eitaa logo
ذکرهای نماز
235 دنبال‌کننده
25 عکس
72 ویدیو
2 فایل
بررسی ترجمه ، آثار و برکات نُه ذکری که در نماز گفته می شود استعاذه ، بسملَه ، تسبیح ، تحمید ، تهلیل ، تکبیر ، حَوقله ، استغفار ، صلوات کانال اصلی @navb110 بانوی باحیا @banoy_ba_haya دعوت به نماز @d_b_namaz سخنرانی‌کوتاه نمازی @sokhanrani_namaz
مشاهده در ایتا
دانلود
21 يا مَنْ‏ ذِكْرُهُ‏ حُلْو ؛ به نام خدایی که یادش شیرین است. سلام عرض می‌کنم خدمت شما معلمان عزیز. جلسه بیست و یکم که با موضوع «ذکرهای نماز» در خدمت شما هستم. توفیق دارم در این جلسه هم فضیلت ذکر « بِسمِ الله » را با هم دوره کنیم. یک. حضرت عیسی علیه السلام به واسطه دانستن اسم اعظم خدا کور مادر زاد رو شفا می داد و مردگان را زنده می‌کرد. آصف بن برخیا - وزیر حضرت سلیمان - به واسطه دانستن اسم اعظم خدا تخت بلقیس را از یمن به شام آورد، در کمتر از چشم بر هم زدنی. آقا امام باقر علیه السلام فرمودند : « إنَّ بِسمِ الله الرَّحمنِ الرَّحيمِ أقرَبُ إلَى اسْمِ اللّه ِ الأْعظَمِ مِن سَوادِ الْعَينِ إلى بَياضِها » نزدیکی ذکر « بِسمِ الله الرَّحْمَنِ الرَّحِيم » به اسم اعظم خدا از سیاهی چشم به سفیدی چشم نزدیکتر است. یعنی این قدر این اسم در نزد خدا عظمت دارد. دو. پیامبر اکرم فرمودند « لایُرَدُّ دُعاءٌ أوَّلُهُ بِسمِ الله الرَّحْمَنِ الرَّحِيم » اگر انسان درخواست و حاجتی از خدا داشته باشد و ابتدا این ذکر شریف را بگوید، این دعایش به درگاه خداوند، رد نمی‌شود. البته این توضیح را هم بدهیم که رد نشدن دعا یعنی بعد از اینکه دعایی به امضای خداوند تبارک و تعالی رسید یکی از این چهار اتفاق می‌افتد : 1. یا خداوند همون حاجتش را بهش می‌دهد. 2. یا اگر خیر و صلاح او نیست، بهتر از آن رو بهش می‌دهد. 3. یا اگر باز صلاحش نباشد، در عوض بلایی از بلاهای دنیایی را از خود دور می‌کند. 4. یا اینکه دعایش را ذخیره روز قیامت می‌کند، که وقتی روز قیامت پاداش عظیمی به او داده می‌شود و می‌گویند علتش این است که در دنیا صلاح نبود به آن حاجتت برسی و ما در آخرت برایت جبران کردیم او آرزو می‌کند ای کاش هیچ یک از آرزوهایش در دنیا برآورده نشده بود. سه. مشرکان از شنیدن ذکر « بِسمِ الله » به شدت نفرت داشتند، پیامبر عزیزمان این ذکر را با صدای بلند می خواند و مشرکان با نفرت و ناراحتی از پیامبر خدا دور شدند، فرار می کردند و پشت شان را به حضرت می کردند. « وَلَّوْا عَلى‏ أَدْبارِهِمْ نُفُوراً » و یکی از مستحبات این است که این ذکر رو با صدای بلند بگوییم چون خداوند و فرشتگان، خوشحال می‌شوند و دشمنان خدا از شنیدن این ذکر ناراحت و عصبانی می‌شوند. چهار. خداوند تبارک و تعالی هم رحمت داره هم غضب، هم ثواب داره هم عذاب، هم بهشت داره هم جهنم. پیامبرعزیزمون فرمودند : ذکر « بِسمِ الله الرَّحْمَنِ الرَّحِيم » بیان یکی از قانون های خداوند است، که خدا اِصرار دارد که همه بندگانش آن رو بدانند، آن هم این است که « سَبَقَت رَحمَةُ اللّهِ‏ غَضَبَه » رحمت خدا بر غضب خدا سبقت داره و وقتی بنده ای می گوید « بِسمِ الله الرَّحْمَنِ الرَّحِيم » به نام خدایِ مهربانِ مهربان یعنی داره از خدا درخواست می‌کند که خدایا من دوست دارم که از رحمت تو سیراب بشم و دوست ندارم به عذاب تو گرفتار بشم. ای بنده آلوده ام * در بر رویت بگشوده ام چشم انتظارت بوده ام * از چه نمی آیی بیا ذکر « بِسمِ الله الرَّحْمَنِ الرَّحِيم » کلید باز شدن درهای رحمت خداست.
