✦؛﷽✦
•┈••✾•🌿🌺🌿•✾••┈•
❇️ نشانه گذاری و علائم ویرایشی
✳️خط تیره یا خط فاصله (-) و کاربردهای آن
🔶 نکته: در مورد نوشتن اعداد از تاریخی تا تاریخی یا از ساعتی تا ساعتی و یا از صفحهای تا صفحهای و موارد مشابه آن برخی افراد، از کم به زیاد از سمت راست اعداد را مینویسند و برخی دیگر از کم به زیاد از سمت چپ.👈 هر دو شیوه درست است و بستگی به شیوهنامه آن متن دارد. اما حتما روش واحدی را در کل متن به کار ببرید.
البته برخی بر این قائلند که اگر کل متن فارسی است و چون فارسی از راست نوشته می شود، اعداد درون متن هم از راست از کم به زیاد نوشته شود.
2️⃣ جداسازی جمله معترضه از جمله اصلی
برای جداسازی جمله معترضه از جمله اصلی و قبل و پس از آن از خط تیره یا خط فاصله استفاده میشود. جمله معترضه یا میانجمله به جمله یا عبارتی گفته میشود که حذف آن به ساختار جمله آسیبی نمیزند و مراد از آن، توضیحی تکمیلی و دادن اطلاعات بیشتری در مورد جمله اصلی است. گاهی به جای خط تیره، قبل و بعد از جمله معترضه، علامت ویرگول به کار میرود. اما بیشتر گفته شده که خط تیره بیاید.👇
🔵 در میان دامداران بهویژه دامداران کوچنشین - با توجه به سختی و پرتعداد بودن کار روزانه - سرگرمیها یا همراه با کار انجام میشد و یا به هنگام غروب آفتاب و پس از آنکه دامها اسکان داده میشدند فرصتی برای سرگرمیهای عمومی بهوجود میآید.
🔵بزرگمردی که در این آستانه خفته، آیت الله سید شهاب الدین مرعشی -قدس سره- است.
#درست_نویسی
#نشانه_گذاری(۲۰)
#علامت_خط_فاصله
*┄┅═✧❁🌟❁✧═┅┄*
🔴@pajohesh_esfahan
*┄┅═✧❁🌟❁✧═┅┄*
✦؛﷽✦
•┈••✾•🌿🌺🌿•✾••┈•
❇️ نشانه گذاری و علائم ویرایشی
✳️خط تیره یا خط فاصله (-) و کاربردهای آن
3️⃣. هنگام ترکیب دو کلمه که معنی واحدی را میرسانند.
✨ گاهی دو واژه در کنار هم یک مفهوم را میسازند؛ به عبارتی گاه برای القای وجوه مختلف وضعیت باید دو واژه را در کنار هم قرار داد. در بین این واژههای دو جزئیِ مرکب، از خط تیره استفاده میشود.
🔵 فیلمهای علمی-تخیلی را بسیار دوست دارم.
🔵در دوران دبیرستان مسئول واحد سمعی-بصری مدرسه بودم.
🔵 کودک، چهار-پنج ساله به نظر میرسید.
4️⃣ برای نگارش مکالمه دو نفر
✨ دیگر کاربرد خط تیره یا خط فاصله در نوشتار، هنگام نگارش مکالمه بین دو نفر است؛ چنین کارکردی به ویژه در متونی چون نمایشنامهها، فیلمنامهها و داستانها وجود دارد. برای پرهیز از نوشتن هر باره نام دو نفر، خط تیره به کار میرود.
🔵 - من باید بروم.
- من میدانم چرا رفتی.
- همخانهام آمده. زنگ در را زد. بعضی وقتها ناغافل میآید.
- آنوقت نمیدانستم؛ اما حالا میدانم چرا رفتی.
- خداحافظ.
- تلفن میزنی؟
- شمارهها را حفظ نمیکنم. متأسفم.
5️⃣. برای جدا کردن تعدادی عدد و یا کلمه
✨ هر گاه بخواهیم تعدادی عدد و یا کلمه را در کنار هم بیاوریم، میتوانیم از خط تیره برای جداسازی آنها استفاده کنیم.
🔵 اعداد زوج را از میان اعداد زیر انتخاب کنید.
