چرا از نماز شب محرومیم؟/دعای بیست و ششم آدم زحمت می‌کشد و روزه می‌گیرد، گرسنه و تشنه می‌شود؛ اما غذا و آب نمی‌خورد و کم خوابی ماه رمضان را تحمل می‌کند و اگر خدا تلاش‌های ما را قبول نکند، کاری از ما ساخته نیست. اگر زحمتی و رنجی کشیده شود و حاصلی در پی نداشته باشد، اتفاق ناگواری افتاده است. نیایش اللهمّ اجْعَل سَعْیی فیهِ مَشْکوراً خدایا قرار بده کوشش مرا در این ماه قدردانـی شده و ذَنْبی فیهِ مَغْفوراً و گناه مرا در این ماه آمرزیده و عَملی فیهِ مَقْبولاً کردارم را در آن مورد قبول و عَیبی فیهِ مَسْتوراً و عیب مرا در آن پوشیده‌ یا أسْمَعِ السّامعین شنواترین شنوایان دعا باصدای امیر رضا عرب «اللهمّ اجْعَل سَعْیی فیهِ مَشْکوراً» در این بخش از دعا می‌خوانیم، خدایا سعی و تلاش ما در ماه رمضان را بپذیر! واژه «مشکوراً» به معنای «تشکر کن» است و مقصود آن در این دعا «بپذیر» و «قبول کن» است. وی می‌افزاید: آدم زحمت می‌کشد و روزه می‌گیرد، گرسنه و تشنه می‌شود؛ اما غذا و آب نمی‌خورد و کم خوابی ماه رمضان را تحمل می‌کند و اگر خدا تلاش‌های ما را قبول نکند، کاری از ما ساخته نیست. اگر زحمتی و رنجی کشیده شود و حاصلی در پی نداشته باشد، اتفاق ناگواری افتاده است. اگر عمل انسان و سعی و تلاش او مورد رضایت خدا قرار بگیرد و پروردگار به عین عنایت در آن بنگرد و از او بخرد، چنین عملی «سعی مشکور» است یعنی سعی که سپاس الهی و تشکر را به همراه دارد گاهی ما باید غصه‌ی این مطلب را بخوریم که نکند اعمال ما را آفت بزند. مثلاً یک غیبت می‌تواند تمام زحمات ما را هدر دهد. اگر غیبت کنید 40 روز اعمال خوب شما در نامه اعمال شخص غیبت شونده نوشته می‌شود و اگر عمل خوبی نداشته باشید، گناهان آن شخص در نامه اعمال شما نوشته می‌شود. این روایت از معصوم (ع) است. «آیا به شما خبر دهم که زیان‌کارترین افراد چه کسانی‌اند؟ آنان که در زندگی دنیا، تلاششان گم شده و نابود می‌شود و در عین حال، خیال می‌کنند که نیکو عمل می‌کنند!» (کهف ،104) هرکس «آخرت» را بجوید و بطلبد و برای آن تلاش و سعی شایسته بنماید و دارای ایمان هم باشد، چنین کسانی سعی‌شان «مشکور» است این خطاب الهی فقط به پیامبر نیست به همه ماست به آنانی که می‌روند و نمی‌رسند، عمل می‌کنند و نتیجه نمی‌گیرند. می‌جویند و نمی‌یابند. رنج می‌برند و گنج نمی‌برند .تلاششان بی‌فایده است و سعیشان بدون شکر! و این خسران است. اگر عمل انسان و سعی و تلاش او مورد رضایت خدا قرار بگیرد و پروردگار به عین عنایت در آن بنگرد و از او بخرد، چنین عملی «سعی مشکور» است یعنی سعی که سپاس الهی و تشکر را به همراه دارد. اما سعی مشکور آن است که آمیزه‌هایی از خلوص و صدق داشته باشد. «صبغه الله» در آن باشد. ایمان و عمل صالح، طلب آخرت و در زمره ابرار بودن و... شرایط رسیدن به سعی مشکور است. آری، هرکس «آخرت» را بجوید و بطلبد و برای آن تلاش و سعی شایسته بنماید و دارای ایمان هم باشد، چنین کسانی سعی‌شان «مشکور» است.(اسراء.آیه19) از خداوند می‌خواهیم روزه ما و اعمال الهی ما را سعی مشکور برشمارد و گناهان ما را مورد بخشایش قرار دهد . این حدیث از معصوم (ع) است که خوش به حال کسی که عیب خودش را می‌بیند و به عیب کس دیگری کاری ندارد در پی عیوب مردم نباشیم ! باید به خودمان بپردازیم و ببینیم که خودمان چه کار کرده‌ایم؛ آیا هیچ عیبی نداریم؟ گل بی‌عیب خداست و ممکن نیست که ما عیب نداشته باشیم. در روایت آمده که «چه می‌شود انسان را، یک خار کوچک را در چشم رفیقش می‌بیند؛ اما شاخه‌ای که در چشم خودش رفته را نمی‌بیند.» این روایت کنایه از این است که انسان عیب‌های بزرگ خود را نمی‌بیند؛ اما عیب کوچک مردم را می‌بیند. این حدیث از معصوم (ع) است که خوش به حال کسی که عیب خودش را می‌بیند و به عیب کس دیگری کاری ندارد. پیامبر اسلام در خطبه شعبانیه می‌فرماید: «پشتتان از گناه سنگین شده و به گرو رفته است و در ماه رمضان بدنتان را از گرو در بیاورید «وذَنْبی فیهِ مَغْفوراً وعَملی فیهِ مَقْبولاً» در این فراز از دعای روز بیست‌وششم ماه رمضان خدا می‌خواهیم تا گناهان ما را بیامرزد و اعمالمان را قبول کند! از خدا می‌خواهیم تا گناهانی که پیش از ماه رمضان انجام داده‌ایم را ببخشد؛ چون ماه رمضان، فصل درآمد معنوی و کسب ثواب است، حتی خوابیدن و نفس کشیدن در این ماه عبادت محسوب می‌شود.

