eitaa logo
ذکرهای نماز
224 دنبال‌کننده
25 عکس
71 ویدیو
2 فایل
بررسی ترجمه ، آثار و برکات نُه ذکری که در نماز گفته می شود استعاذه ، بسملَه ، تسبیح ، تحمید ، تهلیل ، تکبیر ، حَوقله ، استغفار ، صلوات کانال اصلی @navb110 بانوی باحیا @banoy_ba_haya دعوت به نماز @d_b_namaz سخنرانی‌کوتاه نمازی @sokhanrani_namaz
مشاهده در ایتا
دانلود
24 يا مَنْ‏ ذِكْرُهُ‏ حُلْو ؛ به نام خدایی که یادش شیرین است. سلام عرض می‌کنم خدمت شما معلمان عزیز. جلسه بیست و چهارم که با موضوع «ذکرهای نماز» در خدمت شما هستم. در رابطه با ذکر تسبیح با هم گفتگو می‌کردیم. یکی از اسامی خداوند تبارک و تعالی « سُبُّوح » است ؛ یعنی بسیار پاک و منزه. از پیامبر اکرم پرسیدن « سُبْحَانَ اللَّه‏ » دقیقاً به چه معنا است ایشان فرمودند « تَنْزِيهُ اللّهِ عَنْ كُلِّ سُوء » یعنی من شهادت می‌دهم که خداوند از هر عیب و نقصی پاک و مُبرا است. امیرالمؤمنین علیه السلام فرمودند این ذکر تعظیم و بزرگداشت خداست و وقتی بنده ای چنین شهادتی را برای پاکی خداوند می دهد، همه فرشتگان الهی از درگاه خداوند برای او درخواست صلوات می‌کنند. « فَإِذَا قَالَهَا الْعَبْدُ صَلَّى عَلَيْهِ كُلُّ مَلَك‏ » عبدالله بن سلام یکی از یاران پیامبر است که از ایشان سؤال می‌کند خوردنی و نوشیدنی جبرئیل چیست؟ حضرت فرمودند « طَعَامُهُ التَّسْبِيحُ وَ شَرَابُهُ التَّهْلِيل‏ » خوردنی او ذکر « سُبْحَانَ اللَّه‏ » است و نوشیدنی او ذکر « لا إِلهَ إِلَّا اللَّه‏ » یعنی همان‌طور که ما انسان ها با غذا و آب نیرو می‌گیریم و بدون این‌ها جان از بدنمان خارج می‌شود، جبرئیل علیه السلام هم به واسطه این دو ذکر نیرو و توان می گیرد. ذکر « سُبْحَانَ اللَّه‏ » را مؤمن هم در دنیا می گوید و هم در بهشت. در آنجا پاک و منزه بودن خداوند را با تمام وجودش شهود می‌کند. آقا امام باقر علیه السلام فرمودند : وقتی که مؤمنی در بهشت هوس خوردنی و نوشیدنی یا نعمتی را می‌کند، می‌گوید « سُبْحانَکَ اَللّهُمّ » و با گفتن این ذکر خادمان بهشت آن نعمتی را که در ذهنش آورده اما بر لبش جاری نکرده برای او حاضر می‌کنند. در روایات آمده که حضرت سلیمان علیه السلام با لشکریان زیادش، با یاران و سپاهیانش در حال حرکت بودند. کشاورزی در آن زمین دید پرندگان آسمان بال ها شون رو بهم دادند و برای این لشکریان بزرگ سایه‌بان فراهم کردند. در دلش گذشت که خدایا چه حکومت و سلطنت بزرگی به سلیمان دادی! باد این سخن را بر گوش حضرت سلیمان رساند. ایشان در کنار کشاورز قرار گرفت و یک جمله مهم به او فرمودند. فرمودند : یک ذکر « سُبْحَانَ اللَّه‏ » که خداوند از انسان می پذیرد برتر و بالاتر از هر چه سلطنت است که خداوند به من و پدرم حضرت داوود داده است. « لَتَسبيحَةٌ واحِدَةٌ يَقبَلُهَا اللّهُ تَعالى خَيرٌ مِمّا اوتِيَ آلُ داود » و علتش را هم این طور بیان کردند « لِأَنَّ ثَوابَ التَّسبيحَةِ يَبقى، و مُلكَ سُلَيمانَ يَفنى‏ » بدان که ثواب این تسبیح در نامه اعمال انسان ثبت و ضبط شده و در جهان آخرت که ابدیت هست تا وقتی خدا خدایی می‌کند خداوند به واسطه آن نعمت های فراوانی به انسان می‌دهد. ولی حکومت سلیمان با مرگِ سلیمان از بین می‌رود و نابود می‌شود. بیاییم از این پس وقتی ذکر « سُبْحَانَ اللَّه‏ » را می‌گوییم با این نیت بگوییم که من ذکری را می‌گویم که از تمام سلطنت حضرت سلیمان برتر و بالاتر است.
25 يا مَنْ‏ ذِكْرُهُ‏ حُلْو ؛ به نام خدایی که یادش شیرین است. سلام عرض می‌کنم خدمت شما معلمان عزیز. جلسه بیست پنجم که با موضوع «ذکرهای نماز» در خدمت شما هستم. در رابطه با ذکر شریف تسبیح با هم گفتگو می‌کردیم. آقا امیرالمؤمنین علیه السلام فرمودند : خداوند بین آسمان های بالا را پر کرده از فرشتگان و گروهی از آنها همیشه در حال سجده اند و رکوعی نمی‌بینند. « مِنهُم سُجودٌ لا يَركَعونَ » برخی از آنها همیشه در حال رکوع هستند و قیامی را نمی‌بیند. « وَ رُكوعٌ لا يَنتَصِبونَ » و گروه سوم از آنها همیشه ایستاده اند و این ها به ذکر خدا مشغولند. آنها چه ذکری می‌گویند؟ « وَ مُسَبِّحونَ لا يَسأَمون‏ » مدام می‌گویند « سُبْحَانَ اللَّه‏ » آقا پیامبر اکرم فرمودند « لَاتَضْرِبُوا الدَّوَابَّ عَلى‏ وُجُوهِهَا فَإِنَّهَا تُسَبِّحُ بِحَمْدِ اللَّه‏ » به صورت گاو، گوسفند، شتر، اسب و دیگر چهارپایان نزنید، چون این ها در حال گفتن « سُبْحَانَ اللَّه‏ » و « اَلْحُمْدُ لِلَّه‏ » هستند و موجودی که تسبیح و تحمید خدا را انجام می‌دهد، نباید به صورتش بزنیم. در قرآن کریم آمده است « يُسَبِّحُ لِلَّهِ ما فِي السَّماواتِ وَ ما فِي الْأَرْض‏ » هر چه در آسمانها و زمین است « سُبْحَانَ اللَّه‏ » می‌گویند. و در سوره اسراء آیه ۴۴ آمده است « وَ إِنْ مِنْ شَيْ‏ءٍ إِلاَّ يُسَبِّحُ بِحَمْدِهِ » هیچ یک از مخلوقات خدا را نمی بینید چه حیوانات، چه پرندگان، چه جمادات مگر اینکه « سُبْحَانَ اللَّه‏ » و « اَلْحُمْدُ لِلَّه‏ » می‌گویند و لیکن شما درک نمی کنید. اون گوشی که بتواند این صدا را بشنود شما ندارید. نُطق آب و نطقِ خاک و نطقِ گِل * هست محسوس حواسِ اهل دل جمله ی ذرّات پیدا و نهان * با تو می گویند روزان و شبان ما سمیعیم و بصیریم و هُشیم * با شما نامحرمان ما خامُشیم بنابراین گفتن تسبیح خداوند متعال همرنگ شدن با نظام خلقت است.
26 يا مَنْ‏ ذِكْرُهُ‏ حُلْو ؛ به نام خدایی که یادش شیرین است. سلام عرض می‌کنم خدمت شما معلمان عزیز. جلسه بیست ششم است که با موضوع «ذکرهای نماز» در خدمت شما هستم. در رابطه با ذکر شریف « تسبیح » با هم گفتگو می‌کردیم. در روایات ما آمده وقتی آیه « فَسَبِّحْ بِاسْمِ رَبِّكَ الْعَظِيمِ » نازل شد که نام خدای بزرگت را به پاکی ببر. پیامبر عزیزمان صلّی اللّه علیه و آله برای عمل کردن به این آیه فرمودند در رکوع بگویید « سُبْحانَ رَبِّی العَظِیمِ وَ بِحَمْدِهِ » و وقتی آیه « سَبِّحِ اسْمَ رَبِّكَ الْأَعْلَى » نازل شد که نام خدای برتر و والاتر خود را به پاکی ببر. پیامبر عزیزمان برای عمل کردن به این آیه فرمودند در سجده بگویید « سُبْحانَ رَبِّی الأعْلَی وَ بِحَمْدِهِ » این دو ذکر، ذکرِ مخصوص رکوع و ذکر مخصوص سجده است، هر چند سه بار « سُبْحَانَ اللَّه » ‏ گفتن هم در رکوع و سجده صحیح است. دو تا از تسبیح هایی رو که امامان ما بر آن مداومت داشتن خدمت‌تون عرض می‌کنم. یک. « سُبُّوحٌ قُدُّوسٌ رَبُّنا وَ رَبُّ المَلائِکَةِ وَ الرُّوح » پاک و مقدس است پروردگار ما و پروردگار فرشتگان و روح دو. « سُبحانَ اللّهِ عَدَدَ خَلقِهِ، سُبحانَ اللّهِ رِضا نَفسِهِ، سُبحانَ اللّهِ زِنَةَ عَرشِهِ » پاک و مقدس و منزه است خداوند به تعداد مخلوقاتش، به وزنِ عرشش و پاک و مقدس است خدا به میزانی که خودش راضی شود. خوب است اینها را هم یاد بگیریم در رکوع، در سجده، بعد از نماز اگه خواستیم سجده طولانی داشته باشیم و در سجده های شُکر بعد از نمازمان بگوییم. دو تا فایده تسبیح رو هم با هم دوره کنیم : یک. وقتی کسی مدام از پا کی خدا سخن می‌گوید یکی از آثار و برکاتش این که خداوند او را هم پاک می‌کند از گناهان و از ناپاکی های روحی. آقا امام صادق علیه السلام فرمودند : هر کسی بعد از نماز ۳۰ مرتبه بگوید « سُبْحَانَ اللَّه‏ » هیچ عضوی از بدن او باقی نمی‌ماند مگر این که گناهش ریخته می‌شود. « لَم يَبقَ عَلى بَدَنِهِ شَي‏ءٌ مِنَ الذُّنوبِ إلّا تَناثَرَ » ما هم بعد از نماز مان معمولاً تسبیحات حضرت زهرا که مرضیه را می‌گوییم که بیشتر از ۳۰ مرتبه « سُبْحَانَ اللَّه‏ » است. دو. ذکر تسبیح رفع غم و غصه می‌کند. آقا امام صادق علیه السلام فرمود « عَجبتُ لِمَن إغتَّمَ کَیفَ لا یفزع إلی قَولِهِ » در تعجبم از کسی که غم و غصه او را فرا گرفته است، چرا تسبیح خاص حضرت یونس را نمی گوید « لا إِلَهَ إِلَّا أَنتَ سُبْحَانَکَ إِنِّی کُنتُ مِنَ الظَّالِمِینَ » حضرت یونس علیه السلام در تاریکی شب، در تاریکی شکم ماهی و در تاریکی اعماق دریا قرار گرفت و این ذکر را گفت. قرآن می فرماید : ما او را نجات دادیم. امام صادق فرمودند : کسی که این ذکر زیاد بگوید، خداوند او را از غم و غصه نجات می دهد. چون در قرآن قول داده است که ما مؤمنین را با گفتن این ذکر نجات می دهیم. « نَجَّيْناهُ مِنَ الْغَمِّ وَ كَذلِكَ نُنْجِي الْمُؤْمِنِين » بسیاری از علمای علم اخلاق مثلا علامه قاضی رضوان الله علیه به شاگردانشان توصیه کردند که این ذکر حضرت یونس را در سجده های تان زیاد بگویید زیرا برای ترفیع درجات معنوی بسیار موثر است.
