بازنشر 🔷 احتمال فرستادن یهود به فلسطین توسط خلیفه دوم #فلسطین 🏠@ostadmadadi

💢نظام قانونی فقه و اصول [20] 💠 ابتنای فضای «عبد و مولا» بر مالکیت مولا بر عبد نکتة اساسی و زیربنایی در این گفتمان، اعتبار مملوکیت ذات عبد برای مولا ‏است که به سبب آن افعال عبد نیز ملک مولا می‌شود و درنتیجه تصرفاتش ‏محدود می‌گردد. مرحوم علامه طباطبایی; در تحلیل «امر» فرمود: عبد توسعۀ ‏وجودی مولاست.‏ 1️⃣‏ این حرف با نظام «عبد و مولا» سازگار است.‏ ابتنای قانون و شریعت در «نظام قانونی» بر «مصالح و مفاسد واقعی» و در ‏‏«فضای عبد و مولا» بر «اراده مولا»‏ در فضای «عبد و مولا» منشأ قانون‌گذاری ارادة مولاست اما در «فضای ‏قانونی» منشأ قانون‌گذاری وجود مصالح نفس الأمری و ملاکات واقعی است. ‏البته ارادة «ولایی» در قانون وجود دارد و منشأ جعل می‌شود اما اولاً این ولایت ‏به معنای مالکیت بر عباد نیست و ثانیاً قانون را عوض نمی‌کند که آن را طبق ‏ارادة مولا کند به این معنا که مولا یک روز چیزی بگوید و روز دیگر چیز ‏دیگری بگوید.‏ ‏ روح اساسی قانون، انفصال قانون از شخصیت مقنن است. ‏برخی تفکرات غربی‌ مثل روح القوانین، سه مؤلفه را از شخص شاه جدا کردند: ‏یک؛ «قانونگذاری»، دوم؛ «اجرا» و سوم؛ «رفع خصومت و ایجاد عدالت». مرحوم ‏نائینی; در رسالة تنبیه الأمه که در اثبات مشروطیت نوشته است اولین مطلبی ‏را که در رساله شروع می‌کند این است که شاه سایة خدایی پیدا کرده است که ‏‏«لَا یسْأَلُ عَمَّا یفْعَلُ وَهُمْ یسْأَلُونَ»‏ ‏.‏ (تنبیه الامه و تنزیله المله، ص41‏) تخلف در فضای «عبد و مولا» ظلم به مولاست و در «نظام قانونی» ظلم به خود در «نظام قانونی» ظلم بر قانون یا ظلم بر مولا مطرح نیست، چون مولایی ‏فرض نمی‌شود، بلکه اگر کسی تخلف کرد ظلم به خودش کرده است. اگر در ‏نظام قانونی گفتند: پول بدهید تا جاده را آسفالت کنیم و شما ندادید این ظلمی ‏است که به خودتان و به جامعه برمی‌گردد. لذا این مطلب که در کفایه در باب ‏تجری آمده است: «ذمه علی تجریه و هتکه لحرمة مولاه‏ و خروجه عن رسوم ‏عبودیت»؛ (کفاية الأصول، ص: 259‏)‏ اولاً خود تجری محل کلام است که بحث اصولی است یا کلامی؟ و ‏ظاهرش کلامی است که نکاتی هم در اصول دارد.‏ ‏ ثانیاً ایشان حرمت تجری را ‏از باب ظلم بر مولا آورده است که این، مبتنی بر دیدگاه «عبد و مولا» است. در ‏‏«فضای قانونی»، ظلم به شارع بی معنا است؛ «وَمَا‎ ‎ظَلَمُونَا ‏‎ ‎وَلَـکن ‏‎ ‎کانُوا ‏‎ ‎أَنفُسَهُمْ ‏‎ ‎یظْلِمُونَ».‏ بنابراین دو زیربنای فکری متفاوت وجود دارد؛ تفسیر «فضای قانونی» ‏شریعت را مبتنی بر مواد قانونی که امروزه متعارف زندگی ما است تفسیر ‏می‌کند؛ در این صورت قانون را پرتو شخصیت مولا نمی‌دانند بلکه قانون را ‏پرتو واقعیت و مصلحت خود مردم می‌دانند و بحث ظلم بر مولا و دولت و ‏رئیس جمهور و امثال آن مطرح نیست! ‏ اساساً عبد و انسان در مرحله‏ای نیست که با مولا (شارع مقدس) قابل قیاس ‏باشد که مثلاً به او اهانت یا ظلم کند. بشر در روابط اجتماعی، به کمتر از مولای ‏حقیقی خودش هم اهانت نمی‏کند، مثلاً اگر کسی به یک شعر سعدی توهین ‏کند، مردم او را مسخره می‏کنند و کسی نمی‌گوید به سعدی ظلم واقع شد. اگر ‏سعدی قابل مسخره کردن نیست، خدای متعال به طریق اولی قابل اهانت نیست. ‏تمسخر، اهانت، ظلم و تعدی بر مولا، همگی در تفسیر فضای «عبد و مولا» ‏است. ریشه حقوقی تفاوت «فضای قانونی» با فضای «عبد و مولا» این است که ‏انسان کیش و پرتو شخصیت مولا نیست.‏ #نظام_قانونی 1️⃣«امر و خواستن کاری از دیگری چنانکه با تأمل به دست می‌آید بستگی دادن خواست و ربط ‏دادن اراده است به فعل دیگری، و چون به حسب واقع اراده هر فرد مرید جز به فعل خود یعنی ‏حرکات عضلانی خود تعلق نمی‌گیرد و همچنین فعل دیگری نیز جز به اراده خودش به جای دیگر ‏متعلق نمی‌شود ناچار تعلق دادن مرید، اراده خودش را به فعل غیر جز دعوی و اعتبار، صورت ‏دیگری نخواهد داشت و از این روی همین اعتبار تعلق اراده، ارتباط مستقیم به اعتبار «ریاست» دارد ‏که به معنای «توسعه دادن وجود خود، و دیگران را جزء وجود خود نمودن» تقسیر نمودیم و در ‏نتیجه باید گفت که در مورد امر، شخص آمر مأمور را جزء وجود خود و به منزله عضو فعال خود ‏قرار می‌دهد...» اصول فلسفه و روش رئالیسم، ج2، ص221.‏ 🏠@ostadmadadi