22 يا مَنْ‏ ذِكْرُهُ‏ حُلْو ؛ به نام خدایی که یادش شیرین است. سلام عرض می‌کنم خدمت شما معلمان عزیز. جلسه بیست و دوم که با موضوع «ذکرهای نماز» در خدمت شما هستم. در این جلسه می خواهیم چهار تا از فواید ذکر « بِسمِلَه » را با هم مرور کنیم. یک. آقا امام رضا علیه السلام وقتی می خواستند لیست کارهای خودشون رو بنویسند، ابتدای لیست می نوشتند « بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ الرَّحِیمِ أَذْکُرُ إِنْ شَاءَ اللَّهُ » این ذکر شریف را می نوشتند و بعد می نوشتند به خواست خدا به یادم خواهد ماند. پس نوشتن بِسمِ الله برای دوری از فراموشی و ماندگاری مطلب در ذهن خیلی مهمه. دو. در روایات ما هست که وقتی انسانی کشف عورت می‌کند، مثلاً برای ادرار کردن یا برای مباشرت با همسرش، شیطان علاقه دارد به بدن او نگاه کند. پیامبر اکرم فرمودند « إذَا انكَشَفَ أحَدُكُم لِبَولٍ أو غَيرِ ذلِكَ، فَليَقُل « بِسمِ الله » فَإِنَّ الشَّيطانَ يَغُضُّ بَصَرَه‏ » هر کسی « بِسمِ الله » بگوید به واسطه این ذکری که می‌گوید شیطان چشمش را می‌بندد و به بدن آن انسان نگاه نمی‌کند. سه. پیامبر عزیزمان صلّی اللّه علیه و آله فرمودند هر انسانی که می‌خواهد بخوابد، وقتی در رختخوابش قرار می‌گیرد اگر بگوید « بِسمِ الله الرَّحْمَنِ الرَّحِيم » خداوند تبارک و تعالی خوشحال می‌شود که بنده با نام او خوابش را شروع کرده است و به فرشتگان می‌گوید نفس کشیدن او را تا صبح حسنه و ثواب بنویسید. « اُكتُبوا بِالحَسَناتِ نَفَسَهُ إلَى الصَّباح‏ » چهار. در آیه ۶۴ سوره اسراء آمده است که شیطان تلاش می‌کند در اموال و فرزندان انسان شریک شود و به آنها ضرر برساند. آقا امام صادق علیه‌السلام فرمودند : هنگامی که می خواهید شروع کنید به خوردن، نوشیدن، پوشیدن و کارهای دیگر مثل مباشرت با همسرحتماً قبلش بگویید « بِسمِ الله الرَّحْمَنِ الرَّحِيم » اگر نگویید شیطان در آن کار شریک شما می‌شود و شیطان شریک بدی هست و به آن کار شما ضربه می‌زند. امیرالمؤمنین علیه السلام یک قاعده کلی را یادمان داده اند « قُولوا عِندَ افتِتاحِ كُلِّ أمرٍ صَغيرٍ أو عَظيمٍ : بِسمِ الله الرَّحمنِ الرَّحيمِ » هنگامی که هر کاری را می خواهید شروع کنید چه کوچک باشد یا بزرگ ابتدایش بگویید « بِسمِ الله الرَّحْمَنِ الرَّحِيم »
23 يا مَنْ‏ ذِكْرُهُ‏ حُلْو ؛ به نام خدایی که یادش شیرین است. سلام عرض می‌کنم خدمت شما معلمان عزیز. جلسه بیست و سوم که با موضوع «ذکرهای نماز» در خدمت شما هستم. در این جلسه سومین ذکر نماز یعنی « سُبْحَانَ اللَّه » ‏ را می خواهیم با هم دوره کنیم. « سَبْح » یعنی دور شمردن ؛ وقتی می‌گوییم « سُبْحَانَ اللَّه‏ » یعنی خداوند تبارک و تعالی از هر عیب و نقصی دور است. یعنی ذات خدا، صفات خدا و افعال خدا به اندازه یک اتم هم عیب و نقص ندارند و پاک پاک هستند. « سُبْحَانَ اللَّه » ‏ ریشه پنج اصل از اصول دین ما است به این صورت : یک. توحید مشرکان می گویند خداوند برای مدیریت جهان نیاز به شریک دارد و خودش به تنهایی قدرت مدیریت ندارد و از کسی کمک می گیرد. اما ما می‌گوییم « سُبْحانَهُ وَ تَعالى‌ عَمَّا يُشْرِكُونَ » شریک داشتن، عیب و نقص برای خداوند محسوب می‌شود و خداوند از هر عیب و نقصی به دور است. دو. عدل حضرت یونس علیه السلام وقتی در داخل شکم نهنگ در دل دریا قرار گرفت گفت « سُبْحانَک إِنِّی کنْتُ مِنَ الظَّالِمِینَ » خدایا من میدانم که تو جز خوبی برای بندگانت چیزی نمی خواهی و هیچ ضرر و زیانی به بندگانت نمی رسانی. این گرفتار شدن من به خاطر ظلمی است که خودم به خودم کردم. پس ریشه گرفتاری ها و مشکلات ما یا ظلم هایی است که خودمان در حق خودمان می‌کنیم و یا امتحان الهی است. ریشه گرفتاری ها، انتقام خداوند نیست چون انتقام گرفتن برای خداوند عیب محسوب می‌شود و خداوند جز خوبی برای بندگانش نمی‌خواهد. سه و چهار. نبوت و امامت اگر یک انسانی هشت تا گوسفند داشته باشد و آنها را بدون چوپان رها کند، این یک عیب محسوب می‌شود. اگر خداوند تبارک و تعالی هشت میلیارد انسان را روی کره زمین بدون راهنما رها کند، راه را از چاه به آنها نشان ندهد و آنها در داخل چاه بیفتند این یک عیب بر خداوند محسوب می‌شود و خداوند از هر عیبی پاک و منزه است. برای هدایتِ ما انسان ها پیامبران و امامان را فرستاده است. پنج. معاد کسانی که می‌گویند قیامتی وجود ندارد یعنی می‌گویند : خداوند ابر و باد و مه و خورشید و فلک را آفریده است ولی اینها هدفی ندارند. یعنی وقتی همه انسان ها مُردند، ظالم و مظلوم از بین می‌روند و دیگر مبعوث نمی‌شوند و حساب و کتابی ندارند. در این صورت ظالم و مظلوم در نزد خداوند به مساوی خواهند بود و خداوند خوبها را تشویق و بد ها را تنبیه نخواهد کرد در حالی که این عیب محسوب می‌شود. خداوند در آیه ۱۱۵ سوره مؤمنون می فرماید « أَفَحَسِبْتُمْ أَنَّمَا خَلَقْنَاكُمْ عَبَثًا » آیا شما گمان می کنید ما خلقت را بیهوده آفریده ایم؟! « سُبْحانَهُ وَ تَعالى‌ عَمَّا يَقُولُونَ » خداوند پاک و منزه است از این نسبتی که اینها به خداوند می دهند. در نتیجه ذکر « سُبْحَانَ اللَّه‏ » ریشه توحید،عدل، نبوت، امامت و معاد است.