در ماه رمضان این همه درآمد وجود دارد و آیا امکان ندارد با این همه درآمد کسب شده، انسان جان خودش را از گرو دربیاورد؟ پیامبر اسلام در خطبه شعبانیه می‌فرماید: «پشتتان از گناه سنگین شده و به گرو رفته است و در ماه رمضان بدنتان را از گرو در بیاورید». دلیل سختی نماز صبح و نماز شب خواندن چیست ؟ برخی هنگام نماز صبح نمی‌توانند به خاطر سنگینی بلند شوند که از آثار گناه است. شخصی به امام حسن عسگری (ع) گفت که هر شب قصد می‌کنم تا نماز شب بخوانم؛ اما نمی‌شود. امام فرمود: «گناه تو را زنجیر کرده است.» دلیل اینکه کسی دلش می‌خواهد نماز شب بخواند اما نمی‌تواند، انجام گناه است و با استغفار می‌تواند آن را رفع کند. نماز سجده بیدار شدن در هنگام سحر و استفاده کردن از برکات شعری هست که می‌گوید : «هر که سحر ندارد از خود خبر ندارد» هر کسی که هنگام سحر خواب است، نمی‌داند که کیست و باید خود را پیدا کند. حدیث از معصوم (ص) است که می‌فرماید، عجب است که مردم به دنبال گم‌شده خود هستند اما به دنبال خود نمی‌گردند. «وعَیبی فیهِ مَسْتوراً» خدایا کاری کن تا عیب من مستور باشد و کسی از عیبم مطلع نباشد! خدا «ستارالعیوب» است و نگذاشته تا کسی از گناهان ما اطلاع پیدا کند. حدیث است اگر گناه بو داشت دو نفر کنار هم نمی‌نشستند. اگر عیب آدم عیان می‌شد کسی جنازه کسی را دفن نمی‌کرد. در پایان دعا می‌گویم ای خدایی که از همه شنونده‌ها تو شنواتری! خدا همه چیز را می‌شنود. اگر یواش هر حرف بزنیم خدا باز هم می‌شنود. حضرت موسی (ع) به خدا گفت که خدایا، اگر نزدیکی من یواش صحبت کنم و اگر دوری بلند صحبت کنم؛ خدا فرمود: «من هم‌نشین کسی هستم که یاد من باشد.» خدا شنواترین است؛ پس می‌گوییم، ای خدایی که از همه شنوایان شنواتری، این دعاها را درباره ما مستجاب کن!

