─═┅═༅ 🕋🕊🕋 ༅══┅─
🌀✍از برخی روایات برمی‌آید که قبل از تولد جواد الائمه، برخی از واقفیان می‌گفتند علی بن موسی چگونه می‌تواند امام باشد در حالی که از خود نسلی ندارد.از این‌رو وقتی که جوادالأئمه به دنیا آمد، امام رضا علیه السلام او را مولودی پربرکت برای شیعیان توصیف کرد. با این حال حتی پس از تولد او نیز، برخی از واقفیان، انتساب او به امام رضا علیه السلام را منکر شدند. آنان می‌گفتند جوادالأئمه از نظر چهره به پدرش شباهت ندارد، تا اینکه قیافه‌شناسان را حاضر کردند و آنان امام جواد علیه السلام را فرزند امام رضا علیه السلام دانستند
─═༅𖣔1⃣4⃣𖣔༅═─
─═┅═༅ 🕋🕊🕋 ༅══┅─
●✍درباره زندگی حضرت جواد علیه السلام، اطلاعات چندانی در منابع تاریخی نیامده است. دلیل آن را محدودیت‌های سیاسی حکومت عباسی، تقیه و عمر کوتاه او دانسته‌اند.او در مدینه زندگی می‌کرد. بنا بر گزارش ابن بیهق، یک بار برای دیدار پدر به خراسان سفر کرد.و پس از امامت نیز چندین بار از سوی خلفای عباسی به بغداد احضار شد.
🌀مأمون عباسی در سال ۲۰۲قیا ۲۱۵ق دختر خود ام فضل را به عقد امام جواد علیه السلام در آورد. برخی گفته‌اند: احتمالاً در دیداری که جوادالأئمه با پدرش در طوس داشت، مأمون، ام الفضل را به عقد او درآورد.به گفته ابن کثیر °۷۰۱-۷۷۴ق° مورخ اهل سنت، خطبه عقد او با دختر مأمون در زمان حیات علی بن موسی الرضاعلیه السلام خوانده شد، اما مراسم ازدواج آنها در سال ۲۱۵ق در تکریت انجام شده است
─═༅𖣔1⃣5⃣𖣔༅═─
─═┅═༅ 🕋🕊🕋 ༅══┅─
🌀✍به گزارش منابع تاریخی، ازدواج جوادالأئمه با ام الفضل، به درخواست مأمون صورت گرفت. مأمون هدف خود را این می‌دانست که پدر بزرگ کودکی از نسل پیامبر °ص°و امام علی علیه السلام باشد.به گزارش شیخ مفید در کتاب الارشاد، مأمون به دلیل شخصیت علمی محمد بن علی و شوق و شعفی که نسبت به او داشت، ام الفضل دختر خود را به ازدواج آن حضرت درآورد؛اما برخی از پژوهشگران بر این باورند که این ازدواج با انگیزه و اهداف سیاسی انجام شده است از جمله اینکه مأمون می‌خواست از این راه، امام جواد و ارتباط او با شیعیان را کنترل کند یا خود را علاقمند به علویان نشان دهد و آنان را از قیام علیه خود باز دارد.این ازدواج اعتراض برخی اطرافیان مأمون را در پی داشت زیرا بیم آن داشتند که خلافت از عباسیان به علویان منتقل شود.امام جواد علیه السلام مهریه ام الفضل را معادل مهریه حضرت زهرا(س)(۵۰۰ درهم) تعیین کرد.امام جوادعلیه السلام، از ام فضل صاحب فرزندی نشود
─═༅𖣔1⃣6⃣𖣔༅═─
─═┅═༅ 🕋🕊🕋 ༅══┅─
●✍همسر دیگر جوادالأئمه، سمانه مغربیه است که کنیز بود و به دستور خودش خریداری شد.همه فرزندان امام جواد از سمانه بودند.