24 يا مَنْ‏ ذِكْرُهُ‏ حُلْو ؛ به نام خدایی که یادش شیرین است. سلام عرض می‌کنم خدمت شما معلمان عزیز. جلسه بیست و چهارم که با موضوع «ذکرهای نماز» در خدمت شما هستم. در رابطه با ذکر تسبیح با هم گفتگو می‌کردیم. یکی از اسامی خداوند تبارک و تعالی « سُبُّوح » است ؛ یعنی بسیار پاک و منزه. از پیامبر اکرم پرسیدن « سُبْحَانَ اللَّه‏ » دقیقاً به چه معنا است ایشان فرمودند « تَنْزِيهُ اللّهِ عَنْ كُلِّ سُوء » یعنی من شهادت می‌دهم که خداوند از هر عیب و نقصی پاک و مُبرا است. امیرالمؤمنین علیه السلام فرمودند این ذکر تعظیم و بزرگداشت خداست و وقتی بنده ای چنین شهادتی را برای پاکی خداوند می دهد، همه فرشتگان الهی از درگاه خداوند برای او درخواست صلوات می‌کنند. « فَإِذَا قَالَهَا الْعَبْدُ صَلَّى عَلَيْهِ كُلُّ مَلَك‏ » عبدالله بن سلام یکی از یاران پیامبر است که از ایشان سؤال می‌کند خوردنی و نوشیدنی جبرئیل چیست؟ حضرت فرمودند « طَعَامُهُ التَّسْبِيحُ وَ شَرَابُهُ التَّهْلِيل‏ » خوردنی او ذکر « سُبْحَانَ اللَّه‏ » است و نوشیدنی او ذکر « لا إِلهَ إِلَّا اللَّه‏ » یعنی همان‌طور که ما انسان ها با غذا و آب نیرو می‌گیریم و بدون این‌ها جان از بدنمان خارج می‌شود، جبرئیل علیه السلام هم به واسطه این دو ذکر نیرو و توان می گیرد. ذکر « سُبْحَانَ اللَّه‏ » را مؤمن هم در دنیا می گوید و هم در بهشت. در آنجا پاک و منزه بودن خداوند را با تمام وجودش شهود می‌کند. آقا امام باقر علیه السلام فرمودند : وقتی که مؤمنی در بهشت هوس خوردنی و نوشیدنی یا نعمتی را می‌کند، می‌گوید « سُبْحانَکَ اَللّهُمّ » و با گفتن این ذکر خادمان بهشت آن نعمتی را که در ذهنش آورده اما بر لبش جاری نکرده برای او حاضر می‌کنند. در روایات آمده که حضرت سلیمان علیه السلام با لشکریان زیادش، با یاران و سپاهیانش در حال حرکت بودند. کشاورزی در آن زمین دید پرندگان آسمان بال ها شون رو بهم دادند و برای این لشکریان بزرگ سایه‌بان فراهم کردند. در دلش گذشت که خدایا چه حکومت و سلطنت بزرگی به سلیمان دادی! باد این سخن را بر گوش حضرت سلیمان رساند. ایشان در کنار کشاورز قرار گرفت و یک جمله مهم به او فرمودند. فرمودند : یک ذکر « سُبْحَانَ اللَّه‏ » که خداوند از انسان می پذیرد برتر و بالاتر از هر چه سلطنت است که خداوند به من و پدرم حضرت داوود داده است. « لَتَسبيحَةٌ واحِدَةٌ يَقبَلُهَا اللّهُ تَعالى خَيرٌ مِمّا اوتِيَ آلُ داود » و علتش را هم این طور بیان کردند « لِأَنَّ ثَوابَ التَّسبيحَةِ يَبقى، و مُلكَ سُلَيمانَ يَفنى‏ » بدان که ثواب این تسبیح در نامه اعمال انسان ثبت و ضبط شده و در جهان آخرت که ابدیت هست تا وقتی خدا خدایی می‌کند خداوند به واسطه آن نعمت های فراوانی به انسان می‌دهد. ولی حکومت سلیمان با مرگِ سلیمان از بین می‌رود و نابود می‌شود. بیاییم از این پس وقتی ذکر « سُبْحَانَ اللَّه‏ » را می‌گوییم با این نیت بگوییم که من ذکری را می‌گویم که از تمام سلطنت حضرت سلیمان برتر و بالاتر است.