نکات کلیدی جزء 26 قرآن کریم بیست و ششمین قسمت از سلسله مقالات «معارفی از قرآن» به آیاتی از جزء بیست و ششم قرآن کریم اختصاص دارد. در این قسمت نیز با محور قرار دادن تعدادی از آیات به بیان معارفی از آن‌ها می‌پردازیم. سوره احقاف نوید به کسانی که در دینداری کم نمی‌آورند إِنَّ الَّذِینَ قَالُواْ رَبُّنَا اللَّهُ ثُمَّ اسْتَقَامُواْ فَلَا خَوْفٌ عَلَیْهِمْ وَ لَا هُمْ یحَْزَنُونَ(13)أُوْلَئکَ أَصْحَابُ الجَْنَّةِ خَالِدِینَ فِیهَا جَزَاءَ بِمَا کاَنُواْ یَعْمَلُونَ(14- احقاف) بی‌تردید کسانی که گفتند: پروردگار ما الله است، سپس [در میدان عمل بر این حقیقت] استقامت ورزیدند، نه بیمی بر آنان است و نه اندوهگین می‌شوند؛ اینان اهل بهشت‌اند که به پاداش اعمال شایسته‌ای که همواره انجام می‌دادند، در آن جاودانه‌اند. (14) در این فراز قرآن کریم به کسانی که گفتند: «رَبُّنَا اللَّهُ» و بعد «استقامت ورزیدند» سه وعده ویژه داده است: «لَا خَوْفٌ» و «لَا هُمْ یحَْزَنُونَ» و نیز «أُوْلَئکَ أَصْحَابُ الجَْنَّةِ خَالِدِینَ فِیهَا» منظور از گفتن«رَبُّنَا اللَّهُ» اقرار و شهادت به انحصار ربوبیت در خدای سبحان است و مراد از آن پایداری و استقامت این است که آن‌ها از آنچه به حقانیتش شهادت می‌دهند و باور دارند؛ منحرف نمی‌شوند و رفتاری بر خلاف آن و بر خلاف لوازم آن نمی‌کنند. قرآن برای رسیدن به این درجه از آرامش روحی، دو شرط را مطرح کرده است: ایمان و استقامت بر آن. استقامت بر ایمان به این است که انسان مراقب باشد عملش ادعایش را تکذیب نکند. بر اساس روایات این صبر و استقامت در سه حوزه باید رعایت شود: تحمل سختی عبادت، استقامت در برابر فشار گناهان و صبر در ناملایمات و مصائب و چون خوف همیشه در جایی پیدا می‌شود که احتمال خطری در پیش باشد و اندوه وقتی به دل می‌آید که خطری واقع شده باشد؛ بنابراین نفی خوف و حزن از این عده به این معناست که ایشان هیچ خطر و عقابی نه در پیش رو دارند که از آن بترسند و نه در پشت سر داشته‌اند که از آن اندوهناک باشند(1)؛ گذشته آن‌ها عبادت بود و بندگی خدا و آینده‌شان هم لطف و پاداش خداست پس برای این گروه که باور کردند و بر باور خود پا فشردند و با عمل، ادعای خود را به امضاء رساندند جز امنیت و دل آرامی نیست نه از گذشته و نه نسبت به آینده. در جمله پایانی با وعده‌ای حق آن‌ها را کسانی معرفی می‌کند که در بهشت موعود، جاودان خواهند ماند. سوره حجرات زینت واقعی خریدنی نیست وَ لَاکِنَّ اللَّهَ حَبَّبَ إِلَیْکُمُ الْایمَانَ وَ زَیَّنَهُ فیِ قُلُوبِکمُ‌ْ وَ کَرَّهَ إِلَیْکُمُ الْکُفْرَ وَ الْفُسُوقَ وَ الْعِصْیَانَ أُوْلَئکَ هُمُ الرَّاشِدُونَ(7) خداوند ایمان را محبوب شما و آن را مایه زینت دل‌هایتان قرار داد و در مقابل، کاری کرد که شما نسبت به کفر و فسق و گناه، نفرت داشته باشید. میل به زیبایی انسان را وامی دارد تا خود را با انواع و اقسام وسایل تزیینی بیاراید و زیبا کند. اما این خواست طبیعی هم به مانند سایر در خواست‌های غریزی، هم پاسخ صادق دارد و هم پاسخ کاذب که اگر با عقل سلیم و آموزه‌های وحیانی خوراک صحیح به آن داده نشود به راحتی مشغول نوع کاذب آن شده و نمی‌داند چرا عطشش فروکش نکرده و به آن آرامشی که باید نمی‌رسد. قرآن کریم وسایل تزیینی عالم را به سه دسته تقسیم می‌کند. در این تقسیم بندی ستارگان را زینت آسمان(3)، آنچه روی زمین است زینت زمین(4) و در این آیه «ایمان» را زینت انسان معرفی کرده است. بنابراین زینت واقعی و حقیقی برای انسان زینت ایمان است که باید جان را به آن تزیین کنیم. این سخن هرگز به معنای نادیده گرفتن بهداشت و زیبایی تن نیست؛ اگر جان به ایمان مزین شد همان ایمان، انسان را وامی دارد که به ظاهر خود توجه کرده و بهداشت و زیبایی را آن گونه که شایسته یک فرد مؤمن است رعایت کند. آنچه در زیبایی ظاهر بین مؤمن و غیر مؤمن فرق می‌گذارد این است که مؤمن، زینت حقیقی خود را می‌شناسد و به دنبال آن است و در زیبایی ظاهر هم تا جایی پیش می‌رود که دین و ایمان به او اجازه می‌دهند بنابراین او هرگز برای حرام زینت نمی‌کند و به زیبایی خود چوب حراج نمی‌زند. آیه‌ای مهم درباره بدگمانی، تجسس و غیبت یَأَ ایهَُّا الَّذِینَ ءَامَنُواْ اجْتَنِبُواْ کَثِیرًا مِّنَ الظَّنّ‌ِ إِنَّ بَعْضَ الظَّنّ‌ِ إِثْمٌ وَ لَا تجََسَّسُواْ وَ لَا یَغْتَب بَّعْضُکُم بَعْضًا أَ یحُِبُّ أَحَدُکُمْ أَن یَأْکُلَ لَحْمَ أَخِیهِ مَیْتًا فَکَرِهْتُمُوهُ وَ اتَّقُواْ اللَّهَ إِنَّ اللَّهَ تَوَّابٌ رَّحِیمٌ (12- حجرات) غیبت