27 يا مَنْ‏ ذِكْرُهُ‏ حُلْو ؛ به نام خدایی که یادش شیرین است. سلام عرض می‌کنم خدمت شما معلمان عزیز. جلسه بیست و هفتم که با موضوع «ذکرهای نماز» در خدمت شما هستم. چهارمین ذکری که از نماز با هم مرور می‌کنیم « تحمید » است. یعنی « اَلْحُمْدُ لِلَّه‏ » تمام ستایش ها و سپاس هایم برای خداست. ما خدا را ستایش می‌کنیم به خاطر کمال و جمالی که دارد، سرچشمه قدرت، ثروت، زیبایی، حیات و هر خوبی هست اگر انسان یک نقاشی زیبا رو ببینه می‌گوید بَه بَه و از نقاش آن تعریف و ستایش می‌کند و خداوند نقاش این عالم هست. آقا امیرالمؤمنین علیه السلام فرمودند « لا يَحمَد حامِدٌ إلّا رَبَّهُ » هیچ ستایشگری چیزی را ستایش نمی‌کند مگر آنکه در حقیقت خدا را دارد ستایش می‌کند، چون سرچشمه همه زیبایی ها و کمالات خداست. و اگر کسی نعمتی را دارد و زیبایی و کمال رو داره آن رو خدا به او داده است. و خدا را سپاس می‌گویم به خاطر نعمت های که داده است. پیامبر اسلام صلّی اللّه علیه و آله فرمودند : هیچ کس نیست در این عالم که ذکر « اَلْحُمْدُ لِلَّه‏ » را بیشتر از خدا دوست داشته باشد. « ما أحَدٌ أحَبُّ إلَيهِ الحَمدُ مِنَ اللّهِ » شکر نعمت های که خدا به ما داده دو نوع است : شکر زبانی و شکر عملی. امام سجاد علیه السلام فرمودند : هر کسی به زبان بگوید « اَلْحُمْدُ لِلَّه‏ » شکر تمام نعمت‌هایی را که خدا بهش داده است - چه کوچک و چه بزرگ - را به جا آورده است. یعنی شکر زبانی را انجام داده است. امام رضا علیه السلام فرمودند : هرگاه خداوند توفیق کار خوبی رو به شما داد از جمله عبادت، زیارت، سخاوت، دستگیری از دیگران بگویید « اَلْحُمْدُ لِلَّه‏ » و شکر عملی نعمت های خدا چیه؟ اینکه آن نعمت‌ را در راه خودش یعنی خداوند تبارک و تعالی استفاده کنیم و حق آن نعمت را به جا بیاوریم. « وَ إن كانَ فيما أنعَمَ عَلَيهِ في مالِهِ حَقٌّ أدّاهُ » یعنی اگر به شما ثروتی داده است، خمسو زکاتش را بدهید، صدقه بدهید و آن مال را در اطاعت خدا مصرف کنید نه در معصیت خدا. پیامبر اکرم فرمودند : برترین انسانها در روز قیامت کسانی هستند که زیاد حمد الهی و به جا می آورند چه با زبانشان و چه با عملشان و پرچم حمدکنندگان در روز قیامت به دست آقا امیرالمؤمنین قرار می‌گیرد. منادی ندا می دهد « أينَ‏ الَّذينَ يَحمَدونَ اللّهَ فِي السَّرّاءِ وَ الضَّرّاءِ؟ » کجا هستند کسانی که در خوشی و ناخوشی، در تلخی و شیرینی های زندگی شان حمد الهی را فراموش نمی کردند و ستایش و سپاس خدا می گفتند؟ گروهی بلند می‌شوند و بدون حساب وارد بهشت می‌شوند. یعنی خداوند فقط حق الناس را با آنها محاسبه می‌کند و از حق الله در می گذرد. در روایات ما هست که آقا امام حسین علیه السلام در شب عاشوراء فرمودند « وَ أَحمَدُهُ‏ عَلَى السَّرّاءِ وَ الضَّرّاءِ » در خوشی های زندگی و در سخت ترین لحظات زندگی که امشب هست حمد الهی را به جا می آورم. ما در طول زندگی هر روز نماز می خوانیم و هر روز می‌گوییم « اَلْحَمْدُ لِلّهِ رَبِّ الْعالَمِين » بعضی از روزهای زندگیمان روزهای شاد است و بعضی از روزها، روزهای ناراحتی ما. اگر ذکر « اَلْحُمْدُ لِلَّه‏ » را با تمام وجود بگوییم ما هم جزو کسانی خواهیم بود که بدون حساب وارد بهشت خواهیم شد ان‌شاءالله.
28 يا مَنْ‏ ذِكْرُهُ‏ حُلْو ؛ به نام خدایی که یادش شیرین است. سلام عرض می‌کنم خدمت شما معلمان عزیز. جلسه بیست و هشتم که با موضوع «ذکرهای نماز» در خدمت شما هستم. درباره ذکر تحمید یعنی « اَلْحُمْدُ لِلَّه‏ » با هم گفتگو می‌کردیم. در سیره پیامبر عزیزمان آمده است که هرگاه خوشی و نعمتی به ایشان می‌رسید می‌فرمودند : « اَلحَمدُ للّهِ عَلی هذِهِ النِّعمَةِ » شکر گوی خدا هستم به خاطر این نعمتی که به من داده است. و هرگاه بلا غم و غصه ای به حضرت می رسید می‌فرمودند : « اَلحَمدُ لِلّهِ عَلی کُلِّ حالٍ » حمد خدا را به جا می آورم در حالی که هستم. پیامبر عزیز مان فرمودند : وقتی خداوند تبارک و تعالی حضرت آدم علیه السلام را خلق کرد و از روح خودش در او دمید، حضرت آدم به محض اینکه زنده شد، عطسه کرد. و خداوند به او الهام کرد که بگو « اَلْحَمْدُ لِلّهِ رَبِّ الْعالَمِين » بنابراین اولین جمله ای که حضرت آدم بر زبان جاری کرد حمد و شکر خدا بود. و به ما هم فرمودند هرگاه عطسه کردید بدانید که عطسه یکی از نعمت های خداست و بعد از آمدن عطسه « اَلْحُمْدُ لِلَّه‏ » بگویید. شخصی به آقا امام صادق علیه السلام عرض کرد : آقا دعایی به من بیاموز که امیدوار باشم که حتماً در درگاه خدا مستجاب می‌شود. حضرت فرمودند : زیاد حمد الهی به جا بیاور و بگو « اَلْحُمْدُ لِلَّه » و هر دعایی خواستی بکن که قطعاً مستجاب خواهد شد. این شخص سؤال پرسید که رابطه بین حمد الهی و اجابت قطعی دعا چیست؟ حضرت فرمودند : کسی که تمام مسلمانان جهان، شب و روز برای اجابت دعا می‌کنند و شفیع می‌شوند نزد خدا، خداوند شفاعت آنها را رد نمی کنه، و دعای این شخص مستجاب می‌کند. « إنَّ جَميعَ مَن فِي الأَرضِ مِنَ المُسلِمينَ يَدعونَ لَيلَهُم و نَهارَهُم أن يَستَجيبَ لِلحامِدينَ » و آن شخص دوباره پرسید : کجا تمام مسلمانان برای اجابت دعای یک فرد، شفیع می‌شوند؟ حضرت فرمودند : در نمازشان چون می گویند « سَمِعَ اللّهُ لِمَن حَمِدَهُ » یعنی خدایا بشنو دعای کسی را که تو را حمد می‌کند. بشنو یعنی بپذیر مانند کسی که دوستش را نصیحت می‌کند و بعد از پایان نصیحتش می‌گوید حرف من را بشنو. یعنی به نصیحت من عمل کن. خدایا دعای حمد کننده را بشنو یعنی حاجت او را برآورده کن. دقت کنید اجابت دعا در روایات ما به یکی از این چهار شیوه آمده است : یا خداوند همان حاجتی را که دارد را به او می‌دهد. و یا آن حاجت به خیر و صلاح نیست، بهتر از آن را به او می‌دهد. یا اگر به خیر و صلاح او نباشد، بلایی از بلاهای دنیا را از او برطرف می‌کند. و یا آن دعا را ذخیره روز قیامتش می‌کند و در عوض در روز قیامت آنچنان او را سرشار از نعمت می‌کند که او آرزو می‌کند که ای کاش هیچ کس از دعا هایش در دنیا برآورده و مستجات نشده بود و همه اش ذخیره روز قیامت او می شد. پس زیاد با توجه بگوییم « اَلْحَمْدُ لِلّهِ رَبِّ الْعالَمِين »
29 يا مَنْ‏ ذِكْرُهُ‏ حُلْو ؛ به نام خدایی که یادش شیرین است. سلام عرض می‌کنم خدمت شما معلمان عزیز. جلسه بیست و نهم که با موضوع «ذکرهای نماز» در خدمت شما هستم. درباره ذکر شریف « تَحمید » با هم گفتگو می‌کردیم. آقا امیرالمؤمنین در تفسیر آیه ۱۰ سوره مبارکه یونس می فرمایند : وقتی بهشتیان نعمتهای خدا را مشاهده می‌کنند و در بهشت آن نعمت ها را دریافت می‌کنند، می‌گویند « اَلْحَمْدُ لِلّهِ رَبِّ الْعالَمِين » یعنی سپاس و ستایشی که مخصوص پروردگار جهانیان است. یعنی این جمله را خوبانِ دنیا در نمازشون و خوبانِ آخرت در بهشت این رو تکرار می‌کنند. پیامبر عزیزمان صلّی اللّه علیه و آله فرمودند : وقتی مؤمنی می‌گوید « اَلْحَمْدُ لِلَّهِ کَمَا هُوَ أَهْلُهُ » فرشتگان نویسنده به خدا عرضه می دارند خدایا ایشان گفت حمد و سپاس مخصوص خداست آنچنان که شایسته اوست و ما نمی‌دانیم که تو چقدر شایسته حمد هستی، این مطلب بر ما پوشیده است. خداوند می فرماید : اشکالی ندارد ؛ شما هم این جمله رو در نامه عمل او بنویسید ؛ پاداشش با من، چون من می دانم که چه مقدار شایسته حمد هستم. خیلی خوب است که این ذکر را در سجده های نماز یا در سجده شُکر داشته باشیم. در طول شبانه روز هم زیاد تکرار کنیم که « اَلْحَمْدُ لِلَّهِ کَمَا هُوَ أَهْلُهُ » آقا امیرالمؤمنین علیه السلام فرمودند « اَللّهُمّ لَک الحَمدُ عَلی ما تَأخُذُ و تُعطي » خدایا ممنونتم بر هر چه به من می‌دهی و هر چه ازم می‌گیری. چون می‌دانم خیرخواه من هستی، اول خیر من را در نظر می‌گیری و بعد نعمتی را می‌دهی یا نعمتی را می‌گیری. امام سجاد علیه السلام هم فرمودند : خدایا من در حال سلامتی و در حال بیماری تو را حمد می‌کنم، شکر تو را به جا می آورم و نمی‌دانم کدام یک از این دو حالت برای آخرت من بهتر است « أيُّ الوَقتَينِ أولى بِالحَمدِ لَک » و در کدام یک از این دو حالت بیشتر باید حمد تو را به جا بیارم. آقا امیرالمؤمنین علیه السلام فرمودند « أحمَدُهُ حَمدا أستَزيدُهُ في نِعمَتِهِ و أستَجيرُ بِهِ مِن نِقمَتِهِ » یعنی حَمدِ زیاد دو تا فایده دارد : یک. کسی که حمد خالصانه زیادی را به جا می آورد خداوند نعمت او را زیاد می‌کند. همان طور که خداوند متعال در قرآن فرمودند : « لَئِنْ شَكَرْتُمْ لَأَزيدَنَّكُمْ » اگر شکر نعمت های من رو به جا بیاوری، نعمت های شما را زیاد می‌کنم. دو. اینکه کسی که حمد خدا را زیاد به جا بیاورد اگر قرار باشد نِقمت و بلایی بر او وارد بشود، به واسطه اینکه « حمدِ » خدا را به جا آورده است خداوند به او پناه می‌دهد و بلا را از او دور می‌کند.
