الفقه المنسوب للإمام الرضا علیه السلام: إذا کنتَ إماما فَکبِّر واحِدَةً تَجهَرُ فیها، و تُسِرُّ السِّتَّةَ.
الفقه المنسوب للإمام الرضا علیه السلام: هرگاه امام [جماعت] بودى، یک تکبیر را بلند بگو و ششتاى دیگر را آهسته.
بحار الأنوار: ج 88 ص 68.
فصل چهارم: آداب تکبیر گفتن در نماز
الإمام علی علیه السلام: لَمّا نَزَلَت هذِهِ الآیةُ عَلى رَسولِ اللّهِ صلى الله علیه و آله: «إِنَّا أَعْطَیناک الْکوْثَرَ* فَصَلِّ لِرَبِّک وَ انْحَرْ» (الكوثر: 1 و 2.) قالَ النَّبِی صلى الله علیه و آله: یا جَبرَئیلُ ما هذِهِ النَّحیرَةُ الَّتی أمَرَنی بِها رَبّی؟
قالَ: إنَّها لَیسَت بِنَحیرَةٍ، و لکنَّهُ یأمُرُک إذا تَحَرَّمتَ لِلصَّلاةِ أن تَرفَعَ یدَیک إذا کبَّرتَ و إذا رَکعتَ و إذا رَفَعتَ رَأسَک مِنَ الرُّکوعِ؛ فَإِنَّها صَلاتُنا و صَلاةُ المَلائِکة الَّذینِ فِی السَّماواتِ السَّبعِ.
قالَ النَّبِی صلى الله علیه و آله: رَفعُ الأَیدی مِنَ الاستِکانَةِ الَّتی قالَ اللّهُ عز و جل: «فَمَا اسْتَکانُوا لِرَبِّهِمْ وَ ما یتَضَرَّعُونَ» (المؤمنون: 76.).
امام على علیه السلام: چون این آیه بر پیامبر خدا فرود آمد: «ما به تو کوثر دادیم. پس براى پروردگارت، نمازگزار و قربانى کن»، پیامبر صلى الله علیه و آله فرمود: «اى جبرئیل! این قربانى که پروردگارم مرا به آن فرمان داده است، چیست؟».
جبرئیل علیه السلام گفت: آن قربانى نیست؛ بلکه به تو مىفرماید که هرگاه تکبیرة الإحرام نماز را گفتى، هنگامى که تکبیر مىگویى و هنگامى که به رکوع مىروى و هنگامى که سر از رکوع بر مىدارى، دستانت را بالا ببر؛ زیرا این [نحوه] نماز ما و نماز فرشتگانِ آسمانهاى هفتگانه است.
پیامبر صلى الله علیه و آله فرمود: «بالا بردن دستها، نشانه همان فروتنىاى است که خداوند عز و جل فرموده است: «نسبت به پروردگارشان فروتنى نکردند و به زارى در نیامدند»».
مجمع البيان: ج 10 ص 837.
الإمام زین العابدین علیه السلام: مِن دُعائِهِ فِی الاستِعاذَةِ مِنَ المَکارِهِ و سَیئِ الأَخلاقِ و مَذامِّ الأَفعالِ: اللّهُمَّ إنّی أعوذُ بِک مِن ... إلحاحِ الشَّهوَةِ، ... و إیثارِ الباطِلِ عَلَى الحَقِّ، وَ الإِصرارِ عَلَى المَأثَمِ، وَ استِصغارِ المَعصِیةِ، وَ استِکبارِ الطّاعَةِ و مُباهاةِ المُکثِرینَ وَ الإِزراءِ بِالمُقِلِّینَ، و سوءِ الوِلایةِ لِمَن تَحتَ أیدینا، ... أو نَقولَ فِی العِلمِ بِغَیرِ عِلمٍ. و نَعوذُ بِک أن نَنطَوِی عَلى غِشِّ أحَدٍ، و أن نُعجَبَ بِأَعمالِنا، و نُمَدَّ فی آمالِنا.
