#جلسه_هفتگی #سلسله_بحث_های_نهج_البلاغه 🔸قال المهدی عجل الله تعالی فرجه: وفي ابنة رسول الله صلى الله عليه وآله لي أسوةٌ حسنةٌ  🔹مراسم هفتگی هیئت راه فاطمه(سلام الله علیها) به مناسبت ایام شهادت امام حسن عسکری(علیه السلام) 🎙 باسـخـنـرانـی 💠 حجت‌الاسلام محسن قنبریان 🎤 بـانوای 💠 حجت الاسلام علی فخری 📅 جمعه ۳۱ شهریورماه ۱۴۰۲، سـاعـت ۱۹:۳۰ 🕌 قم، میدان روح الله، نبش کوچه ۱۲ معلم، حسینیه هنر ✅ برادران - خواهران به کانال #هیئت_راه_فاطمه (سلام‌ الله علیها) بپیوندید: 👇👇👇 🆔 @rah_fatemeh

📖 #سلسله_بحث‌های_نهج_البلاغه 🛑 عهدنامه مالک‌اشتر(شرح نامه ۵۳) جلسه بیست و چهارم ۱۴۰۲/۰۶/۰۳ 💥 هیئت راه فاطمه(س) قم #حجت_الاسلام_قنبریان 🔴 به کانال هیئت بپیوندید👇 🌐 @rah_fatemeh

