AUD-20200515-WA0025.mp3
4.65M
┈┅ ❁ـ﷽ـ❁ ┅┈
🌙 برنامه #ماه_من شبکه ۳ سیما
🔈 قاتلانِ «امیرالمؤمنین صلوات الله علیه»
📌 قسمت بیست و یکم؛ سحر جمعه 26 اردیبهشت 99
#قاتل_ها
#امیرالمومنین_صلوات_الله_علیه
#حجت_الاسلام_کاشانی
✅امام علی(ع) آخرین وصایای خود را به پسرش امام حسن مجتبی(ع) می کند و ودائع مردم را به او می سپارد.
امام(ع) ابتدا درباره غسل و کفن و محل دفن خودش به امام حسن(ع) و حسین(ع) وصیت کرد و فرمود :
📋《إِنْ أَنَا مِتُّ فَإِنَّكُمَا سَتَجِدَانِ عِنْدَ رَأْسِي حَنُوطاً مِنَ الْجَنَّةِ وَ ثَلَاثَةَ أَكْفَانٍ مِنْ إِسْتَبْرَقِ الْجَنَّةِ فَغَسِّلُونِي وَ حَنِّطُونِي بِالْحَنُوطِ وَ كَفِّنُونِي》
♦️وقتی که من از دنیا رفتم، شما دو نفر کنار سرم حنوطی از بهشت و سه عدد کفن استبرق بهشتی خواهید یافت.
پس مرا غسل دهید و به حنوط بهشتی حنوطم کنید و سپس کفنم کنید.(۱)
امام صادق(ع) فرمود :
📋《لَمَّا أُصِيبَ أَمِيرُالْمُؤْمِنِينَ(ع) قَالَ لِلْحَسَنِ(ع) وَ الْحُسَيْنِ(ع) :
غَسِّلَانِي وَ كَفِّنَانِي وَ حَنِّطَانِي وَ احْمِلَانِي عَلَى سَرِيرِي وَ احْمِلَا مُؤَخَّرَهُ تُكْفَيَانِ مُقَدَّمَهُ!》
♦️حضرت امير المؤمنين(ع) بعد از آنكه ضربت خورد، به امام حسن(ع) و امام حسين(ع) فرمود :
وقتی من از دنيا رفتم، مرا غسل دهيد، كفن كنيد و حنوط كنيد، سپس جنازه مرا بر تابوت بگذارید، و عقب تابوب را شما بردارید و جلوی تابوت را رها کنید که توسط ملائكه بر خواهند داشت.(۲)
در روایتی دیگر نقل شده است که؛
📋《أَنَّ أَمِيرَ الْمُؤْمِنِينَ(ع) أَمَرَ ابْنَهُ الْحَسَنَ(ع) أَنْ يَحْفِرَ لَهُ أَرْبَعَةَ قُبُورٍ فِي أَرْبَعَةِ مَوَاضِعَ فِي الْمَسْجِدِ وَ فِي الْغَرِيِّ وَ فِي دَارِ جَعْدَةَ بْنِ هُبَيْرَةَ وَ فِي الرَّحَبَةِ وَ إِنَّمَا أَرَادَ بِهَذَا أَنْ لَا يَعْلَمَ أَحَدٌ مِنْ أَعْدَائِهِ مَوْضِعَ قَبْرِهِ》
♦️امير المؤمنين(ع) فرزند خود امام حسين(ع) را امر كرد كه چهار قبر در چهار موضع از براى حضرت(ع) بسازد، در مسجد كوفه و در رحبه و در نجف و در خانه جعدة بن هبيره، براى آنكه ملاعين خوارج و بنى امیه موضع قبر آن حضرت(ع) را ندانند، مبادا که اراده کنند جسد مطهر ایشان را بیرون آورند.(۳)
📚منابع :
۱)مناقب ابن شهر آشوب، ج۲، ص۳۴۸
۲)بحارالانوار مجلسی، ج۴۲، ص۲۱۳
۳)فرحة الغُری عبدالکریم ابن طاووس، ص۳۲
1⃣《أُوصِيكُمَا بِتَقْوَى اللَّهِ وَ أَلَّا تَبْغِيَا الدُّنْيَا وَ إِنْ بَغَتْكُمَا وَ لَا تَأْسَفَا عَلَى شَيْءٍ مِنْهَا زُوِيَ عَنْكُمَا》
♦️شما را به تقواى الهى سفارش مى نمايم، و اينكه دنيا را مجوييد، اگرچه دنيا شما را بجويد، و بر آنچه از دنيا از دستتان رفته متأسّف نباشيد.