ای اهل ایمان! از بسیاری از گمان‌ها در حقّ مردم‌ بپرهیزید؛ زیرا برخی از گمان‌ها گناه است و در اموری که مردم پنهان ماندنش را خواهانند تفحص و پی‌جویی نکنید و از یکدیگر غیبت ننمایید. آیا یکی از شما دوست دارد که گوشت برادر مرده‌اش را بخورد؟ بی‌تردید از این کار نفرت دارید و از خدا پروا کنید که خدا بسیار توبه‌پذیر و مهربان است. منظور از «الظَّنِّ» اولی، گمان‌های بد است که چون نسبت به گمان‌های خوب در میان مردم بیشتر است لذا از آن تعبیر به کثیر شده و گر نه حسن ظن یا همان گمان خیر، نه تنها ممنوع نیست بلکه به آن توصیه هم شده است.(5) گمان‌های بد، برخی مطابق با واقعند و برخی مخالف آن. آنچه بی تردید گناه است آن گمان‌هایی هستند که مخالف با واقع باشند لذا فرمود: «إِنَّ بَعْضَ الظَّنّ‌ِ إِثْمٌ». وجود همین دسته از گمان‌های حرام در بین گمان‌های بد کافی است حکم به پرهیز از تمام آن‌ها بشود. بنابراین آیه شریفه مؤمنین را از هرگونه گمان بد (خواه موافق با واقع باشد؛ خواه مخالف) بر حذر می‌دارد. «تجسس» به معنی جستجوگری است که معمولاً در امور نامطلوب به کار می‌رود و عاملی است برای کشف اسرار و رازهای نهانی مردم. از آنجا که اسلام می‌خواهد مردم در زندگی خصوصی خود از هر نظر در امنیت باشند بنابراین هرگز اجازه نمی‌دهد که رازهای خصوصی آن‌ها فاش شود. (6) در سومین و آخرین دستور که در حقیقت معلول و نتیجه دو برنامه قبل است می‌فرماید: هیچ‌کدام از شما غیبت دیگری را نکند و برای آنکه قبح و زشتی این عمل را کاملاً مجسم کند پرده از راز آن گشوده و حقیقت باطنی آن را بیان کرده است که همانا خوردن گوشت مردار است. دو نکته 1. از آنجا که گمان بد بردن معمولاً یک امر غیر ارادی است بنابراین نهی در آیه نهی از ترتیب آثار است، یعنی هر گاه گمان بدی نسبت به مسلمانی در ذهن شما پیدا شد، در عمل کوچک‌ترین اعتنایی به آن نکنید، طرز رفتار خود را دگرگون نسازید و مناسبات خود را با طرف تغییر ندهید، بنا بر این آنچه گناه است ترتیب اثر دادن به گمان بد می‌باشد.(7) 2. نهی همراه با بیان واقعیت گناه که نمونه آن در این آیه در خصوص غیبت آمده، برای بازدارندگی بیشتر است و این مانند آن است که پدری دلسوز برای اینکه فرزندش به بخاری داغ دست نزند او را چنین نهی کند: «دست به بخاری نزن! می‌خواهی بسوزی؟!» که این نهی همراه با بیان اثر آن کار، به طور قطع از اثر بازدارندگی بیشتری برخوردار خواهد بود. سوره قاف روزی که پرده‌ها کنار رود لَّقَدْ کُنتَ فیِ غَفْلَةٍ مِّنْ هَاذَا فَکَشَفْنَا عَنکَ غِطَاءَکَ فَبَصَرُکَ الْیَوْمَ حَدِیدٌ(22- ق) [به او می‌گویند:] تو از این روز بزرگ غافل بودی، پس ما پرده غفلت را از دیده‌ات کنار زدیم در نتیجه دیده‌ات امروز بسیار تیزبین است. این آیه از خطابات روز قیامت است که در آن خطاب کننده خدا و مخاطب تنها کسانی‌اند که معاد را انکار کردند و دین را نپذیرفتند. سه تعبیر در آیه وجود دارد که از اهمیت بالایی برخور دارند. یک از آن‌ها «غفلت» است. غفلت وقتی وجود پیدا می‌کند که میان چیزی در محدوده درک ما باشد و ما از بودنش غافل باشیم. تعبیر دیگر «غطاء؛ پرده» است و این تعبیر نشان می‌دهد چیزهایی موجود بوده اما پرده آویخته مانع می‌شده که آن‌ها دیده شوند. تعبیر سوم تعبیر به «حدت؛ تیزبینی» است و این نشان می‌دهد که اگر در گذشته هم مانند امروز چشم تیزبینی داشت می‌توانست تمام این‌ها را همان روز ببیند.(8) حقایقی که در قیامت رخ خواهد داد (حداقل بخشی از آن) هم اکنون موجود است و قابل مشاهده ؛ زیرا فرمود تو از این‌ها غافل بودی یعنی بود و تو ندیدی و امروز که پرده‌ها کنار رفته و دیده‌ات بینا شده می‌توانی تمام آنچه بود را ببینی نکته‌های نهفته در آیه 1. قیامت صحنه ایست که انسان واقعیت‌های همین دنیا را به عیان می‌بیند؛ همان واقعیت‌هایی که خود و دیگران با کارهای خوب و بد ساختند و از خود بر گذاشتند. 2. آنچه که مانع دید انسان است و نمی‌گذارد باطن اعمال و واقعیت‌های زندگی را ببیند پرده ایست ضخیم که خود با تار و پود گناه و معصیت به هم بافت و بر دیده انداخت. اگر گفتیم که خود بافت و خود آن را در مقابل دیدگانش آویخت به دلیل تعبیر آیه است که فرمود «عنکَ غطاءکَ» و نیز آیاتی که گناه را موجب کوری دل و دیده معرفی می‌کنند.(9) 3. حقایقی که در قیامت رخ خواهد داد (حداقل بخشی از آن) هم اکنون موجود است و قابل مشاهده ؛ زیرا فرمود تو از این‌ها غافل بودی یعنی بود و تو ندیدی و امروز که پرده‌ها کنار رفته و دیده‌ات بینا شده می‌توانی تمام آنچه بود را ببینی. سوره ذاريات متقین، نیازمندان را سهیم در مال خود می‌دانند إِنَّ الْمُتَّقِینَ فیِ جَنَّاتٍ وَ عُیُونٍ(15)ءَاخِذِینَ مَا ءَاتَئهُمْ رَبهُُّمْ إِنهَُّمْ کاَنُواْ قَبْلَ ذَالِکَ محُْسِنِینَ(16)کاَنُواْ قَلِیلًا مِّنَ الَّیْلِ مَا یهَْجَعُونَ(17)

وَ بِالْأَسحَْارِ هُمْ یَسْتَغْفِرُونَ(18)وَ فیِ أَمْوَالِهِمْ حَقٌّ لِّلسَّائلِ وَ المَْحْرُومِ(19- ذاریات) بی‌تردید پرهیزکاران در بهشت‌ها و چشمه سارهایند. آنچه را پروردگارشان به آنان عطا کرده دریافت می‌کنند زیرا که آنان پیش از این همواره نیکوکار بودند. آنان اندکی از شب را می‌خوابیدند [و بیشتر آن را به عبادت و بندگی می‌گذراندند] و سحرگاهان از خدا درخواست آمرزش می‌کردند و در اموالشان حقّی برای سائل تهی‌دست و محروم از معیشت بود. این آیات از سري آیاتی است که به توصیف متقین و پرهیزگاران پرداخته و اوصافی از آنان را مایه الگو گیری و تبعیت دیگر مؤمنان می‌شود را بیان می‌کند. نکته‌ای که به نظر در این آیات نیاز به توجه بیشتر دارد قسمت پایانی آن است که می‌فرماید متقین بخش معینی از اموال خود را به نیازمندان تقدیم می‌کنند. شاید گمان شود که مراد از این اموال مشخص همان واجبات مالی مانند خمس و زکات است؛ هر چند برخی چنین تفسیر کرده‌اند اما از آنجا که این سوره مکی است و دستور آن واجبات مالی در مدینه نازل شد پس این تفسیر نمی‌تواند درست باشد و حق آن است که بگوییم همان‌گونه که برخی گفته‌اند،(10) منظور از این حقی که در اموال متقین هست و ایشان به نیازمندان می‌دهند اموالی به غیر از خمس و زکات و واجباتی از این دست است. پس یکی از صفات متقین این شد جدای از واجبات مالی مشهور مانند خمس و زکات با اهداء بخشی از اموال خود به نیازمندان از آن‌ها دستگیری می‌کنند. پی نوشت ها: (1) المیزان ج18 ص196 (2) الکافی ج2 ص91 (3) إِنَّا زَیَّنَّا السَّماءَ الدُّنْیا بِزینَةٍ الْکَواکِبِ (6- صافات) (4) إِنَّا جَعَلْنَا مَا عَلیَ الْأَرْضِ زِینَةً لهََّا (7- کهف) (5) «لَوْ لا إِذْ سَمِعْتُمُوهُ ظَنَّ الْمُؤْمِنُونَ وَ الْمُؤْمِناتُ بِأَنْفُسِهِمْ خَیْراً»؛ چرا هنگامی که آن نسبت ناروا را شنیدید، مردان و زنان مؤمن نسبت به خودشان گمان نیک نبردند، و نگفتند: این تهمتی آشکار [از سوی منافقان] است؟! (12- نور) (6) ر.ک: نمونه ج22 ص181-184 (7) همان (8) برگرفته از المیزان ج18 ص350 (9) مانند آیه 46 سوره حج (10) نمونه ج22 ص323 . نظر حضرت آیت الله جوادی آملی نیز همین است.