📖 #سلسله_درسهای_نهج_البلاغه جلسه بیست و چهارم شرح نامه ۵۳ 💢۱۴۰۲/۰۶/۰۳ 💥هیات راه فاطمه(س) قم ▫️ فراز مربوط به کارگزاران 3⃣ بازرسی و تفحص از کار آنها و مجازات متخلفین چند دستور دراینباره دارند: ۱. تفقد و پی جویی احوال (ثم تفقَّد اعمالهم) از "فقد" یعنی غائب شدن و گم شدن؛ "تفقد" آن است که در حال غائب بودن چیزی از آن جویا شدن. کارگزاری که حکم گرفته و رفته را جستجو کردن که بر موازین هست یا نیست؟! ۲. فرستادن جاسوسان اهل صداقت و وفا بر آنها. می فرماید: جاسوسان اهل صداقت و وفایت را بر آنها بفرست، بازرسی مدام و عهد کشی دائم پنهانی سبب تحریک و تشویق آنها به "امانت داری" و "رفق و مدارای با مردم" می شود. ⬅️ غایت این بازرسی های پنهانی خیانت نکردن در امانت ها و رعایت مردم است نه پرونده سازی یا آتو گیری و...! • تعابیری مثل "قد بلغنی..." (نامه۱۸،۴۵،۷۰) ، " بلغنی عنک امر..." (نامه ۴۰ و ۴۳)، "لئن بلغنی...(اگر به من خبر برسد...)" (نامه۲۰، ۷۱) نمونه ای از این بازرسی هاست که برخی هم پیشگیرانه است. • سیره حضرت درباره زیاد بن ابیه: او جانشین ابن عباس والی بصره در نواحی کرمان و فارس است. در این دوره تا پایان حکومت علوی بلکه تا صلح امام حسن(ع) تخلفی ندارد! سال۳۶ نامه۲۰و۲۱ به اوست که نوعی هشدار و بازدارندگی دارد (لئن بلغنی...). اینجور اگر خبث باطنی هم باشد، کنترل می شود و در بدنه مسئولین و کارگزاران فسادی رخ نمی دهد. سال۳۹ در ماجرای استلحاق که معاویه می خواست برادری با او ثابت کند و این آدم زیرک و کاردان را به خود جذب کند حضرت ورود می کند اینجا پشت کارگزار خود می ایستد تا از پیوندش به معاویه جلوگیری کند (نامه۴۴). • سیره حضرت با اشعث: او والی آذربایجان است که بعد تعویض می شود. حضرت اینجا تدبیر دیگری برای کنترل دارد. در نامه۵ به او می نویسد: "تو حق نداری که در امور رعیت به دلخواه خویش عمل نمایی و یا به کار خطیر اقدام کنی مگر به استناد فرمانی که به تو رسد" ⬅️ برای او "جعل ولایت" نمی کند بلکه در امور غیر خطیر و... به او "تولیت" می دهد. کاهش اختیارات یکی از راه های کنترل مسئولینی است که فضایل بالا ندارند. قبلا گذشت برای مالک اشتر ، جعل ولایت کرد در نامه های درباره او (۱۳ و ۳۸و ۴۶) هم این مشهود است. • ولی فقیه نیز اگر در حکم تنفیذ خود در چهارچوب قانون اساسی شرطی برای رئیس جمهوری بگذارد که مثلا مذاکرات با مشورت ایشان باشد یا... عمل به چنین طریق حکمرانی است. ۳و۴. مراقبت از معاونان، کفایت شهادت بازرسان وقتی اجماع کنند: "معاونان خویش را با دقت زیر نظر بگیر، اگر یکی از آنان دست به خیانت گشود و جاسوسان تو به اتفاق آنرا گزارش کردند برای اثبات آن جرم کافیست". • توجه: دو مساله باید از هم تفکیک شود: - اگر بازرسان اهل صداقت و وفا، در فساد کارگزاری اجماع داشتند همین در اثبات جرم کفایت می کند. - اما در گزارش های منفرد اگر موجب شک به کارگزار شود، مجازات نه اما تعویض جا دارد. چون در مناصب اصل بر "احراز صلاحیت " است و بخاطر خوف مفسده، در صورت شک، کارگزار باید تعویض شود. شهید اول در قاعده۱۴۷ از القواعد و الفوائد(ج۱ص۴۰۵) اینرا درباره قاضی تصریح می کند. ۵. #مجازات_بدنی کارگزار فاسد "او را تنبیه بدنی کن و آنچه را به دست آورده از او بگیر (یا به اندازه جرمش مجازات بدنی کن)". نکته قابل توجه این است که در این جرائم مجازات بدنی موضوعیت دارد. با اعتبار سندی عهدنامه، در این خصوص ماجرای ابن هرمه که در روایت غیر صحیح نقل شده هم تایید می گیرد. ۶. تشهیر کارگزار فاسد "سپس او را به ذلت و خواری در آور و نشان خیانت بر او بگذار و طوق ننگ بر گردنش بیاویز". تشهیر در ادبیات فقه یعنی همین. روایت ابن هرمه این مجازات را هم دارد. در فقه، ۴جرم ، مجازات تشهیر دارد که یکی "محتال" (کسی که با مکر و خدعه و سندسازی مال مردم یا بیت المال را ببرد) است. کارگزار فاسد یا مصداقی از محتال است یا مصداقی پنجم برای مجازات تشهیر. • بنظر می رسد تشهیر در قانون ج.ا (ماده۱۸۸ آیین دادرسی کیفری) با این فراز و فتاوای فقه تنزل و تقلیلی دارد. (اینجا بخوانید!) • رهبر انقلاب بیش از ۵ بار (آخرین بار در دیدار پاسداران ۱۴۰۲) به استناد آیه ۳۰ احزاب ، مجازات مضاعف کارگزاران فاسد را مطالبه کرده است (اینجا بخوانید!) . منطقی نیست جرم درباره مقامات مشدد باشد اما مجازات جرم آنها، مضاعف نباشد! 🔴 به کانال هیئت بپیوندید👇 🌐 @rah_fatemeh

📖 #سلسله_بحث‌های_نهج_البلاغه 🛑 عهدنامه مالک‌اشتر(شرح نامه ۵۳) جلسه بیست و پنجم ۱۴۰۲/۰۶/۳۱ 💥 هیئت راه فاطمه(س) قم #حجت_الاسلام_قنبریان 🔴 به کانال هیئت بپیوندید👇 🌐 @rah_fatemeh

🎤 صوت کامل مداحی 💢 حجت الاسلام علی فخری 📆 جمعه ۳۱ شهریور ۱۴۰۲ | ۶ ربیع الاول ۱۴۴۵ 🖇 قرار هفتگی - شهادت امام حسن عسکری(علیه السلام) 🔰 هیئت راه فاطمه(سلام الله علیها) 🌐 @rah_fatemeh