2⃣《وَ قُولَا بِالْحَقِّ وَ اعْمَلَا لِلْأَجْرِ وَ كُونَا لِلظَّالِمِ خَصْماً وَ لِلْمَظْلُومِ عَوْناً》
♦️حق بگوييد و براى ثواب الهى بكوشيد و دشمن ستمگر و يار ستمديده باشيد.
3⃣《أُوصِيكُمَا وَ جَمِيعَ وَلَدِي وَ أَهْلِي وَ مَنْ بَلَغَهُ كِتَابِي بِتَقْوَى اللَّهِ وَ نَظْمِ أَمْرِكُمْ وَ صَلَاحِ ذَاتِ بَيْنِكُمْ فَإِنِّي سَمِعْتُ جَدَّكُمَا(ص) يَقُولُ صَلَاحُ ذَاتِ الْبَيْنِ أَفْضَلُ مِنْ عَامَّةِ الصَّلَاةِ وَ الصِّيَامِ》
♦️شما و همه فرزندان و خاندانم و هر كه اين وصيتم به او مى رسد را به تقواى الهى، و نظم در زندگى، و اصلاح بين مردم سفارش مى كنم، چرا كه از جد شما(ص) شنيدم که مى فرمود :
اصلاح ذات البين از عموم نماز و روزه بهتر است.
4⃣《اللَّهَ اللَّهَ فِي الْأَيْتَامِ فَلَا تُغِبُّوا أَفْوَاهَهُمْ وَ لَا يَضِيعُوا بِحَضْرَتِكُمْ》
♦️خدا را خدا را درباره يتيمان، آنان را گاهى سير و گاهى گرسنه مگذاريد، مباد كه در كنار شما تباه شوند.
5⃣《وَ اللَّهَ اللَّهَ فِي جِيرَانِكُمْ فَإِنَّهُمْ وَصِيَّةُ نَبِيِّكُمْ مَا زَالَ يُوصِي بِهِمْ حَتَّى ظَنَنَّا أَنَّهُ سَيُوَرِّثُهُمْ》
♦️خدا را خدا را در رابطه با همسايگان، كه مورد سفارش پيامبر اکرم(ص) شماست، پيوسته به آنان سفارش داشت تا جايى كه گمان برديم که همسایه میراث بر است.
6⃣《وَ اللَّهَ اللَّهَ فِي الْقُرْآنِ لَا يَسْبِقُكُمْ بِالْعَمَلِ بِهِ غَيْرُكُمْ》
♦️خدا را خدا را در باره قرآن، نيايد كه ديگران در عمل به آن از شما پيشى جويند.
7⃣《وَ اللَّهَ اللَّهَ فِي الصَّلَاةِ فَإِنَّهَا عَمُودُ دِينِكُمْ》
♦️خدا را خدا را در باره نماز، كه نماز عمود دين شماست.
8⃣《وَ اللَّهَ اللَّهَ فِي بَيْتِ رَبِّكُمْ لَا تُخَلُّوهُ مَا بَقِيتُمْ فَإِنَّهُ إِنْ تُرِكَ لَمْ تُنَاظَرُوا》
♦️خدا را خدا را در باره خانه پروردگارتان، تا وقتى هستيد آنجا را خالى مگذاريد، كه اگر خالى گذاشته شود از كيفر حق مهلت نيابيد.
9⃣《وَ اللَّهَ اللَّهَ فِي الْجِهَادِ بِأَمْوَالِكُمْ وَ أَنْفُسِكُمْ وَ أَلْسِنَتِكُمْ فِي سَبِيلِ اللَّهِ》
♦️خدا را خدا را درباره جهاد با اموال و جان و زبانتان در راه خدا!
🔟《وَ عَلَيْكُمْ بِالتَّوَاصُلِ وَ التَّبَاذُلِ وَ إِيَّاكُمْ وَ التَّدَابُرَ وَ التَّقَاطُعَ》
♦️بر شما باد به پيوند با هم و بخشش مال به يكديگر، و بپرهيزيد از دورى و قطع رابطه با هم.
سپس حضرت(ع) فرمود :
📋《لَا تَتْرُكُوا الْأَمْرَ بِالْمَعْرُوفِ وَ النَّهْيَ عَنِ الْمُنْكَرِ فَيُوَلَّى عَلَيْكُمْ شِرَارُكُمْ ثُمَّ تَدْعُونَ فَلَا يُسْتَجَابُ لَكُمْ》
♦️امر به معروف و نهى از منكر را وانگذاريد، كه بد كارانتان بر شما مسلّط شوند، آن گاه دعا كنيد و به اجابت نرسد.