30 يا مَنْ‏ ذِكْرُهُ‏ حُلْو ؛ به نام خدایی که یادش شیرین است. سلام عرض می‌کنم خدمت شما معلمان عزیز. جلسه سی ام است که با موضوع «ذکرهای نماز» خدمت شما هستم. درباره ذکر « تحمید » با هم گفتگو می‌کردیم. ذکر « اَلْحُمْدُ لِلَّه‏ » حال آدم ها رو خوب می‌کند به دو دلیل : یک. بعضی از آدما همیشه به نیمه خالی لیوان توجه می‌کنند و روی نداشته هاشون تمرکز می‌کنند و به همین خاطر حالشون بد هست. ذکر « اَلْحُمْدُ لِلَّه‏ » یعنی به نیمه پر لیوان توجه کن. پیامبر عزیزمان صلّی اللّه علیه و آله فرمودند « إذا رَأَيتُم أهلَ البَلاءِ فَاحمَدُوا اللّهَ » هنگامی که گروهی را دیدید که به بلایی دچار شدند، نعمت سلامتی، امنیت، ثروت، زیبایی و نعمت های دیگر را ندارند و شما دارید، بدون اینکه آنها متوجه باشند، خدا را شکر کنید « اَلْحُمْدُ لِلَّه » ‏ بگویید، یعنی توجه داشته باشید بر روی داشته های خودتان. دو. کسی که زیاد « اَلْحُمْدُ لِلَّه‏ » می‌گوید و در طول روز مدام توجه می‌کند به نعمت های خدا و ازش تشکر می‌کند، روحیه شکرگزاری پیدا می‌کند و از پدر، مادر و معلم به خاطر نعمت هایی که دادند تشکر می‌کند. اگر پدری به فرزندش غذا، لباس، پول تو جیبی و... داد فرزند نمی گوید که من رو به دنیا آوردی پس این ها وظیفه تون هست و باید خرجم کنید!! می‌گوید : لطف شماست. اگر کارمندی کار من را در اداره راه انداخت بهش نمی‌گویم که وظیفه ات هست‼️ اینجا نشستی حقوق می‌گیری تا کار من راه بندازی ‼️ بهش میگم زحمت کشیدی کار من را راه انداختی و ازش تشکر می‌کنم. و این تشکر کردن های زیاد در جامعه، سبب می‌شود دل ها به هم نزدیک شود. خداوند آن قدر روحیه تشکر را دوست دارد که پیامبر عزیزمان فرمودند : اگر مؤمنی بخورد و بیاشامد و اهل تشکر از خدا باشد خداوند پاداشی به او می دهد، بیشتر از پاداشی که به روزه داری می‌دهد که نه می‌خورد و نه می آشامد و اهل تشکر هم نیست. « إنَّ المُؤمِنَ لَيَشبَعُ مِنَ الطَّعامِ وَ الشَّرابِ فَيَحمَدُ اللّهَ؛ فَيُعطيهِ اللّهُ مِنَ الأَجرِ ما لا يُعطِي الصّائِم » خداوند دوست دارد که روحیه شکرگزاری بین افراد جامعه تقویت شود.
31 يا مَنْ‏ ذِكْرُهُ‏ حُلْو ؛ به نام خدایی که یادش شیرین است. سلام عرض می‌کنم خدمت شما معلمان عزیز. جلسه سی و یکم است که با موضوع «ذکرهای نماز» در خدمت شما هستم. پنجمین ذکری که از نماز را با هم مرور می‌کنیم « تَهلیل » است ؛ یعنی « لا إِلهَ إِلَّا اللَّه‏ » چهار تا از ویژگی های این ذکر رو می‌خواهیم باهم دوره کنیم. یک. پیامبر عزیزمان صلّی اللّه علیه و آله فرمودند : هیچ ذکری نیست که برتر از « لا إِلهَ إِلَّا اللَّه‏ » باشد. امام صادق علیه‌السلام فرمودند « سَيِّدُ کلامِ الأَوَّلينَ وَ الآخِرينَ لا إلهَ إلَا اللّهُ » سید و سرور همه ذکرها این ذکر است. در ذکرهای داخل نماز هم کدام ذکر از همه مهمتره ؟ بله. ذکر « لا إِلهَ إِلَّا اللَّه‏ » دو و سه. پیامبر اسلام صلّی اللّه علیه و آله فرمودند : تمام پیامبران الهی و فرشتگان مقرب خدا و بندگان صالح خدا، ذکری را نگفتند که دوست داشتنی تر و سنگین تر باشد، در میزان اعمال، نزد خدا، به جز لا إِلهَ إِلَّا اللَّه‏. « کلِمَةً أحَبَّ إلَی اللّهِ و لا أثقَلَ فِي الميزانِ مِن : لا إلهَ إلَا اللّهُ » چهار. شخصی پیامبر عزیزمان پرسیدند قیمت بهشت چیست؟ حضرت فرمودند : ذکر « لا إِلهَ إِلَّا اللَّه‏ » اگر خالصانه باشد. پرسید چگونه خالصانه این ذکر را بگویم؟ فرمودند : به دستوراتی که من از طرف خدا آوردم عمل کنید، که یکی از مهم‌ترین دستورات این است که اهل بیت من را دوست داشته باشید. در روایات آمده : اگر کسی ذکر « لا إِلهَ إِلَّا اللَّه‏ » را صادقانه بگوید، راست بگوید این ذکر به سمت خدا بالا برده می‌شود. « إِلَيْهِ يَصْعَدُ الْکلِمُ الطَّيِّبُ » و اگر به دروغ گفته باشد این ذکر به او برگردانده می‌شود و خداوند می فرماید : این ذکر باشد برای خودت. شرط راست یا دروغ بودن آن چیست و چگونه متوجه میشیم که این ذکر را صادقانه گفتیم یا به دروغ گفتیم؟ فرمودند : اگر بین دین و دنیا قرار گرفتید و دین را انتخاب کردید، صادقانه گفتید و اگر دنیا را انتخاب کردید، و وقتی به دینت ضربه وارد شد عین خیالت نبود، در این صورت به دروغ گفتید. « إذا لَم يُبالوا ما يَنقُصُ مِن دينِهِم » پس چهار تا ویژگی مهم از ذکر « لا إِلهَ إِلَّا اللَّه » ‏ این است که : .1 برترین ذکر است. 2. سیدِ اذکار است. 3. دوست‌داشتنی‌ترین ذکر نزد خداست. 4. بیش از هر ذکر دیگری میزان اعمال را سنگین می‌کند و قیمت بهشت است. در سیره امام سجاد زین العابدین آمده است که راه می رفت، غذا می‌خورد، با مردم حشر و نشر و گفتگو داشت و در لابلای کارهایی که می کرد مُدام می‌فرمودند « لا إِلهَ إِلَّا اللَّه‏ »
32 يا مَنْ‏ ذِكْرُهُ‏ حُلْو ؛ به نام خدایی که یادش شیرین است. سلام عرض می‌کنم خدمت شما معلمان عزیز. جلسه سی و دوم که با موضوع «ذکرهای نماز» در خدمت شما هستم. در جلسه قبل چهار تا از فواید ذکر « تَهلیل » رو با هم دوره کردیم. پنج. یکی از رسم های خوب ما مسلمان ها اینکه تو تشییع جنازه بلند می گیم : « لا إِلهَ إِلَّا اللَّه‏ » پیامبر اعظم صلّی اللّه علیه و آله فرمودند : این ذکر رابه اموات خودتون تلقین کنید، چون سبب ریزش گناهان آنها می‌شود. از حضرت سؤال پرسیدن که خُب اگر زمانی که زنده هستند این ذکر را بگویند چه فایده ای دارد؟ حضرت فرمودند « ذاک أهدَمُ و أهدَمُ و أهدَمُ » بسیار بیشتر گناهشان ریخته می‌شود. آقا امیرالمؤمنین وارد قبرستان شدند و به اهل قبور سلام می دادند و فرمودند هرگز کسی این‌گونه به اهل قبور سلام بدهد، خدا گناه ۵۰ سال او را می آمرزد. یعنی گناه حق الله او را می بخشد، به شرط که توبه کند و قصد نداشته باشد دوباره آن گناه را انجام بدهد. از حضرت پرسیدند : اگر کسی به اندازه ۵۰ سال گناه نداشته باشد خدا چه می‌کند؟ فرمودند : خدا از گناه پدرش، مادرش، برادرانش، نزدیکانش و از گناه مسلمان های دیگر می‌بخشد. اون مسلمان هایی که با انسان بیشتر در ارتباط بودند، در اولویت هستند. محور این سلام ذکر شریف « لا إِلهَ إِلَّا اللَّه‏ » است. « السَّلامُ عَلی أهلِ لا إلهَ إلَا اللّهُ، مِن أهلِ لا إلهَ إلَا اللّهُ، يا أهلَ لا إلهَ إلَا اللّهُ... » بنده پیشنهاد می‌کنم حتماً این را حفظ کنیم. در ورودی قبرستان ها همین سلام نوشته شده حتماً این سلام رو به اهل قبور بگوییم. پس پنجمین فایده این ذکر ریزش گناهان است. شش. پیامبر اسلام صلّی اللّه علیه و آله فرمودند : لَيسَ شَي‏ءٌ أقطَعَ لِظَهرِ إبليسَ مِن قَولِ « لا إلهَ إلَا اللّهُ » هیچ چیز برای شیطان کمرشکن تر نیست از ذکر شریف « لا إِلهَ إِلَّا اللَّه‏ » پس ما که می‌خواهیم با شیطان مبارزه بکنیم خوبه همیشه این ذکر بر زبانمان باشد تا در مبارزه با شیطان بتوانیم او را به زمین بزنیم. این ذکر در سجده سفارش زیادی شده است مثلِ سجده واجب قرآن. آقا زین العابدین علیه السلام زیاد این ذکر را در سجده بیان می‌فرمودند : روایت شده که از حضرت یک بار سر به سجده گذاشتند و هزار بار فرمودند : « لا إلهَ إلَا اللّهُ حَقّاً حَقّاً، لا إلهَ إلَا اللّهُ إيماناً و تَصديقاً، لا إلهَ إلَا اللّهُ عُبودِيَّةً و رِقّاً » لا إِلهَ إِلَّا اللَّه‏ را می‌گویم از روی حقیقت، از روی بندگی، از روی ایمان و راستگویی. و به ما هم سفارش کردند این ذکر را زیاد داشته باشیم ؛ مخصوصاً در سجده هامون.
33 يا مَنْ‏ ذِكْرُهُ‏ حُلْو ؛ به نام خدایی که یادش شیرین است. سلام عرض می‌کنم خدمت شما معلمان عزیز. جلسه سی و سوم که با موضوع «ذکرهای نماز» در خدمت شما هستم. در رابطه با ذکر شریف « تَهلیل » با هم صحبت می‌کردیم. معنای دقیق ذکر « لا إِلهَ إِلَّا اللَّه‏ » چیه؟ در سوره مبارکه یس آیه ۶۰ آمده است « أَلَمْ أَعْهَدْ إِلَيْكُمْ يَا بَنِي آدَمَ أَن لَّا تَعْبُدُوا الشَّيْطَانَ إِنَّهُ لَكُمْ عَدُوٌّ مُّبِينٌ » ﺍی ﻓﺮﺯﻧﺪﺍﻥ ﺁﺩم ! ﺁﻳﺎ ﺑﻪ ﺷﻤﺎ ﺳﻔﺎﺭﺵ ﻧﻜﺮﺩم ﻛﻪ ﺷﻴﻄﺎﻥ ﺭﺍ نپرﺳﺘﻴﺪ ﻛﻪ ﺍﻭ بی ﺗﺮﺩﻳﺪ ﺩﺷﻤﻦ ﺁﺷﻜﺎﺭی ﺑﺮﺍی ﺷﻤﺎﺳﺖ ؟ یعنی گروهی از مردم عبد شیطان می‌شوند و به دستورات او می‌گویند چشم. در سوره جاثیه آیه ۲۳ آمده است « أَفَرَأَيْتَ مَنِ اتَّخَذَ إِلَهَهُ هَوَاهُ.... » ﭘﺲ ﺁﻳﺎ کسی ﻛﻪ ﻣﻌﺒﻮﺩﺵ ﺭﺍ ﻫﻮﺍی ﻧﻔﺴﺶ ﻗﺮﺍﺭ ﺩﺍﺩﻩ ﺩﻳﺪی یعنی برخی از مردم هوای نفسشان را می پرستند. وقتی به آنها می گویید چرا این کار را کردی؟ می گویند : دلم می‌خواهد و می‌شوند عبد هوای نفس شان. در سوره مبارکه زمر آیه ۱۷ آمده است « وَالَّذِينَ اجْتَنَبُوا الطَّاغُوتَ أَن يَعْبُدُوهَا... » ﻭ ﻛﺴﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﺍﺯ ﭘﺮﺳﺘﻴﺪﻥ ﻃﺎﻏﻮﺕ [ ﻳﻌﻨﻲ ﺑﺖ ﻫﺎ، ﺍﺭﺑﺎﺑﺎﻥ ﻛﻔﺮ ﻭ ﺷﻴﻄﺎﻥ ﻫﺎﻱ ﺳﺮﻛﺶ ] ﺩﻭﺭی ﻛﺮﺩﻧﺪ ﻭ ﺑﻪ ﺳﻮی ﺧﺪﺍ ﺑﺎﺯﮔﺸﺘﻨﺪ.... برخی از مردم برده و بنده‌ی طاغوت ها، نمرود ها و فرعون ها می‌شوند. چشم گوی آنها می‌شوند و هر چه آنها می گویند اینها می‌گویند چشم. « لا إله » یعنی هیچ معبودی برای من وجود ندارد؛ نه شیاطین، نه هوای نفس و نه طاغوت ها « إلا الله » یعنی مگر « الله » یعنی همان موجودی که سرچشمه همه کمالات و خوبی هاست و هیچ عیب و نقصی ندارد. یعنی اینکه من فقط به الله میگم چشم. در نماز هم می خوانیم « إيّاك‌َ نَعبُدُ » خدایا من فقط عبادت تو را می‌کنم. چون آن سه تا گروه دیگر لیاقت پرستیدن و اطاعت کردن را ندارند برخی‌ها تو این دنیا معشوقشان ثروت، قدرت، شهرت، شهوت، همسر و... هست ؛ یعنی تمام هم و غمّ شان این است که به این ها برسند « لا إِلهَ إِلَّا اللَّه » ‏ یعنی معشوق من الله است و تمام تلاشم این است که به الله برسم. یعنی به منبع همه کمالات و سرچشمه همه خوبی ها برسم. به بی نهایت لذت، قدرت، ثروت و به بی نهایت خوبی‌ها برسم.
