💥 «دولت مدرن» یک #دولت_حداکثر است نه #دولت_حداقل.
تبیین رسالت دولت، مقدمۀ گفتوگو از «نسبتِ دین و دولت» است.
🔵 استاد سید محمدمهدی میرباقری:
«دولت مدرن، #دولت_حداکثر است و برخلاف مدعاي لیبرالیزم ـ که میگفت دولت باید حداقل باشد و آزاديهاي فردي باید مبناي برنامهريزي اجتماعي قرار گیرد ـ امروزه دولت حداکثر حاکم شده است.
ممکن است ما بپذيريم که #دولتها در گذشته يک #رسالت_حداقل داشتهاند و کار آنها چيزي جز رايزني و تدبير و انديشه براي تأمين امنيت داخلي و خارجي نبوده است؛ [یعنی] حداکثر تلاش دولتها همین بوده که شرايط همزيستي مسالمتآميز را براي يک قوم، يک جمعيت و يک ملت در يک محيط جغرافيايي خاص فراهم کنند و ارتباط بين [آن] ملت و ساير امم و ملتها را بهگونهاي ايجاد کنند که يک توازن و تعادل برقرار شود و تعدّی بر یک جامعه واقع نشود. ولي بيترديد #دولتها_مدرن رسالتشان به اين [محدوده] خلاصه نميشود؛ دولتي که پيشِروي ماست، دولتي نيست که نقشش صرفاً ايجاد امنيت داخلي و خارجي و تأمين شرايط براي رقابت آزاد داخلي و نيل جامعه به يک زندگي و همزيستي مسالمتآميز باشد، مثل رسالتي که از طريق نهادها و سازمانها انجام ميگيرد. بلکه رسالت دولتهاي کنوني بسيار فراتر از اين است.
دولتهاي کنوني مدعی سرپرستي تکامل بشريت هستند. برخلاف آنچه لیبرالیزم مدعي بود ـ که بايد دولتي بسازد که تصرفش در جامعه حداقل باشد و بقيه امور به آزاديهاي فردي انسانها واگذار شود ـ کار دولتهاي مدرن عمدتاً مهندسي تکامل اجتماعي است؛ يعني هماهنگسازي همه شئون جامعه در مسير اهداف تعريف شده را به عهده دارند و رسالت آنها بسترسازي براي هماهنگيِ شئون کل در جهت هدف خاص است. امروزه دولتها با تعريف خاصي که از تکامل ارائه ميدهند، يک تصرف شامل و جامع در همه شئون و زواياي زندگي ملتها و امم دارند و ميخواهند همه شئون را بر محور واحد و در جهت هدف واحد هماهنگ کنند.
اگر رسالت دولتها هماهنگسازي کُلّ در جهت هدف واحد باشد، نهتنها از اعتقادات، فرهنگ، خلقيات، انگيزهها و گرايشات امم فارغ نيستند، بلکه موضوع اصلي کارشان تغيير اخلاق و فرهنگ امم است؛ يعني گوهر توسعه و موضوع اصلي آن، «توسعه انساني» است. لذا رسالت اساسي دولتهاي مدرن، تغيير در انسانها و ساختوساز انسان متناسب با توسعه است. هيچ ابايي هم ندارند که ابراز کنند ما بهدنبال تغيير سنن و آداب، و اخلاق و فرهنگ و اعتقادات ملتها هستيم؛ آنها اين تغییر را از ارکان توسعه ميدانند؛ و اساساً توسعه را به تغيير هماهنگ همه شئون، از جمله آداب و سنن و اعتقادات و خلقيات جامعه، در جهت مقصد خاص، که مثلاً افزايش توليد و افزايش بهرهوري مادي است، تعريف میکنند.
بنابراين دولتهاي مدرن توجه کردهاند که نيل به مقصد خاص، زمانی بهخوبي واقع ميشود که همه تواناييهاي جامعه و همه شئون جامعه را در مسير آن هدف خاص گسيل و هماهنگ کنيد، توجه کردهاند که توسعه، بر محور توسعه انساني واقع ميشود. اگر در جامعهاي، صنعت مدرن را با انسانهايي که متناسب با مدرنيزم فکر نميکنند و نميانديشند و گرايشهاي متناسب با آن ندارند جمع کنيد، جامعه مدرن ساخته نميشود و توسعه واقع نميشود؛ اساس توسعه، تغيير بافت انساني جوامع است.
