تفاوت «جالِسْ زیداً أو أخاهُ» با «لا تُجالِسْ زیداً أو أخاهُ» 🎓🆔 @nahvekarbordi معنای «أو» در جمله‌ی امر با نهی تفاوت دارد، بر این اساس در معنای جمله‌ی اول دو احتمال است: 1. کنار یک یا هر دو بنشینی عیبی ندارد. (اگر أو معنای إباحه بدهد) 2. کنار یکی از آن دو بنشین (اگر أو معنای تخییر بدهد) امّا چنانچه «لا»ی ناهیه بر «أو» وارد شود، انجام معطوف و معطوف علیه هر دو ممنوع می‌شود.لذا معنای جمله‌ی دوّم این است که با هیچ یک نشین چه به تنهایی و چه با هم.کانال را با ذکر نشانی بیان کنید. به کانال نحو کاربردی بپیوندید.👇👇👇 🎓🆔 @nahvekarbordi

🏵 کلماتی که همیشه منصوب‌اند به‌عنوان مفعول مطلق برای عامل محذوف 👇 🎓🆔 @nahvekarbordi حَقّاً / قطعاً / سَمعاً طاعه / عجباً / شُکراً هَنِیئاً / یقیناً / بتّه البتّه / سبحانَ / معاذ تبّاً / بُعداً / سَقیاً / رَعیاً حتماً / عُرفاً / جِدّاً / ایضاً مطالب کانال را با ذکر نشانی بیان کنید. به کانال نحو کاربردی بپیوندید.👇👇👇 🎓🆔 @nahvekarbordi

تفاوت «أو» و «إمّا» در «جاءَ زیدٌ أو بکرٌ» و «جاءَ إمّا زیدٌ و إمّا بکرٌ» 🎓🆔 @nahvekarbordi جمله¬ی «جاءَ إمّا زیدٌ و إمّا بکرٌ» در جایی به کار می¬رود که بنای متکلّم از ابتدا بر شکّ است. امّا جمله¬ی «جاءَ زیدٌ أو بکرٌ» را متکلّم وقتی به کار می¬برد که یقین دارد «زید» آمده است، امّا وسط صحبت یک دفعه شک برش می¬دارد که نکند «بکر» آمده باشد، لذا با «أو» سریع حالت شکّ به خود می¬گیرد. به همین خاطر همان طور که مشاهده می¬کنید بر خلاف «إمّا»، «أو» تکرار نشده است. مطالب کانال را با ذکر نشانی بیان کنید. به کانال نحو کاربردی بپیوندید.👇👇👇 🎓🆔 @nahvekarbordi

ترکیب «أشرتُ إلیه أن تفعَل» الف. «أن» مفسّره باشد و مضارع مرفوع باشد: «أشرتُ إلیه أن تفعَلُ» ب. «أن» مصدریه باشد و مضارع منصوب باشد: «أشرتُ إلیه أن تفعَلَ» مطالب کانال را با ذکر نشانی بیان کنید. به کانال نحو کاربردی بپیوندید.👇👇👇 🎓🆔 @nahvekarbordi

«لا» وجوه مختلفی دارد برخی از وجوه مهمّ ذکر می‌‌شود: الف) «لا»ی نفی جنس، مانند: «لا رجلَ فی الدارِ ب) حرف جواب، مانند: «هل أنتَ قادمٌ لزیارتی؟ لا» ج) زائده، مانند: «سافرتُ بلا زادٍ» د) حرف جزم، مانند: «لا تکُن کصاحب الحوتِ» ه) عاطفه، مانند: «أخی قائمٌ لا جالسٌ» و) شبیه به «لیس»، مانند: «لا رجلٌ فی الدارِ» ز) نافیه، مانند: «قُل لا اسئلُکم أجراً» ح) عاطفه، مانند: «جاءَ زیدٌ لا بکرٌ» مطالب کانال را با ذکر نشانی بیان کنید. به کانال نحو کاربردی بپیوندید.👇👇👇 🎓🆔 @nahvekarbordi

