✅ مقاله «وجوه متفاوت اندیـشه سهروردی درباره عمل» 💠 این مقاله به قلم دکتر سعید حسن‌زاده، پژوهشگر مرکز علم و اجتماع معنا، نگاشته شده و در اولین شماره از دوفصلنامه علمی مطالعات حکمت عملی به چاپ رسیده است. چکیده این مقاله بدین شرح است: 🔸 سهروردی با طرح نظام نوری در بسیاری از مسائل فلسفی از جمله مباحث عمل تحول آفریده است. دیدگاه او درباره تعداد مبادی و فرآیند عمل مشابه سایر فلاسفه مسلمان است ولی براساس تأثیرات نظام نوری برسایر مباحث عمل می توان نظریه او را متفاوت دانست. ضرورت وجود علم حضوری به خود، بدن، قوای بدن و عمل، امکان انجام افعال متعدد با قوت یافتن نفس، حفظ صور ادراکی در نفس فلکی، معرفی بدن مثالی و کنش در عالم مثال، جلوه گری نور در بدن و ظهور قوای مختلف، نگاه متفاوت به روح بخاری و تأثّر آن از اشراقات نوری، شوق و ارتباط آن با ظهور و کیفیت نور، ضرورت شوق به عالم نور و راه رسیدن به آن، تبیین برخی افعال بر اساس اشراقات نوری، نورانی یا ظلمانی شدن جامعه به تبع عمل حاکمان و هیأت ظلمانی بودن عمل از تأثیرات نظام نوری شیخ اشراق بر مباحث مربوط به عمل است. 📝 فایل PDF مقاله : B2n.ir/b33096 _ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ #فلسفه_علم_اجتماعی #علم_اجتماعی #مقاله ✅ آدرس تارنمای ما : 🌐 https://philoscience.ir 💠 ما را در ایتا و بله دنبال کنید: 🆔 @philoscience

✅ مقاله «تاریخ‌نگاری به سبک ویگ» 💠 این مقاله به قلم دکتر امیر محمد گمینی، عضو هیئت علمی پژوهشکدۀ تاریخ علم دانشگاه تهران، نگاشته شده و در شماره شصت و دوم از فصلنامه علمی-پژوهشی روش شناسی علوم انسانی به چاپ رسیده است. چکیده این مقاله بدین شرح است: 🔸 تاریخ نگاری علم به سبک ویگ، با معیار قرار دادن دستاوردهای علوم جدید، درباره اهمیت بخش‌های مختلف تاریخ علوم قضاوت می‌کند. مورخان ویگیست تاریخ را به صحنه مواجهه دو گروه دانشمندان عاقل و دانا و متحجران نادان تبدیل می‌کنند. ایشان تنها قسمت هایی را از تاریخ علوم برای مطالعه و بررسی، با ارزش می‌دانند که به علوم جدید ربط پیدا کند. در این مقاله، ضمن معرفی هربرت باترفیلد، ناقد این جریان در تاریخ نگاری عمومی، به نقد و بررسی دیدگاه ویگی در تاریخ نگاری علم خواهم پرداخت. ویگیزم نه تنها مورخ را از ارائه روایتی حقیقی از تاریخ علم بازمی‌دارد، بلکه بخش‌های مفید و آموزنده را از تاریخ علم حذف کرده، فقط قسمت‌های «به نظر ما درست» را حفظ می­کند. سپس نشان خواهم داد که گاهی از ویگیزم گریزی نیست و این رویکرد می‌تواند به شکل مشروع، در جنبه‌هایی از کار تاریخ نگاری علم وارد شود. 📝 فایل PDF مقاله : B2n.ir/j43587 _ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ #تاریخ_علم #فلسفه_علم #مقاله ✅ آدرس تارنمای ما : 🌐 https://philoscience.ir 💠 ما را در ایتا و بله دنبال کنید: 🆔 @philoscience

✅ مقالۀ «چگونه نظریۀ صادق ساز آرمسترانگ معیاری برای تعهد هستی شناختی است؟» 💠 این مقاله توسط استاد سیدعلی سید‌ی‌ فرد (عضو مرکز مطالعات علم و اجتماع معنا) و استاد سید محمدحسن شیرازی نگاشته شده و در شمارۀ ۳۱ از دوفصلنامه علمی پژوهشی متافیزیک دانشگاه اصفهان به چاپ رسید و چکیده آن به شرح زیر است: 🔸 معیار تعهد هستی شناختی محوری ترین و مناقشه برانگیزترین مسأله در حیطۀ فرا-متافیزیک است. مقالۀ حاضر تلاش می کند بر اساس دیدگاه دیوید آرمسترانگ، متافیزیک دان تحلیلی استرالیایی معاصر، نظریه ای را پیرامون معیار تعهد هستی شناختی بسط دهد. به این منظور، ابتدا مسألۀ معیار تعهد هستی شناختی توضیح داده می شود، سپس نظریۀ مشهور، یعنی دیدگاه کواین، در این باب معرفی می گردد. در گام بعد نسخۀ آرمسترانگ از نظریۀ صادق ساز ارائه می شود، سپس معیار تعهد هستی شناختی آرمسترانگ بر اساس نظریۀ صادق سازِ او صورت بندی می شود و در پایان لوازم این دیدگاه بیان و با قول مشهور مقایسه می شود و مزایا و معایب آن ارائه و ارزیابی می گردد. آرمسترانگ تعهد هستی شناختی یک نظریه را با صادق سازهای آن نظریه پیوند می دهد و از آنجا که او به نسخۀ خاصی از نظریۀ صادق ساز پایبند است، تعهد هستی شناختی او هم که بر این نظریه مبتنی است، صورت ویژۀ خود را می یابد. این معیار فاصله خود را از دیدگاه ماینونگ حفظ می کند در عین آنکه یک نظریه تسویری نیست. 📝فایل PDF مقاله: B2n.ir/n07124 _ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ #فرا_هستی_شناسی #هستی_شناسی #مقاله 💻 آدرس تارنمای موسسه : 🌐 https://philoscience.ir 📱 ما را در ایتا و بله دنبال کنید: 🆔 @philoscience