امام زین العابدین علیه السلام از دعاى ایشان در پناه جستن به خدا از ناخوشایندها و خوىهاى بد و رفتارهاى نکوهیده: بار خدایا! به تو پناه مىبرم از ... پافشارى شهوت، ... و برگزیدن باطل بر حق، و پاى فشردن بر گناه، و خُرد شمردن معصیتها و بزرگ شمردن طاعت، و نازیدن توانگران و خوار داشتن درویشان، و سوء سرپرستى نسبت به کسانى که زیردست ما هستند، ... یا دَم از علمى بزنیم که نمىدانیم. به تو پناه مىبریم از این که در سر، خیال فریب کسى را بپروریم و به کردارهاى خویش، مغرور شویم و به آرزوهاى دور و دراز، گرفتار آییم.
الصحيفة السجّاديّة: ص 45 الدعاء 8.
معناى صلوات بر پيامبر صلى الله عليه و آله
معناى صلوات بر پيامبر صلى الله عليه و آله، اظهار محبّت به پيامبر صلى الله عليه و آله و تعظيم و تكريم ايشان است. از اين رو، آنچه در احاديث در تفسير صلوات بر ايشان آمده است (مانند: رحمت، ستايش، دعا، پاك دانستن پيامبر صلى الله عليه و آله از كاستىها و آفات، و وفا نمودن به پيمان الهى در پذيرفتن نبوّت ايشان) در واقع، مصاديق معناى جامع صلوات بر پيامبر خداست.
رسول اللّه صلى الله عليه و آله: مَن صَلّى عَلَيَّ عِندَ قَبري سَمِعتُهُ، و مَن صَلّى عَلَيَّ نائِيا ابلِغتُهُ.
پيامبر خدا صلى الله عليه و آله: هر كس در كنار قبرم بر من درود بفرستد، آن را مىشنوم و هر كس از دور بر من درود فرستد، درودش به اطّلاع من رسانده مىشود.
بحار الأنوار: ج 100 ص 182.
گزند دشمنان
الإمام الصادق علیه السلام: اتَّخِذ مَسجِدا فی بَیتِک، فَإذا خِفتَ شَیئا، فَالبَس ثَوبَینِ غَلیظَینِ مِن أغلَظِ ثِیابِک، و صَلِّ فیهِما، ثُمَّ اجثُ عَلى رُکبَتَیک فَاصرُخ إلَى اللّهِ، و سَلهُ الجَنَّةَ، و تَعَوَّذ بِاللّهِ مِن شَرِّ الَّذی تَخافُهُ. و إیاک أن یسمَعَ اللّهُ مِنک کلِمَةَ بَغی، و إن أعجَبَتک نَفسَک و عَشیرَتَک.
امام صادق علیه السلام: در خانهات جایى مخصوص نماز در نظر بگیر. پس هرگاه از چیزى بیمناک شدى، دو جامه زبر از زبرترین جامههایت بپوش و با آنها نماز بخوان. سپس زانو بزن و به درگاه خدا زارى کن. از او درخواست بهشت کن و از گزند آنچه مىترسى، به خدا پناه ببر. مبادا که خداوند از تو سخنِ زورى بشنود؛ هر چند خوشایند تو و عشیرهات باشد.
الكافي: ج 3 ص 480.
نادارى
عن أبی سعید الخدری عن رسول اللّه صلى الله علیه و آله: أنَّهُ کانَ یقولُ: اللّهُمَّ إنّی أعوذُ بِک مِنَ الکفرِ وَ الفَقرِ. فَقالَ رَجُلٌ: و یعدِلانِ؟ قالَ: نَعَم.
ابو سعید خُدرى: پیامبر خدا مىفرمود: «بار خدایا! من از کفر و نادارى، به تو پناه مىبرم». مردى گفت: این دو، همسنگاند؟ فرمود: «آرى».
محمدی ری شهری ؛ نهج الذکر ، ج 3 ؛ حدیث 2105.