اين نکته از مسلمات مديريت توسعه در دنياي کنوني است، ولی متأسفانه مدعيان فهم سياسي و مدعيان صلاحيت براي قضاوت در اين امور، غافل از اين مسئله واضح و روشن به تحليل ارتباط دين و حکومت پرداختهاند. ما درباره دولت خيالي ذهن يک شخص خاص بحث نميکنيم؛ موضوع بحث ما، واقعيت حکومت و دولت در شرايط کنوني عالم است که تعطيلپذير هم نيست؛ واقعيتی است که پيشِروي ماست و نمیتوان بر آن چشم بست.»
📚 منبع: کتاب #حکمت_حکومت
☑️ @mirbaqeri_ir
هدایت شده از حقوق عمومی دانشگاه قم
مختصات حقوق اساسی جمهوری اسلامی از زبان بنیانگذار جمهوری اسلامی - 7
فرازهایی از پيام [به ملت ايران با موضوع تشکیل #شورای_انقلاب_اسلامی
زمان: 22 دى 1357/ 13 صفر 1399
مكان: پاريس، نوفل لوشاتو
بسم اللَّه الرحمن الرحيم
سلام و تحيت بر ملت قهرمان و شريف ايران! سلام بر شهداى راه حق!
اكنون كه روز پيروزى ملت شجاع نزديك مىشود، اكنون كه خونهاى پاك عزيزان بيگناهى كه براى دفاع از حق و حقيقت به دست جلادان خونآشام شاه بر زمين ريخته شده است بارور مىگردد، لازم مىدانم مراتب ذيل را به اطلاع ملت ايران و مردم جهان برسانم:
1- به موجب #حق_شرعى و بر اساس #رأى_اعتماد #اكثريت_قاطع مردم ايران كه نسبت به اين جانب ابراز شده است، در جهت تحقق اهداف اسلامى ملت، شورايى به نام «شوراى انقلاب اسلامى» مركب از افراد #باصلاحيت و #مسلمان و #متعهد و #موردوثوق موقتاً تعيين شده و شروع به كار خواهند كرد. اعضاى اين شورا در اولين فرصت مناسب معرفى خواهند شد. اين شورا موظف به انجام امور معين و مشخصى شده است؛ از آن جمله مأموريت دارد تا شرايط تأسيس #دولت_انتقالى را مورد بررسى و مطالعه قرار داده و مقدمات اوليه آن را فراهم سازد. #دولت_موقت در اولين فرصت كه مناسب و صلاح دانسته شود به ملت معرفى و شروع به كار خواهد نمود. #دولت_جديد موظف به انجام مراتب زير است:
الف- تشكيل #مجلس_مؤسسان از #منتخبين_مردم به منظور تصويب #قانون_اساسى_جديد جمهورى اسلامى.
ب- انجام #انتخابات بر اساس مصوبات مجلس مؤسسان و قانون اساسى جديد؛
ج- #انتقال_قدرت به منتخبين جديد.
2- دولت كنونى، كه منصوب شاه مخلوع و مجلسين غيرقانونى مىباشد، هرگز مورد قبول مردم نخواهد بود. همكارى با اين دولت غاصب به هر شكل و به هر نحوى #شرعاً_حرام و #قانوناً_جرم است. همان طورى كه كارمندان محترم و مبارز بعضى از وزارتخانهها و ادارات دولتى عمل كردهاند بايد از اطاعت وزراى غاصب سرپيچى نموده و در صورت امكان آنان را به وزارتخانهها راه ندهند. خواست ملت مظلوم ايران تنها رفتن شاه و #برچيده_شدن_بساط_نظام_سلطنتى نيست، بلكه مبارزه ملت ايران تا استقرار جمهورى اسلامى كه متضمن #آزادى_ملت و #استقلال_كشور و تأمين #عدالت_اجتماعى باشد ادامه خواهد داشت. تنها با رفتن شاه و #انتقال_قدرت_به_ملت است كه آرامش به كشور عزيزمان باز گشت. تنها با استقرار #حكومت_عدل_اسلامى مورد تأييد و پشتيبانى مردم و با شركت فعالانه همه ملت است كه مىتوان خرابيهاى عظيم فرهنگى و اقتصادى و كشاورزى را كه رژيم فاسد شاه به وجود آورده است جبران نموده و نوسازى مملكت را به نفع طبقات زحمتكش و مستضعف آغاز نمود.