📖 #سلسله_درسهای_نهج_البلاغه جلسه بیست و پنجم شرح نامه ۵۳ 💢۱۴۰۲/۰۶/۳۱ 💥هیات راه فاطمه(س) قم ▫️ فراز مربوط به احکام خراج ✔️ گزارشی کوتاه از خراج در تاریخ • خراج نوعی مال الاجاره ای است که در قبال زمین گرفته می شد. در فقه شیعه زمین هایی که با جنگ و غلبه فتح می شد، ملک عموم مسلمین بود و همان اهالی یا دیگران سپرده در قبالش خراج گرفته می شد که یکی از منابع بیت المال بود. • حاکم در اینجا نقش #تولیت داشت نه ولایت؛ یعنی به جای عموم مردم در قرارداد و اخذ خراج و هزینه عمل می کرد. اولین بار در خیبر (سال۷ق) بنابر پیشنهاد یهودیان، زمین در اختیار آنها ماند و در عوض متعهد شدند نیم درآمد حاصل را سالانه به پیامبر(ص) دهند. • طرق خراج: مقاسمه/ مساحی / ضمان و قباله شد! سیره پیامبر(ص)" مقاسمه"(تقسیم محصول) بود بعدا به "مساحی" (به حسب مساحت) منحرف و بعدتر به شکل "قباله و ضمان" در آمد! در قباله و ضمان عملا سرزمینی به کسی در قبال خراج سالانه ای بخشیده می شد و او مثل پیمانکار بیشتر از آن را از کشاورزان منطقه می گرفت! امیرالمومنین به سیره پیامبر(ص) عمل می کرد هم مساحی و هم قباله را رد می کرد به حسب نقل مردی نزد ابن عباس(کارگزار امام در بصره) آمد و در خواست کرد شهر اُبُلّه (حوالی بصره) را به ۱۰۰هزار درهم به او واگذارد که ابن عباس او را ۱۰۰ تازیانه زد... در دوره امویان و عباسیان، قباله و ضمان باب شد. • یعقوبی خراج عراق در عهد معاویه را ۶۵۵میلیون درهم می شمارد(ج۲ص۱۶۹) • مصرف این منبع از بیت المال برای: تامین مخارج دولت، خرج خدمات عمومی(امنیت، بهداشت، آموزش و...) و سرانه مساوی به مسلمانان بود. نکته حائز اهمیت اینجاست که وقتی از #حق بودن بهداشت عمومی، امنیت و آموزش سخن گفته میشود باید برای نفقه واجب متصدیان آن #ارتزاق معلوم کرد تا با #اجرت ، بازاری نشود و آن #خدمت تبدیل به #کالا نشود؛ منبع تامین این ارتزاق در دنیای گذشته اینجا بود همچنین شعب حکمرانی و ولایات که باز لزوم ارتزاق نه قراردادهای بازاری دارد از اینجا تامین می شد. ✔️ نکات مهم فراز 1⃣ تلازم صلاح دیگران بر صلاح خراج دهندگان. امر به گونه ای تدبیر شود که صلاح خراج دهندگان لحاظ شود. 2⃣ تلازم خراج با آبادانی زمین. بیش و پیش از خراج باید به فکر آبادانی زمین بود والا شهرها ویران و خراج غیر ممکن می شود. 3⃣ شنیدن سخن و شکایت خراج دهندگان از سنگینی آن. کاهش آن موجب افزایش امید اجتماعی می شود و... 4⃣ تلازم کاهش خراج(کاستی درآمد دولت) با مزیت سیاسی. مزیت سیاسی مثل آراسته شدن حکومت/ جلب ستایش مردم/ گسترش عدالت/ جلب اطمینان آنان و ذخیره آن 5⃣ نسبت مستقیم عمران و آبادانی با تحمل مردم: انَّ العُمران مُحتُمل ما حَمَّلتَه...: بر مملکت آباد آنچه بار کنی می تواند از عهده اش برآید در مقابل، ویرانی سرزمین، عامل تنگدستی مردم است و این (در اینجا) بخاطر مال طلبی حاکمان است که اصالت را به گرفتن خراج نه آباد کردن مملکت می داند. 🔴 به کانال هیئت بپیوندید👇 🌐 @rah_fatemeh