چیره شدن بدهکارى
عن عبد اللّه بن عمرو: إنَّ رَسولَ اللّهِ صلى الله علیه و آله کانَ یدعو بِهؤُلاءِ الکلِماتِ: اللّهُمَّ إنّی أعوذُ بِک مِن غَلَبَةِ الدَّینِ، و غَلَبَةِ العَدُوِّ، و شَماتَةِ (الشّماتةُ: فرح العدوِّ ببليّةٍ تنزل بمن يعاديه) الأَعداءِ.
عبد اللّه بن عمرو: پیامبر خدا با این کلمات، دعا مىکرد: «بار خدایا! از چیره شدن قرض و چیره شدن دشمن و شماتت دشمنان، به تو پناه مىبرم».
محمدی ری شهری ؛ نهج الذکر ، ج 3 ؛ حدیث 2117.
الإمام زین العابدین علیه السلام مِن دُعائِهِ فِی المَعونَةِ عَلى قَضاءِ الدَّینِ: اللّهُمَّ صَلِّ عَلى مُحَمَّدٍ و آلِهِ، وهَب لِی العافِیةَ مِن دَینٍ تُخلِقُ بِهِ وَجهی، و یحارُ فیهِ ذِهنی، و یتَشَعَّبُ لَهُ فِکری، و یطولُ بِمُمارَسَتِهِ شُغلی.
و أعوذُ بِک یا رَبِّ مِن هَمِّ الدَّینِ و فِکرِهِ، و شُغلِ الدَّینِ و سَهَرِهِ، فَصَلِّ عَلى مُحَمَّدٍ و آلِهِ، و أعِذنی مِنهُ، و أستَجیرُ بِک یا رَبِّ مِن ذِلَّتِهِ فِی الحَیاةِ، و مِن تَبِعَتِهِ بَعدَ الوَفاةِ.
امام زین العابدین علیه السلام از دعاى ایشان در یارى خواستن براى اداى قرض: بار خدایا! بر محمّد و خاندان او درود فرست و مرا از قرضى که به واسطه آن، چهرهام دُژم، خاطرم پریشان، و اندیشهام پراکنده گردد و پیوسته بِدان سرگرم باشم، رهایى بخش.
پروردگارا! به تو پناه مىبرم از اندوه و اضطراب قرض، و دل مشغولى به قرض و بىخوابى کشیدن به خاطر آن. پس بر محمّد و خاندانش درود فرست و مرا از قرض، در پناه خویش بدار. اى پروردگار من! به تو پناه مىبرم از خوارى بدهکارى در زندگى و از عواقب آن پس از مرگ.
الصحيفة السجّاديّة: ص 121 الدعاء 30
این چند چیز
رسول اللّه صلى الله علیه و آله: تَعَوَّذوا بِاللّهِ مِن ثَلاثِ فَواقِرَ: تَعَوَّذوا بِاللّهِ مِن مُجاوَرَةِ جارِ سَوءٍ؛ إن رَأى خَیرا کتَمَهُ و إن رَأى شَرّا أذاعَهُ. و تَعَوَّذوا بِاللّهِ مِن زَوجَةِ سَوءٍ؛ إن دَخَلتَ عَلَیها لَسَنَتک کذا قالَ و إن غِبتَ عَنها خانَتک. و تَعَوّذوا بِاللّهِ مِن إمامِ سَوءٍ؛ إن أحسَنتَ لَم یقبَل، و إن أسَأتَ لَم یغفِر.
پیامبر خدا صلى الله علیه و آله: از سه بلاى کمرشکن، به خدا پناه برید: از همسایگى با همسایه بد، به خدا پناه برید، که اگر خوبى ببیند، مىپوشاند و اگر بدى ببیند، فاش مىگرداند؛ از همسر بد، به خدا پناه برید، که در حضورت با تو بدزبانى مىکند و در غیاب تو، به تو خیانت مىورزد؛ و از پیشواى بد، به خدا پناه برید، که اگر خوبى کنى، نمىپذیرد و اگر بدى کنى، نمىبخشاید.
محمدی ری شهری ؛ نهج الذکر ، ج 3 ؛ حدیث 2127.