1 - 4 - 5 - 10 - 3 - 6 - 15
🔵 زمان بر سه نوع است:
گذشته - حال - آینده
#درست_نویسی
#نشانه_گذاری(۲۱)
#علامت_خط_فاصله
*┄┅═✧❁🌟❁✧═┅┄*
🔴@pajohesh_esfahan
*┄┅═✧❁🌟❁✧═┅┄*
✦؛﷽✦
•┈••✾•🌿🌺🌿•✾••┈•
❇️ نشانه گذاری و علائم ویرایشی
✳️خط تیره یا خط فاصله (-) و کاربردهای آن
6️⃣. دستهبندی مطالب و نوشتن انشعابات یک موضوع
برای دستهبندی و برشمردن اجزای موضوعی و یا انشعابات آن میتوان از خط تیره استفاده کرد.
گاهی برای چنین کاری از اعداد و یا حروف استفاده میشود که در چنین مواردی هم میتوان پس از اعداد و یا حروف از خط تیره استفاده کرد (برای این مورد ممکن است از پرانتز و یا نقطه هم استفاده شود).
🔵 نمایشهای ایرانی پس از اسلام را میتوان چنین دستهبندی کرد:
- نقالی
- نمایشهای عروسکی
- تعزیه
- نمایشهای شادیآور
🔵 رابطه سرگرمی و کار بر سه شکل است:
1- سرگرمی همراه با کار
2- سرگرمی در فراغتهای کوتاه
3- سرگرمی در زمان فراغت پس از کار
🔶 (البته برخی می گویند، بعد از عدد فقط، نقطه بیاورید و خط تیره نگذارید.)
7️⃣. علامت منهای ریاضی
خط تیره برای نمایش علامت منهای ریاضی نیز کاربرد دارد.
۵ - ۲ = ۳ 🔵
8️⃣. جداسازی هجاها یا بخشهای یک واژه
🔵 واژه برادر سه هجا دارد:
بَ - را - دَر
9️⃣. نمایش پیوستگی کلمه انتهای سطر و کلمه ابتدایی سطر بعدی در واژههای دوجزئی مرکب
هر گاه یک واژه دو جزئی مرکب در انتهای سطر قرار گیرد به طوری که نیمی از آن به ابتدای سطر بعدی برود، برای نمایش پیوستگی این دو واژه از خط تیره استفاده میشود. به این قابلیت در زبان انگلیسی Hyphenation و به خط تیره، Hyphen میگویند. (البته امروزه با نیم فاصله نیاز به خط تیره نیست.)
#درست_نویسی
#نشانه_گذاری(۲۲)
#علامت_خط_فاصله
*┄┅═✧❁🌟❁✧═┅┄*
🔴@pajohesh_esfahan
*┄┅═✧❁🌟❁✧═┅┄*
✦؛﷽✦
•┈••✾•🌿🌺🌿•✾••┈•
❇️ نشانه گذاری و علائم ویرایشی
✳️خط تیره یا خط فاصله (-)
🔶 نحوه تایپ خط تیره یا خط فاصله
☀️ در زبان فارسی، برای خط تیره، از دو نویسه (کاراکتر) مختلف میتوان استفاده کرد. یکی همان کاراکتری است که معمولاً برای این کار استفاده میشود؛ یعنی کلید منها (-) روی صفحه کلید. کاراکتر دیگر، کاراکتری است که استفاده اصلی آن برای کشیده نویسی حروف است و نام آن در استاندارد یونیکد arabic tatweel (تطویل عربی) است؛ اما برخی از آن به عنوان خط تیره نیز استفاده میکنند.
💎 این کاراکتر در صفحه کلید رایج ویندوز با فشردن shift و حرف (ت) به طور همزمان و در کیبورد استاندارد فارسی با فشردن shift و علامت منها (-) درج میشود. فرق ظاهری این دو نویسه، در جای قرارگیری خط تیره روی خط زمینه است. در حالت استفاده از نویسه کشیدهنویسی، این کاراکتر دقیقاً روی خط زمینه و به این شکل (ـ) خواهد بود. اما اگر بخواهید آن را قبل یا بعد از یک حرف چسبان استفاده کنید، حتما باید یک نیمفاصله بین حرف و این نویسه قرار دهید تا از کشیدهشدن حروف اجتناب شود.