34 يا مَنْ‏ ذِكْرُهُ‏ حُلْو ؛ به نام خدایی که یادش شیرین است. سلام عرض می‌کنم خدمت شما معلمان عزیز. جلسه سی و چهارم هست که با موضوع «ذکرهای نماز» در خدمت شما هستم. « اَللّهُ اَکْبَر » ششمین ذکری است که در نماز با هم مرور می‌کنیم آقا امیرالمؤمنین فرمودند : تفاوت خدا با مخترعین جهان این است که مخترعین چیزهایی را کنار هم قرار می دهند و چیز جدیدی را می سازند، در حالی که خداوند تبارک و تعالی از نیستی هستی رو به وجود می آورد. « فَمَعنی اللّهُ أنَّهُ یخرِجُ الشَّی‏ءَ مِن حَدِّ العَدَمِ إلی حَدِّ الوُجودِ » و فرمودند : معنای « اکبر » یعنی اینکه خداوند بزرگ تر از آن است که با حس ظاهری ما مثلِ دیدن، شنیدن، بویدن و لمس کردن حس بشود و بالاتر از این است که با حس باطنی ما مثل عقل درک و فهم شود. عقل ها در شناخت دقیق خداوند حیرانند. « هُوَ أکبَرُ مِن أن یلمَسَ بِالأَخماسِ، و یدرَک بِالحَواسِّ » شخصی در محضر آقا امام صادق علیه‌السلام گفت « اَللّهُ اَکْبَر » حضرت فرمودند خدا را از چه چیزی بزرگ تر دانستی؟ گفت « مِن کُلِّ شَیءٍ » از همه موجودات بزرگتر دانستم خدا را. بیش از ۲۰۰۰ میلیارد کهکشان تا حالا کشف شده و فقط در کهکشان راه شیری بیش از ۱۰۰ میلیارد ستاره داریم. یعنی من خدا را از همه این کهکشان ها بزرگتر میدونم. امام صادق علیه‌السلام فرمودند : تو در این صورت که خدا را با محدود مقایسه کرده ای او رو محدود دانسته ای. چون خدا نامحدود و بی نهایت است و بی نهایت اصلاً با محدود قابل مقایسه نیست، تا بگوییم که خدا بزرگتر از اینهاست. گفت پس باید چه جور بگم ؟ فرمودند : معنای « اَللّهُ اَکْبَر » این است که « أکبرُ مٍن أن یُوصَف » خدا بزرگتر از آن است که وصف شود. سعدی شیرازی معنای « اَللّهُ اَکْبَر » را این‌گونه به شعر در آورده است ای برتر از خیال و قیاس و گمان و وَهم وز هر چه گفته اند و شنیدیم و خوانده ایم مجلس تمام گشت و به پایان رسید عمر ما همچنان در اولِ وصف تو مانده ایم. پیامبر عزیزمان صلّی اللّه علیه و آله فرمودند : هر چیزی گُلی دارد، برگزیده ای دارد و گُلِ نماز « اَللّهُ اَکْبَر » اولش هست. « لِکلِّ شَی‏ءٍ صَفوَةٌ، وَصَفوَةُ الصَّلاةِ التَّکبیرَةُ الاولی » یعنی چی؟ یعنی وقتی می خواهم اول نماز بگویم « اَللّهُ اَکْبَر » در واقع می‌گویم خدایا من دارم صفات تو رو شروع می‌کنم به شمردن و در سوره حمد و در سوره توحید و در رکوع و در سجده مُدام دارم اوصاف تو را می‌شمارم، ولی همین ابتدا بگم که خدایا تو برتر هستی از هر آنچه که من می خواهم داخل نماز وصف کنم. وقتی نماز ما تمام می‌شود، مستحب است سه مرتبه بگوییم « اَللّهُ اَکْبَر » یعنی خدایا از هر آنچه در نماز تو را وصف کردم بالاتری. خدایا من نمی‌توانم حق وصف تو را به جا بیاورم.
35 يا مَنْ‏ ذِكْرُهُ‏ حُلْو ؛ به نام خدایی که یادش شیرین است. سلام عرض می‌کنم خدمت شما معلمان عزیز. جلسه سی و پنجم که با موضوع «ذکرهای نماز» در خدمت شما هستم. در رابطه با ذکر شریف تکبیر « اَللّهُ اَکْبَر » با هم گفتگو می‌کردیم. در این جلسه می خواهیم چهار تا نکته در رابطه این ذکر با هم دوره کنیم. یک. خداوندِ تبارک و تعالی را با ارزش ترین هدایایَش را به با ارزش ترین انسان ها هدیه می‌کند. فرمودند : ای محمد ! صلّی اللّه علیه و آله به تو که با ارزش ترین و بهترین پیامبرانم هستی و امتت بهترین امت ها هستند می‌خواهم هدیه ای را تقدیم کنم « أعطَیتُ لَک و لِامَّتِک التَّکبیرَ » و ذکر « اَللّهُ اَکْبَر » را به پیامبر هدیه دادند. دو. آقا امام صادق علیه‌السلام فرمودند : چشم زخم حق است یعنی واقعیت دارد پس هرگاه دارایی، توانایی، زیبایی را از برادر مؤمن خود را دیدید مثلِ صدای زیبا، صورت زیبا ، قدرت زیاد، ثروت زیاد و.... به او « اَللّهُ اَکْبَر » بگویید تا چشم زخم رو خنثی کند و از بین ببرد. « مَن أعجَبَهُ شَی‏ءٌ مِن أخیهِ المُؤمِنِ فَلیکبِّر عَلَیهِ، فَإِنَّ العَینَ حَقٌّ » پس وقتی ما هم متوجه شدیم که در معرض چشم زخم ممکن قرار داشته باشیم این ذکر شریف را زیاد تکرار کنیم. سه. چند جا گفتن ذکر « اَللّهُ اَکْبَر » زیاد سفارش شده است مثلاً پیامبر اعظم صلّی اللّه علیه و آله هرگاه در بلندی ها قرار می گرفت « اَللّهُ اَکْبَر » می‌فرمودند. هرگاه در مقابل آینه قرار می گرفتند « اَللّهُ اَکْبَر » می گفتند و به ما فرمودند : هر کسی که جنازه ای را دید یا در تشییع جنازه ای شرکت کرد این ذکر « اَللّهُ اَکْبَر » را زیاد بگوید. « مَنِ استَقبَلَ جِنازَةً أو رَآها فَقالَ : اللّهُ أکبَرُ... » چهار. ما در نماز، هنگام شروع نماز، « اَللّهُ اَکْبَر » می‌گوییم، قبل از ورود به رکوع، قبل از رفتن به سجده، اَللّهُ اَکْبَر می‌گوییم. سجده اول مان که تمام می‌شود و سجده دوم که تمام می‌شود، وقتی می‌نشینیم، مستحب است « اَللّهُ اَکْبَر » بگوییم و در پایان نماز هم باز سه بار « اَللّهُ اَکْبَر » می‌گوییم. در سیره پیامبر عزیزمان آمده که هرگاه می‌خواستند « اَللّهُ اَکْبَر » بگویند، دستشان را تا نزدیک گوش شان بالا می‌آوردند و سپس « اَللّهُ اَکْبَر » می گفتند. خیلی خوبه ما یاد بگیریم جاهای مختلف نمازمان، مخصوصاً وقتی تکبیرهای آخر نماز مان را می‌گوییم دستانمان را تا نَرمه‎ی گوشمون بالا ببریم و سه بار بگوییم « اَللّهُ اَکْبَر »
36 يا مَنْ‏ ذِكْرُهُ‏ حُلْو ؛ به نام خدایی که یادش شیرین است. سلام عرض می‌کنم خدمت شما معلمان عزیز. جلسه سی و ششم که با موضوع «ذکرهای نماز» در خدمت شما هستیم. در این جلسه می خواهم در رابطه با ذکر تسبیحات اربعه با هم گفته می‌کنیم. یعنی « سُبحانَ اللّهِ وَ الحَمدُ للّهِ و لا إلهَ إلَا اللّهُ وَ اللّهُ أكبَرُ » ترکیب این چهار ذکر را خداوند تبارک و تعالی خیلی با اهمیت قرار داده است. شخصی از پیامبر اعظم صلّی اللّه علیه و آله سؤال پرسید که آقا من نمی‌توانم قرآن را یاد بگیرم، چیزی به من آموزش بدید که جایگزین قرائت قرآن شود. « فَعَلِّمني ما يُجزِئُني » حضرت فرمودند : پنج تا ذکری به تو یاد می‌دهم، این ها رو بگو... یکی تسبیحات اربعه « چون ۴ تا ذکر است » و دیگری ذکر « لا حَوْلَ وَ لا قُوَّةَ إِلَّا بِاللَّه » شخصی از آقا امام صادق علیه‌السلام سؤال پرسید، که چرا به خانه خدا می‌گویند کعبه؟ حضرت فرمودند : چون چهار گوشه دارد، پرسید چرا چهار گوشه دارد؟ فرمودند : به خاطر اینکه بیت المعمور که مقابل و محاذی کعبه است، در آسمانها،آن هم چهار گوشه دارد و هر روز هفتاد هزار فرشته دورِ بیت المعمور طواف می‌کنند. پرسید خُب چرا بیت المعمور چهار گوشه دارد؟ حضرت فرمودند : به خاطر اینکه عرشِ خدا چهار گوشه دارد. پرسید خُب چرا عرش خدا چهار گوشه دارد؟ حضرت فرمودند : به خاطر اینکه کلمه هایی که اسلام بر آن بنا شده‌است چهار تا کلمه است. « لِأَنَّ الكَلِماتِ الَّتي بُنِيَ عَلَيها الإِسلامُ أربَعٌ » آن چهار ذکر « سُبحانَ اللّهِ وَ الحَمدُ للّهِ و لا إلهَ إلَا اللّهُ وَ اللّهُ أكبَرُ » است. یعنی به حساب هر یک از این ذکر های شریف خداوند یک گوشه از کعبه را بنا کرده است. یک یهودی از آقا رسول اکرم سؤال پرسیدند که وقتی حضرت ابراهیم علیه السلام ، مقدس ترین بنای روی کره زمین یعنی کعبه را می ساختند، چه کلماتی را بر زبانشان جاری می کردند؟ « أخبِرني يا مُحَمَّدُ عَنِ الكَلِماتِ الَّتِي اختارَهُنَّ اللّهُ لِإِبراهيمَ حَيثُ بَنَى البَيتَ » و پیامبر عزیزمان تسبیحات اربعه را جواب دادند. و در روایت است هر کسی در شبانه روز صد بار بگوید « سُبحانَ اللّهِ وَ الحَمدُ للّهِ و لا إلهَ إلَا اللّهُ وَ اللّهُ أكبَرُ » و در هر روز بر این عمل مداومت داشته باشد در بهشت، دوست و همنشین حضرت خضر علیه السلام خواهد بود. « يَكونُ فِي الجَنَّةِ رَفيقَ الخِضرِ » از این حدیث معلوم می‌شود یکی از ذکرهایی که حضرت خضر علیه السلام هر روز بر آن مداومت دارند، این ذکر شریف است.