تفاوت کاربردی قصر با «إنّما» با «ما» و «إلا» قصر با «إنّما» معمولاً جایی به کار می‌رود که مخاطب در صدد انکار نیست و صحّت مطلب را ردّ نمی‌کند، مانند: <إِنَّما نَحْنُ‏ مُصْلِحُونَ‏> (ما فقط اصلاح كننده‏ايم) و یا در جایی که می‌خواهیم با اشاره و تعریض نکته‌ای را بیان کنیم، به کار می‌رود، مانند: <إِنَّما يَتَذَكَّرُ أُولُوا الْأَلْباب> (‏تنها صاحبان انديشه متذكّر مى‏شوند) امّا قصر با نفی و استثناء در جایی به کار می‌رود که مخاطب مطلبی را انکار می‌کند و یا در آن شکّ دارد، مثلا جمله‌ی «ما ضَربَهُ إلّا زیدٌ» تنها در صورتی به کار می‌رود که مخاطب منکر این است که زننده زید است. لذا چنین جملاتی در حالت طبیعی که انکاری از طرف مخاطب نیست استفاده نمی‌شوند. نمونه‌ای‌ دیگر: بر همین اساس به شخصی که با رفیقش مهربان است و به آداب رفاقت کاملاً آشنا است هیچ گاه گفته نمی‌شود: «ما زیدٌ إلّا أخوک» چرا که مخاطبِ کلام خودش به خوبی از آداب رفاقت و برادری آگاهی دارد و به چنین تأکید سنگینی نیازی ندارد. نمونه‌ای دیگر: فرض کنید شخصی از دور می‌آید و می‌گویی «ما هو إلّا زیدٌ» این عبارت تنها در صورتی گفته می‌شود که همراهانت خیال می‌کنند شخصی که می‌آید جز زید است و اصرار دارند زید بودن وی را انکار کنند مطالب کانال را با ذکر نشانی بیان کنید. به کانال نحو کاربردی بپیوندید.👇👇👇 🎓🆔 @nahvekarbordi

تفاوت «ما أحسَنَ زیداً» و «حسُنَ زیدٌ» 🎓🆔 @nahvekarbordi در «فعُل» یک معنای تحوّل و دگرگونی خوابیده است، به عبارت دیگر «ما أحسَنَ زیداً» تعجّب همان لحظه را بیان می‌کند و به گذشته توجّهی ندارد امّا در «حسُنَ زیدٌ» شخص متعجّب به مراحل شکل گیری حسن زید توجّه دارد. یعنی از نقطه شروع حسن و نیکویی زید را در نظر می‌گیرد تا به جایی که حالت تعجّب به شخص دست می‌دهد. مثال دیگر وقتی گفته شود «ما أکبرَ هذه الکلمة» بزرگ بودن کلمه در الان مورد نظر است امّا وقتی گفته شود: «کبُرَت کلمةً» معنایش این است که این کلمه گفته شد و گفته شد و آنقدر گفته شد تا به مرحله‌ی تعجّب رسید. ما لَهُمْ بِهِ مِنْ عِلْمٍ وَ لا لِآبائِهِمْ كَبُرَتْ كَلِمَةً تَخْرُجُ مِنْ أَفْواهِهِمْ (نه آنها (هرگز) به اين سخن يقين دارند، و نه پدرانشان! سخن بزرگى از دهانشان خارج مى‏شود!( یعنی این کلمه از زبانشان خارج شد و گسترش پیدا کرد و کم کم همه جا را فرا گرفت تا اینکه عده‌ی زیادی را گمراه کرد، لذا از کلمه تعجب می‌کند که چگونه این قدر رشد پیدا کرده و به این مرحله رسیده است. بنابراین صیغه‌ی «ما أفعَلَ» حال را توصیف می‌کند، امّا صیغه‌ی «فعُلَ» تطوّر و مراحل شکل‌گیری و تبدیل را بیان می‌کند. 🎓🆔 @nahvekarbordi تفاوت دیگر این دو در این است که در «فعُل» معنای حدثی فعل همچنان لحاظ می‌شود و به تبعَ «تاء» تأنیث و فاعل می‌پذیرد، بر خلاف «ما أفعلَ» که معنای حدثیش از بین رفته است. لطفا مطالب کانال را با ذکر نشانی بیان کنید. به کانال نحو کاربردی بپیوندید.👇👇👇 🎓🆔 @nahvekarbordi