💠 حجیت قطع از منظر نظام قانونی، حجیت قطع ذاتی نیست. 📚 درس خارج اصول ۱۴۰۲/۰۷/۳۰ 🏠@ostadmadadi

💠 جمع ادله از راه فضای قانونی به جای تخصیص و حکومت 📚 درس خارج اصول ۱۴۰۲/۰۸/۱ 🏠@ostadmadadi

💠 جمع ادله از راه فضای قانونی معنای فریضه و سنت و فضائل قاعده تسامح در ادله سنن 📚 درس خارج اصول ۱۴۰۲/۰۸/۶ 🏠@ostadmadadi

💠 جمع ادله از راه فضای قانونی تطبیق بر زکات مکتب قم و بغداد 📚 درس خارج اصول ۱۴۰۲/۰۸/۶ 🏠@ostadmadadi

💠 بررسی شرط در عقد نکاح 📚 درس خارج اصول ۱۴۰۲/۰۸/۲۴ 🏠@ostadmadadi

🌐 نگاهی به اعلام و منابع قواعد فقهی و شروح مکاسب درباره قواعد فقهیه و یا مکاسب بعد از مرحوم شیخ و مکاسب ایشان در حوزه های ‏ما بحث های نسبتا مفصلی انجام شده، اطلاع بر آن ها انصافا خوب است و هر کدام از زوایای مختلف جنبه های مختلف بحث را دیدند. به اسم قواعد فقهیه که تقریبا می شود گفت مبدع ‏این کار در میان شیعه همان شهید اول است در قواعد خودش: القواعد و الفوائد. البته شهید اول انصافا خیلی قوی ‏وارد شده و خیلی نکات دارد و خیلی به ایجاز در قواعد خودش صحبت کرده، نکات خیلی فنی دارد. تا حدی هم در قواعد مرحوم ‏شهید ثانی، تمهید القواعد، مرحوم نضد القواعد الفقهیه، فاضل مقداد است و إلی فیما بعد. طبعا ‏در بحث قواعد فقهیه بعدی های ما انصافا خوب کار کردند. حتی مرحوم نراقی در این کتاب عوائد خودش ، مرحوم شیخ ‏انصاری عده ای را در رسائل خاصی آورده مثل تسامح و کتاب هایی که بعدها به اسم قواعد فقهیه نوشته شده و ضوابطی را که در ‏این جهت فرق بین مسئله اصولی و مسئله فقهی و قاعده فقهی، انصافا بحث های نسبتا خوبی است. ‏ چند سالی هم هست طبیعتا مخصوصا بعد از جریان حکومت در ایران باز یک بحث مقارنه ای با دنیای خارج از اسلام[شکل گرفته است]، غرب یا شرق فرق نمی کند. در این جهت کارهای نسبتا خوبی انجام می گیرد، البته هنوز کار زیاد دارد چون آنجا هم ‏پراکندگی زیاد است و انصافا خیلی کار می خواهد. آشنایی به آن مبانی مختلف خیلی کار می خواهد و این ‏می تواند غنای بیشتری به این مباحثی که قابل طرح در سطح جهانی هستند و غالبا تعبد ندارند مطرح بشود.