روز مادر در ایران باستان: 29 بهمن ماه برابر 5 اسفند یا روز سپندارمزد از سپنداردمزد ماه یا اسفندماه جشن سپندارمزدگان روز بزرگداشت مقام مادر و زن و جشن عشق و بانوی ایرانی

درود بر پژوهشگران عزیز امروز خورداد امشاسپند روز از اردیبهشت ماه سال 3762 مزدیسنی برابر سال 1403 هجری شمسی می باشد خرداد امشاسپند، امشاسپند کمال و رسایی و یکی از صفات اهورامزدا می باشد. در جایگاه آیینی چون نام روز خرداد با ماه خرداد برابر گردد، جشن خردادگان گیرند و از دیگر سو بر سفره‎های آیینی، خرداد امشاسپند با نمود گیتوی آن، آب پاک، یادآور آموزه‎های اخلاقی خرداد می‌گردد. آموزه‎های اخلاقی که بازتاب آن را می‎توان در اندرز گواه‎گیری، بسیار ژرفمندانه یافت: داد و آیین خرداد امشاسپند، رسایی و آبادانی است. دل خود را شاد و تن خود را پاک دارید؛ زیرا پاکی تن جلوه‎ای از اشویی روان است. ناسپاسی مکنید. اندوهگین مباشید. گیتی را به چشم نیک ببینید و از اهورامزدا خرسند و سپاسدار باشید. آبادی سازید و شادی افزایید. آب را که مایه‎ی سرسبزی و آبادانی است پیوسته پاک داشته بیهوده از آن استفاده نکنید. (بخشی از اندرز گواه‎گیری) در گام‌های عرفانی، خرداد، گام رسایی است. درجه‎ای از خداگونگی که انسان در این گام، چون راهنمایی نیکو، به مانند آب پاک، رایزن و حلال دشواری‎های دیگر انسان‎ها می‌گردد و چنان که یک رایزن خردمند، آیینه‌وار سبب دور نمودن کاستی‌ها و رسایی دیگران می‌شود، آیینه‎ی آب روان نیز سبب بالندگی گیاهان و مایه‎ی زندگی و هستی و رسایی و آبادانی گیتی می‌شود. همکاری خرداد با تشتر و باد و فروردین در تصویر اسطوره‎ای این امشاسپند، آن هنگام که آب را به یاری باد جهت نبرد با اپوش پلید به تیرایزد می‎رساند، نمایان است. همراهی امشاسپندان خرداد و امرداد، همراهی رحمت و قدرت خداوندی، همراهی آب و گیاه سبز، همراهی آبادانی و دیرزیوی و همراهی رسایی و جاودانی است. دستیابی انسان به رسایی در سایه‎ی تلاش و گذر زمان، ارتباط خرداد و زمانان هومنشنیان مینو را نشان می‌دهد. کمال آفرینش آفریده‎ای از آفریدگان اهورامزدا در هر چهره‎ی گهنبار در شش زمان از سال و دستیابی به دستآورد افزون در هر چهره و داشتن سالی سرشار از فراخی و برکت، ارتباط این امشاسپند و یائیریه هوشتی (ایزد جشن‎های سالیانه‎ی گهنبار) را بیان‎گر است. و در چنین پیوندهای معنایی، روز خرداد از ماه فروردین، روز زایش خرد رسا، روز پیش‌برندگی و نگهداریِ (معنی واژه‎ی فروهر و فروردین) رسایی (معنی واژه‌ی خرداد) و روز رسایی و ظهور بزرگ پیامبر جهانیان، اشوزرتشت اسپنتمان است. یشت چهارم اوستا، ویژه‎ی امشاسپند خرداد یا همان هئوروتات اوستا است و در میان امشاسپندان، تنها از اردیبهشت و خرداد، یشت‎هایی به یادگار مانده‎اند. در پایان به فرخندگی جشن خردادگان، و به یادکرد بزرگداشت فردوسی که چندی از آن گذشته، سروده‌ای از حکیم طوس را پیشکش می‌نمایم که در آن امشاسپندان از جمله خرداد، با ترتیب آشنا و رایج خود در میان زرتشتیان که برگرفته از هفتن‌یشت است، سربرمی‌افرازند تا گواهی دگر بار باشند بر سرچشمه‌ی اوستایی برای بیشینه بخش‌های گنجینه‌ی ارزشمند شاهنامه: که هرمز دهادت به دین پایگاه وُ بهمن نگهبان فرخ کلاه همه ساله اردیبهشت هُژیر نگهبان شده بر هش و رای پیر وُ شهریورت باد پیروزگر به نام بزرگی و فر و هنر سپندارمذ پاسبان تو باد خرد جای روشن‎روان تو باد ز خرداد باش از بر و بوم شاد تن چارپایانت [اَ]مرداد باد دی و اورمزدت خجسته بواد در هر بدی بر تو بسته بواد

برای مطالعه جایگاه خورداد و امرداد امشاسپند در شاهنامه فردوسی این مقاله را مطالعه نمایید