37 يا مَنْ‏ ذِكْرُهُ‏ حُلْو ؛ به نام خدایی که یادش شیرین است. سلام عرض می‌کنم خدمت شما معلمان عزیز. جلسه سی هفتم که با موضوع «ذکرهای نماز» در خدمت شما هستم. در این جلسه می‌خواهیم پاداش گفتن تسبیحات اربعه را با هم دوره کنیم. پیامبر عزیزمان صلّی اللّه علیه و آله در سفری که به معراج داشتند با حضرت ابراهیم علیه السلام ملاقات کردند. در این ملاقات حضرت ابراهیم فرمودند : ای احمد! بگو که زمینه‌های بهشت بسیار وسیع است و بسیار حاصلخیز، تا آنجایی که می‌توانند در این زمینه ها درخت بکارند [ چون کاشتن درخت بر عهده خودشان است] می خواهیم ویژگی های درختان بهشتی را با هم دوره کنیم : یک. ریشه درختان بهشتی از طلاست و تنه اش از چوب نیست از مروارید است. « أَصلُها مِن ذَهَبٍ، وَ فَرعُها مِنَ اللُّؤلُؤ » دو. درختان دنیا فقط در یک فصل میوه می دهند، اما درختان بهشتی همیشه میوه می‌دهند و همیشه سرسبز هستند. سه. اگر اراده کنیم میوه‌ای از درختان بهشتی بچینید لازم نیست از درخت بالا بروید، همین طور که نشسته اید، به محض اینکه اراده کنید میوه جدا می‌شود، می‌آید جلوی دهان شما قرار میگیره چهار. حتی یک میوه کِرم خورده، نارس و بد مزه ندارد، همه میوه هایش درجه یک هستند. پنج. هر میوه ای که از درخت جدا می‌شود یه میوه‌ی دیگر سریع جایش را پُر می‌کند. مانند جعبه دستمال کاغذی که هر دستمال را که می‌کشی یک دستمال دیگر جای آن را پر می‌کند. و یا شعله آتشی که اگر با این شعله آتشی را روشن کنیم، اصل شعله سر جاش برقرار می‌ماند. پیامبر عزیزمان صلّی اللّه علیه و آله فرمودند : هر کسی بر لبانش ذکر « سُبْحَانَ اللَّه‏ » جاری شود خداوند، یک چنین درختی را در بهشت برای او می کارد. « مَن قالَ سُبحانَ اللّهِ غَرَسَ اللّهُ لَهُ بِها شَجَرَةً فِي الجَنَّةِ » حضرت برای ذکر « اَلْحُمْدُ لِلَّه‏ » ، « لا إِلهَ إِلَّا اللَّه‏ » و « اَللّهُ اَکْبَر » هم همین جمله را فرمودند. پس کسی که تسبیحات اربعه را می گوید چهار درخت بهشتی دارد برای خودش می کارد. پس ما در اذان، اقامه، رکوع، سجده رکعت سوم و چهارم وقتی این ذکرها را می‌گوییم مُدام داریم درختان بهشتی می کاریم. وقتی بعد از نمازمان صد مرتبه تسبیحات حضرت زهرا سلام الله علیه را می‌گوییم در واقع داریم صد درخت بهشتی می کاریم. ما در نماز هامون مدام در حال کاشتن درختان بهشتی هستیم. خیلی خوب است که در طول شبانه روز وقتی مشغله ای نداریم، زبانمون به این ذکر شریف معطّر باشد.
38 يا مَنْ‏ ذِكْرُهُ‏ حُلْو ؛ به نام خدایی که یادش شیرین است. سلام عرض می‌کنم خدمت شما معلمان عزیز. جلسه سی و هشتم که با موضوع «ذکرهای نماز» در خدمت شما هستم. هفتمین ذکری که از نماز با هم دوره می‌کنیم‌ ذکر « حَوقَله » است. یعنی ذکر « لا حَوْلَ وَ لا قُوَّةَ إِلَّا بِاللَّه » مستحب است که وقتی مؤذن اذان می‌گوید، جملات اذان را حکایت کنیم، یعنی همان جملات رو بعد از مؤذن بگوییم و وقتی به « حَیَّ عَلَی الصَلاةِ ، حَیَّ عَلَی الفَلاحِ ، حَیَّ عَلَی خَیرِ العَمَل » رسید، چون این ها ذکر نیستند و تشویق به نماز هستند به جای اینکه این جملات رو تکرار کنیم بگوییم « لا حَوْلَ وَ لا قُوَّةَ إِلَّا بِاللَّه » در تعقیبات نماز هم این ذکر آمده است ؛ مثلاً در تعقیب نماز صبح آمده و داخل نماز هم وقتی ما بعد از سجده دوم می‌خواهیم بایستیم، می‌گوییم « بِحَوْلِ اللَّهِ وَ قُوَّتِهِ اقُومُ وَ اقْعُدُ » یعنی من از خودم نیرو و توانایی ندارم برای ایستادن و نشستن، از خدا کمک می‌گیرم و خدا این نیرو را به من می‌دهد. امیرالمؤمنین علیه السلام این ذکر را این‌گونه تفسیر کردند که « لا حَولَ لَنا عَن مَعاصِي اللّهِ إلّا بِعِصمَةِ اللّهِ وَ لا قُوَّةَ لَنا عَلى طاعَةِ اللّهِ إلّا بِعَونِ اللّهِ » هیچ حائل و فاصله و مانعی بین من و گناه نیست من نمی‌تونم خودم را از گناه نجات بدهم مگر اینکه خدا من را نگه دارد. و هیچ توان و نیرویی نداریم بر عبادت و اطاعت خدا، مگر به یاری خود خدا. این جمله بیان توحید افعالی است یعنی همه کاره عالَم خداست. هیچ برگی از درخت نمی افتد، هیچ الکترونی در اتم حرکت نمی‌کند و هیچ کهکشانی در آسمانها حرکت نمی‌کند مگر اینکه خدا نیرو و توانش رو به اونها بدهد. چاقو نمی‌برد، مگر اینکه خدا بخواد. حضرت ابراهیم علیه السلام چاقو را به گلوی پسرش می‌کشید، نمی بُرید گفت : ای چاقو ! چرا نمیبری؟ گفت : ابراهیم خلیل می گوید : ببُر و خدای جلیل می‌گوید : نبُر. « اَلْخَليلُ يَأْمُرُني بالْقَطْعِ وَالْجَليلُ يَنْهاني » منِ چاقو اراده ام در طول اراده خداست بدون اراده خدا نمی توانم ببُرم. آتش کارش سوزاندن است مگر اینکه خدا نخواهد. آتش بزرگ نمرود حتی مژه های چشم حضرت ابراهیم را هم نسوزاند. خداوند بهش فرمود « يا نارُ كُونِي بَرْداً وَ سَلاماً عَلى‌ إِبْراهِيمَ » ای آتش سرد و سلامت باش بر ابراهیم. آب رفع تشنگی می‌کند مگر این که خدا نخواهد. شخصی رو به روی امام حسین علیه السلام قرار گرفت و گفت : ای حسین! این آب بر چرندگان و درندگان مباح است ولی از آب فرات به تو و خانواده ات حتی یک قطره هم نمی‌دهیم. امام حسین علیه السلام او را نفرین کرد، خدایا او را با تشنگی از این دنیا ببر. « اَللّهُمّ اَمِتْه عَطشاناً » هرچه آب می‌خورد، می‌گفت باز هم تشنه ام یعنی آب از او رفع تشنگی نمی کرد. شکمش پر از آب شد و هلاک شد. « لا حَوْلَ وَ لا قُوَّةَ إِلَّا بِاللَّه » یعنی اینکه انسان توجه داشته باشد که اسباب ظاهری که خداوند در دنیا قرار داده است، باعث نشود که انسان از مُسَبّبُ الاَسباب غافل شود. تمام اسباب در طول اراده خداوند هستند. اگر خداوند نخواهد این اسباب نمی توانند اثرگذار باشند و به همین خاطر است که ما در نمازمان می‌گوییم « ایاک نستعین » یعنی خدایا من تو را همه کاره می دانم و به همین خاطر از تو استعانت و یاری می طلبم.
39 يا مَنْ‏ ذِكْرُهُ‏ حُلْو ؛ به نام خدایی که یادش شیرین است. سلام عرض می‌کنم خدمت معلمان عزیز. جلسه سی و نهم که با موضوع «ذکرهای نماز» در خدمت شما هستم. در این جلسه می خواهم برایتان از فواید ذکر « حَوقَله » بگویم. یک. ابلیس با حضرت موسی علیه السلام گفت و گو می کرد و به او گفت : در زمانی که انسان ها خشمگین می‌شوند نزدیکترین حالت من به آنها است، که نفوذ و تسلط فوق العاده بر آنها پیدا می‌کنم. به همین خاطر وقتی خشمگین شدی بگو « لا حَوْلَ وَ لا قُوَّةَ إِلَّا بِاللَّهِ الْعَلِیِّ الْعَظِیم، یَسکُنُ غَضَبُک » اگر این ذکر را در هنگام خشم بگویید آرام می‌شوی و آتش خشم تو فرو می‌نشیند. و این ذکر یکی از ذکر هایی است که در روایات ما درباره اش آمده است که با گفتن این ذکر شیطان فرار می‌کند. « یطرُدنَ الشَّیطانَ » دو. آقا امام صادق علیه السلام فرمودند : هنگامی که غم و غصه و ناراحتی پشت سر هم به تو هجوم آورد بگو لا حَوْلَ وَ لا قُوَّةَ إِلَّا بِاللَّه. « إذا تَوالَت عَلَیک الهُمومُ فَقُل : لا حَولَ و لا قُوَّةَ إلّا بِاللّه » آقا امام حسین علیه السلام در روز عاشورا علی اکبر شان را تکه تکه کردند، تیر به حلق علی اصغرش زدند، صدای العطش طفلان از خیمه ها بلند شده بود و خود حضرت در محاصره دشمن بودند و می‌دانستند که بعد از شهادتشان دشمن بر ناموس ایشان مسلط می‌شود در این اوضاع غم انگیز حضرت با صدای بلند می‌فرمودند : لا حَوْلَ وَ لا قُوَّةَ إِلَّا بِاللَّه. سه. پیامبر عزیزمان صلّی اللّه علیه و آله فرمودند : هر کسی که با اعتقاد بگوید « لا حَوْلَ وَ لا قُوَّةَ إِلَّا بِاللَّه العلی العظیم » مانند روزی که از مادرش به دنیا آمده است از گناهان پاک می‌شود، پاکِ پاک. البته گناهانی که مربوط به حق الله او باشد پاک می‌شود و گناهانی که مربوط به حق الناس می‌شود را باید حلالیت بگیرد. چهار. پیامبر عزیزمان صلّی اللّه علیه و آله در سفری که به معراج داشتند به خداوند عرضه داشتند که خدایا 1. حضرت ابراهیم علیه السلام را خلیل و دوست خود کردی. 2. حضرت موسی علیه السلام را کلیم و هم سخن خودت کردی، 3. مردگان را توسط حضرت عیسی زنده می‌کردی. 4. باد و شیاطین و پرندگان و حیوانات رو خدمتگزاران حضرت سلیمان علیه السلام کردی. برای من چه فضیلتی قرار دادی؟ خداوند فرمودند برای تو فضیلتی قرار دادم که از همه‌ی آن فضیلت ها بالاتر هست نام تو را در کنار نام خودم قرار دادم که هرگاه شهادت به وحدانیت من داده می‌شود، شهادت رسالت تو هم داده می‌شود ؛ در اذان، در تشهد نماز و... و بالاترین افتخارات رو برای تو قرار دادم که نام تو رو بلند کردم « وَ رَفَعْنا لَكَ ذِكْرَكَ » و فرمودند : یکی از گنجینه‌های عرشم را به تو هدیه کردم که آن ذکر « لا حَوْلَ وَ لا قُوَّةَ إِلَّا بِاللَّه » است. پیامبر عزیزمان صلّی اللّه علیه و آله فرمودند : یا علی! آیا می خواهید را به گنجی از گنجینه های بهشت راهنمایی کنم؟ امیرالمؤمنین فرمودند : بله پیامبر فرمودند آن ذکر « لا حَوْلَ وَ لا قُوَّةَ إِلَّا بِاللَّه » است. پس چهار تا ویژگی این ذکر این است که 1. آتش خشم را خاموش می‌کند. 2. سبب برطرف شدن هم و غم می‌شود 3. سبب ریزش گناهان می‌شود 4. گنجی از گنجهای عرش الهی و گنجینه‌ای از گنج‌های بهشت است. یعنی وقتی ما این ذکر را بیان می‌کنیم گنجی از گنج های بهشت را تولید می‌کنیم.