نکات کلیدی و پیام های مهم جزء بیست و شش میل و علاقه شما به ایمان و دین، فضل خداست . منت نگذارید. خدا ايمان را براى شما دوست ‏داشتنى گردانيد و آن را در دلهاى شما بياراست و كفر و پليدكارى و سركشى را در نظرتان ناخوشايند ساخت آنان [كه چنين‏ اند] ره‏يافتگانند {7} حجرات [و اين] بخششى از خدا و نعمتى [از اوست] و خدا داناى سنجيده ‏كار است {8} از اينكه اسلام آورده‏ اند بر تو منت مى‏ نهند بگو بر من از اسلام‏ آوردنتان منت مگذاريد بلكه [اين] خداست كه با هدايت‏ كردن شما به ايمان بر شما منت مى ‏گذارد اگر راستگو باشيد {17} سوره فتح سوره فتح ،پس از بازگشت پیامبر از صلح حدیبیه-که میان پیامبر و مشرکین در نزدیکی مکه و در سال ششم هجری منعقد شد -نازل شده است. سوره را به سه بخش اصلی میتوان تقسیم کرد: ۱-آیات ۷-۱ :خدا صلح حدیبیه را گشایش و پیروزی آشکار برای مسلمانان نامیده و نقش چهار گروه و ثواب و عقاب آنها در این واقعه را بطور خلاصه بیان میکند (سپس در ادامه سوره آنها را توضیح میدهد): پیامبر، مومنین، منافقین و مشرکین ۲-آیات ۱۷-۸ :پیامبر،رسول و بشارت دهنده و بیم دهنده از جانب خداست.شما باید باو ایمان آوررده و اورا یاری کنید.در برابر این امر، مردم سه گروهند :کسانی که با پیامبر بیعت کرده و همراه واقعی او یند، اجری عظیم دارند. اما آنها که به هر نحو از جمله با بهانه های دروغین که از ترس و عدم ایمان واقعی آنها ناشی میشود،از همراهی او سر باز میزنند. اینها مردمی تباه شده اند. گروه سوم هم کسانی که علیرغم ارایه بینات، اصلا به خدا ورسول ایمان نمی آورند و کافرند که آتش سوزان خواهند داشت. ۳-آیات ۲۹-۱۸ :بشارتها و نعمات خدا بر مومنین را بر می شمرد. لذا درس و محور سوره وجه بشارتی دارد که بصورت زیر میتوان بیان کرد: ای مسلمانان .در ایمان به خدا و رسولش استوار بوده و همواره او را یاری کنید.تا خدا هم با استفاده از همه اسباب آشکار و نهان خود ،شما را یاری و دین خود را غالب نماید. سوره محمد این سوره از نخستین سوره های مدنی است که ضمن تقسیم بندی حق و باطل بین مسلمانان و مشرکین مکه، آنها را برای جهاد آماده میکند .هم چنین به وجود مرددین در میان مسلمانان اشاره کرده است. سست نشوید که شما برترید. فَلَا تَهِنُوا وَتَدْعُوا إِلَى السَّلْمِ وَأَنتُمُ الْأَعْلَوْنَ وَاللَّهُ مَعَكُمْ وَلَن يَتِرَكُمْ أَعْمَالَكُمْ {35} پس سستى نورزيد و [كافران را] به آشتى مخوانيد [كه] شما برتريد و خدا با شماست و از [ارزش] كارهايتان هرگز نخواهد كاست {35} آیه به مسلمانان همراه پیامبر دلگرمی میدهد که چون شما برترید و بر حقید، نصرت خدا باشما ست، پس سست نشوید و به کافرانی که باطل هستند، پیشنهاد صلح ندهید و با تمام قوا خود را برای جهاد با انها آماده نمایید.و از بذل مال و جان نهراسید. راجع به صلح ،در سوره های مدنی نازل شده پس از این سوره، خداوند میفرماید اگر انها پیشنهاد صلح دادند، بپذیرید .منطق قرآن شروع جنگ نیست. در جهاد دفاعی هم چون طرف مقابل شروع کننده جنگ یا مقدمات آن است، ارایه پیشنهاد صلح از طرف مسلمانان ،مفهوم ندارد. اما اگر متجاوز،پیشنهاد صلح داد، با رعایت شرایط، بپذیرید. بخل از انفاق در راه خدا به ضرر خود شماست. زندگى اين دنيا لهو و لعبى بيش نيست و اگر ايمان بياوريد و پروا بداريد [خدا] پاداش شما را مى‏ دهد و اموالتان را [در عوض] نمى ‏خواهد {36} اگر [اموال] شما را بخواهد و به اصرار از شما طلب كند بخل مى‏ ورزيد و كينه‏ هاى شما را برملا مى ‏كند {37} شما همان [مردمى] هستيد كه براى انفاق در راه خدا فرا خوانده شده‏ايد پس برخى از شما بخل مى ‏ورزند و هر كس بخل ورزد تنها به زيان خود بخل ورزيده و [گرنه] خدا بى‏ نياز است و شما نيازمنديد و اگر روى برتابيد [خدا] جاى شما را به مردمى غير از شما خواهد داد كه مانند شما نخواهند بود {38} نکته ای که در ایات انتهایی سوره به آن اشاره شده، تاکید بر امادگی مسلمانها برای انفاق و بذل جان و مال خود در راه خدا و ازجمله جهاد میباشد. میفرماید خدا انفاق همه اموالتان را نمی خواهد چراکه در ان صورت به مشقت می افتید اما ای مسلمانها بدانید گروهی از شما بخل میورزند که به ضرر خودشان است زیرا خدا غنی و شما فقیرید. اگر از انفاق و سایر دستورات خدا و رسول سرباز زنید، گروه دیگری را جایگزین شما میکند تا دین خدا را اقامه نمایند. واین هشداری است در تمام زمانها به همه پیروان ادیان الهی. تلنگری حسابی به انسان غافل از خدا و مرگ