📋《يَا بَنِي عَبْدِ الْمُطَّلِبِ! لَا أُلْفِيَنَّكُمْ تَخُوضُونَ دِمَاءَ الْمُسْلِمِينَ خَوْضاً تَقُولُونَ قُتِلَ أَمِيرُالْمُؤْمِنِينَ أَلَا لَا تَقْتُلُنَّ بِي إِلَّا قَاتِلِي انْظُرُوا إِذَا أَنَا مِتُّ مِنْ ضَرْبَتِهِ هَذِهِ فَاضْرِبُوهُ ضَرْبَةً بِضَرْبَةٍ وَ لَا تُمَثِّلُوا بِالرَّجُلِ فَإِنِّي سَمِعْتُ رَسُولَ اللَّهِ(ص) يَقُولُ إِيَّاكُمْ وَ الْمُثْلَةَ وَ لَوْ بِالْكَلْبِ الْعَقُورِ》
♦️اى فرزندان عبد المطلب، این گونه نباشد که شما را كه به بهانه كشته شدن من در خون مسلمانان فرو افتيد و بگوييد :
اميرالمؤمنين كشته شد! امير المؤمنين كشته شد!
آگاه باشید! كه فقط قاتلم بايد قصاص شود. ملاحظه نماييد هرگاه من از اين ضربت او از دنيا رفتم تنها او را يك ضربت بزنيد، و گوش و بينى و اعضاى او را قطع م كنيد، كه من از رسول خدا(ص) شنيدم مى فرمود :
از مثله كردن دورى كنيد هر چند در باره سگ گاز گيرنده و هار باشد.(۱)
📋《حَفِظَکمُ اللَّهُ مِنْ أَهْلِ بَیتٍ وَ حَفِظَ فِیکمْ نَبِیَکمْ أَسْتَوْدِعُکمُ اللَّهَ وَ أَقْرَأُ عَلَیکمُ السَّلَامَ وَ رَحمَةُ اللهِ وَ بَرَکَاتُهُ》
♦️خداوند همه شما را در کنف حمايت خود محفوظ بدارد و به امت پيغمبر توفيق دهد که احترام شما و احترام پيغمبر خود را حفظ کنند. همة شما را به خدا مي سپارم. سلام و درود حق بر همه شما.(۱)
📚منابع :
۱)نهج البلاغه سید رضی،
✅سرانجام امام علی(ع) در شب جمعه، بیست و یکم ماه رمضان سال چهلم هجری قمری، در حالی که دو ثلث از شب جمعه گذشته بود، در سن شصت و سه سالگی به شهادت رسید.
در این لحظه صدای گریه و ناله و شیون از خانه امام(ع) بالا رفت و همه در شهادت امام(ع) می گریستند.
ابوالفرج اصفهانی می نویسد :
بعد از وصیت امام علی(ع)؛
📋《ثُمَّ لَمْ يَزَلْ يَقُولُ «لَا إِلَهَ إِلَّا اللَّهُ» حَتَّى قُبِضَ عَلَيْهِ السَّلَامُ》
♦️پس از اين وصيت ديگر سخنی جز (لا اله الا الله) از حضرت(ع) شنيده نشد، تا اینکه جان بر جان آفرين تسليم کرد.(۱)
📚منبع :
۱)مقاتل الطالبیین ابوالفرج اصفهانی، ص۵۳
✅امام حسن(ع) و امام حسین(ع) عهده دار تغسیل و تکفین و تدفین پدر گرامی خود شدند.
