✍️ یادداشت استاد پارسانیا در بررسی دنیای متجدد و لایه‌های معرفتی آن 📌منظور از دنیای متجدد، غرب بعد از رنسانس یعنی جهان غرب در چهارصد سال اخیر است؛ #سکولاریزم عمیق‎ترین لایه معرفتی این جهان است، سکولاریزم به‌معنای نگاه دنیوی و این جهانی به هستی است، سکولاریزم دارای دو بعد عملی و نظری است. بعد عملی سکولاریزم میل و گرایش عملی به این جهان است؛ کسی که وابستگی و علاقه به زندگی دنیا دارد، ممکن است به‎لحاظ نظری به جهان معنوی و حقایق فوق طبیعی نیز قائل باشد. چنین شخصی، ممکن است کنش‎ها و رفتارهای دنیوی و این جهانی خود را توجیه معنوی و یا دینی نیز بکند، بعد نظری سکولاریزم ناظر به تفسیر دنیوی و این جهانی هستی است، تفسیر سکولار و دنیوی عالَم شامل یکی از موارد زیر می‎تواند باشد: #اول: انکار صریح ماوراء طبیعت؛ این نوع از سکولاریزم ، نوع عریان آن بوده و با ماتریالیسم و ماده گرایی همراه است. #دوم: برخورد شکاکانه و تردیدآمیز نسبت به حقایق هستی. این شکاکیت صور مختلفی می‎تواند داشته باشد. مثل انکار ارزش جهان‎شناختی معرفت آدمی به‎طور مطلق و یا انکار امکان شناخت متافیزیک از طریق به تعلیق بردن و وجود هستی. #سوم: دفاع به‎ظاهر همدلانه نسبت به دین، از طریق تفسیرهای کارکردگرایانه و یا پراگماتیستی. نوع سوم سکولاریزم نظری، نه‎تنها چهره دین‎ستیزانه آشکار و عریان ندارد، بلکه ظاهری معنویت‎گرا و دینی دارد. خصوصیت دفاع سکولار از دین در این است که در این نگاه، دین نیز در حاشیه مطامع و منافع این جهانی آن پذیرفته می‎شود. سکولاریزم عملی ریشه‎ای دیرین در تاریخ زندگی بشر دارد. اما سکولاریزم نظری، خصوصیت منحصر به‎فرد جهان متجدد است. #سکولاریسم #دنیای_متجدد #رنسانس #دین #سیاست #حمید_پارسانیا 💠 eitaa.com/parsania_net

♦️ زوال عقلانیت و چهره لیبرالیستى سکولاریزم ▪️ بعد از غیبت دیانت، زوال عقلانیت عرصه را براى نوع دیگرى از هستی‌شناسی و معرفت که هویتى حسّى و مادّى دارد فراهم می‌آورد. علم با از دست دادن حقیقت دینى و ابعاد عقلى اینک تنها قضایاى تجربى را شامل می‌شود و بدین ترتیب واقعیت علمى به صورت واقعیت آزمون پذیر درمی‌آید. ▫️ لفظ علم نیز از مصادیق پیشین که دانش الهى و فلسفى را شامل می‌شد به سوى بخشى از مصادیق که همان گزاره‌های تجربى و آزمون‌پذیر است منصرف می‌شود. همراه حذف گزاره‌های متافیزیکى، گزاره‌های ارزشى نیز از حوزه علم بیرون می‌روند. ▪️ بدین ترتیب بین دانش و ارزش همانگونه که فیلسوف حس‏گراى انگلیسى هیوم خبر داده بود، دیوارى آهنین کشیده می‌شود. خروج گزاره‌های ارزشى از حیطه داورى علم که اینک هویتى غیردینى و غیرعقلى یافته است. ▫️ ارزش‌هاى سیاسى را نیز که تاکنون در معرض داورى و قضاوت علم دینى و عقلى بود از دایره دید علم بیرون می‌کند و بدین ترتیب جدایى دانش از ارزش به جدایى علم از سیاست منجر می‌شود. سکولاریزم که چهره نخست آن با دین‌زدایی کردن علم آغاز شده و در سیاست عارى از دین ظاهر می‌شود اینک با حاکمیت حس‏‌گرایى چهره نوینى می‌گیرد. 🔖 مبانی معرفتی و چهره اجتماعی سکولاریزم #غرب_شناسی #سکولاریزم 🆔 @parsania_net