رسول اللّه صلى الله علیه و آله لِرَجُلٍ مِنَ الأَنصارِ: ... قُل إذا أصبَحتَ و إذا أمسَیتَ: اللّهُمَّ إنّی أعوذُ بِک مِنَ الهَمِّ وَ الحُزنِ، و أعوذُ بِک مِنَ العَجزِ وَ الکسَلِ، و أعوذُ بِک مِنَ الجُبنِ وَ البُخلِ، و أعوذُ بِک مِن غَلَبَةِ الدَّینِ و قَهرِ الرِّجالِ.
پیامبر خدا صلى الله علیه و آله به مردى از انصار: ... هر صبح و شام بگو: «بار خدایا! از غم و اندوه، به تو پناه مىبرم، و از ناتوانى و سستى به تو پناه مىبرم، و از ترسویى و بخل، به تو پناه مىبرم، و از چیره شدن قرض و غلبه یافتن مردان (اوباش) به تو پناه مىبرم».
محمدی ری شهری ؛ نهج الذکر ، ج 3 ؛ حدیث 2128.
همه بدىها
رسول اللّه صلى الله علیه و آله: اللّهُمَّ إنّی أسأَلُک مِن کلِّ خَیرٍ خَزائِنُهُ بِیدِک، و أعوذُ بِک مِن کلِّ شَرٍّ خَزائِنُهُ بِیدِک.
پیامبر خدا صلى الله علیه و آله: بار خدایا! از هر خوبى که خزانههاى آن در دست توست، از تو درخواست مىکنم و از هر بدى که خزانههایش در دست توست، به تو پناه مىبرم.
محمدی ری شهری ؛ نهج الذکر ، ج 3 ؛ حدیث 2145.
بدفرجامى کارها
رسول اللّه صلى الله علیه و آله: أسأَلُ اللّهَ الإِیمانَ وَ التَّقوى، و أعوذُ بِاللّهِ مِن شَرِّ عاقِبَةِ الامورِ.
پیامبر خدا صلى الله علیه و آله: ایمان و پرهیزگارى از خدا مىطلبم و از بدفرجامى کارها، به خدا پناه مىبرم.
بحار الأنوار: ج 77 ص 114.
رسول اللّه صلى الله علیه و آله: اللّهُمَّ إنّی أعوذُ بِک مِن شَرِّ مَن یمشی عَلى بَطنِهِ، و مِن شَرِّ مَن یمشی عَلى رِجلَینِ، و مِن شَرِّ مَن یمشی عَلى أربَعٍ، و مِن شَرِّ کلِّ ذی شَرٍّ، و مِن شَرِّ کلِّ دابَّةٍ أنتَ آخِذٌ بِناصِیتِها، إنَّ رَبّی عَلى صِراطٍ مُستَقیمٍ.
پیامبر خدا صلى الله علیه و آله: بار خدایا! به تو پناه مىبرم از گزند هر آن موجودى که بر شکم خویش راه مىرود، و از گزند هر آن موجودى که بر دو پا راه مىرود، و از گزند هر آن موجودى که بر چهار پا راه مىرود، و از گزند هر گزندرسانى، و از گزند هر جنبندهاى که پیشانىاش (سرنوشتش) در دست توست. راستى که پروردگار من، بر راهى راست است.
بحار الأنوار: ج 17 ص 405.
ناخشنودى خدا
الإمام علی علیه السلام: إلهی، أعوذُ بِک مِن غَضَبِک، و حُلولِ سَخَطِک.
امام على علیه السلام: معبود من! از خشم تو و دامنگیر شدن ناخشنودىات، به تو پناه مىبرم.
بحار الأنوار: ج 94 ص 97.
بحار الأنوار: رُوِی عَن أمیرِ المُؤمِنینَ علیه السلام أنَّهُ رَأى رَجُلًا یدعو مِن دَفتَرٍ دُعاءً طَویلًا، فَقالَ لَهُ: یا هذَا الرَّجُلُ، إنَّ الَّذی یسمَعُ الکثیرَ هُوَ یجیبُ عَنِ القَلیلِ. فَقالَ الرَّجُلُ: یا مَولای، فَما أصنَعُ؟
قالَ: قُل: الحَمدُ للّهِ عَلى کلِّ نِعمَةٍ، و أسأَلُ اللّهَ مِن کلِّ خَیرٍ، و أعوذُ بِاللّهِ مِن کلِّ شَرٍّ، و أستَغفِرُ اللّهَ مِن کلِّ ذَنبٍ.