‏ علامه بیشتر تحقیقات و تحلیلات عامه را آورده بعد از علامه رحمه الله پسر ایشان مرحوم فخر المحققین در این جهت ‏تاثیرگذار است، بعد از ایشان شهید اول تا حد زیادی در این جهت کار کردند. بعد از ایشان مرحوم جامع المقاصد تاثیرگذاشته. تاثیری که ‏بخواهیم بگوییم تقریبا احاطه دارد به اینها بیشتر توسط مقدس اردبیلی است که ‏انصافا یک مقداری ایشان ادله راباز کردند، ادله اولیه را بررسی کردن و ریشه یابی کردن و آزادانه فکر کردن، کار بزرگی را ‏مرحوم اردبیلی شروع کردند و طبعا دو شاگرد ایشان صاحب معالم و صاحب مدارک در یک زوایای خاصی در عالم خودشان، این ‏که فقه را بر اساس احادیث صحیح و حسن تنظیم بکنند اینها خیلی تاثیرگذارند. البته این کار مشکل دارد، فقه با صحیح و حسن تمام ‏نمی شود. بعد هم که آقایان اخباری ها آمدند که کل اوضاع را به هم ریختند، خدا رحمتشان کند. این تحقیقات جدید فقهی و این ‏تفریعات و این نکته ها و این ظرافتها را باید باز بیشتر مدیون مرحوم وحید بهبهانی هستیم، ایشان زمینه این کار را شروع فرمودند و ‏انصافا هم تا حدی واقعا تاثیرگذار بودند. این قافله به حرکت افتاد. این قافله علمی و در بخش مکاسب مرحوم شیخ جعفر کبیر ‏یک حاشیه ای بر قواعد دارد، انصافا خیلی از نکات را دارند، همین کشف الغطای ایشان هم خیلی ظرافتها را دارد، خیلی نکات خاص ‏دارد. بعد از ایشان کسانی که تا حدی تاثیرگذار بودند مرحوم شیخ اسدالله تستری صاحب مقابس است، البته چون هر کدام ‏زوایای خاصی دارند. مجموعه ای از این بحث های لطیف را مرحوم شیخ ‏انصاری جمع کردند؛ مجموعه ای را انصافا تنظیم کردند، هم نسبتا نقل دارد و نسبتا تحلیل دارد، در این مکاسب و بحث ‏های مکاسب تحلیل خیلی تاثیرگذار است به خلاف عبادات، خیلی تحلیل های نسبتا خیلی خوبی را ایشان ارائه کرده، بحث ها را خوب ‏مطرح کرده بعد از مرحوم شیخ مخصوصا بعد از صاحب کفایه ، چند نفری که متعرض شدند خیلی خوب وارد شدند انصافا، ‏مرحوم آقای آقاضیا هست، البته از مرحوم آقاضیا در ذهنم یک تقریرات مکاسب در ذهنم هست، ظاهرا این قسمت را مرحوم نجم ‏آبادی نوشتند. مرحوم نائینی که واقعا در این جهت خوب است. مرحوم آقای اصفهانی که شاید بشود گفت به یک ‏معنایی تقریبا گل سرسبد این تحقیقات مکاسب بیشتر متعلق به ایشان است. در اصولش نه ولی در مکاسبش انصافا خیلی فکر باز و ‏روشنی را مطرح می کنند، خیلی تاثیرگذار است. مرحوم سید یزدی هم که تقریبا نیم دوره قبل از ایشان است از آن زاویه خاص ‏خودش انصافا ایشان هم تاثیرگذار است. آنچه که الان سراغ داریم ایروانی هم خیلی روشن و آزاد ‏وارد بحث می شود و ظرافت های خاصی را دارد لکن احساس ما این است که خیلی آن بن مایه قوی و قدرت قوی را مثل مرحوم ‏نائینی یا مرحوم آقای اصفهانی نداشته باشد. ‏