وَلَقَدْ خَلَقْنَا الْإِنسَانَ وَنَعْلَمُ مَا تُوَسْوِسُ بِهِ نَفْسُهُ وَنَحْنُ أَقْرَبُ إِلَيْهِ مِنْ حَبْلِ الْوَرِيدِ {16}سوره قاف و ما انسان را آفريده‏ ايم و مى ‏دانيم كه نفس او چه وسوسه‏ اى به او مى ‏كند و ما از شاهرگ [او] به او نزديكتريم {16} إِذْ يَتَلَقَّى الْمُتَلَقِّيَانِ عَنِ الْيَمِينِ وَعَنِ الشِّمَالِ قَعِيدٌ {17} آنگاه كه دو [فرشته] دريافت ‏كننده از راست و از چپ مراقب نشسته ‏اند {17} مَا يَلْفِظُ مِن قَوْلٍ إِلَّا لَدَيْهِ رَقِيبٌ عَتِيدٌ {18} [آدمى] هيچ سخنى را به لفظ درنمى‏ آورد مگر اينكه مراقبى آماده نزد او [آن را ضبط مى ‏كند] {18} وَجَاءتْ سَكْرَةُ الْمَوْتِ بِالْحَقِّ ذَلِكَ مَا كُنتَ مِنْهُ تَحِيدُ {19} و سكرات مرگ به راستى در رسيد اين همان است كه از آن مى ‏گريختى {19} وَنُفِخَ فِي الصُّورِ ذَلِكَ يَوْمُ الْوَعِيدِ {20} و در صور دميده شود اين است روز تهديد [من] {20} وَجَاءتْ كُلُّ نَفْسٍ مَّعَهَا سَائِقٌ وَشَهِيدٌ {21} و هر كسى مى‏آيد [در حالى كه] با او سوق‏ دهنده و گواهى ‏دهنده‏ اى است {21} لَقَدْ كُنتَ فِي غَفْلَةٍ مِّنْ هَذَا فَكَشَفْنَا عَنكَ غِطَاءكَ فَبَصَرُكَ الْيَوْمَ حَدِيدٌ {22} [به او مى‏گويند] واقعا كه از اين [ثبت و ارایه اعمالت] سخت در غفلت بودى و[لى] ما پرده ‏ات را [از جلوى چشمانت] برداشتيم و ديده‏ ات امروز تيز است {22} وَقَالَ قَرِينُهُ هَذَا مَا لَدَيَّ عَتِيدٌ {23} و [فرشته] همنشين او مى‏گويد اين است آنچه پيش من آماده است [و ثبت كرده‏ ام] {23}

قرائت جزء بیست و ششم قرآن کریم به روش تحدیر ( ترتیل قرآن با سرعت بیشتر ) با صدای استاد معتز آقایی 🔴 ارسال آثار و موارد خواسته شده به آیدی در ایتا : @mobinardakan 🔵عضویت در کانال خانواده قرآنی اردکان https://eitaa.com/qoranardakan

#ببینید کلیپ روز بیست و ششم ماه مبارک رمضان 🌼 نکته تفسیری جزء بیست و ششم قرآن کریم 🔶️سخنرانی کوتاه حجت الاسلام والمسلمین حاج سید اسماعیل شاکر امام جمعه محترم موضوع: 🔹️نام دیگر سوره حجرات، اخلاق است 🔹️چرا گاهی عقاب غیبت زیاد است؟! 🔹️روزه زبان از روزه شکم سخت تر است! 🔸️رمضان ۱۳۹۹ #سخنرانی #رمضان #مسجد_زیرده @masjed_zirdeh

◀️ پیامی از دعای روز بیست و ششم ماه مبارک رمضان 🎙با کلام امام جمعه موقت حجت الاسلام #محیطی ⏳زمان یک دقیقه و ۴۶ ثانیه #پیک_معرفت @peykemarefat

آیه بیست و ششم سوره ملک طرح حفظ روزانه یک آیه از سوره مبارکه ملک قُلْ إِنَّمَا الْعِلْمُ عِنْدَ اللَّهِ وَإِنَّمَا أَنَا نَذِيرٌ مُبِينٌ بعد از اینکه حفظ کردید ، صدای خودتان را با موبایل ضبط کنید و برای ما بفرستید... 🔴 ارسال آثار و موارد خواسته شده به آیدی در ایتا : @mobinardakan 🔵عضویت در کانال خانواده قرآنی اردکان https://eitaa.com/qoranardakan