40 يا مَنْ‏ ذِكْرُهُ‏ حُلْو ؛ به نام خدایی که یادش شیرین است. سلام عرض می‌کنم خدمت شما معلمان عزیز. جلسه چهلم که با موضوع « ذکر های نماز » در خدمت شما هستم. در جلسه قبل چهار تا از فواید ذکر « حَوقَله » رو با هم مرور کردیم. پنج. وقتی حضرت آدم علیه السلام از بهشت رانده شد بر روی زمین آمد، مدتی گذشت به خداوند عرضه داشت « إنَّ آدَمَ علیه السلام شَکا إلى رَبِّهِ حَدیثَ النَّفسِ » خدایا من به تو شکایت می‌کنم از وسوسه و فکر های باطلی که مدام ذهنم را اذیت می‌کند. خداوند فرمودند : ذکر « لا حَوْلَ وَ لا قُوَّةَ إِلَّا بِاللَّه » را زیاد بگو. وقتی حضرت آدم علیه السلام این ذکر را زیاد گفتند وسوسه ایشان برطرف شد. پیامبر اسلام صلّی اللّه علیه و آله فرمودند : کسی که مدام در چاله فقر می افتد و هر چه تلاش می‌کند در زندگی که از فقر دور بشود دوباره چاله بعدی می‌آید و همین طور فقیر هست، زیاد بگوید « لا حَوْلَ وَ لا قُوَّةَ إِلَّا بِاللَّه » که اثرش این است که فقر را از انسان دور می‌کند. « وَ مَن ألَحَّ عَلیهِ الفَقرُ فَلیکثِر مِن قَولِ لا حَولَ و لا قُوَّةَ إلّا بِاللّهِ العَلِی العَظیمِ یَنفِی اللّهُ عَنهُ الفَقر » هفت. آقا امام صادق علیه السلام فرمودند : من تعجب می‌کنم از کسی که ثروت و زینت های دنیا رو می‌خواهد چرا این آیه قرآن را تلاوت نمی‌کند که « ما شاءَ اللَّهُ لا قُوَّةَ الّا بِاللَّهِ » یعنی زیاد گفتن این ذکر در دنیا ثروت می‌آورد. هشت. آقا امام صادق علیه‌السلام فرمودند : اگر کسی بعد از نماز صبح و بعد از نماز مغرب این ذکر رو که الان می خوام بگم هفت بار بگوید خداوند هفتاد بلا را از او دور می‌کند و اگر این شخص بد عاقبت باشد، خداوند نام او را از دیوان اشقیا حذف می‌کند و نامش را در دیوان خوشبختان و سعادتمندان آخرت می نویسد « و إن کانَ شَقِیا مُحِی مِنَ الشَّقاءِ و کتِبَ فِی السُّعَداءِ » و آن ذکر « بِسمِ الله الرَّحْمَنِ الرَّحِيم لا حَوْلَ وَ لا قُوَّةَ إِلَّا بِاللَّه العلی العظیم » خوب است که این ذکر را در شبانه روز داشته باشیم.
41 يا مَنْ‏ ذِكْرُهُ‏ حُلْو ؛ به نام خدایی که یادش شیرین است. سلام عرض می‌کنم خدمت شما معلمان عزیز. جلسه چهل و یکم که با موضوع «ذکرهای نماز» در خدمت شما هستیم. هشتمین ذکری که از نماز بررسی می‌کنیم « اِستغفار » است ۹۱ بار در قرآن صفت « غَفور » آمده است و پنج با صفت « غَفّار » یعنی پیش از آنچه شما به ذهن‌تون خطور کنه خدا خطابخشِ پوزش پذیر است، بسیار بخشنده است. « غَفْر » یعنی پوشیدن و اِستغفار یعنی اینکه ما از خدا درخواست می‌کنیم « خدایا خطا و اشتباهات ما را بپوشان تا آثار آن گناهان یعنی عذاب بر ما وارد نشود » پیامبر عزیزمان صلّی اللّه علیه و آله فرمودند : اِستغفار در نماز را فراموش نکنید، چرا که اگر اِستغفار داشته باشید خداوند شما را از گناه پاک می‌کند. « لا تَنسَيَنَّ الاِستغفار في صَلاتِكَ؛ فَإِنَّها مَمحاةٌ لِلخَطايا بِرَحمَةِ اللّهِ » در رکعت سوم و چهارم نماز، بعد از تسبیحات اربعه، مستحب است که ما بگوییم « اَستَغفِرُ اللّهَ رَبّي و أتوبُ إلَيه‏ » و وقتی از سجده اول بلند می‌شویم و می نشینیم، مستحب است همین ذکر را بگوییم و بعد به سجده دوم برویم. قرآن از کسانی که در سحرگاهان اِستغفار می‌کنند تعریف و تمجید می‌کند « وَ بِالأَسحارِ هُم‌ يَستَغفِرُون‌َ » امام صادق علیه السلام فرمودند : منظور از این آیه، هفتاد بار « اِستغفار » در قنوت نماز وتر است که بگوییم « اَستَغفِرُ اللّهَ رَبّي و أتوبُ إلَيه‏ » یکی از تعقیبات نماز عصر اِستغفار است که هفتاد مرتبه این ذکر سفارش شده است. پیامبر عزیزمان صلّی اللّه علیه و آله فرمودند : هنگامی که دیدی زندگی بر تو سخت شده است، فشار آورده و گره کور در کارت افتاده افتاده است، نمازِ اِستغفار را بخوانید که به خواست خدا،گره از زندگی تو باز خواهد شد و حضرت به شدت به این نماز سفارش کردند. « إذا رَأَيتَ في مَعاشِكَ ضيقا، و في أمرِكَ التِياثا، فَأَنزِل حاجَتَكَ بِاللّهِ عز و جل، و لا تَدَع صَلاةَ الاِستغفار » این نماز دو رکعت است : در هر رکعت، بعداز خواندن سوره مبارکه حمد، سوره مبارکه قدر را می‌خوانید. وقتی قرائت سوره قدر تمام شد ۱۵ مرتبه در حالت قیام و ایستاده می‌گوییم « اَسْتَغْفِرُ اللَّه » سپس به رکوع می رویم ۱۰ مرتبه می‌گوییم « اَسْتَغْفِرُ اللَّه » بعد از رکوع می ایستیم و ۱۰ مرتبه می‌گوییم « اَسْتَغْفِرُ اللَّه » در سجده اول ۱۰ مرتبه می‌گوییم « اَسْتَغْفِرُ اللَّه » وقتی از سجده اول سر بلند کردیم می‌نشینیم و ۱۰ مرتبه می‌گوییم « اَسْتَغْفِرُ اللَّه » در سجده دوم نیز ۱۰ مرتبه می‌گوییم « اَسْتَغْفِرُ اللَّه » وقتی از سجده دوم هم سر بلند کردیم و نشستیم ۱۰ مرتبه می‌گوییم « اَسْتَغْفِرُ اللَّه » رکعت دوم هم به همین ترتیب می خوانیم و بعد از سر برداشتن از سجده آخر ۱۰ مرتبه ذکر را که گفتیم، سپس تشهد را می‌گوییم. در هر رکعت این نماز ۷۵ مرتبه « اَسْتَغْفِرُ اللَّه » گفته‌ایم که در مجموع دو رکعت ۱۵۰ مرتبه می‌شود. این نماز بسیار مناسب برای گشایش رزق و روزی است و همچنین برای گشودن گره ها و مشکلات از زندگی.
42 يا مَنْ‏ ذِكْرُهُ‏ حُلْو ؛ به نام خدایی که یادش شیرین است. سلام عرض می‌کنم خدمت شما معلمان عزیز. جلسه چهل و دوم که با موضوع «ذکرهای نماز» در خدمت شما هستیم. درباره ذکر شریف « اِستغفار » با هم گفتگو می‌کردیم. خداوند تبارک و تعالی در قرآن رو به پیامبر اعظم صلّی اللّه علیه و آله می فرمایند : من دو تا امان برای عذابم قرار دادم : یک. تا وقتی که تو در بین مردم باشی من آنها را عذاب نمی‌کنم. دو. تا وقتی که آنها اِستغفار کنند آنها را عذاب نمی‌کنم. « وَ ما كانَ اللَّهُ لِيُعَذِّبَهُمْ وَ أَنْتَ فِيهِمْ وَ ما كانَ اللَّهُ مُعَذِّبَهُمْ وَ هُمْ يَسْتَغْفِرُونَ » حضرت فرمودند : من امان از عذاب هستم ولی به زودی از بین شما می‌روم ولی اِستغفار همیشه با شما باقی می‌ماند. « أنَا أمانٌ، وَ الاِستغفار أمانٌ » اِستغفار می‌تواند عذاب قطعی و حتمی خداوند را برگرداند. تنها قومی که عذاب تا بالای سرشان آمد ولی عذاب برگشت داده شد، به کوه‌های اطراف آنها - عذاب وارد شد و آنها در امان ماندن - قوم حضرت یونس علیه السلام بود. در آیه ۹۸ سوره یونس آمده است علت اینکه اونها عذاب ندیدن این است که « اِستغفار » کردند و به آغوشِ گرم خدا برگشتند. پیامبر اسلام صلّی اللّه علیه و آله فرمودند : زبانتون رو عادت بدهید به استغفار. زیاد اِستغفار کنید چون خداوند این ذکر را به شما آموزش داد چون می‌خواست شما را ببخشد و بیامرزد. « عَوِّدوا ألسِنَتَكُمُ الاستِغفارَ، فَإِنَّ اللّهَ لَم يُعَلِّمكُمُ الاِستغفار إلّا و هُوَ يُريدُ أن يَغفِرَ لَكُم » امیرالمؤمنین علیه السلام فرمودند : تعجب می‌کنم از کسی که از رحمت خدا نا امید است و خودش را جهنّمی می داند در حالی که ذکر « اِستغفار » را بلد است. « عَجِبتُ لِمَن يَقنَطُ و مَعَهُ الاِستغفار » مثل اینکه کسی که لباسش آتش گرفته باشد، همزمان آب هم داشته باشد که آن آتیش رو خاموش کنه، ولی بیخیال است و می‌گوید من که دیگر سوختم فایده ای ندارد پیامبر عزیزمان صلّی اللّه علیه و آله فرمودند : خوشا به حال آن بنده ای که وقتی نامه عملش را در روز قیامت باز می‌کند زیر هر گناهی که انجام داده یک اِستغفار نوشته شده باشد و در همین دنیا از خدا طلب بخشش کرده باشد. « طوبى لِمَن وَجَدَ في صَحيفَةِ عَمَلِهِ يَومَ القِيامَةِ تَحتَ كُلِّ ذَنبٍ : أستَغفِرُ اللّهَ » در روز قیامت، پیامبران، امامان، عالمان و شهیدان شفاعت می‌کنند و مانع می‌شوند که بنده وارد آتش جهنم بشود و اِستغفار هم مانع ورود انسان به جهنم می‌شود. به نظر شما کدوم یکی از این دو تا اثر گذارتر هستند؟ امیرالمؤمنین علیه السلام فرمودند : من شفیعی در نزد خدا نجات بخش تر از استغفاری نمی‌شناسم. « لا شَفيعَ أنجَحُ مِنَ الاِستغفار » استغفاری که خود بنده انجام می دهد حتی از شفاعت پیامبر اکرم هم مهمتر است. آیا می دانید چرا؟ فرض کنید کودکی اشتباه کرده است و دایی و خاله او واسطه می شوند و می‌گویند که ای مادر این کودک ببخش. اما خود کودک چیزی نمیگه و درخواست بخشش نمی‌کند این شاید سبب ببخشش او شود، اما چیزی که مادر دوست دارد این است که خود کودک بیاید و بگوید من اشتباه کردم و از تو درخواست عفو دارم و دیگر تکرار نمی‌کنم. کسی که در روز قیامت، پیامبر شفیعش می‌شود اگر در دنیا اِستغفار نکرده باشد، شفاعت پیامبراثرگذار هست ولی کسی که در دنیا خودش گفته باشد : « خدایا من اشتباه کردم، به آغوش تو بر می گردم و تو مرا ببخش » این اثر گذار تر است یادمون باشد « اِستغفار » مانع عذاب در دنیا و مانع از عذاب در آخرت می‌شود.