✅ مقالۀ «جهانی از هیچ بر اساس افت وخیز خلأ کوانتمی؛ نقدی بر پیشنهاد پیدایش بی نیاز از خدا» 💠 این مقاله توسط دکتر میثم توکلی بینا نگاشته شده و در شمارۀ 53 از فصلنامه علمی پژوهشی فلسفه دین به چاپ رسید و چکیده آن به شرح زیر است: 🔸 یکی از موضوعات داغ کیهان شناسی مدرن که توجه ادیان و فیلسوفان را به خود جلب کرده، آغازمندی و ازلی نبودن جهان است و در مدل استاندارد کیهان شناسی این ایده نسبت به گذشته برجسته تر شده است. برخی کوشیده اند آغاز جهان از صفر یا عدم را با افت وخیز خلأ کوانتومی در شرایط انحنای بی نهایت توضیح دهند تا مسئله به بحرانی فلسفی تبدیل نشود. در این نوشته ابتدا مقدمات کوانتومی لازم برای فهم این سناریوی پیدایش خودبه خودی جهان و سپس شرح آن ارائه شده و در ادامه با توجه به این تبیین تفصیلی، در دو قسمت نشان داده شده است اولاً به علت فیزیکی این تبیین مشکل اساسی اشتراک لفظ دارد و ثانیاً معضل فلسفی اصلی را حل نمی کند و همچنان نیاز به عاملی فراطبیعی برای تبیین چگونگی آغاز جهان از هیچ را برطرف نمی کند. 📝فایل PDF مقاله: B2n.ir/b59397 _ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ #فلسفه_فیزیک #کیهان_شناسی #مقاله 💻 آدرس تارنمای موسسه : 🌐 https://philoscience.ir 📱 ما را در ایتا و بله دنبال کنید: 🆔 @philoscience

✅ مقاله «نقش اعتبار در فرایند صدور کنش ازمنظر علامه طباطبایی» 💠 این مقاله به قلم دکتر جواد طالبی، پژوهشگر مرکز مطالعات علم و اجتماع معنا نگاشته شده و در شماره ۳۲ نشریه صدرا به چاپ رسیده است. در مقدمه این مقاله می‌خوانیم: 🔸 موجودات وابسته به اراده و آگاهی انسان، فعل، کنش یا عمل ارادی انسان نامیده می‌شوند. از آنجا که عمومیت احکام فلسفی شامل همۀ موجودات است؛ بنابراین، لازم است کنش انسانی از لحاظ فلسفی تحلیل و تبیین شود. 🔹 در جهان اسلام علامه طباطبایی در پرتو نظریۀ اعتباریات، نگاه ویژه‌ای به انسان و کنش انسانی دارد. گرچه در قرائت مشهور، نظریۀ اعتباریات نظریه‌ای معرفت شناختی تلقی می‌شود، این نظریه از ابعاد هستی شناختی کنش انسانی نیز پرده برمی‌دارد؛ چنانچه علامه در ابتدای رسالة فی الاعتباریات جایگاه این نظریه را علم‌النفس فلسفی می‌داند. 🔸 از منظر علامه طباطبایی، «اعتبار» نقش ویژه‌ای در فرایند صدور کنش ایفا می‌کند. نوشتۀ حاضر بر آن است تا از منظر ایشان لزوم اعتبار در کنش، حقیقت و منشاء آن را بررسی کند. 📝متن کامل: https://b2n.ir/z42811 ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ #فلسفه_علم_اجتماعی #علم_اجتماعی #مقاله 💻 آدرس تارنمای ما : 🌐 https://philoscience.ir 📱ما را در ایتا و بله دنبال کنید: 🆔 @philoscience

✅ مقاله «فلسفه تحليلى و علم اصول؛ مباحث مقايسه‌‏اى» 💠 این نوشتار، متن اصلاح شدۀ سخنرانی آیت الله صادق آملی لاریجانی در سومین نشست علمی فلسفۀ تحلیلی و علم اصول می‌باشد که با همکاری پژوهشکدۀ فلسفه و کلام اسلامی در مدرسه ولیعصر (عج) برگزار گردید و مقالۀ مربوط به آن در شماه 2 و 3 فصلنامۀ پژوهش های اصولی به چاپ رسید. 🔸 موضوع بحث در این مقاله، همان‌طور که از نامش پیداست، یافتن مباحث مشترک یا قابل مقایسه میان فلسفه تحلیلی و علم اصول است. فلسفۀ تحلیلی اکنون یکی از رایج ترین شیوه‌های فلسفی در غرب است که طرفداران بسیاری دارد. نویسنده این مقاله تصور می‌کند مسائل متعددی که با شیوه فلسفه تحلیلی مورد بحث قرار گرفته‌اند، قرابت بسیاری با مسائل مطرح شده در علم اصول دارند و لذا طرح مسائل به صورت تطبیقی مفید و پرثمر است. 🔹 در این مقاله نگارنده ابتدا اجمالا به تعریف فلسفه تحلیلی و علم اصول می‌پردازد تا مقصود از آن‌ها روشن شود و در پایان به ارتباط این دو و یافتن مسائل مشترک بین آن‌ها می‌پردازد. 📝 فایل PDF مقاله: B2n.ir/k48859 ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ #فلسفه_تحلیلی #فلسفه_علم_اصول #مقاله 💻 آدرس تارنمای ما : 🌐 https://philoscience.ir 📱ما را در ایتا و بله دنبال کنید: 🆔 @philoscience

✅ تاثیر دیدگاه های فارابی بر طبقه بندی علوم در اروپای سده های میانه 💠 این مقاله به قلم دکتر یونس کرامتی (عضو هیات علمی دانشگاه تهران) نگاشته شده و در شماره 17 نشریه کتاب ماه فلسفه به چاپ رسید. 🔸 بررسی همه جانبه تاثیر دیدگاه فارابی بر طبقه بندب علوم، به ویژه تاثیر احصاء العلوم وی، کاری است بس دشوار و مفصل. در این نوشتار ابتدا به نخستین آثاری که در دورۀ اسلامی در این باره نوشته شده، اشار می‌شود و سپس تاثیر دیدگاه‌های وی بر سنت لاتینی و عبری طبقه بندی علوم بررسی می شود. 📝 فایل PDF مقاله: B2n.ir/w12258 ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ #طیقه_بندی_علوم #تاریخ_علم #مقاله 💻 آدرس تارنمای ما : 🌐 https://philoscience.ir 📱ما را در ایتا و بله دنبال کنید: 🆔 @philoscience