ترجمه آیه بیست و ششم سوره ملک طرح حفظ روزانه یک آیه از سوره مبارکه ملک بگو: «علم آن تنها نزد خداست؛ و من فقط بیم‌دهنده آشکاری هستم!» ارسال آثار و موارد خواسته شده به آیدی در ایتا : @mobinardakan 🔵عضویت در کانال خانواده قرآنی اردکان https://eitaa.com/qoranardakan

10 درس سبک زندگی قرآنی از جزء بیست و ششم قرآن / استاد حاج ابوالقاسم 🔴 ارسال آثار و موارد خواسته شده به آیدی در ایتا : @mobinardakan 🔵عضویت در کانال خانواده قرآنی اردکان https://eitaa.com/qoranardakan

💠قرائت ترتیل جزء بیست و ششم قرآن کریم 🔶با لحن و صدای استاد و حافظ بزرگوار اردکانی جناب آقای علی هاتفی اردکانی 💠💠💠💠 🔵عضویت در کانال خانواده قرآنی اردکان https://eitaa.com/qoranardakan 🔴 ارسال آثار و موارد خواسته شده به آیدی در ایتا : @mobinardakan

💠قرائت ترتیل جزء بیست و ششم قرآن کریم 🔶با لحن و صدای استاد و قاری بزرگوار اردکانی جناب آقای علیرضا شاهدی 💠💠💠💠 کانال خانواده قرآنی اردکان https://eitaa.com/qoranardakan

🔴 ارسال آثار و موارد خواسته شده به آیدی در ایتا : @mobinardakan 🔵عضویت در کانال خانواده قرآنی اردکان https://eitaa.com/qoranardakan

#ببینید کلیپ روز بیست و هفتم ماه مبارک رمضان 🌼 نکته تفسیری جزء بیست و هفتم قرآن کریم 🔶️سخنرانی کوتاه حجت الاسلام والمسلمین حاج سید اسماعیل شاکر امام جمعه محترم موضوع: 🔹️دستور اسلام به تلاش و تولید حداکثری و قناعت در مصرف 🔹️بیکاری آدمی را گنهکار می کند 🔹️کار عار نیست؛ امیرالمؤمنین هم کارگری می کرد! 🔸️رمضان ۱۳۹۹ #سخنرانی #رمضان #مسجد_زیرده @masjed_zirdeh

◀️ پیامی از دعای روز بیست و هفتم ماه مبارک رمضان 🎙با کلام امام جمعه موقت حجت الاسلام #محیطی ⏳زمان یک دقیقه و ۵۷ ثانیه #پیک_معرفت @peykemarefat

هنگامی که خداوند عذر بنده خویش را بپذیرد به یقین گناه او را می‌آمرزد چرا که وقتی بنده به درگاه خداوند تضرع نموده و بگوید ”‌رب انی ظلمت نفسی فاغفرلی”‌‌ یعنی ”‌خدایا من به خودم ظلم کردم پس مرا ببخش”‌‌ خداوند نیز در جواب او می‌فرماید: تو را آمرزیدم که ما نیز در این روز از خداوند خواستاریم که به حق آن نظر رحمتی که بر بندگان صالح خود دارد عذر ما را پذیرفته و گناهانمان را بیامرزد اقبل معاذیری و حط عنی اذنب و العذر یا رئوفا بعباده الصالحین رابطه پذیرش عذر و بخشش گناهان مناجات همان‌طور که در قسمت قبل دعا توضیح داده شد خداوند برای انسان‌ها آسایش و راحتی می‌خواهد و سختی و مشقت نمی‌خواهد پس باید یقین داشته باشیم که اولاً خداوند عذرهای ما را می‌پذیرد، اما باید این نکته را رعایت کرد و آن این است که هنگامی که از روی جهالت و نادانی گناهی را انجام دادیم سریعاً به سوی خداوند بازگشته و به درگاهش توبه کنیم ”ثم یتوبون من قریب"؛ ”سپس به زودی توبه کنند”‌ که اگر این عمل را انجام دهیم خداوند نیز توبه ما را پذیرفته و گناهان ما را می‌آمرزد ”فاولئک یتوب الله علیهم”‌ ؛ ”پس خداوند توبه آنان را می‌پذیرد”‌ و باید این را بدانیم که هیچ کس جز خداوند نمی‌تواند گناهان ما را بیامرزد ”وَمَن یَغْفِرُ الذُّنُوبَ إِلاَّ اللّهُ”‌(آل عمران ،135) یعنی ”و چه کسی غیر از خداوند گناهان ما را می‌آمرزد”‌ و ثانیاً هنگامی که خداوند عذر بنده خویش را بپذیرد به یقین گناه او را می‌آمرزد چرا که وقتی بنده به درگاه خداوند تضرع نموده و بگوید ”رب انی ظلمت نفسی فاغفرلی”‌ یعنی ”خدایا من به خودم ظلم کردم پس مرا ببخش”‌ خداوند نیز در جواب او می‌فرماید: تو را آمرزیدم که ما نیز در این روز از خداوند خواستاریم که به حق آن نظر رحمتی که بر بندگان صالح خود دارد عذر ما را پذیرفته و گناهانمان را بیامرزد.