🌀بنابر نقل شیخ مفید، امام جوادعلیه السلام ۴ فرزند به نام‌های علی، موسی، فاطمه و امامه داشت.برخی دختران امام را ۳ تن به نام‌های حکیمه، خدیجه و ام کلثوم می‌دانند.در برخی از منابع متأخر از ام محمد و زینب نیز به عنوان دختران آن حضرت یاد شده است
🌀✍حکومت عباسی دو بار امام محمد تقی علیه السلام را به بغداد احضار کرد. سفر اول در زمان مأمون چندان طولانی نبود.بار دوم، در ۲۸ محرم سال ۲۲۰ق، به دستور معتصم وارد بغداد شد و در ذی القعدة یا ذی‌الحجه همان سال در بغداد به شهادت رسید. روز شهادت وی، در بیشتر منابع، آخر ذی‌القعده است؛ اما در برخی منابع پنجم یا ششم نیز آمده است. پیکر او را در کنار جدش موسی بن جعفر علیه السلام در مقبره قریش در کاظمین به خاک سپردند.سن او را به هنگام شهادت ۲۵ سال گفته‌انداز این رو جوان‌ترین امام شیعیان به هنگام شهادت بوده است
─═༅𖣔1⃣7⃣𖣔༅═─
─═┅═༅ 🕋🕊🕋 ༅══┅─
🌀✍حکومت عباسی دو بار امام محمد تقی علیه السلام را به بغداد احضار کرد. سفر اول در زمان مأمون چندان طولانی نبود.بار دوم، در ۲۸ محرم سال ۲۲۰ق، به دستور معتصم وارد بغداد شد و در ذی القعدة یا ذی‌الحجه همان سال در بغداد به شهادت رسید. روز شهادت وی، در بیشتر منابع، آخر ذی‌القعده است؛ اما در برخی منابع پنجم یا ششم نیز آمده است. پیکر او را در کنار جدش موسی بن جعفر علیه السلام در مقبره قریش در کاظمین به خاک سپردند.سن او را به هنگام شهادت ۲۵ سال گفته‌انداز این رو جوان‌ترین امام شیعیان به هنگام شهادت بوده است.
─═༅𖣔1⃣8⃣𖣔༅═─
─═┅═༅ 🕋🕊🕋 ༅══┅─
●✍درباره چگونگی شهادت پیشوای نهم شیعیان اختلاف است؛ در برخی از منابع آمده است که معتصم به وسیله منشی یکی از وزیرانش او را مسموم کرد و به شهادت رساند. برخی معتقدند که معتصم به وسیله ام الفضل ایشان را مسموم کرد. به گزارش مسعودی مورخ قرن سوم قمری، معتصم و جعفر بن مأمون در اندیشه کشتن محمد بن علی علیه السلام بودند. چون جوادالأئمه از ام الفضل فرزندی نداشت، جعفر، ام الفضل °خواهرش° را تحریک کرد که محمد بن علی را مسموم کند. آن دو سمی را در انگور نهادند و امام از آن خورد. ام الفضل پس از آن که جوادالأئمه را مسموم کرد، پشیمان شد و می‌گریست اما امام به او خبر داد که به بلایی دچار می‌شود که مرهم‌پذیر نباشد.درباره چگونگی شهادت او به دست ام الفضل گزارش‌های دیگری نیز وجود دارد.
─═༅𖣔1⃣9⃣𖣔༅═─
─═┅═༅ 🕋🕊🕋 ༅══┅─
🌀✍برخی علت شهادت وی را سعایت ابن ابی‌داود °قاضی بغداد° در نزد معتصم عباسی دانسته‌اند. دلیل آن هم پذیرفته‌شدن نظر امام درباره قطع دست سارق بود که باعث شرمندگی ابن ابی‌داود و شماری از فقیهان و درباریان شده بود.