🏳️ گزارش تصویری توسل هفتگی 🔰 سلسله بحث های نهج‌البلاغه 💢 به مناسبت ایام شهادت امام حسن عسکری علیه السلام جمعه ۳۱ شهریورماه ۱۴۰۲ قم، میدان روح الله، حسینیه هنر هیئت راه فاطمه(سلام الله علیها) @rah_fatemeh 🔻🔻🔻

#جلسه_هفتگی #سلسله_بحث_های_نهج_البلاغه 🔸قال المهدی عجل الله تعالی فرجه: وفي ابنة رسول الله صلى الله عليه وآله لي أسوةٌ حسنةٌ  🔹مراسم هفتگی هیئت راه فاطمه(سلام الله علیها) 🎙 باسـخـنـرانـی 💠 حجت‌الاسلام محسن قنبریان 🎤 بـانوای 💠 حاج مهدی تدینی 📅 جمعه ۱۴ مهرماه ۱۴۰۲، سـاعـت ۱۹:۳۰ 🕌 قم، میدان روح الله، نبش کوچه ۱۲ معلم، حسینیه هنر ✅ برادران - خواهران به کانال #هیئت_راه_فاطمه (سلام‌ الله علیها) بپیوندید: 👇👇👇 🆔 @rah_fatemeh

📖 #سلسله_بحث‌های_نهج_البلاغه 🛑 عهدنامه مالک‌اشتر(شرح نامه ۵۳) جلسه بیست و ششم ۱۴۰۲/۰۷/۱۴ 💥 هیئت راه فاطمه(س) قم #حجت_الاسلام_قنبریان 🔴 به کانال هیئت بپیوندید👇 🌐 @rah_fatemeh