شرح دعای روز بیست و هفتم قرآن اللهمّ ارْزُقْنی فیهِ فَضْلَ لَیْلَةِ القَدْرِ خدایا روزی کن مرا در آن فضیلت شب قدر را وصَیّرْ أموری فیهِ من العُسْرِ الی الیُسْرِ و بگردان در آن کارهای مرا از سختی به آسانی واقْبَلْ مَعاذیری و بپذیر عذرهایم وحُطّ عنّی الذّنب والوِزْرِ و بریز از من گناه و بار گران را یا رؤوفاً بِعبادِهِ الصّالِحین ای مهربان به بندگان شایسته خویش دعا با صدای امیر رضا عرب اللهم ارزقنی فیه فضل لیله القدر فضیلت شب قدر خداوند متعال در قرآن می‌فرماید: ”لیله‌القدر خیر من الف شهر”‌(قدر ،3) یعنی ”شب قدر از هزار ماه بهتر و والاتر است”‌ چرا که در شب قدر قرآن نازل گردید ”انا انزلناه فی لیله القدر”‌(قدر ،1) یعنی ”ما قرآن را در شب قدر نازل کردیم”‌ و در این شب سرنوشت انسان‌ها رقم می‌خورد و فرشتگان در این شب به زمین تنزل می‌کنند ”تنزل الملائکه والروح فیها باذن ربهم من کل امر”‌(قدر ،4) یعنی ”ملائکه و روح به اذن ذات اقدس پروردگار از (برای) هر امر و فرمانی در (این شب) نازل می‌گردند”‌ و این شب تا صبحگاه سلامت و رحمت است ”سلام هی حتی مطلع الفجر”‌(قدر ،6) ”این شب تا صبحگاه رحمت و تحیت و سلامت است”‌ که ما نیز در این روز از خداوند خواستاریم آن فضیلتی را که شب قدر دارد و با توجه به آیات بالا بیان گردید نصیب ما گرداند. انسان هنگامی که سختی بر کار او باشد به حتم در کنار ن سایش و راحتی خواهد داشت و منظور از راحت بودن عسر و سختی کار شاید صبری باشد که خداوند در تحمل ن کار به انسان می‌دهد تا به ن راحتی و سایش دست یابد، چرا که خداوند نیز برای بندگانش سختی نمی‌خواهد بلکه سایش و راحتی را برای نان می‌خواهد و صیر اموری فیه من العسر الی الیسر منظور از (من العسر الی الیسر) چه می‌باشد؟ منظور از ”من العسر الی الیسر”‌ ”از سختی به سوی آسایش و راحتی”‌ می‌تواند همان وعده خداوند باشد که دو بار در یک سوره مکرر می‌فرماید: ”إِنَّ مَعَ الْعُسْرِ یُسْرًا”‌(انشراح ،6) یعنی ”به درستی که همراه هر سختی آسانی می‌باشد”‌ یعنی انسان هنگامی که سختی بر کار او باشد به حتم در کنار آن آسایش و راحتی خواهد داشت و منظور از راحت بودن عسر و سختی کار شاید صبری باشد که خداوند در تحمل آن کار به انسان می‌دهد تا به آن راحتی و آسایش دست یابد، چرا که خداوند نیز برای بندگانش سختی نمی‌خواهد بلکه آسایش و راحتی را برای آنان می‌خواهد .چنانچه در قرآن می‌فرماید: ”یُرِیدُ اللّهُ بِکُمُ الْیُسْرَ وَلاَ یُرِیدُ بِکُمُ الْعُسْرَ”‌(بقره ،185) یعنی ”خداوند برای شما آسانی و آسایش می‌خواهد و برای شما سختی و مشقت نمی‌خواهد”‌ چرا که خداوند به انسان‌ها به خاطر ضعیف بودنشان در خلقت تخفیف دهد چنانچه می‌فرماید: ”یُرِیدُ اللَّهُ أَنْ یُخَفِّفَ عَنْکُمْ وَخُلِقَ الْإِنْسَانُ ضَعِیفًا”‌(نساء ،28) یعنی ”خداوند می‌خواهد بر شما آسان گیرد”‌

قرائت جزء بیست و هفتم قرآن کریم به روش تحدیر ( ترتیل قرآن با سرعت بیشتر ) با صدای استاد معتز آقایی 🔴 ارسال آثار و موارد خواسته شده به آیدی در ایتا : @mobinardakan 🔵عضویت در کانال خانواده قرآنی اردکان https://eitaa.com/qoranardakan

💠قرائت ترتیل جزء بیست و هفتم قرآن کریم 🔶با لحن و صدای استاد و حافظ بزرگوار اردکانی جناب آقای علی هاتفی اردکانی 💠💠💠💠 🔵عضویت در کانال خانواده قرآنی اردکان https://eitaa.com/qoranardakan 🔴 ارسال آثار و موارد خواسته شده به آیدی در ایتا : @mobinardakan

آیه بیست و هفتم سوره ملک طرح حفظ روزانه یک آیه از سوره مبارکه ملک فَلَمَّا رَأَوْهُ زُلْفَةً سِيئَتْ وُجُوهُ الَّذِينَ كَفَرُوا وَقِيلَ هَٰذَا الَّذِي كُنْتُمْ بِهِ تَدَّعُونَ بعد از اینکه حفظ کردید ، صدای خودتان را با موبایل ضبط کنید و برای ما بفرستید... 🔴 ارسال آثار و موارد خواسته شده به آیدی در ایتا : @mobinardakan 🔵عضویت در کانال خانواده قرآنی اردکان https://eitaa.com/qoranardakan

ترجمه آیه بیست و هفتم سوره ملک طرح حفظ روزانه یک آیه از سوره مبارکه ملک هنگامی که آن (وعده الهی) را از نزدیک می‌بینند، صورت کافران زشت و سیاه می‌گردد، و به آنها گفته می‌شود: «این همان چیزی است که تقاضای آن را داشتید»! ارسال آثار و موارد خواسته شده به آیدی در ایتا : @mobinardakan 🔵عضویت در کانال خانواده قرآنی اردکان https://eitaa.com/qoranardakan

💠قرائت ترتیل جزء بیست و هفتم قرآن کریم 🔶با لحن و صدای استاد و قاری بزرگوار اردکانی جناب آقای علیرضا شاهدی 💠💠💠💠 کانال خانواده قرآنی اردکان https://eitaa.com/qoranardakan