🔵 با نویسه خط تیره اصلی: سمعی-بصری
🔵 با نویسه کشیدهساز: سمعیـبصری
☀️ توصیه ما استفاده از کاراکتر اصلی خط تیره است؛ چرا که علامتی است که دقیقا به همین منظور وضع شده است.
#درست_نویسی
#نشانه_گذاری(۲۳)
#علامت_خط_فاصله
*┄┅═✧❁🌟❁✧═┅┄*
🔴@pajohesh_esfahan
*┄┅═✧❁🌟❁✧═┅┄*
✦؛﷽✦
•┈••✾•🌿🌺🌿•✾••┈•
❇️ نشانه گذاری و علائم ویرایشی
✳️خط تیره یا خط فاصله (-)
🔶 نحوه تایپ خط تیره یا خط فاصله
☀️ فاصلهگذاری قبل و بعد از خط تیره
در مورد فاصلهگذاری خط تیره یا خط فاصله از کاراکتر پیش و پس از خود شیوه ثابتی مشاهده نشده است؛ اما معمولا اینطور است: هنگامی که خط تیره برای ساخت یک واژه مرکب دو جزئی به کار میرود، از آنجایی که این دو واژه در کنار هم یک واژه را میسازند، فاصلهای پیش یا پس از خط تیره نمیگذاریم؛
🔵 واژه مرکب علمی-فرهنگی مثالی برای این مورد است.
🔵هر گاه خط تیره برای در بر گرفتن جمله معترضه و پیش و پس از آن میآید، از حرفهای پیش و پس از خود فاصله میگیرد.
🔵 در مواقعی که خط تیره برای معرفی اقسام و اجزای موضوعی و یا دستهبندی به کار میرود از حرف پس از خود یک فاصله میگیرد و در مواقعی که از حروف یا شماره برای این مورد استفاده میشود و خط تیره پس از آن شماره یا حرف میآید به حرف یا عدد پیش از خود چسبیده و از حرف پس از خود یک فاصله خواهد داشت.
🔷 نکته فنی
توصیه میکنیم در زمان نگارش متن در نرمافزارهای واژهپردازی چون Word درج این گونه علائم را دستی انجام ندهید و آن را به صورت خودکار و به کمک قابلیت Bulleting و Numbering خود نرمافزار انجام دهید. در زمان نگارش متون در وب نیز، این کار را میتوان به کمک ویرایشگرهای مختلف و با تگهای <ol> و <ul> در HTML انجام داد.
#درست_نویسی
#نشانه_گذاری(۲۴)
#علامت_خط_فاصله
*┄┅═✧❁🌟❁✧═┅┄*
🔴@pajohesh_esfahan
*┄┅═✧❁🌟❁✧═┅┄*
✦؛﷽✦
•┈••✾•🌿🌺🌿•✾••┈•
❇️ نشانه گذاری و علائم ویرایشی
✳️ کاربرد گیومه « »
گیومه یا نشانه نقل قول که با علامت (« ») در نگارش فارسی مشخص میشود، مانند پرانتز جزو علائمی است که به صورت جفت به کار میرود؛ یعنی به عنوان نشانهای دوگانه در ابتدا و انتهای جمله یا عبارت مورد نظر قرار میگیرد. معادل این نشانه در زبان انگلیسی quotation mark نام دارد که به صورت (" ") مشخص میشود. ❌دقت کنید که استفاده از "" برای نقل قول در زبان فارسی نادرست است.❌
🔶کاربرد گیومه در نگارش فارسی
1️⃣. بیان نقل قول مستقیم؛ شاخصترین کاربرد گیومه در نگارش
👈یکی از مهمترین کاربردهای گیومه برای بیان نقل قول مستقیم است و در آغاز و پایان آن میآید؛ در واقع گیومه علاوه بر نشانه نقل قول، مشخص کنندهی حدود آن نیز است.
🔵 گفت: «محبت را از آن نام محبت کردند که هر چه در دل بود جز محبوب، محو گرداند».
🔵 گفت: «هر که وحشت غفلت نچشیده باشد، حلاوت انس نیابد».