●بر اساس روایتی دیگر، وقتی مردم با معتصم بیعت کردند. او به عبدالملک زیات والی مدینه نامه نوشت که محمد بن علی علیه السلام را همراه با ام الفضل روانه بغداد کند. وقتی امام جواد علیه السلام وارد بغداد شد، معتصم به ظاهر او را احترام می‌کرد و تحفه‌هایی برای او و ام الفضل فرستاد. بر پایه این روایت، معتصم شربت پرتقالی به وسیله غلام خود به نام اشناس برای او فرستاد. اشناس به امام گفت: خلیفه، پیش از شما از این شربت به گروهی از بزرگان از جمله احمد بن ابی‌داود و سعید بن خضیب نوشانده و امر کرده که شما هم از آن بنوشید. امام فرمود:«آن را در شب می‌نوشم» اما اشناس اصرار می‌کرد که باید خنک نوشیده شود و یخ آن آب می‌شود سپس امام از آن نوشید و بر اثر آن به شهادت رسید.
─═༅𖣔2⃣0⃣𖣔༅═─
─═┅═༅ 🕋🕊🕋 ༅══┅─
👤شیخ مفید در شهادت جوادالأئمه علیه السلام با سم تردید کرده و گفته است در این خصوص برای من خبری ثابت نشده است که به آن شهادت دهم. عده‌ای از این عبارت شیخ مفید که درباره بعضی دیگر از امامان شیعه نیز آن را تکرار کرده، برداشت کرده‌اند که وی قائل به عدم شهادت امام جواد شده و رحلت او را طبیعی دانسته است.اما برخی از محققان شیعه با استناد به روایت «ما مِنّا إلّا مقتولٌ شهیدٌ» و همچنین ذکر شواهدی که از شهادت امام جواد علیه السلام حکایت دارد، سخن شیخ مفید را توجیه می‌کنند به اینکه او ساکن بغداد بوده و با توجه به جوی که در حکومت عباسیان، علیه مکتب اهل بیت و شیعیان بوده، شیخ مفید نمی‌توانسته به صراحت عقاید شیعه در مورد شهادت ائمه علیه السلام به‌دست عباسیان را ذکر کند، از این‌رو تقیه کرده است. این احتمال نیز ذکر شده که با توجه به نبود منابع کافی و سختی دسترسی به منابع اصلی، این مطلب به دست او نرسیده است.
─═༅𖣔2⃣1⃣𖣔༅═─
─═┅═༅ 🕋🕊🕋 ༅══┅─
🌀✍از دیدگاه شیعه، امام فقط با نص امام قبلی تعیین می‌شود؛یعنی هر امام باید با عبارت صریح، امام پس از خود را تعیین کند. امام رضاعلیه السلام در موارد متعددی امامت محمد بن علی را به اصحاب خود اعلام کرده بود. در هر یک از کتاب‌های الکافی، ارشاد، اعلام الوری و بحارالانوار،بابی درباره نصوص امامت محمد بن علی علیه السلام وجود دارد که به ترتیب ۱۴، ۱۱، ۹ و۲۶ روایت را در این باره نقل کرده‌اند. از جمله: یکی از اصحاب علی بن موسی علیه السلام از او درباره جانشینش سؤال کرد، حضرت رضاعلیه السلام با دست خود به فرزندش محمدِ تقی اشاره کرد. یا در روایتی فرمود: «این ابوجعفر است که به جای خود نشانده و مقام خود را به او واگذار کرده‌ام.
●محمد بن علی علیه السلام، پس از شهادت امام رضا علیه السلام در سال ۲۰۳ق به امامت رسید.دوران امامت او با خلافت دو تن از خلفای عباسی همزمان بود. حدود ۱۵ سال از امامت او در خلافت مأمون°۱۹۳-۲۱۸ق° و ۲ سال در خلافت معتصم°۲۱۸-۲۲۷ق° سپری شد.مدت امامت جوادالائمه ۱۷ سال بود و با شهادت او در سال ۲۲۰ق، امامت به فرزندش امام هادی علیه السلام منتقل شد.
