تا زمینههای تدبّر در آن فراهم گردد.[]
به گفته امیرمؤمنان (علیهالسلام) در قرائت بیتدبر خیری نیست.[]
۵.۵ - تفهّم
تفهّم بدین معناست که قاری به تدبر در فهم معنا اکتفا نکند و از هر آیه آنچه سزاوار و شایسته است بفهمد و سعی کند حقیقت معنا بر او روشن شود و مقصود خداوند را از آن دریابد و به عظمت وی بیندیشد و بداند که جز خداوند همه چیز فانی است.[]
۵.۶ - تخلّی
تخلّی، زدودن موانع فهم آیات مانند اصرار بر گناه، کبر و خودپسندی و حب دنیا از دل است تا حجابها و پردههای مانع فهم عمیق اسرار قرآن کریم برطرف شوند.[]
۵.۷ - تخصیص
تخصیص آن است که قاری فرض کند مخاطب همه خطابهای قرآن است و اوامر و نواهی و وعد و وعید قرآن ناظر به اوست و گویی آیات الهی هم اکنون بر قلب او فرو فرستاده شدهاند
۵.۸ - تأثر
دگرگون شدن حال قاری هنگام تلاوت را «تأثر» مینامند. او بر حسب معرفت و مقام خود، هنگام قرائت حالت اندوه و ترس و امیدواری به خود میگیرد و هرچه شناخت وی بیشتر شود ترس و اندوه افزونتری در تلاوت به وی دست میدهد. در روایات آمده است که قرآن با حزن فرود آمده و شایسته است با صدای حزین نیز خوانده شود و نیز آمده است که هیچ بندهای قرآن نخواند مگر آنکه حزن و اندوهش فزونی یابد و شادیش کم گردد، گریهاش بسیار و خندهاش اندک شود.
خضوع و خشوع در برابر جلال و جمال خداوند نتیجه تأثر هنگام خواندن قرآن است و بکاء و تباکی نیز محصول همین ادب باطنی قرائت است.[]
۵.۹ - ترقّی