✅ مقاله «رویارویی با نظریه تکامل داروین در عصر قاجار؛ شیخ محمدرضا اصفهانی و تکامل انسان» 💠 این مقاله توسط دکتر امیرمحمد گمینی (پژوهشگر تاریخ علم و استاد دانشگاه تهران) به رشته تحریر درآمده و در شماره دوم از دوره 12 دوفصلنامه علمی پژوهشی تاریخ علم به چاپ رسیده و چکیدۀ آن به شرح زیر است: 🔸 نظریه تکامل، در نیمه دوم قرن نوزدهم میلادی، از طریق متون درجه دوم و معمولاً ماده گرایانه به عرب زبانان معرفی شد. این صورت از نظریه تکامل در واقع التقاطی بود از نظریه های داروین و دیگر تکامل گرایان آن عصر. 🔹 محمدرضا اصفهانی با اصل نظریه تکامل مخالف نبود و آن را از حواشی ماده گرایانه اش تمییز می داد، ولی تکامل انسان را نه تنها خلاف آموزه های دینی، بلکه از نظر علمی نیز نادرست می دانست. وی بر اساس خلاصه ای از ترجمه عربی فصل اول تبار انسان داروین، کتاب لودویگ بوخنر و مقالاتی که در جراید علمی عربی آن زمان وجود داشت، تلاش کرد که به فهم دقیق تری از نظریه تکامل، نسبت به همتایان مسیحی عرب خود، دست یابد. 🔸 از آنجا که در آن عصر هنوز بعضی از زیست شناسان و حتی تکامل گرایان غربی نیز با نظریه تکامل انسان مخالف بودند، وی با دسترسی به آرای ایشان و افزودن آرای خود، به شکلی از نقد «علمیِ» این نظریه دست یافت که در آن زمان در سرزمین های اسلامی بی نظیر بود. 📝 فایل PDF مقاله: B2n.ir/d77237 ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ #فلسفه_زیست_شناسی #تاریخ_علم #مقاله 💻 آدرس تارنمای ما : 🌐 https://philoscience.ir 📱ما را در ایتا و بله دنبال کنید: 🆔 @philoscience

✅ مقاله «ماهیت فیزیکی افلاک؛ بررسی مفهوم فلک در آثار هیئت» 💠 این مقاله به قلم دکتر حنیف قلندری (عضو هیأت علمی پژوهشکده تاریخ علم دانشگاه تهران) نگاشته شده و در شماره اول از دوره نهم دوفصلنامه علمی-پژوهشی تاریخ علم به چاپ رسیده ست. چکیدۀ این مقاله بدین شرح است: 🔸 تبیین فیزیکی گردش سیارات در آسمان و توضیح آنکه افلاک در کجای آسمان قرار دارند از پرسش های اصلی نجوم پیشینیان است. از جمله آثاری که در آنها تلاش می شد تا به این پرسش پاسخ داده شود آثار هیئت دوران اسلامی است. نظر نویسندگان این آثار در این باره ریشه در دو نظریه دارد: نظریه ارسطو درباره «عنصر پنجم» و نظریه «منشورات» بطلمیوس. این عنصر مبدأ حرکت مستدیر است و بنا بر خاصیت عناصر حرکت آن همواره یکنواخت است. 🔹 اما به نظر چنین نمی رسد و اجرام آسمانی در دوره های مختلف حرکات متفاوتی دارند، از این رو برای توضیح بساطت آن باید وجود عامل های محرک متعدد را پذیرفت و این موجد نظریه افلاک است. بطلمیوس نیز در توجیه نظامی که برای جهان آورده در الاقتصاص در باره محل افلاک و چگونگی گردش آنها سخن گفته است. 🔸 پرداختن دانشمندان مسلمان به این موضوعات در کتاب های هیئت نشانی از ادامه تلاش برای توضیح این موضوعات است. در این مقاله تلاش شده است با بررسی آرای ارسطو و بطلمیوس و فیلسوفان و منجمان مسلمان پاسخ های موجود درباره فلک، چیستی آن و چگونگی حرکت سیارات در آن، بررسی شود. 📝 فایل PDFمقاله: B2n.ir/q50281 _ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ #فلسفه_نجوم #تاریخ_علم #مقاله 💻 آدرس تارنمای ما : 🌐 https://philoscience.ir 📱ما را در ایتا و بله دنبال کنید: 🆔 @philoscience

✅ حرکت تألیفی جوهر و نقد نظریۀ نسبیت انیشتین 💠 این مقاله اثر استاد علی عابدی شاهرودی است که در شماره 54 فصلنامه علمی پژوهشی نقد و نظر به چاپ رسیده است. 🔸 اصل حرکت جوهری نظریه فلسفی بنیان برانداز و حتمی ای بوده است که در عین این که مخالفت های بسیاری برانگیخته است، سرانجام، در جمع فیلسوفان مسلمان - و به ویژه شیعی - دو سه سده اخیر عموماً مقبول افتاده است. 🔹 نظریه نسبیت انیشتین نیز نظریه علمی بنیان برافکن و مهمی بوده است که باز، به رغم مخالفت های فراوانی که در میان فیزیک دانان پدید آورده است، بالاخره در عالَم فیزیک ریاضی تثبیت شده است. 🔸 استاد عابدی شاهرودی طی این مقاله‌ای کوتاه، طرحی به نظر بلندپروازانه درانداخته است؛ یعنی هم به تعمیم حرکت جوهری صدرایی دست یازیده و هم این صورت تعمیم یافته را دست مایه نقد نسبیت انیشتین ساخته است. 📝 فایل متنی مقاله : B2n.ir/k07718 _ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ #فلسفه_فیزیک #فلسفه_اسلامی #مقاله 💻 آدرس تارنمای ما : 🌐 https://philoscience.ir 📱ما را در ایتا و بله دنبال کنید: 🆔 @philoscience