جمله جواب قسم محلی از اعراب دارد یا ندارد؟ در «علمتُ لَینصُرَنَّ زیدٌ»، «لام» حرف قسم است که بر جواب قسم قرار گرفته است و «علمت» را از عمل تعلیق کرده است. 🎓🆔 @nahvekarbordi یکی از جملاتی که محلّی از اعراب ندارد، جمله‌ی جواب قسم است. از طرف دیگر در اینجا «لینصرَنَّ» را جانشین دو مفعول «علمت» قرار داده و محلاً منصوب می‌کنیم. در جواب می‌توان چنین گفت: جمله‌ی جواب قسم، تا وقتی محلّی از اعراب ندارد که در جمله عاملی نباشد که نیاز به معمول داشته باشد، امّا در صورتی‌که عاملی باشد که به معمول نیاز داشته باشد، معمول آن قرار می‌گیرد. جواب دوم: «علمت» تنها در مضمون جمله‌ی جواب قسم، عمل کرده است و نگاهی به این نداشته است که جمله‌ی مزبور جواب قسم است یا نه، بنابراین جمله‌ی جواب به تنهایی ـ بدون قسم و جمله‌ی قسم ـ جانشین دو مفعول «علمت» شده است. این توجیه بهتر است، چرا که دیگر نیاز به تقدیر ادات قسم و جمله‌ی قسم نداریم. لطفا مطالب کانال را با ذکر نشانی بیان کنید. به کانال نحو کاربردی بپیوندید.👇👇👇 🎓🆔 @nahvekarbordi

تفاوت «أکَلْنا مَعاً» و «أکَلنا جمیعاً» 🎓🆔 @nahvekarbordi تفاوت این دو جمله در این است که «معاً» مفید اجتماع در حالت و زمان فعل است. یعنی: «ما با هم در یک زمان غذا خوردیم» ولی «جمیعاً» به معنای «کلّنا» است، یعنی: «همگی غذا خوردیم» لذا تفاوتی ندارد در یک زمان خورده باشند یا در دو زمان متفاوت. نقش هر دو حال است. به کانال نحو کاربردی بپیوندید.👇👇👇 🎓🆔 @nahvekarbordi