25 يا مَنْ‏ ذِكْرُهُ‏ حُلْو ؛ به نام خدایی که یادش شیرین است. سلام عرض می‌کنم خدمت شما معلمان عزیز. جلسه بیست پنجم که با موضوع «ذکرهای نماز» در خدمت شما هستم. در رابطه با ذکر شریف تسبیح با هم گفتگو می‌کردیم. آقا امیرالمؤمنین علیه السلام فرمودند : خداوند بین آسمان های بالا را پر کرده از فرشتگان و گروهی از آنها همیشه در حال سجده اند و رکوعی نمی‌بینند. « مِنهُم سُجودٌ لا يَركَعونَ » برخی از آنها همیشه در حال رکوع هستند و قیامی را نمی‌بیند. « وَ رُكوعٌ لا يَنتَصِبونَ » و گروه سوم از آنها همیشه ایستاده اند و این ها به ذکر خدا مشغولند. آنها چه ذکری می‌گویند؟ « وَ مُسَبِّحونَ لا يَسأَمون‏ » مدام می‌گویند « سُبْحَانَ اللَّه‏ » آقا پیامبر اکرم فرمودند « لَاتَضْرِبُوا الدَّوَابَّ عَلى‏ وُجُوهِهَا فَإِنَّهَا تُسَبِّحُ بِحَمْدِ اللَّه‏ » به صورت گاو، گوسفند، شتر، اسب و دیگر چهارپایان نزنید، چون این ها در حال گفتن « سُبْحَانَ اللَّه‏ » و « اَلْحُمْدُ لِلَّه‏ » هستند و موجودی که تسبیح و تحمید خدا را انجام می‌دهد، نباید به صورتش بزنیم. در قرآن کریم آمده است « يُسَبِّحُ لِلَّهِ ما فِي السَّماواتِ وَ ما فِي الْأَرْض‏ » هر چه در آسمانها و زمین است « سُبْحَانَ اللَّه‏ » می‌گویند. و در سوره اسراء آیه ۴۴ آمده است « وَ إِنْ مِنْ شَيْ‏ءٍ إِلاَّ يُسَبِّحُ بِحَمْدِهِ » هیچ یک از مخلوقات خدا را نمی بینید چه حیوانات، چه پرندگان، چه جمادات مگر اینکه « سُبْحَانَ اللَّه‏ » و « اَلْحُمْدُ لِلَّه‏ » می‌گویند و لیکن شما درک نمی کنید. اون گوشی که بتواند این صدا را بشنود شما ندارید. نُطق آب و نطقِ خاک و نطقِ گِل * هست محسوس حواسِ اهل دل جمله ی ذرّات پیدا و نهان * با تو می گویند روزان و شبان ما سمیعیم و بصیریم و هُشیم * با شما نامحرمان ما خامُشیم بنابراین گفتن تسبیح خداوند متعال همرنگ شدن با نظام خلقت است.
26 يا مَنْ‏ ذِكْرُهُ‏ حُلْو ؛ به نام خدایی که یادش شیرین است. سلام عرض می‌کنم خدمت شما معلمان عزیز. جلسه بیست ششم است که با موضوع «ذکرهای نماز» در خدمت شما هستم. در رابطه با ذکر شریف « تسبیح » با هم گفتگو می‌کردیم. در روایات ما آمده وقتی آیه « فَسَبِّحْ بِاسْمِ رَبِّكَ الْعَظِيمِ » نازل شد که نام خدای بزرگت را به پاکی ببر. پیامبر عزیزمان صلّی اللّه علیه و آله برای عمل کردن به این آیه فرمودند در رکوع بگویید « سُبْحانَ رَبِّی العَظِیمِ وَ بِحَمْدِهِ » و وقتی آیه « سَبِّحِ اسْمَ رَبِّكَ الْأَعْلَى » نازل شد که نام خدای برتر و والاتر خود را به پاکی ببر. پیامبر عزیزمان برای عمل کردن به این آیه فرمودند در سجده بگویید « سُبْحانَ رَبِّی الأعْلَی وَ بِحَمْدِهِ » این دو ذکر، ذکرِ مخصوص رکوع و ذکر مخصوص سجده است، هر چند سه بار « سُبْحَانَ اللَّه » ‏ گفتن هم در رکوع و سجده صحیح است. دو تا از تسبیح هایی رو که امامان ما بر آن مداومت داشتن خدمت‌تون عرض می‌کنم. یک. « سُبُّوحٌ قُدُّوسٌ رَبُّنا وَ رَبُّ المَلائِکَةِ وَ الرُّوح » پاک و مقدس است پروردگار ما و پروردگار فرشتگان و روح دو. « سُبحانَ اللّهِ عَدَدَ خَلقِهِ، سُبحانَ اللّهِ رِضا نَفسِهِ، سُبحانَ اللّهِ زِنَةَ عَرشِهِ » پاک و مقدس و منزه است خداوند به تعداد مخلوقاتش، به وزنِ عرشش و پاک و مقدس است خدا به میزانی که خودش راضی شود. خوب است اینها را هم یاد بگیریم در رکوع، در سجده، بعد از نماز اگه خواستیم سجده طولانی داشته باشیم و در سجده های شُکر بعد از نمازمان بگوییم. دو تا فایده تسبیح رو هم با هم دوره کنیم : یک. وقتی کسی مدام از پا کی خدا سخن می‌گوید یکی از آثار و برکاتش این که خداوند او را هم پاک می‌کند از گناهان و از ناپاکی های روحی. آقا امام صادق علیه السلام فرمودند : هر کسی بعد از نماز ۳۰ مرتبه بگوید « سُبْحَانَ اللَّه‏ » هیچ عضوی از بدن او باقی نمی‌ماند مگر این که گناهش ریخته می‌شود. « لَم يَبقَ عَلى بَدَنِهِ شَي‏ءٌ مِنَ الذُّنوبِ إلّا تَناثَرَ » ما هم بعد از نماز مان معمولاً تسبیحات حضرت زهرا که مرضیه را می‌گوییم که بیشتر از ۳۰ مرتبه « سُبْحَانَ اللَّه‏ » است. دو. ذکر تسبیح رفع غم و غصه می‌کند. آقا امام صادق علیه السلام