3- ...
صحيفه امام ؛ ج5 ؛ ص426-427
@qompubliclaw
هدایت شده از حقوق عمومی دانشگاه قم
مختصات حقوق اساسی جمهوری اسلامی از زبان بنیانگذار جمهوری اسلامی - 8
مصاحبه [با تلويزيون «آر. اى. آى» درباره نقش مذهب و احتمال كودتا]
زمان: 22 دى 1357/ 13 صفر 1399
مكان: پاريس، نوفل لوشاتو
مصاحبهكننده: خبرنگار تلويزيون «آر. اى. آى» ايتاليا
سؤال: [چرا با دولت بختيار مخالف هستيد؟ حكومتى را كه شما مىخواهيد چيست؟]
جواب: حكومت بختيار غير قانونى است. شاه او را تعيين كرده است و شاه خلاف قانون است. شاه نيست و مجلسين او را تأييد كردهاند. مجلسين ملى نيستند. بنا بر اين ما با او مخالف هستيم. آن حكومتى كه ما اختيار مىكنيم يك #جمهورى است كه متكى به #آراى_ملت است و #قانون_اساسى اش #اسلام است.
[شكل #حكومت_اسلامى شما در ايران چگونه است و نقش شما در آن چه خواهد بود؟]
- حكومت، جمهورى است مثل ساير جمهوريها؛ و #احكام_اسلام هم احكام #مترقى و #دموكراسى و #پيشرفته و با همه مظاهر تمدن موافق. و من هم نقشى در خود حكومت ندارم؛ همان نقش #هدايت را دارم.
[نقش #غير_مذهبيها در حكومت آينده چيست؟ آيا دولتى متشكل از غير مذهبيها خواهيد داشت؟]
- دولت ما اسلامى است و از غيرمذهبيها در دولت راهى ندارند؛ چون رأى نمىآورند؛ چرا كه جامعه، اسلامى است.
صحيفه امام ؛ ج5 ؛ ص429
@qompubliclaw
حقوق عمومی دانشگاه قم
کتاب "لویاتان" توماس هابز @qompubliclaw
لویاتان اولین شرح جامع دربارهی دولت مدرن و ویژگیها و کارکردهای آن است. هابز در لویاتان با بهرهبرداری از تمثیلهای ابزاروار و انداموار دولت را همچون انسان مصنوعی قلمداد میکند، که ممکن است دچار انواع بیماریها شود.
هابز همچنین در تحلیل ماهیت قدرت آن را همچون پدیدههای سیال و فراگیر میداند که اساس کل زندگی اجتماعی را تشکیل میدهد و حوزههای مختلف زندگی همچون مالکیت اقتصادی، علم و دانش، اخلاق، قانون و حقوق و غیره، همگی در پرتو آن شکل میگیرند و در حقیقت با آن همذات هستند.
gharardade-ejtemaei.PDF
6.39M
کتاب "قرارداد اجتماعی"
ژان ژاک روسو
@qompubliclaw
حقوق عمومی دانشگاه قم
کتاب "قرارداد اجتماعی" ژان ژاک روسو @qompubliclaw
فصل اول قرارداد اجتماعی با این عبارت مشهور آغاز می شود و دغدغه روسو را به خوبی نشان میدهد: "انسان آزاد آفریده شده است، اما همه جا در بردگی به سر میبرد. بعضیها خود را صاحب اختیار دیگران میدانند حال آنکه خود از آن ها برده ترند. این تغییر چگونه صورت گرفته است؟ نمی دانم. چه چیزی میتواند این امر را مشروع جلوه دهد؟ تصور میکنم بتوانم به این پرسش پاسخ دهم."
قرارداد اجتماعی به طورکلی از چهار بخش تشکیل شده است که عنوان هر کدام از آن ها کتاب است و هر کتاب نیز شامل چند فصل است. روسو در این چهار بخش تقریباً همه موضوعات مرتبط با فلسفه سیاسی را مورد بحث و بررسی قرار داده و در آن ها موضع گیری کرده و نظر خاص خود را به صراحت گفته است. همچنین او در سراسر کتاب با فیلسوفان پیش از خود همچون افلاطون، ارسطو، ماکیاولی، هابس، گروسیوس، منتسکیو و... رو در رو می شود و گاه سخت به آنها میتازد.