تفاوت کاربردی اعراب نصب و تبعیّت در استثناء «ما حضرَ الطلّابُ إلّا زیدٌ» «ما حضَرَ الطلّابُ إلّا زیداً» 🎓🆔 @nahvekarbordi اعراب مستثنی چنانچه بر اساس تبعیّت و بدل از مستثنی منه باشد، نشان دهنده‌ی این است که مستثنی حتماً جزئی از مستثنی منه است، بر خلاف اعراب نصب. در اعراب نصب این احتمال وجود دارد که مستثنی جزئی از مستثنی منه باشد یا نباشد. لذا وقتی گفته می‌شود: «ما حضرَ الطلّابُ إلّا زیداً» احتمال دارد زید یکی از طلاب باشد یا جزو طلاب نباشد مثلاً دربان و یا نگهبان مدرسه باشد، که در صورت نبودن استثناء ما منقطع است. به همین خاطر است که هر گاه مستثنی از مستثنی منه تبعیّت کند و بدل واقع شود، استثناء حتماً متّصل است، امّا در صورتی‌که اعراب نصب بپذیرد احتمال دارد متّصل باشد یا منقطع. 🎓🆔 @nahvekarbordi 2. گاهی اعراب نصب نشان دهنده‌ی این است که مستثنی از نظر نوع و جنس از مستثنی منه دور است و یا اینکه دور نیست ما با اعراب نصب دادن درصدد دور کردن و کم اهمیّت جلوه دادن مستثنی هستیم. بر خلاف اعراب تبعیت که منظور چسباندن و یکی دانستن مستثنی و مستثنی منه است، بنابراین در عبارت «ما حضَرَ الناجحونَ إلّا زید» منصوب شدن «زید» نشان دهنده‌ی دور کردن یا دور نشان دادن زید از جمع انسان‌‌های موفّق است، امّا اعراب تبعی نشان دهنده‌ی این است که «زید» از دار و دسته‌ی افراد موفّق است. ولی هم اکنون جزء موفّق‌ها نیست. به عبارت دیگر عرب‌ها چنانچه بخواهند مستثنی را به مستثنی منه نزدیک کنند اعراب تبعی می‌دهند و چنانچه بخواهند دور کنند مستثنی را منصوب می‌کنند. پس «ما جائنی الطلّابُ إلّا زیدٌ» وقتی گفته می‌شود که بخواهی زید را جزئی از طلاب بدانی و «زیداً» زمانی گفته می‌شود که بخواهی «زید» را از طلاب خارج کنی. به عبارت دیگر در حالت نصب ممکن است «زید» حقیقتاً اسم و رسم طلّاب را داشته باشد ولی عملکردش مناسب با شأن طلّاب نیست، لذا با منصوب کردن به صورت مجازی او را از طالب بودن خارج می‌کنید. گویا وی با عملکرد ضعیف و خارج از شأن و شئون صنف طلاب هر چند اسمش طالب است ولی حقیقتاً نیست. به کانال نحو کاربردی بپیوندید.👇👇👇 🎓🆔 @nahvekarbordi

🌷تفاوت «قَدِمَ منَ القریةِ رجلٌ» و «قَدِمَ رجلٌ مِنَ القریةِ» ✅تفاوت این دو بر می‌گردد به اینکه متعلّق را چه چیزی حساب کنیم. در جمله‌ی اوّل «مِن القریة» متعلّق به «قدِم» است و بدین معناست که «قدوم» از «قریه» صورت گرفته است یعنی قریه ابتدای آمدن است. «مردی از روستا آمد». امّا در جمله‌ی دوّم علاوه بر معنای اول، احتمال دیگری نیز هست و آن این که «من القریة» متعلّق به محذوف بوده و صفت «رجل» باشد: «قدم رجل کائن من القریة» که در این صورت، ابتدای قدوم می‌تواند از روستا نباشد. «مردی که از روستا بود، آمد» از کجا آمد مشخّص نیست. لطفا مطالب کانال را با ذکر نشانی بیان کنید. به کانال نحو کاربردی بپیوندید.👇👇👇 🎓🆔 @nahvekarbordi

تفاوت «أنا قاتِلُ أبیکَ» و «أنا قاتلٌ أباکَ» اگر دو نفر پیش قاضی بیایند و هر یک، یکی از این جمله‌ها را بگوید و از طرفی قاضی علم داشته باشد که تنها یکی از این دو نفر کشنده‌ی پدرش است، کدام را باید اعدام کند؟ جمله‌ی اول اقرار به قتل است و از کسی صادر شده که قتل را انجام داده است، زیرا زمان اسم فاعل، ماضی است، به همین جهت هم در مفعول عمل نکرده بلکه اضافه شده است. امّا کلام دوّم، اقرار به قتل نیست و از ناحیه‌ی کسی است که قتل را انجام نداده ولی قصدش را دارد، زیرا زمان اسم فاعل آینده یا حال و به همین جهت هم در مفعولش عمل کرده و منصوب کرده است. به کانال نحو کاربردی بپیوندید.👇👇👇 🎓🆔 @nahvekarbordi