✅ ادوارد جاناتان لو و امکان [پذیری] مابعدالطبیعه 💠 این مقاله به قلم دکترموسی اکرمی (استاد تمام گروه فلسفهٔ علم دانشگاه آزاد اسلامی) نگاشته شده و در شماره 63 دو دو فصلنامه علمی پژوهشی شناخت (دانشگاه شهید بهشتی) به چاپ رسیده و چکیده آن به شرح زیر است: 🔸 پس از ستیز چندین دهه ای اثبت گرایی منطقی و فلسفه تحلیلی با مابعدالطبیعه، اینک شاهد روی آوری شماری از فیلسوفان تحلیلی به مابعدالطبیعه هستیم که نه تنها آن را ممکن، بلکه گریزناپذیر می دانند. ادروارد جاناتان لو در یک طرح گسترده آکادمیک، در کتابی که یادآور فلسفه انتقادی کانت در رویارویی با مابعدالطبیعه است، کوشیده تا ضمن نشان دادن امکان پذیری و حتی گریزناپذیری مابعدالطبیعه، خود، مابعدالطبیعه ای ناکانتی و واقع گرا عرضه کند. او بر این باور است که، در تمایزی روشن میان مابعدالطبیعه و علوم تجربی، وظیفه مابعدالطبیعه نه بیان اینکه چه چیزی وجود دارد، بلکه بیان این امر است که چه چیزی می تواند وجود داشته باشد. او موضوع مابعدالطبیعه را «امکان ها» و موضوع علوم تجربی را «فعلیت ها» می داند. او به دفاع از مابعدالطبیعه چونان فعالیتی عقلی، با نقش محوری برای فلسفه ورزی و با تقدمی در برابر علوم تجربی می پردازد، به گونه ای که مابعدالطبیعه و امکان مابعدالطبیعی موضوعاتِ ویژه علوم، همواره بر هر گونه نظریه پردازی علمی مقدمند. یافته های مابعدالطبیعه بنیاد علوم تجربی، بیانگر... 📝 فایل PDF مقاله : B2n.ir/e64815 _ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ #متافیزیک #مقاله 💻 آدرس تارنمای ما : 🌐 https://philoscience.ir 📱ما را در ایتا و بله دنبال کنید: 🆔 @philoscience

✅ میان فلسفه و کلام: بحثی در آراء طبیعی فخر رازی 💠 این مقاله به قلم دکتر حسین معصومی همدانی نگاشته شده و در شمارۀ هفتم فصلنامه علوم انسانی معارف به چاپ رسیده است. 🔸 فخر رازی همواره شخصیتی بحث برانگیز بوده و از همان روزگار زندیگش آراء مختلف و مخالفی درباره او اظهار شده است. شخصیت جدلی و بحاث او باعث شده است که لقب «امام المشککین» به او داده شود، و این لقب به قدری جا افتاده است که بسیاری همین امروز هم هنری جز « تشکیک برای تشکیک» در نوشته‌های فراوان و پراکندۀ او نمی‌بینند. نوسان او میان آراء مختلف، وفور آراء متباین در آثار او، پرداختن او به کلام و فلسفه در آن واحد - درکنار مشغله‌های فکری و اجتماعی دیگرش- و دشواری استخراج یک نظام منسجم از آثار او، سبب شده ات که به او به چشم شخصیتی نگریسته شود که از هیچ زمینۀ فکر محکمی برخوردار نیست... 📝 فایل PDF مقاله : B2n.ir/g03827 _ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ #فلسفه #تاریخ_علم #مقاله 💻 آدرس تارنمای ما : 🌐 https://philoscience.ir 📱ما را در ایتا و بله دنبال کنید: 🆔 @philoscience

✅ مقالۀ «نقد نظریه اصالت فرهنگ بر اساس آموزه‌های فلسفی حکمت متعالیه» 💠 این مقاله توسط استاد سیدعلی سید‌ی‌ فرد (عضو مرکز مطالعات علم و اجتماع معنا) و استاد محمدکاظم فرقانی نگاشته شده و در شمارۀ 5 از دوفصلنامه علمی پژوهشی دین و سیاست فرهنگی به چاپ رسید و چکیده آن به شرح زیر است: 🔸 دربارۀ مسئله «هستی شناسی جامعه»، سه دیدگاه کلی وجود دارد: برخی جانب تحقق عینی جامعه را گرفته‌اند؛ برخی افراد را؛ و برخی دیگر سعی کرده‌اند نظریاتی میانی ارائه کنند. نظریه «اصالت جامعه»، که از سوی برخی متفکران مسلمان ارائه شده، راه‌کاری است میانی برای جمع میان هستی عینی جامعه و هستی فرد. این نظریه دارای دو صورت‌بندی است. صورت‌بندی اولیه آن توسط علّامه طباطبائی و شهید مطهّری مطرح شده است که در تایید مدعای خود، صرفا به برخی شواهد قرآنی و تجربی استناد می‌کنند. اما صورت‌بندی جدید آن، که توسط دکتر پارسانیا ارائه شده و با نام «اصالت فرهنگ» شهرت یافته است، برای دفاع از آموزه «اصالت جامعه»، به دلیلی پیشینی و فلسفی متمسک می‌شود. 🔹استدلال دکتر پارسانیا به طور خاص، مبتنی بر دو آموزه حکمت صدرایی است: اصل «اتحاد علم، عالم و معلوم»، اصل «سعی بودن کلی». مقاله حاضر پس از تقریر صورت‌بندی اولیه و صورت‌بندی جدید نظریه «اصالت جامعه»، صورت‌بندی جدید آن را نقد می‌کند و نشان می‌دهد که این نظریه از تبیین ویژگی‌های اصلی فرهنگ ناتوان است. 📝فایل PDF مقاله: B2n.ir/b28675 _ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ #فلسفه_علم_اجتماعی #هستی_شناسی_اجتماعی #مقاله 💻 آدرس تارنمای موسسه : 🌐 https://philoscience.ir 📱 ما را در ایتا و بله دنبال کنید: 🆔 @philoscience