43 يا مَنْ‏ ذِكْرُهُ‏ حُلْو ؛ به نام خدایی که یادش شیرین است. سلام عرض می‌کنم خدمت شما معلمان عزیز. جلسه چهل و سوم که با موضوع «ذکرهای نماز» در خدمت شما هستم. در این جلسه می‌خواهیم ۵ تا از فواید ذکر « اِستغفار » رو با هم دوره کنیم. یک. شخصی به آقا امام باقر علیه السلام عرضه داشت : بسیار مقروض شدم و بدهی سنگینی روی دوشم اومده، چه کنم ؟ « إنّي قَد لَزِمَني دَينٌ فادِحٌ » حضرت دوتا توصیه به او کردند : زیاد اِستغفار کن و لبانت را معطّر کن به خواندن سوره قدر. دو. شخصی با آقا امام جواد علیه السلام عرضه داشت : آقا دوست دارم در دنیا با شما باشم و جزو شیعیان شما بمانم و در این عقیده ثابت قدم باشم و در آخر هم همراه و همنشین شما باشم. چه کنم ؟ حضرت فرمودند : زیاد سوره قدر را بخوان و بر لبانت هم مدام ذکر « اِستغفار » باشد. « أكثِر مِن تِلاوَةِ إنّا أنزَلناهُ... و رَطِّب شَفَتَيكَ بِالاِستغفار » چون ما اهل بیت پاک هستیم و ذکر اِستغفار و سوره انّا اَنزلْنا از خواصش این است که شما رو پاک می‌کند و وقتی پاک شُدید به ما نزدیک می‌شوید. سه و چهار. شخصی به آقا امام باقر علیه السلام عرضه داشت : آقا من ثروتمندم ولی فرزند ندارم، چه کنم که فرزند دار بشم ؟ حضرت فرمودند : تا یک سال، هر روز، سحرها، صد بار « اِستغفار » کن و اگر در سحر فراموش کردی یا خواب ماندی در روز قضایَش را به جا بیاور. چون در سوره مبارکه نوح آیه ۱۰ تا ۱۲ آمده است که از فواید اِستغفار زیاد این است که مال و فرزندان رو زیاد می‌کند. « اِسْتَغْفِرُوا رَبَّكُمْ إِنَّهُ كانَ غَفَّاراً * يُرْسِلِ السَّماءَ عَلَيْكُمْ مِدْراراً * وَ يُمْدِدْكُمْ بِأَمْوالٍ وَ بَنِينَ » البته داخل پرانتز عرض کنم که برای فرزند دار شدن در روایات توصیه های دیگری هم شده، مثل خوردن تخم مرغ و توصیه های دیگه و انسان می‌تواند به پزشک هم مراجعه کند، اما در کنارش این توصیه های اهل بیت علیهم السلام را هم انجام بدهد. پنج. اینکه وقتی بدن انسان ها بوی می‌گیرد و شرایط استحمام را ندارند، عطر می زنند تا بوی نامطبوع، دیگران را اذیت نکند. آقا امیرالمؤمنین علیه السلام فرمودند : فرشتگان بوی گناهان را استشمام می‌کنند و هر گناهی بوی مخصوص به خودش داره، آن فرشتگان از استشمام بوی گناه اذیت می‌شوند. فرمودند : با استغفار، عطر بزنید تا بوی تعفنِ گناه سبب نشود که شما در حضور فرشتگان، رسوا شوید و آنها بر گناه شما اطلاع پیدا کنند. « تَعَطَّروا بِالاستِغفارِ، لا تَفضَحكُم رَوائِحُ الذُّنوبِ » پس پنج تا فایده ذکر اِستغفار این بود : 1. برای برطرف شدن قرض 2. برای همنشینی در دنیا و آخرت با اهل بیت علیهم السلام 3. برای زیاد شدن مال 4. برای زیاد شدن فرزندان 5. برای اینکه بوی گناه ما فرشتگان را اذیت نکند.
44 يا مَنْ‏ ذِكْرُهُ‏ حُلْو ؛ به نام خدایی که یادش شیرین است. سلام عرض می‌کنم خدمت شما معلمان عزیز. جلسه چهل و چهارم که با موضوع «ذکرهای نماز» در خدمت شما هستم. درباره ذکر شریف « اِستغفار » با هم گفتگو می‌کردیم. هر یک از مسلمان ها چهارتا وظیفه دارند یک. خودشون گناه نکنند. دو. تلاش کنند مسلمان های دیگر به دام گناه نیفتند. سه. برای گناه خودشون اِستغفار کنند. چهار. برای گناه دیگر مسلمان ها اِستغفار کنند. چون همه مسلمانان داخل یک کِشتی هستند و گناه یعنی سوراخ شدن کشتی و گناه یک نفر به افراد دیگر هم ضربه می‌زند. آقا امام هادی علیه السلام فرمودند « أستَغفِرُ اللّهَ لي و لَكُم، و لِجَميعِ المُسلِمين » من برای خودم، شما و همه مسلمان ها اِستغفار می‌کنم و این وظیفه خودم میدونم. آقا امام صادق علیه السلام فرمودند : هر یک از مسلمان ها، اگر در شبانه روز ۲۵ مرتبه بگوید « اَللّهُمّ اغفِر لِلمُؤمِنينَ وَ المُؤمِناتِ، وَ المُسلِمينَ وَ المُسلِمات » خداوند به تعداد همه مسلمانان که بوده اند، الان هستند و در آینده خواهند آمد، یک حسنه به حسنات او اضافه می‌کند و یک گناه از گناهان او حذف می‌کند و یک درجه به درجات او می افزاید. پیامبر عزیزمان صلّی اللّه علیه و آله فرمودند : شخصی را در روز قیامت می آورند، کِشان کِشان به سمت آتش جهنم می برند. مردان و زنان مؤمن می‌گویند خدایا این شخص، وقتی در دنیا بود، برای ما طلب بخشش می کرد و می‌گفت « اَللّهُمّ اغفِر لِلمُؤمِنينَ وَ المُؤمِنات » ما در آخرت می‌خواهیم نیکی او را جبران کنیم. « يا رَبَّنا هذَا الَّذي كانَ يَدعو لَنا فَشَفِّعنا فيه » خدایا ! ما را شفیع او قرار بده و بخشش و رحمت خودت را شامل حالش کن و از آتش جهنم او را نجات بده. و خداوند شفاعت این مؤمنین را می‌پذیرد و شخصی که در دنیا این ذکر را می گفته از آتش جهنم حفظ می‌کند. بسیار خوب و عالی است که ما این دعا را در قنوت نماز، در سجده ها مخصوصاً سجده آخر نماز داشته باشیم چون این ذکر برکات فوق العاده زیادی دارد. پیامبر اعظم صلّی اللّه علیه و آله فرمودند : اگر کسی به کسی ظلم کرد، و به مظلوم دیگر دسترسی نداشت، مثلاً او از دنیا رفته است یا سالها گذشته، دیگر آن شخص رو نمی شناسد براش اِستغفار کند که این اِستغفار برای مظلوم، کفاره‌ی آن گناه می‌شود. باز فرمودند : کفاره غیبت این است که برای غیبت شونده اِستغفار کند. « كَفّارَةُ الاغتِيابِ أن تَستَغفِرَ لِمَنِ اغتَبتَهُ » گاهی اوقات انسان غیبت بر زبانش جاری می‌شود و اگر بخواهد برود حضوری از این شخص حلالیت بطلبد، سرچشمه فتنه های بعدی می‌شود و درد سرش زیاد می‌شود. در این حالت فرمودند : لازم نیست به او اطلاع بدهیم که ما غیبت تو را کردیم. فقط برای او درخواست رحمت و بخشش از درگاه خداوند منان داشته باشیم. یکی از مواردی که زیاد به ما سفارش شده است « اِستغفار » انجام بدهیم، اِستغفار برای پدر و مادر است. در قرآن هم آمده است که خدایا! من را و پدر و مادرم و همه مؤمنین را روز قیامت ببخش. « رَبَّنَا اغْفِرْ لِي وَ لِوالِدَيَّ وَ لِلْمُؤْمِنِينَ يَوْمَ يَقُومُ الْحِسابُ » پیامبر عزیزمان صلّی اللّه علیه و آله فرموده‌اند : شخصی هست که در زمان زندگی پدر و مادر به آنها خدمت می‌کند و آنها را از خودش راضی نگه می‌دارد، نیکوکار نسبت به پدر و مادرش هست، اما وقتی آنها از دنیا می‌روند قرض های دینی و دنیای آنها را پرداخت نمی‌کند؛ نماز قضا، روزه قضا و یا احیاناً اگر بدهی به شخصی دارند را پرداخت نمی‌کند و برای آنها اِستغفار نمی‌کند، این شخص عاق پدر و مادر می‌شود و بر عکس آنها کسی هست که در زندگی پدر و مادر اصلاً به یاد آنها نبوده و به آنها خدمت نکرده است، عاق والدین شده است و بعد از این که پدر و مادرش از دنیا می‌روند توبه می‌کند، قرض های دینی و آخرتی آنها را پرداخت می‌کند و نماز، روزه، حج آنها اگر قضا شده است به جا می‌آورد و اِستغفار می‌کند برای پدر و مادرش. این شخص بعد از فوت پدر و مادرش نیکوکار در حق پدر و مادرش می‌شود و از برکات دعای پدر و مادر بهره مند می‌شود.
