ادیان ایرانی و سیر آن در دورهٔ ساسانی (۹) 🖋 امید شمس‌آذر 🔸دین مردمان هند و اروپایی باستان خلاصۀ داستان آفرینش طبق اسطوره‌های یونانی از این قرار است که: «در آغاز در عصری فزون از شمار پیشتر، تنها فضایی میان تهی وجود داشت که تخم و اجزای اولیۀ تمام چیزها به سان توده‌ای بی‌شکل در آن سرگردان بودند. این فضای میان تهی را "خائوس" می‌نامیدند. دیرزمانی گذشت تا از این خائوس دو کودک زاده شد: یکی "شب" و دیگری "اربوس". روزگارانی دیگر، باز فزون از شمار گذشت و آنگاه به یکباره و به گونه‌ای اسرارآمیز که کس ندانست، از تاریکی دهشتناک شب و اربوس، "اروس" یا همان عشق پدید آمد. وی با سوراخ کردن تاریکی، روشنی را بدان آورد و از رهگذر این نفوذ، در آن فضای میان تهی، نظم به پیدایی آمد. عناصر سنگین‌تر اندک اندک فرونشستند و زمین را تشکیل دادند و اجزای سبک‌تر بالا آمدند و آسمان را ساختند. زمین دارای شخصیتی به نام "گایا" [که در ترکی به معنی صخره است] مادر زمین شد و آسمان هم شخصیت "اورانوس" پدر آسمان را یافت. از گایا و اورانوس فرزندان بسیاری هستی یافتند. که نخستین آفریدگان زنده به شمار می‌آمدند. و سرانجام "کرونوس" هم (که رومیان وی را "ساتورن" می‌نامیدند) جوان‌ترین و قوی‌ترین ِهمۀ آنان گردید. گایا هم تقریباً مانند هر مادری، همۀ بچه‌هایش را هرچقدر هم زشت بودند، دوست می‌داشت. ولی اورانوس از فرزندانش نفرت داشت. از این رو سرانجام روزی آنان را در بر گرفت و به مکانی تاریک در زیر زمین برد. گایا از این کار او برآشفت و با همدستی کرونوس شورشی علیه اورانوس به راه انداخت. در نبردی که از پی آمد، کرونوس پدر را زخم زد. اورانوس خون‌آلود سرانجام شکست خورد و کرونوس او را در نقطه‌ای تاریک و ناشناخته در زیر زمین به بند کشید. چون اورانوس از سر راه کنار رفت، کرونوس توانا فرمانروای آسمان شد و همتایش "رئا" را به زنی گرفت. آنان شروع به بچه‌دار شدن کردند، اما کرونوس می‌ترسید که مبادا فرزندانش نیز همچون او که علیه اورانوس شوریده بود، بر وی بشورند. از این رو هر بچه‌ای که به دنیا می‌آمد، کرونوس او را می‌بلعید و در اعماق پیکر غول آسای خویش می انباشت. این موضوع پنج بار پیاپی رخ داد و سرانجام رئا درمانده شد و نومید و سرخورده به خاطر از دست دادن این همه فرزند چون ششمین فرزندش یعنی "زئوس" (ژوپیتر یا یوپیتر) را به دنیا آورد، نوزاد را در غاری در جزیرۀ کرت پنهان کرد. البته او می‌دانست که کرونوس منتظر به دنیا آمدن کودک است تا او را ببلعد، ولی این را هم می‌دانست که وی چنان کودن است که به آسانی می‌توان فریبش داد. وی سنگ بزرگی را که در قنداق پیچیده بود آورد، کرونوس کودن آن را بر دست گرفت و در شکم خویش چپاند! وی پسر را که بی گزند و سالم مانده بود، از سنگ بازنشناخت. زئوس همچنان که بزرگ می‌شد، دربارۀ سرنوشت هولناک برادران و خواهرانش که پیش از وی آمده بودند، چیزهایی می‌آموخت و در اندیشۀ چاره بود. آن خدای جوان، به اتفاق مادربزرگش گایا، نهانی علیه کرونوس توطئه کرد و مقدار زیادی داروی تهوع آور به کرونوس خورانید. کرونوس بی‌درنگ شروع به بالا آوردن همۀ آن چیزهایی کرد که بلعیده بود. نخست سنگی آمد که به جای زئوس نهاده بودند. سپس پنج فرزند نخست کرونوس و رئا خارج شدند که اینک همگی همچون زئوس بزرگ و بالغ شده بودند. زئوس و پنج برادر و خواهرش بی‌درنگ متحد شدند و به نبرد علیه کرونوس پرداختند. سرانجام پس از نبردی هولناک، زئوس و سپاهش به پیروزی رسیدند. آنگاه کرونوس را به زیر زمین افکندند. آنگاه زئوس و یارانش زمین را میان خویش تقسیم کردند. زئوس که شورش را رهبری کرده بود، سروری را پذیرفت و خواهرش "هرا" همسر او شد». همان‌طور که دیدید، خلاصۀ روایت یونانیان از داستان خلقت چنین بود که: در ابتدا "اورانوس" خدای آسمان بود، فرزندش "کرونوس/ ساتورن" علیه او کودتا کرد و این منصب را از دستش گرفت، بعدها هم "زئوس/ ژوپیتر" فرزند کرونوس -آنطور که کرونوس علیه پدر شورش کرده بود- علیه کرونوس شورش کرد و این منصب را از دستش درآورد. اساطیر را به چند روش می‌توان تفسیر کرد. یکی از آنها این است که پیروزی خدایی بر خدای دیگر را به معنی "پیروزی آیین پرستش آن خدا در میان مردم" بر خدای قبلی بگیریم. با این تفسیر و با توجه به اینکه اورانوس می‌شود همان "ورونه" ی هندی و "اهورامزدا" ی ایرانی، و کرونوس نیز -که نامش با "اکرنه" شباهت دارد- می‌شود همان "زروان اکرنه" (زمان بیکران) در ایران معادل "برهما" در هند، و "زئوس" نیز می‌شود همان "دیائوس" هندی و "دیو" (اهریمن) ایرانی، داستان آفرینش اساطیری یونانی، اینگونه تفسیر می‌شود که: مردمان باستان اجداد مشترک هندوان و ایرانیان و یونانیان، در ابتدا مزداپرست بودند، سپس به پرستش زروان روی آوردند و بعدها دیوپرست شدند و بعدها نیز سرنوشت آنها از همدیگر جدا شده است. (ادامه دارد) 🇮🇷🌞 @ooriya

🔸انتقاد بدون تعارف و کاملا رُک استاد شجاعی از دولت پزشکیان که براندازها را روی کار آورده و زمینه سازی برای اغتشاش داخلی را فراهم کرده است. 🇮🇷🌳 @ooriya