📖 #سلسله_درسهای_نهج_البلاغه جلسه بیست و ششم شرح نامه ۵۳ 💢۱۴۰۲/۰۷/۱۴ 💥هیات راه فاطمه(س) قم #بخش_اول ▫️فراز مربوط به دبیران (ثم انظر فی حال کتابک...) ✔️ بحثی مهم در نظام دیوانی و علیه دیوان سالاری! ▪︎در این فراز با دو بحث مواجهه ایم: - ویژگی های دبیران (ثبوتاً) - راه کشف و شناخت آن (اثباتاً) ⬅️ با ضمّ خصائص عمّال و کارگزاران، برای کلیت دیوان دولت استفاده می کنیم. ▪︎چند نکته مهم برای فهم بهتر قسمت اول: ۱. حکومت، هم "حاکم و حکمران صالح" می خواهد و هم "سازمان صالح". شهید مطهری در ده گفتار سازمان صالح را خوب بیان کرده است. ۲. از ویژگی های دولت مدرن این است که به "سازمان" بیشتر از "خصائص حاکم و حکمران" می پردازد. این شعار را در بین دوستان انقلابی هم می شنوید که: "سازمان باید طوری باشد که آدم فاسق و فاجر هم کارایی خوب داشته باشد"! ۳. یکی از مبادی "دیوان سالاری" و #اصالت_دیوان همین جاست. اگر در دوگانه دیوان_دبیر اصالت را به دیوان و سازمان داده شود، دیوانسالاری شکل می گیرد. ⬅️ تبعاً برای صالح شدن سازمان در این اصالت بخشی، مثلا "تجزیه کار" صورت می گیرد؛ که تمرکز کار و اختیارات، فساد نیاورد ⬅️ این هم موجب می شود دیوان گسترده تر و الزاماً خروجی اتفاق نیافتد! ⚠️ از کف میدان اگر خبر بگیرید می بینید بسیاری از عدم کارائی ها و خروجی نداشتن ها، به علت تعدد دستگاه های تصمیم گیر در امور و نبودن تمام کننده است. مدیر هم ترجیح می دهد املاء ننویسد تا غلط از او نگیرند! دیوانسالاری و کاغذ بازی و گزارش میشود هفت دست، شام و نهار خبری نیست! ۴. یکی از راههای جلوگیری از دیوانسالاری، "نقطه تعادل یابی" در آن دوگانه است. یعنی: لحاظ شرائط در دبیران و عمّال + اختیار لازم برای اقدام و خروجی کار. • در قسمت اول این فراز شرایط دبیران را می شمارد: - تولیت بخشی در امور (که مفید نوعی اختیار و جانشینی است برای تمام کردن کار) به بهترین ها - آنجا که اسرار یا رانت اطلاعات در بین است، این شرائط مهمتر است - "خوبی های اخلاق را در خود جمع کرده باشد" از کسانی باشد که "کرامتِ(عطا شده) او را سرمست نکند" ممّن لا تَبطُرُهُ الکرامه، مفید همان نکته است که اختیاری دست اوست که می تواند کار را تمام و اهداف حکومت (احقاق حق و برقراری عدل) را محقق کند؛ چون می دانیم خود پست و مقام، در فرهنگ علوی، کرامتی ندارد. ▪︎ در بخش دوم راه کشف این شرائط بیان می شود قبلا در بحث حکومت علوی و تبار گزینی به روش درست شایسته سالاری پرداختیم. • از جمع بین فراز دبیران و عمّال فمهیده می شود: 1⃣ روش گزینش، درونی و متکی به خود حاکم نباشد! • نه متکی به صفات بد حاکم باشد. در بخش عمّال فرمود: ولاتُوَلِّهِم مُحاباهً و اَثَرهً: آنها را از سر تمایلات شخصی و خود رأیی (بدون مشورت)، تولیت نده! • نه حتی متکی به صفات خوب درونی حاکم باشد! در این فراز می فرماید: وَلایَکُن اختیارُکَ ایّاهُم علی فراسَتک و استنامتک و حُسن الظن منک: گزینش آنها را از سر فراست (و تیزبینی) ات و اعتماد داشتن و حسن ظن ات به آنها نباشد! ❓چرا حتی با صفات خوب درونی ات هم گزینش نکن؟! می فرماید چون: "مردان با ظاهر آرایی و خوش خدمتی نظر حاکمان را به خود جلب می کنند اما در پس این ظاهر نیکو و خوش خدمتی خبری از خیر خواهی و امانتداری نیست"! یعنی دست بالای دست بسیار است و مقابل هوش سفید تو، هوش سیاه هم هست و فراستت را دور می زند. 2⃣ روش گزینش بیرونی و به حسب خروجی نهایی کارهایش باشد. • در فراز عمّال فرمود: "فاستعملهم اختباراً: با امتحان و اختبار آنها را به کار بگیر (نه تمایل و تشخیص شخصی) • در این فراز می فرماید: "اختَبِرهُم بما وُلُّوا للصالحین قَبلک فَاعمِد لاَحسَنِهِم کان فی العامَّهِ اثراً و اعرفَهُم بالامانهِ وجهاً: اختبار و امتحان با بررسی تولیت های قبلی برای حاکمان صالح باشد. از بین اینان بر کسی تکیه کن که در مردم اثر نیکو تری نهاده (خروجی واقعی) و بیشتر به امانت داری شناخته شده است." ⬅️ یعنی صرف روزومه کافی نیست، باید اثر و کارکرد واقعی مدیران دوره های قبل بررسی شود. دیده شود آن دوره، منطقه او در چه وضعیت و مشکلاتی بوده و او برایشان چه کرده است؛ نه صرف اینکه چندین سال سابقه مدیریت داشته و هیچ گزارش سوء و سوء پیشینه ندارد! چون مدیران محافظه کار هم چنین اند کاری نمی کنند و خطایی هم رخ نمی دهد! (دقت کنید!) ⬅️ می فرماید اگر چنین گزینش دقیق و درستی کردی "نشانه خیر خواهی تو برای خدا و برای مردمی است که ولایت آنها را بر عهده گرفته ای"! ادامه در بخش دوم 🔴 به کانال هیئت بپیوندید👇 🌐 @rah_fatemeh