✅ مقاله «علم اصول و فلسفه تحلیلى» 💠 این مقاله اثر استاد علی عابدی شاهرودی است که در شماره 37 و 38 فصلنامه علمی پژوهشی نقد و نظر به چاپ رسیده است. 🔸 علم اصول, دستگاه مستقلی است, زیرا اثبات و تحقیق این قوانین با ادله ای غیر از ادله صرف و نحو و معانی بیان و فلسفه تحلیلی است و آن ادله عبارت اند از: ادله چهارگانه, یعنی کتاب و سنت و عقل و اجماع تحت آن ضابطه ای که در علم اصول از آنها استفاده می شود. 🔹 هم در فلسفه تحلیلی و هم در علم اصول از عقل استفاده می شود، اما عقلی که در علم اصول استفاده می شود، تحت قواعد و شرایطی در راستای خاصی به کار گرفته می شود، زیرا می باید این عقل و استفاده عقلی این قدرت را داشته باشد که در فرجام برای ما مدرکیت درست کند و نظریات تحلیل زبانی بر فرض که به کرسی بنشیند. 🔸 یعنی یا از راه ملازمات اثبات کنیم که شارع نیز این قواعد را پذیرفته و طبق این قواعد, روادید استنباط صادر کرده یا به امضای شرعی رسانده باشیم یا حداقل عدم ردع شرعی, یعنی این فرایند و روند عقلایی و عقلی در منظر شارع بوده باشد. 📝 متن مقاله : B2n.ir/n07386 _ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ #فلسفه_علم_اصول #فلسفه_تحلیلی #مقاله 💻 آدرس تارنمای ما : 🌐 https://philoscience.ir 📱ما را در ایتا و بله دنبال کنید: 🆔 @philoscience

✅ مقاله «نگاهی به متافیزیک رابطه «برساختن اجتماعی» و نسبت آن با طبیعی گرایی فلسفی» 💠 این مقاله اثر دکتر حسین شیخ رضایی؛ دانش آموخته فلسفه علم از دانشگاه دورهام انگلیس و عضو هیأت علمی موسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایران است که در شماره 19 دوفصلنامه تاریخ علم به چاپ رسیده و چکیده آن به شرح زیر است : 🔸 برساخت گرایی اجتماعی نظریه ای است که طبق آن بسیاری از وجوه واقعیت و معرفت ما به آن برساخته تعامل های بینافردی و اجتماعی است. اگرچه در سال های اخیر انواع و اقسام هویت ها و بازنمایی ها برساخته اجتماع دانسته شده اند، اما در باره اینکه رابطه «برساختن اجتماعی» به لحاظ فلسفی و متافیزیکی چگونه رابطه ای است تحقیقات نسبتاً اندکی انجام شده و توافق نظری ای بر سر آن وجود ندارد. 🔹 نخستین هدف این نوشته ایضاح مفهومیِ رابطه برساختن اجتماعی و مرور چهار گزارش مختلف در باره متافیزیک این رابطه است. هر یک از این گزارش ها به لحاظ کفایت متافیزیکی ارزیابی شده اند تا روشن شود آیا با آنچه کاربران مفهوم برساختن اجتماعی در ذهن دارند انطباق دارد یا خیر. 🔸 در بخش پایانی مقاله، پس از به دست دادن تعریفی از طبیعی گرایی فلسفی، به بررسی این نکته پرداخته شده است که آیا می توان گزارشی طبیعی شده از برساختن اجتماعی به دست داد یا نه. استدلال شده است که چنانچه موضوع و متعلَق برساختن اجتماعی را بازنمایی ها در نظر بگیریم، تعارضی با طبیعی گرایی نخواهد داشت. اما... 📝 متن مقاله : B2n.ir/p74557 _ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ #فلسفه_علم_اجتماعی #مقاله 💻 آدرس تارنمای ما : 🌐 https://philoscience.ir 📱ما را در ایتا و بله دنبال کنید: 🆔 @philoscience

✅ مقاله «جستاری در ساختار روش شناسی حکمت اسلامی با تأکید بر ساحت هستی شناختی» 💠 این مقاله به قلم حجت‌الاسلام عبدالحسین خسروپناه و دکتر حسام الدین مؤمنی شهرکی نگاشته شده و در شماره 22 دوفصلنامۀ پژوهش‌های هستی شناختی به چاپ رسیده و چکیده آن به شرح زیر است : 🔸 روش شناسی حکمت اسلامی از جمله مباحث بسیار مهم و تأثیرگذار در فهم و پیشرفت فلسفه اسلامی است. شناخت دقیق روش شناسی حکمت اسلامی، به اصیل بودن و متمایز نشان دادن حکمت اسلامی از دیگر مکاتب فلسفی یاری می رساند؛ این در حالی است که متأسفانه روش شناسی مکاتب موجود در جریان حکمت اسلامی کمتر مورد توجه، خوانش و پژوهش قرار گرفته شده است. 🔹 این مقاله با استفاده از منابع کتابخانه‌ای و بهره گیری از رویکردهای تاریخی و منطقی-معرفت شناختی و روش های توصیفی، تعلیلی، تحلیلی و استدلالی؛ درپی پاسخگویی به این مسئله است که ساختار روش شناسی حکمت اسلامی - با تأکید بر ساحت هستی شناختی - چگونه است و از چه اجزائی تشکیل یافته است؟ 🔸 روش شناسی دانشی فرایندی است که از مراحل مبانی فلسفی، پارادایم ها، استراتژی ها، تکنیک ها، روش ها، رویکردها و رهیافت های موجود در فلسفه ساخته شده است. پارادایم های حکمت اسلامی عبارتند از مشاء، اشراق، مشائی-اشراقی، یمانی، صدرایی و نوصدرایی و استراتژی های پژوهش فلسفی نیز بر دو بخش بسیط و ترکیبی هستند. 📝 متن مقاله : B2n.ir/t28248 _ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ #روش_شناسی_علم #هستی_شناسی #فلسفه_اسلامی #مقاله 💻 آدرس تارنمای ما : 🌐 https://philoscience.ir 📱ما را در ایتا و بله دنبال کنید: 🆔 @philoscience