فرمود « عَجبتُ لِمَن إغتَّمَ کَیفَ لا یفزع إلی قَولِهِ » در تعجبم از کسی که غم و غصه او را فرا گرفته است، چرا تسبیح خاص حضرت یونس را نمی گوید « لا إِلَهَ إِلَّا أَنتَ سُبْحَانَکَ إِنِّی کُنتُ مِنَ الظَّالِمِینَ » حضرت یونس علیه السلام در تاریکی شب، در تاریکی شکم ماهی و در تاریکی اعماق دریا قرار گرفت و این ذکر را گفت. قرآن می فرماید : ما او را نجات دادیم. امام صادق فرمودند : کسی که این ذکر زیاد بگوید، خداوند او را از غم و غصه نجات می دهد. چون در قرآن قول داده است که ما مؤمنین را با گفتن این ذکر نجات می دهیم. « نَجَّيْناهُ مِنَ الْغَمِّ وَ كَذلِكَ نُنْجِي الْمُؤْمِنِين » بسیاری از علمای علم اخلاق مثلا علامه قاضی رضوان الله علیه به شاگردانشان توصیه کردند که این ذکر حضرت یونس را در سجده های تان زیاد بگویید زیرا برای ترفیع درجات معنوی بسیار موثر است.
27 يا مَنْ‏ ذِكْرُهُ‏ حُلْو ؛ به نام خدایی که یادش شیرین است. سلام عرض می‌کنم خدمت شما معلمان عزیز. جلسه بیست و هفتم که با موضوع «ذکرهای نماز» در خدمت شما هستم. چهارمین ذکری که از نماز با هم مرور می‌کنیم « تحمید » است. یعنی « اَلْحُمْدُ لِلَّه‏ » تمام ستایش ها و سپاس هایم برای خداست. ما خدا را ستایش می‌کنیم به خاطر کمال و جمالی که دارد، سرچشمه قدرت، ثروت، زیبایی، حیات و هر خوبی هست اگر انسان یک نقاشی زیبا رو ببینه می‌گوید بَه بَه و از نقاش آن تعریف و ستایش می‌کند و خداوند نقاش این عالم هست. آقا امیرالمؤمنین علیه السلام فرمودند « لا يَحمَد حامِدٌ إلّا رَبَّهُ » هیچ ستایشگری چیزی را ستایش نمی‌کند مگر آنکه در حقیقت خدا را دارد ستایش می‌کند، چون سرچشمه همه زیبایی ها و کمالات خداست. و اگر کسی نعمتی را دارد و زیبایی و کمال رو داره آن رو خدا به او داده است. و خدا را سپاس می‌گویم به خاطر نعمت های که داده است. پیامبر اسلام صلّی اللّه علیه و آله فرمودند : هیچ کس نیست در این عالم که ذکر « اَلْحُمْدُ لِلَّه‏ » را بیشتر از خدا دوست داشته باشد. « ما أحَدٌ أحَبُّ إلَيهِ الحَمدُ مِنَ اللّهِ » شکر نعمت های که خدا به ما داده دو نوع است : شکر زبانی و شکر عملی. امام سجاد علیه السلام فرمودند : هر کسی به زبان بگوید « اَلْحُمْدُ لِلَّه‏ » شکر تمام نعمت‌هایی را که خدا بهش داده است - چه کوچک و چه بزرگ - را به جا آورده است. یعنی شکر زبانی را انجام داده است. امام رضا علیه السلام فرمودند : هرگاه خداوند توفیق کار خوبی رو به شما داد از جمله عبادت، زیارت، سخاوت، دستگیری از دیگران بگویید « اَلْحُمْدُ لِلَّه‏ » و شکر عملی نعمت های خدا چیه؟ اینکه آن نعمت‌ را در راه خودش یعنی خداوند تبارک و تعالی استفاده کنیم و حق آن نعمت را به جا بیاوریم. « وَ إن كانَ فيما أنعَمَ عَلَيهِ في مالِهِ حَقٌّ أدّاهُ » یعنی اگر به شما ثروتی داده است، خمسو زکاتش را بدهید، صدقه بدهید و آن مال را در اطاعت خدا مصرف کنید نه در معصیت خدا. پیامبر اکرم فرمودند : برترین انسانها در روز قیامت کسانی هستند که زیاد حمد الهی و به جا می آورند چه با زبانشان و چه با عملشان و پرچم حمدکنندگان در روز قیامت به دست آقا امیرالمؤمنین قرار می‌گیرد. منادی ندا می دهد « أينَ‏ الَّذينَ يَحمَدونَ اللّهَ فِي السَّرّاءِ وَ الضَّرّاءِ؟ » کجا هستند کسانی که در خوشی و ناخوشی، در تلخی و شیرینی های زندگی شان حمد الهی را فراموش نمی کردند و ستایش و سپاس خدا می گفتند؟ گروهی بلند می‌شوند و بدون حساب وارد بهشت می‌شوند. یعنی خداوند فقط حق الناس را با آنها محاسبه می‌کند و از حق الله در می گذرد. در روایات ما هست که آقا امام حسین علیه السلام در شب عاشوراء فرمودند « وَ أَحمَدُهُ‏ عَلَى السَّرّاءِ وَ الضَّرّاءِ » در خوشی های زندگی و در سخت ترین لحظات زندگی که امشب هست حمد الهی را به جا می آورم. ما در طول زندگی هر روز نماز می خوانیم و هر روز می‌گوییم « اَلْحَمْدُ لِلّهِ رَبِّ الْعالَمِين » بعضی از روزهای زندگیمان روزهای شاد است و بعضی از روزها، روزهای ناراحتی ما. اگر ذکر « اَلْحُمْدُ لِلَّه‏ » را با تمام وجود بگوییم ما هم جزو کسانی خواهیم بود که بدون حساب وارد بهشت خواهیم شد ان‌شاءالله.