بحار الأنوار: روایت شده است که امیر مؤمنان علیه السلام، مردى را دید که از روى نوشتهاى، دعایى طولانى مىخواند. به او فرمود: «اى مرد! آن که زیاد را مىشنود، اندک را هم پاسخ مىدهد». مرد گفت: سَرورم! پس چه کنم؟
فرمود: «بگو:" ستایش، خداى را بر هر نعمتى، و هر خوبى را از خدا مىخواهم و از هر بدى، به خدا پناه مىبرم و از هر گناهى، از خدا آمرزش مىطلبم"».
بحار الأنوار: ج 94 ص 242.
مرگ بد
الإمام الباقر علیه السلام: اللّهُمَّ إنّی أعوذُ بِدِرعِک الحَصینَةِ، و أعوذُ بِجَمعِک، أن تُمیتَنی غَرَقا، أو حَرَقا، أو شَرَقا، أو قَوَدا (القَودُ: القِصاص )، أو صَبرا، أو مَسَمّا، أو تَرَدِّیا فی بِئرٍ، أو أکیلَ السَّبُعِ، أو مَوتَ الفَجأَةِ، أو بِشَیءٍ مِن میتاتِ السَّوءِ، و لکن أمِتنی عَلى فِراشی فی طاعَتِک و طاعَةِ رَسولِک صلى الله علیه و آله، مُصیبا لِلحَقِّ غَیرَ مُخطِئٍ، أو فِی الصَّفِّ الَّذی نَعَتَّهُم فی کتابِک: «کأَنَّهُمْ بُنْیانٌ مَرْصُوصٌ» (الصفّ: 4.).
امام باقر علیه السلام: بار خدایا! به زره استوار تو پناه مىبرم و به جامعیت تو پناه مىبرم از این که مرا با غرق شدن، یا سوختن، یا خفه شدن، یا قصاص، یا کشته شدن در اسارت، یا مسموم شدن (گزیده شدن)، یا افتادن در چاه، یا طعمه درندگان شدن، یا مرگ ناگهانى و یا به هر یک از مردنهاى بد و دل خراش بمیرانى. مرا در بسترم، در حالى که فرمان بردار تو و فرمان بردار پیامبر تو هستم و در راه درست هستم و نه بر خطا، یا در صف آنان که در کتاب خود در وصف آنان فرمودهاى: «گویا ساختمانى استوارند»، بمیران.
بحار الأنوار: ج 86 ص 90
عذاب آتش
رسول اللّه صلى الله علیه و آله: إنَّ اللّهَ یعجَبُ مِن سائِلٍ یسأَلُ غَیرَ الجَنَّةِ، و مِن مُعطٍ یعطی لِغَیرِ اللّهِ، و مِن مُتَعَوِّذٍ یتَعَوَّذُ مِن غَیرِ النّارِ.
پیامبر خدا صلى الله علیه و آله: خداوند از خواهشگرى که جز بهشت را مىخواهد، و از دهندهاى که براى جز خدا دَهِش مىکند، و از پناهجویى که از جز آتش [به خدا] پناه مىجوید، به شگفت مىآید.
محمدی ری شهری ؛ نهج الذکر ، ج 3 ؛ حدیث 2180.
الإمام الصادق علیه السلام : أعاذَنَا اللّهُ مِنَ النّارِ، و مِن عَمَلٍ یقَرِّبُ مِنَ النّارِ.
امام صادق علیه السلام : خداوند، ما را از آتش و از هر کارى که به آتش نزدیک مىگرداند، در پناه خویش قرار دهد!
الكافي: ج 4 ص 147.