از امام حسن مجتبی(ع) نقل شده است که هنگام شهادت امام علی(ع)؛
📋《فَوَجَدْنَا عِنْدَ رَأْسِهِ طَبَقاً مِنَ الذَّهَبِ عَلَيْهِ خَمْسُ شَمَّامَاتٍ مِنْ كَافُورِ الْجَنَّةِ وَ سِدْراً مِنْ سِدْرِ الْجَنَّةِ》
♦️بعد از اینکه امام علی(ع) از دنیا رفت، طبق سخن ایشان، امام حسن(ع) و حسین(ع) کنار سر مبارک امام علی(ع) طبقی از جنس طلا دیدند و درون آن پنج کافور خوشبوی بهشتی و سدری از سدرهای بهشتی بود.(۱)
محمد بن حنفیه می گوید :
📋《ثُمَّ أَخَذنَا فِي جِهَازِهِ لَيلَاً وَ كَانَ الحَسَنُ(ع) يُغَسِّلُهُ وَ الحُسَينُ(ع) يَصُبُّ المَاءَ عَلَيهِ》
♦️سپس به تغسیل جنازه مطهر امام علی(ع) مشغول شدیم و امام حسن(ع) بدن مطهر را غسل می داد و امام حسین(ع) بر روی بدن مطهر پدرشان آب می ریختند.(۱)
به نقل شیخ مفید؛
📋《فَعُدَّ مَا بِهِ مِنْ أَثَرِ الْجِرَاحَاتِ عِنْدَ خُرُوجِهِ مِنَ الدُّنْيَا فَكَانَت أَلْفَ جِرَاحَةٍ مِنْ قَرْنِهِ إِلَى قَدَمِهِ!》
♦️آثار زخم را در بدن امام علی(ع) به هنگامی که از دنیا رفت، برشمردند که هزار اثر جراحت از فرق سر تا کف پایش بود.(۳)
📚منابع :
۱)مناقب ابن شهر آشوب، ج۲، ص۳۴۸
۲)بحارالانوار مجلسی، ج۴۲، ص۲۹۵
۳)الاختصاص شیخ مفید، ص۱۵۹
✅جنازه مطهر امام علی(ع) شبانه به سمت نجف فعلی روانه شد.
راوی می گوید :
📋《ثُمَّ وَضَعُوهُ عَلَى السَّرِيرِ وَ تَقَدَّمَ الحَسَنُ(ع) وَ الحُسَينُ(ع) إلَى السَّرِيرِ مِن مُؤَخِّرِهِ وَ إذَا مُقَدَّمِهِ قَد ارتَفَعَ وَلَا يُرَى حَامِلُهُ وَ كَانَ حَامِلَاهُ مِن مُقَدَّمِهِ جَبرَئِيلِ وَ مِيكَائِيلَ فَمَا مُرَّ بِشَئِ عَلَى وَجَه الاَرضِ إلَّا انحَنَى لَهُ سَاجِدَاً وَ خُرِجَ السَّرِيرِ مِن مَايِيلِ بَابِ كِندِةِِ، فَحَمَلا مُؤَخِّرِهِ وَ سَارَا يَتَّبِعَانِ مُقَدَّمِهِ》
♦️سپس جنازه مطهر امام علی(علیه السلام) را بر روی تابوت قرار دادند.
امام حسن(ع) و امام حسین(ع) انتهای تابوت را گرفتند و ابتدای تابوت خود بلند شد در حالی که حامل آن مشخص نبود، ولی حاملین ابتدای تابوت جبرائیل و میکائیل بودند.
تابوت مطهر از هر جایی از روی زمین گذر می کرد، همه بر او سجده می کردند.
تابوت از باب کنده خارج شد و روانه خارج از کوفه شد و همچنان انتهای تابوت به دنبال ابتدای تابوت در حال حرکت بود.(۱)
محمد بن حنفیه می گوید :
📋《وَاللهِ لَقَد نَظَرتُ إلَى السَّرِيرِ وَ إِنَّهُ لَيَمُرَّ بِالحَيطَانِ وَ النَّخلِ فَتَنحَنَي لَهُ خُشُوعَاََ، وَ مَضَى مُستَقِيمَاً إلَى النَّجَفِ إلَى مَوضِعِ قَبرِهِ الآنَ》
♦️به خدا قسم! من می دیدم که تابوت مطهر امام علی(ع) از دیوار ها و نخلستان کوفه گذر می کرد، در حالی که آنان به احترام امام علی(ع) خَم و منحنی می شدند.
سپس جنازه مطهر مستقیما به سوی نجف رفت، همان مکان فعلی!(۲)
سرانجام بعد از طی مسافتی تابوت را زمین گذاشتند و بر آن نماز خواندند.
📋《أَن يُصَلِّيَ الحَسَنُ(ع) مَرَّةً وَ الحُسَينُ(ع) مَرَّةً صَلَاةَ إِمَامِِ》
♦️امام حسن(ع) و امام حسین(ع) هر کدام یک بار، بر جنازه امام علی(ع) نماز خواندند.(۳)
امام علی(ع) در طی روایتی قبل از شهادت خطاب به فرزندان خویش فرموده بود :
📋《فَإِنَّكُمَا تَنْتَهِيَانِ إِلَى قَبْرٍ مَحْفُورٍ وَ لَحْدٍ مَلْحُودٍ وَ لَبِنٍ مَوْضُوعٍ فَأَلْحِدَانِي وَ أَشْرِجَا عَلَيَّ اللَّبِنَ وَ ارْفَعَا لَبِنَةً مِمَّا عِنْدَ رَأْسِي فَانْظُرَا مَا تَسْمَعَانِ!