28 يا مَنْ‏ ذِكْرُهُ‏ حُلْو ؛ به نام خدایی که یادش شیرین است. سلام عرض می‌کنم خدمت شما معلمان عزیز. جلسه بیست و هشتم که با موضوع «ذکرهای نماز» در خدمت شما هستم. درباره ذکر تحمید یعنی « اَلْحُمْدُ لِلَّه‏ » با هم گفتگو می‌کردیم. در سیره پیامبر عزیزمان آمده است که هرگاه خوشی و نعمتی به ایشان می‌رسید می‌فرمودند : « اَلحَمدُ للّهِ عَلی هذِهِ النِّعمَةِ » شکر گوی خدا هستم به خاطر این نعمتی که به من داده است. و هرگاه بلا غم و غصه ای به حضرت می رسید می‌فرمودند : « اَلحَمدُ لِلّهِ عَلی کُلِّ حالٍ » حمد خدا را به جا می آورم در حالی که هستم. پیامبر عزیز مان فرمودند : وقتی خداوند تبارک و تعالی حضرت آدم علیه السلام را خلق کرد و از روح خودش در او دمید، حضرت آدم به محض اینکه زنده شد، عطسه کرد. و خداوند به او الهام کرد که بگو « اَلْحَمْدُ لِلّهِ رَبِّ الْعالَمِين » بنابراین اولین جمله ای که حضرت آدم بر زبان جاری کرد حمد و شکر خدا بود. و به ما هم فرمودند هرگاه عطسه کردید بدانید که عطسه یکی از نعمت های خداست و بعد از آمدن عطسه « اَلْحُمْدُ لِلَّه‏ » بگویید. شخصی به آقا امام صادق علیه السلام عرض کرد : آقا دعایی به من بیاموز که امیدوار باشم که حتماً در درگاه خدا مستجاب می‌شود. حضرت فرمودند : زیاد حمد الهی به جا بیاور و بگو « اَلْحُمْدُ لِلَّه » و هر دعایی خواستی بکن که قطعاً مستجاب خواهد شد. این شخص سؤال پرسید که رابطه بین حمد الهی و اجابت قطعی دعا چیست؟ حضرت فرمودند : کسی که تمام مسلمانان جهان، شب و روز برای اجابت دعا می‌کنند و شفیع می‌شوند نزد خدا، خداوند شفاعت آنها را رد نمی کنه، و دعای این شخص مستجاب می‌کند. « إنَّ جَميعَ مَن فِي الأَرضِ مِنَ المُسلِمينَ يَدعونَ لَيلَهُم و نَهارَهُم أن يَستَجيبَ لِلحامِدينَ » و آن شخص دوباره پرسید : کجا تمام مسلمانان برای اجابت دعای یک فرد، شفیع می‌شوند؟ حضرت فرمودند : در نمازشان چون می گویند « سَمِعَ اللّهُ لِمَن حَمِدَهُ » یعنی خدایا بشنو دعای کسی را که تو را حمد می‌کند. بشنو یعنی بپذیر مانند کسی که دوستش را نصیحت می‌کند و بعد از پایان نصیحتش می‌گوید حرف من را بشنو. یعنی به نصیحت من عمل کن. خدایا دعای حمد کننده را بشنو یعنی حاجت او را برآورده کن. دقت کنید اجابت دعا در روایات ما به یکی از این چهار شیوه آمده است : یا خداوند همان حاجتی را که دارد را به او می‌دهد. و یا آن حاجت به خیر و صلاح نیست، بهتر از آن را به او می‌دهد. یا اگر به خیر و صلاح او نباشد، بلایی از بلاهای دنیا را از او برطرف می‌کند. و یا آن دعا را ذخیره روز قیامتش می‌کند و در عوض در روز قیامت آنچنان او را سرشار از نعمت می‌کند که او آرزو می‌کند که ای کاش هیچ کس از دعا هایش در دنیا برآورده و مستجات نشده بود و همه اش ذخیره روز قیامت او می شد. پس زیاد با توجه بگوییم « اَلْحَمْدُ لِلّهِ رَبِّ الْعالَمِين »