#درست_نویسی
#نشانه_گذاری(۲۵)
#علامت_خط_فاصله
*┄┅═✧❁🌟❁✧═┅┄*
🔴@pajohesh_esfahan
*┄┅═✧❁🌟❁✧═┅┄*
✦؛﷽✦
•┈••✾•🌿🌺🌿•✾••┈•
❇️ نشانه گذاری و علائم ویرایشی
✳️ کاربرد گیومه « »
2️⃣. متمایز کردن و یا تأکید بر قسمتی از متن
☀️ یکی از کاربردهای گیومه در نگارش فارسی در مواقعی است که بخواهیم بر عبارت، جمله و یا واژهای در نوشتار خود تأکید کنیم. البته برای این کار از بولد (سیاه) یا ایتالیک (ایرانیک) کردن متن هم میتوان استفاده کرد.
🔵 مثال
«زبان سرچشمهی سوءتفاهمهاست.»؛ شاید این جمله از داستان «شازده کوچولو»ی «آنتوان دوسنت اگزوپری» را شنیده باشید.
🔵 میخواهیم در کنار آموزش تایپ فارسی، «درستنویسی» زبان فارسی را نیز یاد بگیریم و یکی از مهمترین بخشهای درستنویسی، استفاده صحیح از «علائم ویرایشی» است.
3️⃣. اشاره به اصطلاحات و واژههای علمی و فنی و یا اسم شخصی
به طور معمول وقتی برای بار اول از اصطلاحی علمی و یا تخصصی و همچنین از نام شخصی یا کتابی و نمونههایی مانند اینها نام میبریم، آن واژه یا اصطلاح را درون گیومه قرار میدهیم.
🔵 میتوان گفت نخستین تعریف نسبتاً کامل و ارزنده از فرهنگ را «ادوارد تایلور» انسانشناس معروف انگلیسی و بنیانگذار انسانشناسی فرهنگی، به دست داد. وی در سال 1871 در کتاب معروفش به نام «فرهنگ ابتدایی» به تعریف روشن، رسمی و جامع از فرهنگ پرداخت.
🔵 فرهنگ مردم، ترجمه کلمه «فولکلور» است.
#پژوهش
#درست_نویسی
#نشانه_گذاری(۲۶)
#علامت_خط_فاصله
*┄┅═✧❁🌟❁✧═┅┄*
🔴@pajohesh_esfahan
*┄┅═✧❁🌟❁✧═┅┄*
✦؛﷽✦
•┈••✾•🌿🌺🌿•✾••┈•
❇️ نشانه گذاری و علائم ویرایشی
✳️ کاربرد گیومه « »
4️⃣. تضمین شعر
تضمین در شعر به صنعتی گفته میشود که شاعر، بخشی از شعر شاعر دیگری را عیناً در شعر خود بیاورد. در چنین مواقعی قسمتی که تضمین شده در گیومه آورده میشود تا مشخص شود که این قسمت سروده شاعر دیگری است.
🔵 چه خوش گفت فردوسی پاکزاد
که رحمت بر آن تربت پاک باد
«میازار موری که دانهکش است
که جان دارد و جان شیرین خوش است»
تضمینی از سعدی از سروده فردوسی
✳️. دو نکته درباره کاربرد گیومه
👈 در نقل به مضمون و یا نقل قول غیر مستقیم نیازی به استفاده از گیومه نیست.
🔵 به او گفتم اگر میخواهد موفق شود، باید بیشتر تلاش کند.
👈 در مورد عبارتهای نقل شده در میان گیومه (نقل قول مستقیم) نیز نشانهگذاری و قواعد آن رعایت میشود.
✳️. برای نحوه تایپ و فاصلهگذاری گیومه باز و بسته کافی است جای گیومه در کیبورد را بدانید.