فصل پنجم: اوقات پناه بردن به خدا
هنگام خواندن قرآن
«فَإِذا قَرَأْتَ الْقُرْآنَ فَاسْتَعِذْ بِاللَّهِ مِنَ الشَّیطانِ الرَّجِیمِ». (النحل: 98.) «و هرگاه قرآن خواندى، از شیطان راندهشده به خدا پناه ببر».
تفسیر الفخر الرازی: قالَ جَعفَرٌ الصّادِقُ علیه السلام: «إنَّهُ لا بُدَّ قَبلَ القِراءَةِ مِنَ التَّعَوُّذِ، (أعُوَّذ بِاللّهِ مِنَ الشَّیطانِ الرَّجیمِ) و أمّا سائِرُ الطّاعاتِ فَإِنَّهُ لا یتَعَوَّذُ فیها»، وَ الحِکمَةُ فیهِ: أنَّ العَبدَ قَد ینجَسُ لِسانُهُ بِالکذِبِ وَ الغیبَةِ وَ النَّمیمَةِ، فَأَمَرَ اللّهُ تَعالَى العَبدَ بِالتَّعَوُّذِ لِیصیرَ لِسانُهُ طاهِرا، فَیقرَأَ بِلِسانٍ طاهِرٍ کلاما انزِلَ مِن رَبٍّ طَیبٍ طاهِرٍ.
تفسیر الفخر الرازى: امام جعفر صادق علیه السلام فرموده است: «پیش از قرائت [قرآن]، باید به خدا پناه برد؛ (از شیطانِ راندهشده به خدا پناه می برم.) ولى در دیگر عبادات، پناه بردن به خدا لازم نیست». دلیلش هم این است که: بنده با دروغ گفتن و غیبت کردن و سخنچینى، زبانش نجس (آلوده) مىشود. از این رو، خداى متعال بنده را به پناه بردن به او فرمان داده است تا زبانش پاک گردد و گفتارى را که از سوى خداوندى پاک و پاکیزه فرود آمده است، با زبانى پاک قرائت کند.
محمدی ری شهری ؛ نهج الذکر ، ج 3 ؛ حدیث 2194.
الإمام الصادق علیه السلام فی قَولِهِ تَعالى: «یتْلُونَهُ حَقَّ تِلاوَتِهِ» (البقرة: 121.) : إنَّ حَقَّ تِلاوَتِهِ هُوَ الوُقوفُ عِندَ ذِکرِ الجَنَّةِ وَ النّارِ، یسأَلُ فِی الاولى، و یستَعیذُ مِنَ الاخرى.
امام صادق علیه السلام در باره این سخن خداى متعال: «آن راى چنان که حق تلاوت آن است تلاوت مىکنند»: حقّ تلاوت آن (قرآن)، درنگ کردن در هنگام یاد شدن از بهشت و آتش است. در اوّلى (یاد شدن از بهشت)، [آن را] از خدا بخواهد و از دومى (آتش) به او پناه برد.
بحار الأنوار: ج 92 ص 214.
آغاز نماز
الإمام الصادق علیه السلام لِرَجُلٍ: تَعَوَّذ بَعدَ التَّوَجُّهِ مِنَ الشَّیطانِ، تَقولُ: أعوذُ بِاللّهِ السَّمیعِ العَلیمِ مِنَ الشَّیطانِ الرَّجیمِ.
امام صادق علیه السلام به مردى: پس از توجّه (گفتنِ «وَجَّهْتُ وَجْهِی لِلَّذِی فَطَرَ ...»)، از شیطان، به خدا پناه مىبرى و مىگویى: «از شیطانِ راندهشده، به خداى شنواى دانا پناه مىبرم». (سپس سوره حمد را شروع می کنی)
بحار الأنوار: ج 85 ص 48.
قبل از خواب
عن جندب بن عبد اللّه: سافَرنا مَعَ رَسولِ اللّهِ صلى الله علیه و آله سَفَرا فَأَتاهُ قَومٌ فَقالوا: یا رَسولَ اللّهِ، سَهَونا عَنِ الصَّلاةِ فَلَم نُصَلِّ حَتّى طَلَعَتِ الشَّمسُ.