فَأَخَذَا اللَّبِنَةَ مِنْ عِنْدِ الرَّأْسِ بَعْدَ مَا أَشْرَجَا عَلَيْهِ اللَّبِنَ فَإِذَا لَيْسَ فِي الْقَبْرِ شَيْءٌ وَ إِذَا هَاتِفٌ يَهْتِفُ أَنَّ أَمِيرَ الْمُؤْمِنِينَ(ع) كَانَ عَبْداً صَالِحاً فَأَلْحَقَهُ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ بِنَبِيِّهِ وَ كَذَلِكَ يَفْعَلُ بِالْأَوْصِيَاءِ بَعْدَ الْأَنْبِيَاءِ حَتَّى لَوْ أَنَّ نَبِيّاً مَاتَ فِي الشَّرْقِ وَ مَاتَ وَصِيُّهُ فِي الْغَرْبِ أَلْحَقَ اللَّهُ الْوَصِيَّ بِالنَّبِي(ص)》
♦️شما در طی حمل جنازه من، به قبری كنده شده ای به همراه سنگ لحد، خواهید رسيد.
و خشتى چند برای من مهيّا شده، پس مرا در لحد گذاريد و خشت بر من بچينيد، پس يك خشت از بالاى سر من برداريد و در قبر نظر كنيد و طبق دستوری که می شنوید عمل نمایید.
پس وقتی حضرت(ع) را دفن کردند، يك خشت از بالاى سر آن حضرت(ع) برداشتند و در قبر نظر كردند كسى را در قبر نديدند، ناگاه صداى هاتفى را شنيدند كه گفت :
امير المؤمنين(ع) بنده شايسته خدا بود، حق تعالى او را به پيغمبر(ص) خود ملحق گردانيد، و حق تعالى با اوصياء بعد از پيغمبران خود چنین می کند.
حتّى اگر پيغمبرى در مشرق بميرد و وصىّ او در مغرب بميرد، خداوند آن وصی را به پیغمبر ملحق می سازد.(۴)
امام باقر(ع) می فرماید :
📋《دُفِنَ أَمِيرُ الْمُؤْمِنِينَ(ع) بِنَاحِيَةِ الْغَرِيَّيْنِ وَ دُفِنَ قَبْلَ طُلُوعِ الْفَجْرِ وَ دَخَلَ قَبْرَهُ الْحَسَنُ(ع) وَ الْحُسَيْنُ(ع) وَ مُحَمَّدٌ بَنُو عَلِيٍّ(ع) وَ عَبْدُ اللَّهِ بْنُ جَعْفَرٍ》
♦️سرانجام امام علی(ع) در پشت کوفه در منطقه غَریّین، قبل از طلوع فجر دفن شد و به ترتیب امام حسن(ع) و امام حسین(ع) و محمد بن حنفیه و عبدالله بن جعفر وارد قبر شده و با آن حضرت(ع) وداع کردند.(۵)
محل دفن امام علی(ع) به مدت ۹۰ سال مخفی بود و تنها عده خاصی از یاران و اصحاب ائمه اطهار(ع) نسبت به آن آگاهی داشتند تا اینکه در سال ۱۳۵ قمری امام صادق(ع) محل دفن علی(ع) را آشکار کرد.(۶)
نوف بکالی از یاران امام علی(ع) در فقدان ایشان می گوید :
📋《كُنَّا كَأَغْنَامٍ فَقَدَتْ رَاعِيهَا تَخْتَطِفُهَا الذِّئَابُ مِنْ كُلِّ مَكَانِِ》
♦️ما همچون گوسفندانى بوديم كه شبان و صاحب خود را گم كرده باشند و از هر طرف، گرگها آنها را بربايند.(۷)
📚منابع :
۱-۲)بحار الأنوار مجلسی، ج۴۲، ص۲۹۵
۳)بحارالانوار مجلسی، ج۴۲، ص۲۱۳
۴)مناقب ابن شهر آشوب، ج۲، ص۳۴۸
۵)الارشاد شیخ مفید، ج۱، ص۲۵
۶)الغارت ثقفی، ج۲، ص۸۶۲
۷)شرح نهج البلاغه ابن ابی الحدید، ج۱۰، ص۱۰۰