📖 #سلسله_درسهای_نهج_البلاغه جلسه بیست و ششم شرح نامه ۵۳ 💢۱۴۰۲/۰۷/۱۴ 💥هیات راه فاطمه(س) قم #بخش_دوم ▪︎ تشکیلات آری؛ دیوان سالاری نه! "اولوا الامر" یعنی ولیّ (الامر یعنی حکومت). حکومت امور متعددی دارد که باید خوب از هم بازشناخته شود. نه یک امر تجزیه شود که دیوان گسترده و دیوان سالاری شکل بگیرد، و نه امور تداخل کند و... لذا در تتمه می فرماید: "و اجعل لرَاسِ کُلِّ امر من امورک راساً منهم: بالای هریک از امور حکومت یکی از همان شایستگان را قرار بده" "کسی که بزرگی کار ناتوانش نسازد و بسیاری کارها پریشانش نکند"! ⬅️ مسئولیت کلان دست آخر با خود حاکم است! می فرماید "اگر در دبیرانت ایرادی باشد و تو از آن غافل باشی تو مسئول آن خواهی بود". اینجور یک تشکیلات از صدر تا ساقه، مسئول می شود و پاسخگو نه امر در دیوان دور بزند و به نتیجه نرسد و کسی هم پاسخگویش نباشد و دیوان سالاری امور گردن هم انداختن داده باشد! * فراز مربوطه را اینجا بخوانید! 🔴 به کانال هیئت بپیوندید👇 🌐 @rah_fatemeh

#جلسه_هفتگی #سلسله_بحث_های_نهج_البلاغه 🔸قال المهدی عجل الله تعالی فرجه: وفي ابنة رسول الله صلى الله عليه وآله لي أسوةٌ حسنةٌ  🔹مراسم هفتگی هیئت راه فاطمه(سلام الله علیها) 🎙 باسـخـنـرانـی 💠 حجت‌الاسلام محسن قنبریان 🎤 بـانوای 💠 کربلایی حسین آل حبیب 📅 جمعه ۲۸ مهرماه ۱۴۰۲، سـاعـت ۱۹:۳۰ 🕌 قم، میدان روح الله، نبش کوچه ۱۲ معلم، حسینیه هنر ✅ برادران - خواهران به کانال #هیئت_راه_فاطمه (سلام‌ الله علیها) بپیوندید: 👇👇👇 🆔 @rah_fatemeh

📖 #سلسله_بحث‌های_نهج_البلاغه 🛑 عهدنامه مالک‌اشتر(شرح نامه ۵۳) جلسه بیست و هفتم ۱۴۰۲/۰۷/۲۸ 💥 هیئت راه فاطمه(س) قم #حجت_الاسلام_قنبریان 🔴 به کانال هیئت بپیوندید👇 🌐 @rah_fatemeh

🎤 صوت کامل مداحی 💢 کربلایی رضا نیک اندیش 📆 جمعه ۲۸ مهرماه ۱۴۰۲ | ۴ ربیع الثانی ۱۴۴۵ 🖇 قرار هفتگی هیئت 🔰 هیئت راه فاطمه(سلام الله علیها) 🌐 @rah_fatemeh

🎤 صوت کامل سینه زنی 💢 کربلایی رضا نیک اندیش 📆 جمعه ۲۸ مهرماه ۱۴۰۲ | ۴ ربیع الثانی ۱۴۴۵ 🖇 قرار هفتگی هیئت 🔰 هیئت راه فاطمه(سلام الله علیها) 🌐 @rah_fatemeh

🏳️ گزارش تصویری توسل هفتگی 🔰 سلسله بحث های نهج‌البلاغه جمعه ۲۸ مهرماه ۱۴۰۲ قم، میدان روح الله، حسینیه هنر هیئت راه فاطمه(سلام الله علیها) @rah_fatemeh 🔻🔻🔻