علی ای حال مجموعه کارهایی که شده کارهای بسیار لطیفی است، کارهای بسیار خوبی است، اگر این مباحث با لغت جدید و با ‏دنیای جدید تلفیق بشود، هماهنگ بشود، تعبیر بشود خیلی تاثیرگذار است. شاید در این بخش از مطالب من حیث المجموع عرض می ‏کنم ما الان در زمان معاصرمان بر کل اهل سنت رجحان داشته باشیم یعنی مجموعه حوزه شیعه در این مباحث بر حوزه اهل سنت در ‏این مباحث رجحان داشته باشیم، انصافا این خیلی قوی است و چون خیلی تحلیل های آزادانه انجام شده و روایت هم کم بوده خیلی ‏قابل طرح و قابل تقابل با تفکری که در سطح جهانی مطرح است هست. 📚درس خارج فقه، ‏19/11/1400‏ 🏠@ostadmadadi

🏠@ostadmadadi

✔️ درس خارج اصول آیت الله سید احمد #مددی ۱۴۰۱/۹/۱۲ 🔸 زمانِ صحابه تقریباً تا سال های ۷۰-۸۰ است. آخر الصحابة موتاً سالِ 110 است، اما در اصطلاح زمان صحابه همین ۷۰-۸۰ است. مثل ابن عباس و... آن‌هایی که عمر غیر طبیعی داشتند، از محل کلام خارج است... 🔹 بعد از صحابه «تابعین» هستند که تا حدود سال های ۱۳۰ -۱۴۰ مثل امام صادق(ع)؛ چون امام صادق هم جابر بن عبدالله را که از صحابه بوده، دیدند. امام باقر (علیه‌السلام) که مسلّم است. 🔸 بعد از این را اصطلاحاً «عهد فقها» می گویند، البته تابعین هم {در آن زمان} هستند، لکن اصطلاحاً در استنتاجات فقهی و در مباحث علمی {آن دوره را} «عهد فقها» حساب می‌کنند. 🔹 {یعنی:} عهد رسول‌الله، عهد صحابه، عهد تابعین و عهد فقها. البته در عهد صحابه هم ما فقیه داریم و در عهد تابعین هم فقهای زیادی داریم، فقهای کمی نداریم، لکن اصطلاحاً این طور است. 🔸 بعد از عهد فقها، «عهد محدثین» شروع می‌شود... @Nardebane_feghahat

خلاصه فصلی از رساله فاضل ارجمند سید محمد صادق موسوی پیرامون حدیث لانورث 🏠@ostadmadadi