✅ مقاله « علم دینی از منظر واقع گرایی انتقادی » 💠 این مقاله به قلم دکتر سید محمدتقی موحد ابطحی نگاشته شده و در شماره 16 از نشریه تحقیقات بنیادین علوم انسانی به چاپ رسیده و چکیده آن به شرح زیر است : 🔸 در دهه های گذشته در بحث از امکان یا امتناع علم دینی، از دیدگاه های مختلف فلسفه علمی (اثبات گرایی، ابطال گرایی پوپری، برنامه پژوهش علمی لاکاتوشی، پارادایم علم کوهنی وغیره) بهره گرفته شده است، اما تاکنون درباره قابلیت های واقع گرایی انتقادی در حمایت از ایده علم دینی کار چندانی انجام نشده است و پژوهش های انجام شده نیز به ابعاد مختلف ایده علم دینی نپرداخته اند. 🔹 در این مقاله پس از معرفی مختصر واقع گرایی انتقادی، به صورت متمایز «معناداری»، «امکان»، «ضرورت»، «مطلوبیت»، «چگونگی تولید» و «آینده» علم دینی از منظر واقع گرایی انتقادی بررسی می شود تا نشان داده شود این دستگاه فلسفی، که فلسفه علوم طبیعی، فلسفه علوم انسانی و فلسفه فراطبیعت را دربرمی گیرد، ظرفیت بالایی برای پشتیبانی از ایده علم دینی دارد. 📝 متن مقاله : B2n.ir/p60991 _ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ #علوم_انسانی_اسلامی #علم_دینی #مقاله 💻 آدرس تارنمای ما : 🌐 https://philoscience.ir 📱ما را در ایتا و بله دنبال کنید: 🆔 @philoscience

✅ مقاله «مواجهه فیلسوفان اسلامی با معرفت‌شناسی غربی» 💠 مقاله‌ی «مواجهه فیلسوفان اسلامی با معرفت‌شناسی غربی» به قلم دکتر مهدی عبدالهی نگاشته شده و در شماره پنجم فصلنامه تاریخ فلسفه در اسلام به چاپ رسیده است. 🔸 مقاله‌ پیش رو را ‌می‌توان پژوهشی نو در موضوع خود به شمار آورد چرا که تا کنون چنین تحقیقی در خصوص تحولات دانش معرفت شناسی در فلسفه اسلامی صورت نگرفته است. البته برخی محورهای بحث همچون پیشینه‌ی معرفت شناسی در فلسفه غرب و فلسفه اسلامی در برخی آثار به اجمال آمده است اما تفصیل این مسئله و سایر محورهای اصلی نوشتار فاقد پیشینه به نظر می‌آیند. 🔹 نوشتار حاضر قصد آن دارد که با روش تحلیل عقلی هویت معرفتی این دانش، ضرورت و نسبت آن با دیگر دانش‌های بشری را تبیین کرده، سپس ماجرای این علم را در میان علوم اسلامی به تصویر بکشد. 📝متن کامل: https://b2n.ir/p92957 ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ #معرفت_شناسی_فلسفی #مقاله 💻 آدرس تارنمای ما: 🌐 https://philoscience.ir 📱ما را در ایتا و بله دنبال کنید: 🆔 @philoscience

✅ مقاله «اصالت فرد ، جامعه یا هر دو؛ بررسی تطبیقی آرای استاد مطهری و استاد مصباح یزدی» 💠 این مقاله به قلم حجت الاسلام دکتر حسین سوزنچی نگاشته شده و در شماره 42 فصلنامه علمی پژوهشی قبسات به چاپ رسیده، و چکیدۀ آن به شرح زیر است: 🔸 بحث از اصالت داشتن جامعه، یکی از مبادی فسلفه نظری تاریخ قلمداد شده است. مسأله این است: آیا فرد اصالت دارد یا جامعه یا دیدگاه سومی در کار است که به گونه‌ای برای هر دو اصالتی را قائل است. 🔹 این بحث میان متفکران مسلمان نسبتاً جدید است و شاید اول بار علامه طباطبایی بدان توجه کرده؛ سپس شهید مطهری و استاد مصباح یزدی در این باب به تأملاتی پرداخته‌اند. شهید مطهری از دیدگاه اصالت هر دو دفاع می‌کند (البته با تبیین خاصی که از این مسأله می‌دهد) و استاد مصباح یزدی انتقادهایی بر این رای وارد، و اصالت جامعه را کاملاً نفی می‌کند. 🔸 در این مقاله، بیان دیدگاه این دو متفکر و داوری بین ایشان مد نظر بوده و با توجه به اصرار دو طرف بر استناد سخن خود به قرآن، تاملی نیز در برخی آیات قرآن کریم ارائه شده است. 🔹 روال بحث این‌گونه بوده که پس از توضیح مختصری از سه دیدگاه اصالت فرد، اصالت جامعه و اصالت هر دو، به مبادی تصوری بحث (مفهوم اصالت، مفهوم ترکیب جامعه) پرداخته شده؛ سپس با توضیح وجوه شباهت و افتراق این دو دیدگاه به بررسی ادله فلسفی و قرآنی طرفین و داوری بین آن‌ها اقدام شده است. 📝متن کامل: B2n.ir/n60868 ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ #فلسفه_علم_اجتماعی #مقاله 💻 آدرس تارنمای ما: 🌐 https://philoscience.ir 📱ما را در ایتا و بله دنبال کنید: 🆔 @philoscience