در ضمن در فاصلهگذاری، به طور کلی، علامتهای جفت، به عبارت داخل میچسبند و از کلمات بیرون یک فاصله دارند؛ یعنی گیومه باز از نویسه پیش از خود یک فاصله و از نویسه پس از خود فاصلهای ندارد و گیومه بسته به نویسه پیش از خود میچسبد و از نویسه پس از خود یک فاصله دارد. 👌
#درست_نویسی
#نشانه_گذاری(۲۷)
#علامت_خط_فاصله
*┄┅═✧❁🌟❁✧═┅┄*
🔴@pajohesh_esfahan
*┄┅═✧❁🌟❁✧═┅┄*
✦؛﷽✦
•┈••✾•🌿🌺🌿•✾••┈•
❇️ نشانه گذاری و علائم ویرایشی
✳️ کاربرد پرانتز یا کمانک ()
☀️ پرانتز یا کمانک
🔺پرانتز چیست و چه نقشی در جمله دارد؟
🔻پرانتز واژهای فرانسوی است و در زبان انگلیسی parenthesis, bracket و یا parentheses گفته میشود. معادل فارسی که برای این واژه در نظر گرفته شده کمانک و یا دو هلال است.
🔺 پرانتز در واقع دو نیمدایره عمودی است که جمله و یا کلمه معترضه را در خود جای میدهد. جمله معترضه یا میانجمله به جمله یا عبارتی گفته میشود که حذف آن به ساختار جمله آسیبی نمیزند و مراد از آن توضیحی تکمیلی و دادن اطلاعات بیشتری در مورد جمله اصلی است.
🔻در مورد کاربرد پرانتز یا کمانک در نگارش میتوان گفت که در واقع پرانتز محتوی توضیحی درباره کلمه و یا کلمات پیش از خود است.
✳️ کاربردهای پرانتز در نگارش فارسی
1️⃣. ذکر معادل یک اصطلاح یا واژه
یکی از کاربردهای پرانتز در نگارش فارسی، ذکر معادل یک اصطلاح یا واژه در زبانی دیگر و یا مترادف آن در همان زبان است.
🔵 پرانتز (کمانک) یکی از علائم نگارشی در زبان فارسی است.
🔵 فولکلور (باورهای عامیانه و یا به عبارتی مجموعه عقاید، اندیشهها، قصهها، آداب، رسوم، ترانهها و هنرهای ساده و ابتدایی یک ملت)
🔵 گیتی (جهان)
✳️ نکته: اگر کلمه و معنای آن به تنهایی و در خارج از یک جمله باشند، در این مورد، به جای پرانتز از علامت دو نقطه (:) و یا مساوی (=) هم میتوان استفاده کرد.
#درست_نویسی
#نشانه_گذاری(۲۸)
#علامت_پرانتز
*┄┅═✧❁🌟❁✧═┅┄*
🔴@pajohesh_esfahan
*┄┅═✧❁🌟❁✧═┅┄*
✦؛﷽✦
•┈••✾•🌿🌺🌿•✾••┈•
❇️ نشانه گذاری و علائم ویرایشی
✳️ کاربرد پرانتز یا کمانک ()
2️⃣. نام قدیمی یک شهر، شهرت یک فرد و یا نام کامل یا لقب یک شخص
🔵 شهر بابل (بارفروش) از شهرهای کهن استان مازندران است.
🔵 میرزا محمدتقیخان فراهانی (امیرکبیر) یکی از صدراعظمهای ایران در زمان ناصرالدینشاه قاجار بود.
3️⃣. توضیحی تکمیلی در داخل متن
🔵 هنگام شروع نقل، نخست یک پیشخوان که شخصی است از دوستداران نقل و اغلب فرزند نقال (و گاهی نقال معتبر نسل بعد) غزلی یا قطعهای یا شعری دیگر را از شاعران بزرگ پیشین به آواز میخواند.
🔵 اسدی طوسی (در گرشاسبنامه) و نظامی گنجوی (در لیلی و مجنون، خسرو و شیرین، اسکندرنامه) و فخرالدین اسعد گرگانی (در ویس و رامین) چند بار میگویند که داستان خود را از دهقانان و راویان گرفتهاند.
🔵 در تعزیه دوره چندین دسته شبیهگردان با فاصلههای معین (به طوری که کار یک دسته مزاحم کار دسته دیگر نشود) هر کدام خلاصه یک دستگاه تعزیه را به ترتیب نمایش میدادند.
4️⃣. بیان تاریخ و یا سال وقوع حادثهای
🔵 با ظهور مذهب مسیح و سقوط امپراتوری روم (474 میلادی) و تسلط کلیسا، نمایش ممنوع اعلام شد.
