آنچه در اخلاق اسلامی، پسندیده و مورد سفارش است، این است که انسان، نه تنها بدگویی دیگران را با بدگویی جواب ندهد؛ بلکه آن را با سخن نیکو و کریمانه تلافی کند. در این دو بیت از کشکول شیخ بهایی، این خلق و خوی پسندیده به شیرینی وصف شده است:
دی در حق ما کسی بدی گفت
دل را ز بدش نمی خراشیم
ما نیز نکویی اش بگوییم
تا هر دو دروغ گفته باشیم
🌸کشکول شیخ بهایی/سکه سوم/ص۱۲۵🌸
امام جعفر صادق(علیه السلام):
لو قرئت الحَمد عَلي مَیّت سَبعینَ مَرّة ثم رُدت فیهِ الرُّوح ما کان ذَلك عجبا
اگر سوره حمد، هفتاد بار بر مرده ای خوانده شود و روح به تن او بازگردد، شگفت نیست.
🌺اصول کافی/ج۲/ص۶۲۳🌺
امام علی(علیه السلام):
مَن ضَنَّ بِعِرضه فلیَدَعِ المِراء
هر که آبروی خود را دوست دارد، باید از مجادله بپرهیزد.
🌼نهج البلاغه/حکمت۳۶۲🌼
یکی از دختران مرحوم قاضی دربارهٔ اخلاق پدرش در منزل می فرماید:
این بچه های کوچک که می آمدند پدر ما جلوی پایشان بلند می شد. خانواده شان می گفتند: «تو چرا برای این بچه ها بلند می شوی؟»
می فرمود: «من بلند می شوم، تا دیگران هم احترام بچه های من را داشته باشند». پسران بزرگش را خیلی تعظیم می کرد. پدرم خیلی اخلاق خوبی داشت. اخلاق واقعی داشت.
🍀صلح کل/ص۱۵۳🍀
شقرانی در عصر حضرت صادق(علیه السلام) زندگی می کرد. او با آن که خود را از دوستان و پیروان اهل بیت(علیهم السلام) می دانست، شراب می خورد و به این گناه بزرگ، آلوده بود. روزی امام(علیه السلام) در رهگذر تنها با وی برخورد کرد؛ برای آن که از عملش انتقاد کند و از شراب خمرش بازدارد، آهسته به او فرمود: «اِنّ الحَسَن مِن کُلّ أحَد حَسَن و انّه مِنک احسن لِمَکانک منّا و ان القبیح من کل احد قَبیح وَ انّه مِنک اَقبح؛ عمل خوب از هر کس که باشد خوب است و از تو خوب تر است؛ زیرا وابسته بمایی و عمل بد را هر کس انجام دهد بد است و از جانب تو بدتر و ناپسندتر است».
🌸بحار الانوار/ج۴۷/ص۳۴۹🌸
امیر المؤمنین(علیه السلام):
کُلّ مُئاجَل یسأل الاِنظار، و کُلّ مُؤجل یَتَعلل بالتّسویف
همهٔ آن ها که زمانشان پایان گرفته، خواهان مهلتند و آن ها که مهلت دارند، تعلل می ورزند و کوتاهی می کنند.
🌼نهج البلاغه/کلمات قصار/شماره ۲۸۵🌼
امام جعفر صادق(علیه السلام):
یا شیعة آلِ مُحَمَّد إعلموا أنه لَیس منا من لم یملك نفسه عند غضبه
ای شیعیان آل محمد! آگاه باشید که از ما نیست، آن کس که هنگام خشم، نتواند خودداری کند.
🌸اصول کافی/ج۴/ص۴۴۹-۴۵۰🌸
شخصی به نام ابو هاشم می گوید: «زمانی در فشار و سختی بودم. خواستم از حضرت امام حسن عسکری(علیه السلام) برای مخارج زندگیم درخواست کمک کنم؛ خجالت کشیدم. هنگامی که به خانه رفتم، آن حضرت صد دینار برای من فرستاده و برایم نوشته بود که هرگاه حاجتی داری، خجالت مکش؛ شرم مکن؛ بلکه آن را طلب کن؛ که آنچه را که دوست داری، خواهی دید؛ إن شاء الله.»
🍀المناقب/ج۴/ص۱۰۰🍀
پرسش: چرا خداوند به قلب عده ای مُهر می زند و آنان را از هدایت محروم می کند؟
پاسخ: خداوند، به انسان عقل داده و او را از نعمت دین بهره مند ساخته است، تا آگاهانه عمل کند. خداوند، ابتدا بر دل هیچ کس مهر نمی نهد؛ بلکه اگر انسان ها هدایت الهی را بپذیرند، از توفیق خداوند هم بهره مند خواهند بود؛ ولی اگر به خدا کافر شدند و راه سرکشی را پیش گرفتند، یکی از کیفرهای خدا، بعد از مهلت دادن زیاد و گناهان زیاد آن ها، مُهر زدن بر دل کافران است. اگر به مقدّمات این مُهر زدن بر قلب در قرآن نگاه کنیم، می بینیم در اثر کارهای پیشین است؛ برای مثال در آیه ششم سوره بقره، به دلیل کفر آن ها و بی تفاوتی به تبلیغ پیامبران، می فرماید:«خَتَمَ اللهُ عَلی قُلوبِهِم».
(در دیدار و گفتگوی یکی از علما با بسیجیان)
امام جعفر صادق(علیه السلام):
مُجالةُ النّاس ثُلثُ العَقل
خوش رفتاری و مدارا کردن با مردم، یک سوم خردمندی است.
🌸اصول کافی/ج۲/ص۶۴۳🌸
امیر المؤمنین(علیه السلام):
إذا اَرْذلُ الله عَبداً حَظر علیه العِلم
هرگاه خداوند، بنده ای را پست بشمرد، علم و دانش را از او منع می کند.
🌼نهج البلاغه/کلمات قصار/شماره۲۸۸🌼
یکی از دوستان مرحوم شیخ رجبعلی خیاط می گوید:
در سال هایی که خدمت ایشان بودم، احساس نکردم که خواستهٔ مهمی جز فرج حضرت ولی عصر(علیه السلام) داشته باشد. به دوستان هم تذکر می داد که حتی الامکان چیزی جز فرج آقا از خداوند تقاضا نکنید. حالت انتظار، تا حدی در او قوت داشت که اگر کسی از فرج حضرت ولی عصر(علیه السلام) صحبت می کرد، منقلب می شد و می گریست.
☘کیمیای محبت/فصل ششم☘