✅ مقاله « اصالت فلسفه علم کوهن » 💠 این مقاله به قلم دکتر حسن میانداری نگاشته شده و در شماره 62 فصلنامه علمی پژوهشی روش شناسی علوم انسانی به چاپ رسیده و چکیدۀ آن به شرح زیر است: 🔸 تامس کوهن در 1962 نظریه‌‌­ای اصیل در فلسفه علم ابراز داشت. اما صاحب نظرانی ادعا کرده اند که هایدگر آنچه را کوهن «پارادایم»، «علم متعارف» و «انقلاب علمی» می‌نامید، پیشتر گفته بود. 🔹 مته‌­مَتیکال بودن علم جدید، نیاز به جهان‌های تفسیری و افق دانایی، مبانی ادعاهای قول هایدگر به پارادایم هستند. افکندن طرح جامع، مبنای اصلی قول او به علم متعارف است. مقاومت ناهنجاری‌ها و بازنگری ریشه‌ای در مفاهیم بنیادین علم، مبانی قول او به انقلاب علمی است. 🔸 ما تمام این ادعاها را رد می‌کنیم. پارادایم در آراء متأخر کوهن دو معنای خاص و عام دارد. طرفداران تقدم هایدگر، معنای خاص را لحاظ نکرده‌اند. پارادایم به معنای عام شامل چهار جزء و وابسته به جامعه علمی است. در استدلال هر یک از طرفداران، تمام یا برخی از این اجزاء لحاظ نشده‌اند و جامعه علمی محوریت ندارد. 🔹 به نظر کوهن در علم متعارف دانشمندان پازل حل می‌کنند؛ ولی به روایت طرفداران قول هایدگر به علم متعارف، کارهای دیگری در طول این دوره انجام می‌شود. به نظر کوهن مقاومت مسائل ناهنجار برای رخداد انقلاب علمی کافی نیست؛ ولی به نظر طرفدار تقدم هایدگر، کافی است. نتیجه اینکه تنها شباهت‌های کلی میان آراء هایدگر و کوهن وجود دارد،که... 📝متن کامل: B2n.ir/m17980 ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ #فلسفه_علم #مقاله 💻 آدرس تارنمای ما: 🌐 https://philoscience.ir 📱ما را در ایتا و بله دنبال کنید: 🆔 @philoscience

✅ مقاله «جایگاه واهمه در عمل از منظر ابن‌سینا» 💠 این مقاله به قلم دکتر سعید حسن زاده (پژوهشگر مرکز مطالعات علم و اجتماع معنا)، دکتر محمد سعیدی مهر و دکتر رضا اکبری نگاشته شده و در شماره 41 دوفصلنامه علمی فلسفه دانشگاه تهران به چاپ رسیده و چکیدۀ آن به شرح زیر است: 🔸 از منظر ابن‌سینا، قوه واهمه یکی از مهم‌ترین مبادی عمل است. این قوه مبدأ ادراکی عمل است. ادراک پیشین عمل، به‌کارگیری متصرفه برای تصور عمل، تحریک شوق شهوی و غضبی از طریق ادراک جزئی و تصوری نفع و ضرر، یاری‌رسانی به عقل عملی، پدیدآوردن برخی از کیفیات نفسانی مانند ترس یا آرزو، تولید گزاره‌های کاذب، تأثیر در خارج از بدن و واسطه‌گری بین وضعیت‌های بدنی و عمل از جمله کارکردهای این قوه است. 🔹 این قوه برای کارکرد خود به همراهی سایر قوای ادراکی نیازمند است. واهمه انسان به دلیل همراهی با عقل، به کارکرد دیگری مانند اذعانات جزمی و ساخت برخی از گزاره‌های کلی دست یافته است. تشابه، تجربه، نیاز قوا و الهامات رحمانی الهی از جمله راه‌هایی است که از آن طریق، واهمه بدون کمک عقل به ادراکات خود دست می‌یابد. واهمه در اکثر موارد، بدون تصدیق و بلکه با ادراک تصوری نفع و ضرر را ادراک می‌کند. تصریحات ابن‌سینا درباره گزاره‌های مخیله و انفعال نفس از تخیلات بدون تصدیق این مدعا را اثبات می‌کند. علی‌رغم ابعاد مختلف اندیشه ابن‌سینا درباره وهم و جایگاه آن در عمل... 📝فایل PDF مقاله: B2n.ir/n70039 ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ #فلسفه_اسلامی #مقاله 💻 آدرس تارنمای ما: 🌐 https://philoscience.ir 📱ما را در ایتا و بله دنبال کنید: 🆔 @philoscience

✅ مقاله «معناشناسی اراده از منظر ابن‌سینا مشترک لفظی یا مشترک معنوی» 💠 این مقاله به قلم دکتر سعید حسن زاده (پژوهشگر مرکز مطالعات علم و اجتماع معنا)، دکتر محمد سعیدی مهر و دکتر رضا اکبری نگاشته شده و در شماره2 از دوره56 فصلنامه فلسفه و کلام اسلامی به چاپ رسیده و چکیدۀ آن به شرح زیر است: 🔸 در آثار ابن‌سینا، عبارت‌های ناظر به بحث اراده به‌گونه‌ای است که امکان دو تفسیر را از آن فراهم می‌کند. عده‌ای از محققان معتقدند که ابن‌سینا صفت اراده را بین واجب تعالی و انسان مشترک لفظی می‌داند. در مقابل، عده‌ای معتقدند که او این صفت را مشترک معنوی می‌داند. توجه به آثار ابن‌سینا نشان می‌دهد که عبارت‌های ابن‌سینا در مواردی همچون موارد زیر، زمینۀ خوانش اشتراک لفظی را ایجاد کرده‌است: (1) عدم مغایرت مفهومی صفات الهی به خصوص صفت علم و اراده؛ (2) تمایز اراده در واجب تعالی و انسان. 🔹 از سوی دیگر عبارت‌های او دربارۀ تقسیم اراده و مقایسۀ اراده در انسان و واجب تعالی، زمینۀ برداشت اشتراک معنوی را فراهم نموده‌است. به نظر می‌رسد می‌توان نظریه ابن‌سینا را اشتراک معنوی دانست و با استناد به عبارت‌های او دربارۀ اراده و صفات الهی تفسیری از شواهد ناظر به اشتراک لفظی ارائه کرد. توجه به آثار ابن‌سینا اجازه می‌دهد که اراده را به «حیثیتی در فاعل عالم که سبب وجوب صدور فعل از او می‌گردد» تعریف کنیم. در این صورت، ارادۀ میان خدا و انسان مشترک معنوی خواهد بود... 📝فایل PDF مقاله: B2n.ir/m93527 ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ #فلسفه_اسلامی #مقاله 💻 آدرس تارنمای ما: 🌐 https://philoscience.ir 📱ما را در ایتا و بله دنبال کنید: 🆔 @philoscience