45 يا مَنْ‏ ذِكْرُهُ‏ حُلْو ؛ به نام خدایی که یادش شیرین است. سلام عرض می‌کنم خدمت شما معلمان عزیز. جلسه چهل و پنجم که با موضوع «ذکرهای نماز» در خدمت شما هستم در رابطه با ذکر شریف « اِستغفار » با هم گفتگو می‌کردیم. خداوند به پیامبر عزیزش در قرآن می فرماید : اِستغفار کن که خداوند بسیار توبه پذیر است. « وَ اسْتَغْفِرْهُ إِنَّهُ كانَ تَوَّاباً ‏ » و پیامبر در شبانه روز صد بار استفاده می‌کرد. « يَستَغفِرُهُ في كُلِّ يَومٍ و لَيلَةٍ مائَةَ مَرَّةٍ » حالا سؤال اینجاست که پیامبر عزیزمان که معصوم بودند، چرا اِستغفار می کردند؟! چهار تا پاسخ می خواهم خدمت‌تون عرض کنم. یک. اِستغفار آثار و برکات دیگری غیر از ریزش گناهان هم دارد. و کسی که اِستغفار کند اگر گناهی نداشته باشد از برکات دیگرش بهره مند می‌شود مانند افزایش ثروت و رزق و روزی، افزایش فرزندان و بالا رفتن درجات انسان. آقا امیرالمؤمنین علیه السلام فرمودند : اِستغفار درجه بلند مرتبه گان است. « الاِستغفار دَرَجَةُ العِلِّيّين » یعنی آنهایی که مقام خیلی بالایی نزد خداوند پیدا کردند، به واسطه اِستغفار زیاد به آن درجه رسیدند، هر چند اینکه که شاید گناهی هم نکرده باشد. دو. آیت الله مدنی در شب قدر بالای منبر سخنرانی می‌کردند فرمودند : ای مردم! شاید شما اومدین اینجا توبه کنید،اِستغفار کنید در این شب عزیز به خاطر گناهان تون، ولی من اومدم توبه کنم به خاطر نماز و روزه هایم، چون آن نماز و روزه ها رو شایسته درگاه خدا نمیدانم. به قول معروف « حَسَنَاتُ اَلْأَبْرَارِ سَيِّئَاتُ اَلْمُقَرَّبِين » آنهایی که درجات خیلی بالایی دارند مثل معصومان، از عباداتی که عموم مردم بهش افتخار می‌کنند، خجالت می کشند و به خاطر آن عبادت ها اِستغفار می‌کنند. عابدان، از گناه توبه کنند عارفان، از عبادت استغفار اهل بیت ما بارها فرمودند « ما عَبَدْنَاكَ حَقَّ عِبَادَتِك » « ما عَبَدْنَاکَ کَمَا یَنْبَغِی لَک » خدایا ما آن گونه که تو شایسته آن بودی عبادت تو را انجام نداده ایم و به خاطر اینکه خودشون را در درگاه خداوند مقصر می‌دانستند و متوجه بودند که نمی‌توانند حق عبادت خدا را به جا بیاورند و نمی‌توانند عبادت کاملی را انجام بدهند « اِستغفار » می کردند. سه. آقا امام صادق علیه‌السلام فرمودند : هر کسی بعد از نماز عصر ۷۰ مرتبه اِستغفار کند، خداوند ۷۰۰ گناهان روزش را می بخشد و اگر خودش به اندازه ۷۰۰ گناه نداشت به جایش گناه پدر او را و اگر پدرش هم گناه نداشت، از گناهان مادرش و اگر مادرش هم گناه نداشت از گناهان برادرش و اگر برادرش هم گناه نداشت از گناهان خواهرش می بخشد. سپس یک قاعده را فرمودند « فَلِلأقربِ فَالأقْرب » خداوند از نزدیک ترین افرادش شروع می‌کند به بخشیدن گناهانش تا ۷۰۰ گناه بخشیده شود. این قاعده در مورد پیامبر عزیزمان هم صادق است که پیامبر عزیزمان که معصوم از گناه هستند لذا خداوند از گناهانِ اطرافیانشان شروع به بخشیدن می‌کند. چهار. یکی از وظایفی که خداوند بر دوش پیامبر عزیزمان قرار داده است « اِستغفار » برای امتش است. که در قرآن فرمودند « وَ اسْتَغْفِرْ لَهُمُ اللّهَ إِنَّ اللّهَ غَفُورٌ رَحِیمٌ » در سوره آل عمران آیه ۱۵۹ و سوره نساء آیه ۶۴ و سوره نور آیه ۶۲ خداوند این تکلیف را بر دوش پیامبر قرار داده است. وقتی پیامبر می فرمایند « اَستَغفِرُ اللّهَ رَبّي و أتوبُ إلَيه‏ » یک جمله ای داخل پرانتز حذف شده است و آن این است که خدایا من اِستغفار می‌کنم برای خطاهای خودم و برای خطاهای امتم. خود حضرت در حدیثی فرمودند « اَستَغفِرُ اللهَ لِی وَ لَکُم » من طلب بخشش می‌کنم برای خودم و برای مسلمانان و این را وظیفه خودم می‌دانم. به همین دلیل وقتی پیامبر عزیزمان صلّی اللّه علیه و آله اِستغفار می کردند در واقع برای امت شان هم طلب بخشش می کردند.
46 يا مَنْ‏ ذِكْرُهُ‏ حُلْو ؛ به نام خدایی که یادش شیرین است. سلام عرض می‌کنم خدمت شما معلمان عزیز. جلسه چهل و ششم که با موضوع «ذکرهای نماز» در خدمت شما هستم. نهمین ذکری که از ذکر های نماز با هم دور می‌کنیم ذکر شریف « صلوات » است. خداوند تبارک و تعالی در سوره احزاب آیه ۵۶ می فرماید : « إِنَّ اللَّهَ وَ مَلائِكَتَهُ يُصَلُّونَ عَلَى النَّبِيِّ يا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا صَلُّوا عَلَيْهِ وَ سَلِّمُوا تَسْلِيماً » من و فرشتگانم بر پیامبر صلوات میفرستیم، ای اهل ایمان شما به پیروی از من و فرشتگانم صلوات بفرستید. امام صادق علیه السلام در تفسیر این آیه فرمودند : یک. صلوات فرستادن خداوند آن رحمت ویژه اوست که سبب سعادت و خوشبختی انسانها در آخرت می‌شود. دو. صلوات فرستادنِ فرشتگان اگر در حق پیامبر باشد یعنی اینکه شهادت می دهند به حقانیت پیامبر و اگر فرشتگان در حق عموم مردم صلوات بفرستند یعنی اینکه فرشتگان طلب رحمت و بخشش می‌کنند برای عموم مردم تا خطاها و اشتباهات شان پاک شود. سه. و صلواتی که مردم می فرستند دعا است یعنی خدایا رحمت ویژه ات را شامل این افراد قرار بده. « الصَّلاةُ مِنَ اللّهِ عز و جل رَحمَةٌ، و مِنَ المَلائِكَةِ تَزكِيَةٌ، و مِنَ النّاسِ دُعاءٌ » در کتب اهل سنت مانند مسند احمد بن حنبل جلد یک صفحه ۴۲۳ آمده است که پیامبر عزیزمان شیوه صلوات فرستادن بر خودشان را این‌گونه بیان کردند که بگویید خدایا بر محمد و خاندانش درود فرست. حضرت فرمودند : هر کس نماز بخواند و داخل نمازش بر من و خاندان من صلوات نفرستد، آن نمازش ارزش ندارد و مُهر قبولی نمی‌خورد و نمازش صحیح نیست. « مَن صَلّى صَلاةً لَم يُصَلِّ فيها عَلَيَّ وَ لا عَلى أهلِ بَيتي، لَم تُقبَل مِنهُ » شافعی یکی از علمای بزرگ اهل سنت است. شعر بسیار زیبایی دارد : يا أهلَ بَيتِ رَسولِ اللّهِ حُبُّكُمُ‏ * فَرضٌ مِنَ اللّهِ فِي القُرآنِ أنزَلَهُ‏ ای اهل بیت پیامبر خدا ! محبت و دوست داشتن شما را خداوند در کتابی که برای ما نازل کرده است واجب قرار داده. [یکی از واجبات ما این است که شما را دوست داشته باشیم] كَفاكُم مِن عَظيمِ القَدرِ أنَّكُمُ‏ * مَن لَم يُصَلِّ عَلَيكُم لا صَلاةَ لَهُ در بزرگی شأن و منزلت شما همین مقدار بس که اگر کسی در نمازش به شما صلوات نفرستد، نمازش درست نخواهد بود. ابوبصیر از امام صادق علیه السلام سؤال می پرسد که آیا اجازه دارم در سجده نمازم صلوات بفرستم؟ حضرت فرمودند : بله، این کار ثوابِ تسبیح و تکبیر را دارد. در روایات ما آمده است که ذکر صلوات معادل یاد خدا است یعنی برابر ِ ذکر سُبْحَانَ اللَّه‏، الله‌اکبر و لا إِلهَ إِلَّا اللَّه‏ است. « اَلصَّلاةُ عَلى مُحَمَّدٍ و آلِهِ تَعدِلُ عِندَ اللّهِ عز و جل التَّسبيحَ وَ التَّهليلَ وَ التَّكبير » امام صادق علیه السلام علت را این بیان کردند که خداوند تبارک و تعالی رسولش را آن قدر بالا آورد که در کنار خودش قرار داد. « لِأَنَّ اللّهَ تَعالى قَرَنَ رَسولَهُ بِنَفسِه » در اذان وقتی که شهادت به وحدانیت خدا می دهیم سپس شهادت به رسالت پیامبر اسلام صلّی اللّه علیه و آله می دهیم و در تشهد هم همین کار را انجام می‌دهیم. ذکر شریف صلوات‌ در قنوت، رکوع، سجده، تشهد و در تعقیبات نماز بسیار سفارش شده است.
47 يا مَنْ‏ ذِكْرُهُ‏ حُلْو ؛ به نام خدایی که یادش شیرین است. سلام عرض می‌کنم خدمت شما معلمان عزیز. جلسه چهل و هفتم که با موضوع «ذکرهای نماز» در خدمت شما هستم. در این جلسه می خواهم چهار تا از فواید ذکر شریف « صلوات » را با هم دوره کنیم. یک. شخصی به امام صادق علیه‌السلام عرضه داشت که من وارد کعبه شدم غیر از ذکر صلوات دعایی به ذهنم نیامد و مدام صلوات فرستادم. « و لَم يَحضُرني شَي‏ءٌ مِنَ الدُّعاءِ إلَا الصَّلاةُ عَلی مُحَمَّدٍ و آلِ مُحَمَّدٍ » حضرت فرمودند : بالاترین دعا را کردی و کسی از کعبه خارج نشده که به فضیلتی که تو با آن فضیلت رسیدی، رسیده باشد. و فرمودند : دعا سه مرحله دارد : بالاترین مرحله دعا برای محمد و آل او است که صلوات باشد. و مرحله دوم : دعا برای برادران دینی. و مرحله سوم : درخواست حاجت از خدا برای خودمون هست. « أفضَلُ الدُّعاءِ الصَّلاةُ عَلی مُحَمَّدٍ و آلِ مُحَمَّدٍ صَلَّی اللّهُ عَلَيهِم، ثُمَّ الدُّعاءُ لِلإِخوانِ، ثُمَّ الدُّعاءُ لِنَفسِكَ فيما أحبَبت » دو. سبب برآورده شدن حاجات دیگر انسان هم می‌شود. در روایت داریم که همه دعاها مانعی دارند برای ورود به آسمان‌ها تا اینکه انسان‌ها صلوات بفرستند. به محض اینکه « صلوات » بفرستند، این دعا، مانع را رد می‌کند و به سوی آسمان ها می‌رود. « كُلُّ دُعاءٍ يُدعَی اللّهُ عز و جل بِهِ مَحجوبٌ عَنِ السَّماءِ، حَتّی يُصَلّی عَلی مُحَمَّدٍ و آلِ مُحَمَّدٍ » فرمودند : هر کسی حاجتی دارد، قبل و بعد از حاجت شخصی خود، صلوات بفرستد. خداوند کریم تر از آن است که دعای اول و آخر را قبول کند چون دعای صلوات، دعای صد در صد مستجاب است و دعای وسطی را رها کند. « فَإِنَّ اللّهَ عز و جل أكرَمُ مِن أن يَقبَلَ الطَّرَفَينِ و يَدَعَ الوَسَطَ » سه. آقا رسول الله صلی الله علیه و آله فرمودند : ما دو نوع شیطان داریم که تلاش می‌کنند ما را به دام گناهان بیاندازند و ما را از خدا دور کنند و وارد جهنم کنند. شیاطین جنّی مثل ابلیس که حضرت آدم علیه السلام را از بهشت بیرون کرد که با ذکر « لا حَوْلَ وَ لا قُوَّةَ إِلَّا بِاللَّه » از ما دور می‌شوند. و شیاطین انسی انسان هایی‌ هستند در کنار ما قرار می‌گیرند و مدام وسوسه می‌کنند که با ذکر شریفِ صلوات‌ از ما دور می‌شوند. « إنَّ الشَّیطانَ اثنانِ : شَیطانُ الجِنِّ و یبعَدُ بِ « لا حَولَ و لا قُوَّةَ إلّا بِاللّهِ العَلِی العَظیمِ » و شَیطانُ الإِنسِ و یبعَدُ بِالصَّلاةِ عَلَی النَّبِی و آلِهِ » پس اگر دوست داریم من و شما گناه نکنیم ذکر لا حَوْلَ وَ لا قُوَّةَ إِلَّا بِاللَّه و ذکر شریف صلوات‌ را زیاد تکرار کنیم. چهار. حضرت ابراهیم علیه السلام به مقام عبودیت، مقام نبوت، مقام رسالت، مقام خُلت ـ یعنی مقام دوست ویژه خدا ـ رسید. امام صادق علیه‌السلام فرمودند : علت این که حضرت ابراهیم علیه السلام به این مقام والا رسید این بود که زیاد بر محمد صلّی اللّه علیه و آله و خاندان او صلوات می فرستاد. « إنَّمَا اتَّخَذَ اللّهُ عز و جل إبراهيمَ خَليلًا لِكَثرَةِ صَلاتِهِ عَلی مُحَمَّدٍ و أهلِ بَيتِهِ » ایشان وقتی این حدیث را بیان کردند، یعنی غیر مستقیم به من و شما هم اعلام می‌کنند که اگر ما دوست داریم دوستانِ ویژه خدا شویم و به این مقام نزدیک شویم سعی کنیم زیاد ذکر صلوات داشته باشیم.