فَقالَ رَسولُ اللّهِ صلى الله علیه و آله: تَوَضَّؤوا و صَلُّوا، ثُمَّ قالَ: إنَّ هذا لَیسَ بِالسَّهوِ إنَّ هذا مِنَ الشَّیطانِ، إذا أخَذَ أحَدُکم مَضجَعَهُ مِنَ اللَّیلِ فَلیقُل: بِاسمِ اللّهِ، أعوذُ بِاللّهِ مِنَ الشَّیطانِ الرَّجیمِ.
جندب بن عبد اللّه: با پیامبر خدا به سفرى رفتیم. عدّهاى نزد ایشان آمدند و گفتند: اى پیامبر خدا! از نماز غافل گشتیم و نماز نخواندیم، تا آن که خورشید طلوع کرد.
پیامبر خدا فرمود: «وضو سازید و نماز بگزارید» و سپس فرمود: «این، از غفلت نیست. این، کار شیطان است. هرگاه یکى از شما شب به بسترش رفت، بگوید:" به نام خدا. از شیطانِ رانده شده، به خدا پناه مىبرم"».
محمدی ری شهری ؛ نهج الذکر ، ج 3 ؛ حدیث 2287.
الإمام الصادق علیه السلام: إذا رَأَى الرَّجُلُ ما یکرَهُ فی مَنامِهِ فَلیتَحَوَّل عَن شِقِّهِ الَّذی کانَ عَلَیهِ نائِما وَ لیقُل: «إِنَّمَا النَّجْوى مِنَ الشَّیطانِ لِیحْزُنَ الَّذِینَ آمَنُوا وَ لَیسَ بِضارِّهِمْ شَیئاً إِلَّا بِإِذْنِ اللَّهِ» (المجادلة: 9.) ثُمَّ لِیقُل: عُذتُ بِما عاذَت بِهِ مَلائِکةُ اللّهِ المُقَرَّبونَ، و أنبِیاؤُهُ المُرسَلونَ، و عِبادُهُ الصّالِحونَ، مِن شَرِّ ما رَأَیتُ، و مِن شَرِّ الشَّیطانِ الرَّجیمِ.
امام صادق علیه السلام: هرگاه مردى خواب بدى دید، از آن سمت بدنش که خوابیده است، به سمت دیگر برگردد و بگوید: «به راستى که نجوا کردن، کار شیطان است تا مؤمنان راى اندوهگین سازد، در حالى که به آنان هیچ گزندى نمىزند، مگر با اجازه خدا» و سپس بگوید: «از گزند خوابى که دیدم و از گزند شیطانِ راندهشده به آن پناه مىبرم که فرشتگان مقرّب خدا و پیامبران فرستاده او و بندگان شایستهاش پناه بردند».
بحار الأنوار: ج 76 ص 219.
استعاذه، در قرآن و حدیث
در قرآن کریم، مادّه «عوذ» هفده بار به صورتهاى گوناگون به کار رفته است. این کتاب آسمانى در چهار آیه با جمله «قُلْ أَعُوذُ»* (مؤمنون: آيه 97 98، فلق: آيه 1، ناس: آيه 1.) و در چهار آیه با جمله «فَاسْتَعِذْ بِاللَّهِ»* (اعراف: آيه 200، نحل: آيه 98، غافر: آيه 56، فصّلت: آيه 36.) بر بهرهگیرى از برکات ذکر «استعاذه» تأکید دارد.
گاه نیز استعاذه، استعانت از برخى از صفات خداوند متعال براى مصونیت از آثار برخى از صفات دیگر اوست، مانند آنچه پیامبر خدا به خداوند متعال مىگوید:
أعوذُ بِرِضاک مِن سَخَطِک، و أعوذُ بِرَحمَتِک مِن نَقِمَتِک، و أعوذُ بِک مِنک. از ناخشنودى تو به خشنودىات پناه مىبرم، از خشم و کینِ تو به مِهرَت پناه مىبرم، و از تو به خودِ تو پناه مىبرم.