✅ مقاله «لوجیسیزم و مسئله صدق در ریاضیات» 💠 این مقاله به قلم دکتر حمید وحیددستجردی نگاشته شده و در یازدهمین شماره از فصلنامه علمی_پژوهشی فرهنگ به چاپ رسیده است. 🔸دستیابی به استنباطی صحیح از مفاهیم ریاضی یکی از عمده ترین اشتغالات بشر در طی ادوار تفکر بوده است. این اشتغالات که معمولا با بحران‌های بزرگ همراه بوده است، همواره منجر به گشودن افق‌های جدیدی از معرفت ریاضی گشته است. 🔹 این سوال هموارهدر ذهن بشر بوده است که اگر تنها راه‌دستیابی ما به واقعیات ریاضی از طریق شهود است و اگر بدلیل مجرد بودن هویات ریاضی ادراک آنها ممکن نیست،در این‌ صورت در غیاب روش مستقل دیگری جهت بررسی ادعاهای حاصله،چگونه‌ می‌توان با به کارگیری پروسه شهود صحت و سقم آن ادعاها را معین کرد؟ 🔸 از آنجا که مادر تجویز اعتقادات ریاضی به تئوری«قابل اعتماد بودن»پروسه‌های‌ معرفتی تمسک کرده‌ایم این پرسش را می‌توان اینگونه نیز مطرح کرد:چگونه‌ می‌توان معین کرد که پروسه شهود ریاضی قابل اعتماد است؟ 🔹 این سوال در واقع‌ دارای دو وجه است. وجه نخست آن معرفتی و اپیستمیک است:در غیاب روش و آزمونی مستقل چگونه می‌توان معین کرد که پروسه شهود قابل اعتماد است؟ 🔸 وجه‌ دوم طبیعتی متافیزیکی دارد: در صورت قابل اعتماد بودن پروسه شهود، چگونه‌ می‌توان «قابلیت اعتماد» آن را توضیح و تبین کرد؟ چگونه است که این مکانیزم‌ها از واقعیاتی خبر می‌دهند که از هر نظر از دسترس و قلمروشان خارجند؟ 📝فایل PDF مقاله: B2n.ir/q88017 ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ #فلسفه_ریاضی #مقاله 💻 آدرس تارنمای ما: 🌐 https://philoscience.ir 📱ما را در ایتا و بله دنبال کنید: 🆔 @philoscience

✅ ارزیابی کاربست علم شناسی پارادایمی در پیشبرد ایده علوم انسانی اسلامی 💠 این مقاله به قلم دکتر سید محمدتقی موحد ابطحی (استاد گروه روش شناسی علوم انسانی در پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی) نگاشته شده و در شماره 26 فصلنامه علمی پژوهی تحقیقات بنیادین علوم انسانی به چاپ رسیده است و چکیده آن به شرح زیر است: 🔸 در سال های اخیر اصطلاحاتی از قبیل «پارادایم اجتهادی دانش دینی» یا «پارادایم اسلامی علوم انسانی» کاربرد فراوانی داشته است. این امر نشان می دهد عده ای از فعالان عرصه علم دینی و به ویژه علوم انسانی اسلامی تلاش می کنند تا در چارچوب علم شناسی پارادایمی کوهن، یا نسخه های جدیدتر آن، ایده علوم انسانی اسلامی را پیش ببرند. 🔹 در این مقاله پس از اشاره به تاریخچه استفاده از اصطلاح پارادایم، معنای پارادایم در علم شناسی کوهن و اندیشمندان پس از وی و همچنین استفاده از این اصطلاح در عرصه علوم انسانی و علوم انسانی اسلامی به پرسش هایی از ان دست پاسخ داده شده است: کسانی که اصطلاح پارادایم را در حوزه علوم انسانی به کار گرفتند، چه تغییراتی در معنای مدنظر کوهن از اصطلاح پارادایم اعمال کردند و کاربست علم شناسی پارادایمی در علوم انسانی با چه نقدهایی روبه روست. همچنین تلقی آن ها از این اصطلاح چیست و چه نقدهایی به کاریست این اصطلاح در عرصه علوم انسانی اسلامی وارد است... 📝فایل PDF مقاله: B2n.ir/k46752 _ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ #علم_دینی #فلسفه_علم #علوم_انسانی_اسلامی #مقاله ✅ آدرس تارنمای موسسه : 🌐 https://philoscience.ir 💠 ما را در ایتا و بله دنبال کنید: 🆔 @philoscience

✅ مبادی کنش از دیدگاه شیخ اشراق 💠 این مقاله به قلم دکتر سعید حسن زاده نگاشته شده و در شماره دوم از دوره 53 مجله فلسفه و کلام اسلامی به چاپ رسیده، و چکیده آن به شرح زیر است: 🔸 براساس آثار شیخ اشراق می­توان به مسئله مبادی کنش پرداخت. شیخ اشراق ادراک، ترجیح، شوق و اراده را مبادی کنش می­داند. کنش متوقف بر علم حضوری به بدن و قوای آن، تصور پیشین کنش و تصدیق به مصلحت و اولویت آن است. 🔹 پس از تصور کنش، انجام آن نیازمند ترجیح انجام بر ترک است. این ترجیح بر اساس غلبه شوق و یا براساس تصدیق به مصلحت رخ می­دهد. پس از ترجیح کنش، انسان شوق بدان کنش پیدا می­کند چرا که آن را کمال خود می­یابد. 🔸 با شکل‌گیری شوق، اراده نیز شکل می­گیرد. پس از جزم شدن اراده کنش انجام می‌شود. اگر کنش، کنش بدنی باشد، انجام آن بر قوای محرکه نیز متوقف است. 🔹 در این مقاله پس از معرفی هر یک از این مبادی، ابعاد مختلف آن از دیدگاه شیخ اشراق بررسی شده است و در نهایت برخی از تفاوت‌های دیدگاه شیخ اشراق با دیدگاه ابن‌سینا بیان گشته است. 📝 فایل PDF مقاله: B2n.ir/q09746 _ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ #فلسفه_علم_اجتماعی #علم_اجتماعی #مقاله 💻 آدرس تارنمای موسسه : 🌐 https://philoscience.ir 📱 ما را در ایتا و بله دنبال کنید: 🆔 @philoscience