─═༅𖣔2⃣2⃣𖣔༅═─
─═┅═༅ 🕋🕊🕋 ༅══┅─
●✍امام جوادعلیه السلام در حدود ۸ سالگی، به امامت رسید. به دلیل پایین بودن سن وی، میان شیعیان درباره امام پس از حضرت رضاعلیه السلام اختلاف شد؛ برخی به دنبال عبدالله بن موسی، برادر امام رضا رفتند، اما طولی نکشید او را شایسته امامت ندانستند و از او روگرداندند.برخی به احمد بن موسی برادر دیگر حضرت رضاعلیه السلام گرویدند و شماری نیز به واقفیه پیوستند. با این حال، بیشتر اصحاب علی بن موسی الرضاعلیه السلام به امامت فرزندش جواد معتقد شدند.منابع علت این اختلاف را کودکی جوادالائمه دانسته‌اند. به گفته نوبختی علت پیدایش این اختلاف، آن بود که آنان بلوغ را از شرایط امامت می‌دانستند.البته این مسئله در زمان حیات امام رضا علیه السلام نیز مطرح بود. حضرت رضا در واکنش به کسانی که خردسالی جوادالأئمه را مطرح می‌کردند به نبوت حضرت عیسی در کودکی استناد می‌کرد و می‌فرمود: «سن عیسی هنگامی که نبوت به وی عطا شد کمتر از سن فرزند من بوده است.
─═༅𖣔2⃣3⃣𖣔༅═─
─═┅═༅ 🕋🕊🕋 ༅══┅─
🌀✍همچنین در پاسخ به کسانی که شبهه کودکی امام جواد علیه السلام را مطرح می‌کردند، به آیاتی از قرآن درباره نبوت حضرت یحیی در کودکی و سخن گفتن حضرت عیسی در گهواره استناد می‌شد.خود او نیز در پاسخ به کسانی که مسئله سن او را مطرح می‌کردند، به جانشینی حضرت سلیمان به جای حضرت داود، در کودکی اشاره می‌کرد و می‌گفت: هنگامی که حضرت سلیمان کودکی بیش نبود و گوسفندان را به چرا می‌برد، حضرت داود او را جانشین خود کرد اما علمای بنی‌اسرائیل آن را انکار می‌کردند.
●با اینکه امام رضاعلیه السلام در موارد متعددی به امامت جوادالائمه تصریح کرده بودبرخی از شیعیان برای اطمینان بیشتر، وی را با پرسش‌هایی می‌آزمودند. این آزمایش در مورد ائمه دیگر نیز مطرح بود اما با توجه به سن کمِ جوادالأئمه، درباره او ضرورت بیشتری داشت.به گفته رسول جعفریان تاریخ‌پژوه معاصر، این کار از سوی شیعیان به این دلیل صورت می‌گرفت که گاهی به دلایلی همچون تقیه و حفظ جان امام، بر چندین نفر وصیت می‌شد
─═༅𖣔2⃣4⃣𖣔༅═─
─═┅═༅ 🕋🕊🕋 ༅══┅─
●✍گزارش‌های مختلفی از پرسش‌های شیعیان و پاسخ‌های امام جوادعلیه السلام در منابع روایی آمده است. پاسخ‌های او سبب ترفیع جایگاهش و نیز پذیرش امامت او نزد شیعیان می‌شد. البته پرسش‌های شیعیان مختص امام جواد علیه السلام نبود. آنان افراد دیگر را به همین شیوه می‌آزمودند. در روایاتی آمده است گروهی از شیعیان که از بغداد و شهرهای دیگر به حج آمده بودند برای دیدار جوادالأئمه به مدینه رفتند. آنان در مدینه با عبدالله بن موسی دیدار کردند و از او سؤالاتی پرسیدند، ولی او پاسخ های نادرست داد. آنان متحیر ماندند و در همان مجلس بودند که امام جواد علیه السلام وارد شد و آنان دوباره پرسش‌هایشان را مطرح کردند و با پاسخ‌های امام جواد علیه السلام قانع شدند.
─═༅𖣔2⃣5⃣𖣔༅═─