🔵 اروپا در قرون وسطی (قرن 5 تا 15 میلادی)، دوران تاریکی و رکود را گذراند.
5️⃣. بیان تاریخ تولد و وفات
گاهی درون متن، تاریخ تولد و وفات مشاهیر، داخل پرانتز، پس از نام ایشان ذکر میشود.
🔵 آشیل (523 ـ 456 ق.م) را نخستین تراژدینویس میدانند.
#درست_نویسی
#نشانه_گذاری(۲۹)
#علامت_پرانتز
*┄┅═✧❁🌟❁✧═┅┄*
🔴@pajohesh_esfahan
*┄┅═✧❁🌟❁✧═┅┄*
✦؛﷽✦
•┈••✾•🌿🌺🌿•✾••┈•
❇️ نشانه گذاری و علائم ویرایشی
✳️ کاربرد پرانتز یا کمانک ()
6️⃣. ذکر منبع درون متن
برای ذکر نام منبع، نام نویسنده و شماره صفحه در میان متن (ارجاع درون متنی) از کمانک استفاده میشود.
🔵 «حسن شیرزاد معروف به شیخ حسن شیرزاد، از خیمهشببازان قدیمی تهران بود». (بیضایی، 1388، 110)
7️⃣. بیان حالت ادای دیالوگ در نمایشنامه
در نمایشنامهها و فیلمنامهها برای بیان حالت ادای دیالوگهای بازیگران و یا کنشهای آنها میتوان از پرانتز استفاده کرد.
🔵 مشدی: (با حواسپرتی) اون یه هفته هم دووم نیاورد. تلف شد حیوون.
🔵 مراد: عجب! خب تقصیر من چیه؟ تو که خودت حیوون رو دیدی و پسندیدی! (بلند میشود و سیگار را زیر پا خاموش میکند و میرود.)
✳️نکته: گاهی در چنین مواقعی در نمایشنامهها و فیلمنامهها از علامت قلاب یا کروشه ([ ]) استفاده میشود.
8️⃣. پرانتز در فرمولهای ریاضی
کمانک یا پرانتز در ریاضی هم کاربرد دارد.
🔵 ۲(a + b)=۲a+۲b
✳️ نکتههایی درباره کاربرد پرانتز
✳️ نوشتن دو پرانتز پشت هم یا دو پرانتز درون یکدیگر فقط در فرمولها و عملیاتهای ریاضی وجود دارد و در نگارش فارسی رواج ندارد.
✳️ پس از کلماتی چون: از قبیل، مانند، شامل، مثل، برای نمونه و مانند اینها از پرانتز استفاده نمیشود. 👇
🔵 خیمهشببازی در زمان قاجار، در بیشتر شهرهای بزرگ ایران مانند تهران، تبریز، اصفهان، شیراز و... رایج بود.
#درست_نویسی
#نشانه_گذاری(۳۰)
#علامت_پرانتز
*┄┅═✧❁🌟❁✧═┅┄*
🔴@pajohesh_esfahan
*┄┅═✧❁🌟❁✧═┅┄*
✦؛﷽✦
•┈••✾•🌿🌺🌿•✾••┈•
❇️ نشانه گذاری و علائم ویرایشی
✳️ کاربرد پرانتز یا کمانک ()
✳️ نکته
یک کمان یا پرانتز بسته بعد از عدد یا حروف و یا هر چیزی که برای شمارش اجزای موضوعی به کار میرود، در واقع در حکم خط تیره و یا نقطه را دارد و ممکن است با توجه به شیوهنامه آن نوشتار هرکدام از این موارد استفاده شود. (البته بیشتر از نقطه استفاده می شود.)
🔵1) الف. A ـ
🔵2) ب. B ـ
✳️ نحوه تایپ پرانتز یا کمانک
در صفحه کلید رایج و صفحه کلید استاندارد فارسی برای باز کردن پرانتز، دکمه shift و عدد (0) صفر، (shift + 0) و برای بستن پرانتز، دکمه shift و عدد (9) نُه، (shift + 9) را میفشاریم.
#درست_نویسی
#نشانه_گذاری(۳۱)
#علامت_پرانتز
*┄┅═✧❁🌟❁✧═┅┄*
🔴@pajohesh_esfahan
*┄┅═✧❁🌟❁✧═┅┄*