29 يا مَنْ‏ ذِكْرُهُ‏ حُلْو ؛ به نام خدایی که یادش شیرین است. سلام عرض می‌کنم خدمت شما معلمان عزیز. جلسه بیست و نهم که با موضوع «ذکرهای نماز» در خدمت شما هستم. درباره ذکر شریف « تَحمید » با هم گفتگو می‌کردیم. آقا امیرالمؤمنین در تفسیر آیه ۱۰ سوره مبارکه یونس می فرمایند : وقتی بهشتیان نعمتهای خدا را مشاهده می‌کنند و در بهشت آن نعمت ها را دریافت می‌کنند، می‌گویند « اَلْحَمْدُ لِلّهِ رَبِّ الْعالَمِين » یعنی سپاس و ستایشی که مخصوص پروردگار جهانیان است. یعنی این جمله را خوبانِ دنیا در نمازشون و خوبانِ آخرت در بهشت این رو تکرار می‌کنند. پیامبر عزیزمان صلّی اللّه علیه و آله فرمودند : وقتی مؤمنی می‌گوید « اَلْحَمْدُ لِلَّهِ کَمَا هُوَ أَهْلُهُ » فرشتگان نویسنده به خدا عرضه می دارند خدایا ایشان گفت حمد و سپاس مخصوص خداست آنچنان که شایسته اوست و ما نمی‌دانیم که تو چقدر شایسته حمد هستی، این مطلب بر ما پوشیده است. خداوند می فرماید : اشکالی ندارد ؛ شما هم این جمله رو در نامه عمل او بنویسید ؛ پاداشش با من، چون من می دانم که چه مقدار شایسته حمد هستم. خیلی خوب است که این ذکر را در سجده های نماز یا در سجده شُکر داشته باشیم. در طول شبانه روز هم زیاد تکرار کنیم که « اَلْحَمْدُ لِلَّهِ کَمَا هُوَ أَهْلُهُ » آقا امیرالمؤمنین علیه السلام فرمودند « اَللّهُمّ لَک الحَمدُ عَلی ما تَأخُذُ و تُعطي » خدایا ممنونتم بر هر چه به من می‌دهی و هر چه ازم می‌گیری. چون می‌دانم خیرخواه من هستی، اول خیر من را در نظر می‌گیری و بعد نعمتی را می‌دهی یا نعمتی را می‌گیری. امام سجاد علیه السلام هم فرمودند : خدایا من در حال سلامتی و در حال بیماری تو را حمد می‌کنم، شکر تو را به جا می آورم و نمی‌دانم کدام یک از این دو حالت برای آخرت من بهتر است « أيُّ الوَقتَينِ أولى بِالحَمدِ لَک » و در کدام یک از این دو حالت بیشتر باید حمد تو را به جا بیارم. آقا امیرالمؤمنین علیه السلام فرمودند « أحمَدُهُ حَمدا أستَزيدُهُ في نِعمَتِهِ و أستَجيرُ بِهِ مِن نِقمَتِهِ » یعنی حَمدِ زیاد دو تا فایده دارد : یک. کسی که حمد خالصانه زیادی را به جا می آورد خداوند نعمت او را زیاد می‌کند. همان طور که خداوند متعال در قرآن فرمودند : « لَئِنْ شَكَرْتُمْ لَأَزيدَنَّكُمْ » اگر شکر نعمت های من رو به جا بیاوری، نعمت های شما را زیاد می‌کنم. دو. اینکه کسی که حمد خدا را زیاد به جا بیاورد اگر قرار باشد نِقمت و بلایی بر او وارد بشود، به واسطه اینکه « حمدِ » خدا را به جا آورده است خداوند به او پناه می‌دهد و بلا را از او دور می‌کند.