هدایت شده از حقوق عمومی دانشگاه قم
مختصات حقوق اساسی جمهوری اسلامی از زبان بنیانگذار جمهوری اسلامی - 9
مصاحبه [با خبرنگار «اى. بى. سى» درباره مسائل عمومى ايران]
زمان: 22 دى 1357/ 13 صفر 1399
مكان: پاريس، نوفل لوشاتو
مصاحبهكننده: خبرنگار تلويزيون اى. بى. سى امريكا
[لطفاً نظرتان را در مورد دولت اسلامى مشخص تر بيان كنيد]
- #دولت_اسلامى كه ما مىخواهيم يك #جمهورى است كه به #آراى_ملت درست مىشود و #احكام_اسلام هم در او اجرا مىشود. #قانون_اساسى #همان_قانون_اسلام است و قانون اسلام مسبب #آزاديها و #دموكراسى_حقيقى است و #استقلال كشور را نيز تضمين مىكند.
[مطالبى كشف شده است در اين مورد كه نظرات حضرت عالى مخالف ساير #مذاهب خصوصاً #يهوديها و #مسيحيان است. ممكن است نظرتان را راجع به ساير مذاهب چه داخل اسلام، چه خارج اسلام بيان كنيد]
- ما كراراً اين مطلب را گفتهايم كه اسلام نسبت به #اقليتهاى_مذهبى احترام قائل است و آنها در اين مملكت ما آزادند و حتى #حق_رأى دارند، حق #تعيين_وكيل دارند. و آنچه گفته شده است كه ما مخالف با آنها هستيم تبليغاتى است كه شاه به راه انداخته است. اسلام هميشه با آنها به طور مسالمت رفتار كرده است و حتماً زندگى آنها در حكومت اسلامى بهتر از الآنشان است.
[ابهاماتى در مورد نقش شما در آينده وجود دارد. ممكن است نقش خود را در آينده بفرماييد؟]
- من در آينده هم همين نقشى را كه الآن دارم خواهم داشت. نقش #هدايت، راهنمايى و در صورتى كه #مصلحتى در كار باشد اعلام مىكنم و اگر چنانچه #خيانتكارى در كار باشد با او #مبارزه مىكنم. لكن من در خود دولت هيچ نقشى ندارم.
صحيفه امام ؛ ج5 ؛ ص431-433
@qompubliclaw
جلسه دفاع از پایان نامه کارشناسی ارشد حقوق عمومی
با عنوان: "مفهوم، مبنا، حدود و آثار حقوقی حکومت موازین اسلامی بر اطلاق و عموم اصول قانون اساسی"
خانم زهرا زندیه
استاد راهنما: دکتر حامد نیکونهاد
اساتید ناظر: دکتر داوود محبی
دکتر محمد ستایشپور
زمان: یکشنبه ۲۰ بهمن ماه ۱۳۹۸، ساعت ۱۷
مکان: دانشگاه قم، ساختمان اداری امام خامنهای، سالن دفاع شماره ۳۰۲
چكيده:
از آخرين تلاشهاي شاه براي حفاظت از سلطنت تشكيل شوراي سلطنت بود. شاه پس از تعيين بختيار به عنوان نخست وزير اقدام به تعيين اعضاي شوراي سلطنت نمود. امام خميني(ره) شوراي مذكور را پيش از تشكيل و پس از تعيين اعضاي آن، فاقد مشروعيت دانسته و اعضاي آن را مكلف به عدم حضور در آن دانستند. اين شورا در دوره فعاليت خود علاوه بر انجام برخي از وظايف مربوط به مقام سلطنت، برخي اقدامات را براي مصالحه با انقلابيون انجام داد كه نتيجه بخش نبود. شوراي سلطنت در مجموع سه جلسه تشكيل داد و با پيروزي انقلاب اسلامي و استعفاء و يا فرار برخي از اعضاي آن منحل شد. يكي از مهمترين اتفاقات مربوط به شوراي سلطنت ديدار رئيس آن با امام و استعفاي وي از مقام رياست شورا و اعلام غير قانوني بودن آن بود كه سقوط نظام سلطنتي را سرعت بخشيد.
واژگان كليدي: شوراي سلطنت، توشيح، استعفاء، شاه.
@qompubliclaw