30 يا مَنْ‏ ذِكْرُهُ‏ حُلْو ؛ به نام خدایی که یادش شیرین است. سلام عرض می‌کنم خدمت شما معلمان عزیز. جلسه سی ام است که با موضوع «ذکرهای نماز» خدمت شما هستم. درباره ذکر « تحمید » با هم گفتگو می‌کردیم. ذکر « اَلْحُمْدُ لِلَّه‏ » حال آدم ها رو خوب می‌کند به دو دلیل : یک. بعضی از آدما همیشه به نیمه خالی لیوان توجه می‌کنند و روی نداشته هاشون تمرکز می‌کنند و به همین خاطر حالشون بد هست. ذکر « اَلْحُمْدُ لِلَّه‏ » یعنی به نیمه پر لیوان توجه کن. پیامبر عزیزمان صلّی اللّه علیه و آله فرمودند « إذا رَأَيتُم أهلَ البَلاءِ فَاحمَدُوا اللّهَ » هنگامی که گروهی را دیدید که به بلایی دچار شدند، نعمت سلامتی، امنیت، ثروت، زیبایی و نعمت های دیگر را ندارند و شما دارید، بدون اینکه آنها متوجه باشند، خدا را شکر کنید « اَلْحُمْدُ لِلَّه » ‏ بگویید، یعنی توجه داشته باشید بر روی داشته های خودتان. دو. کسی که زیاد « اَلْحُمْدُ لِلَّه‏ » می‌گوید و در طول روز مدام توجه می‌کند به نعمت های خدا و ازش تشکر می‌کند، روحیه شکرگزاری پیدا می‌کند و از پدر، مادر و معلم به خاطر نعمت هایی که دادند تشکر می‌کند. اگر پدری به فرزندش غذا، لباس، پول تو جیبی و... داد فرزند نمی گوید که من رو به دنیا آوردی پس این ها وظیفه تون هست و باید خرجم کنید!! می‌گوید : لطف شماست. اگر کارمندی کار من را در اداره راه انداخت بهش نمی‌گویم که وظیفه ات هست‼️ اینجا نشستی حقوق می‌گیری تا کار من راه بندازی ‼️ بهش میگم زحمت کشیدی کار من را راه انداختی و ازش تشکر می‌کنم. و این تشکر کردن های زیاد در جامعه، سبب می‌شود دل ها به هم نزدیک شود. خداوند آن قدر روحیه تشکر را دوست دارد که پیامبر عزیزمان فرمودند : اگر مؤمنی بخورد و بیاشامد و اهل تشکر از خدا باشد خداوند پاداشی به او می دهد، بیشتر از پاداشی که به روزه داری می‌دهد که نه می‌خورد و نه می آشامد و اهل تشکر هم نیست. « إنَّ المُؤمِنَ لَيَشبَعُ مِنَ الطَّعامِ وَ الشَّرابِ فَيَحمَدُ اللّهَ؛ فَيُعطيهِ اللّهُ مِنَ الأَجرِ ما لا يُعطِي الصّائِم » خداوند دوست دارد که روحیه شکرگزاری بین افراد جامعه تقویت شود.
31 يا مَنْ‏ ذِكْرُهُ‏ حُلْو ؛ به نام خدایی که یادش شیرین است. سلام عرض می‌کنم خدمت شما معلمان عزیز. جلسه سی و یکم است که با موضوع «ذکرهای نماز» در خدمت شما هستم. پنجمین ذکری که از نماز را با هم مرور می‌کنیم « تَهلیل » است ؛ یعنی « لا إِلهَ إِلَّا اللَّه‏ » چهار تا از ویژگی های این ذکر رو می‌خواهیم باهم دوره کنیم. یک. پیامبر عزیزمان صلّی اللّه علیه و آله فرمودند : هیچ ذکری نیست که برتر از « لا إِلهَ إِلَّا اللَّه‏ » باشد. امام صادق علیه‌السلام فرمودند « سَيِّدُ کلامِ الأَوَّلينَ وَ الآخِرينَ لا إلهَ إلَا اللّهُ » سید و سرور همه ذکرها این ذکر است. در ذکرهای داخل نماز هم کدام ذکر از همه مهمتره ؟ بله. ذکر « لا إِلهَ إِلَّا اللَّه‏ » دو و سه. پیامبر اسلام صلّی اللّه علیه و آله فرمودند : تمام پیامبران الهی و فرشتگان مقرب خدا و بندگان صالح خدا، ذکری را نگفتند که دوست داشتنی تر و سنگین تر باشد، در میزان اعمال، نزد خدا، به جز لا إِلهَ إِلَّا اللَّه‏. « کلِمَةً أحَبَّ إلَی اللّهِ و لا أثقَلَ فِي الميزانِ مِن : لا إلهَ إلَا اللّهُ » چهار. شخصی پیامبر عزیزمان پرسیدند قیمت بهشت چیست؟ حضرت فرمودند : ذکر « لا إِلهَ إِلَّا اللَّه‏ » اگر خالصانه باشد. پرسید چگونه خالصانه این ذکر را بگویم؟ فرمودند : به دستوراتی که من از طرف خدا آوردم عمل کنید، که یکی از مهم‌ترین دستورات این است که اهل بیت من را دوست داشته باشید. در روایات آمده : اگر کسی ذکر « لا إِلهَ إِلَّا اللَّه‏ » را صادقانه بگوید، راست بگوید این ذکر به سمت خدا بالا برده می‌شود. « إِلَيْهِ يَصْعَدُ الْکلِمُ الطَّيِّبُ » و اگر به دروغ گفته باشد این ذکر به او برگردانده می‌شود و خداوند می فرماید : این ذکر باشد برای خودت. شرط راست یا دروغ بودن آن چیست و چگونه متوجه میشیم که این ذکر را صادقانه گفتیم یا به دروغ گفتیم؟ فرمودند : اگر بین دین و دنیا قرار گرفتید و دین را انتخاب کردید، صادقانه گفتید و اگر دنیا را انتخاب کردید، و وقتی به دینت ضربه وارد شد عین خیالت نبود، در این صورت به دروغ گفتید. « إذا لَم يُبالوا ما يَنقُصُ مِن دينِهِم » پس چهار تا ویژگی مهم از ذکر « لا إِلهَ إِلَّا اللَّه » ‏ این است که : .1 برترین ذکر است. 2. سیدِ اذکار است. 3. دوست‌داشتنی‌ترین ذکر نزد خداست. 4. بیش از هر ذکر دیگری میزان اعمال را سنگین می‌کند و قیمت بهشت است. در سیره امام سجاد زین العابدین آمده است که راه می رفت، غذا می‌خورد، با مردم حشر و نشر و گفتگو داشت و در لابلای کارهایی که می کرد مُدام می‌فرمودند « لا إِلهَ إِلَّا اللَّه‏ »