#جلسه_هفتگی #سلسله_بحث_های_نهج_البلاغه 🔸قال المهدی عجل الله تعالی فرجه: وفي ابنة رسول الله صلى الله عليه وآله لي أسوةٌ حسنةٌ  🔹مراسم هفتگی هیئت راه فاطمه(سلام الله علیها) ◾️ عرض توسل به ساحت امام حسین(ع) و دعا جهت نصرت و پیروزی مظلومین فلسطین 🎙 باسـخـنـرانـی 💠 حجت‌الاسلام محسن قنبریان 🎤 بـانوای 💠 کربلایی حسین آل حبیب 📅 جمعه ۱۲ آبان ماه ۱۴۰۲، سـاعـت ۱۹:۳۰ 🕌 قم، میدان روح الله، نبش کوچه ۱۲ معلم، حسینیه هنر ✅ برادران - خواهران به کانال #هیئت_راه_فاطمه (سلام‌ الله علیها) بپیوندید: 👇👇👇 🆔 @rah_fatemeh

📖 #سلسله_درسهای_نهج_البلاغه جلسه بیست و هفتم شرح نامه ۵۳ 💢۱۴۰۲/۰۷/۲۸ 💥هیات راه فاطمه(س) قم #بخش_اول ▫️ فراز مربوط به تجار و صنعتگران ۱ این بخش مهمی در اقتصاد عهدنامه و حکمرانی اقتصادی است. ▫️ نکات مهم: 1⃣ تجّار و صنعتگران را کنار هم قرار داده برایشان یک رهنمود داده: ثم استوص بالتجار و ذوی الصناعات! استوص، از ماده وصیت و بمعنای پذیرش وصیت؛ خویش را سفارش کردن یا سفارش دیگری را پذیرفتن است. • در دنیای جدید، تجارت و بازرگانی بر صنعت حاکم شده است (چنانچه بر کشاورزی و دامپروری)... 2⃣ فراز درباره صنعت گران و تجار است اما در ادامه تقسیم را سه گانه می کند و یک "المرتفق ببدنه" هم اضافه می شود: و اَوصِ بهم خیراً: المقیم منهم/ المُضطربِ بماله/ المُتَرَفِّقِ بِبَدنه درباره آنها سفارش و وصیت خیر داشته باش: - المقیم منهم: آنها که یک جا مقیم اند. خارجاً و مصداقاً همان "ذوی الصناعات" اند - المضطرب بماله: کسی که مال خود را حرکت می دهد؛ که همان "تاجر" است. از ریشه "ضرب فی الارض" است که در لغت سیر در زمین و در اصطلاح همان "مضاربه" است. - المترفّق ببدنه: از ماده رفق = مدارا و همراهی ⬅️ کسی که با نیروی بدنی خود همراهی می کند! ❓ این "المترفق ببدنه"، کجای آن دو صنف است؟! ترجمه آن به "کارگر" غلط شایعی بین شارحان است! کارگر در عرف دنیای جدید کسی است که نیروی کار را می فروشد و خود را اجیرِ صاحب کار می کند! تعبیر "المُتَرَفِّق ببدنه" چنین معنایی ندارد! فراز مربوط به تاجر و صنعتگر است بعد این قسم اضافه می شود؛ معلوم است او ملحق به آن دوست. مترفق یعنی همراه، ببدنه یعنی با نیروی بدنی با آندو همراهی می کند. خارجاً یعنی کمک کار صعنتگر یا کمک کار تاجر؛ ایندو کارگر به اصطلاح امروز نبوده اند. کمک کار تاجر(المضطرب بماله) در عقد مضاربه، می شد "عامل" نه کارگر. کارگر اجیر است و مزد می گیرد؛ عامل، شریک است و از سود نهایی سهم می برد. کمک کار صنعت گر هم در روایات لفظی دارد با عنوان "القاریجار" ؛ ملاذ الاخیار(ج۱ ص۴۲۷) در شرح آن، گفته معرب کارگر است اما "أی ذی الصنعه" یعنی او دارای مهارت و صنعت بوده است. • در روایات سه تعبیر داریم: "العُمّالات" (همان عامل در در عقود بازرگانی و کشاورزی: مضاربه و مزارعه و مساقات)/ "القاریجار"(اسم دیگر صنعتگر) / "الاجیر"(کارگر بمعنای امروز) • تعبیر #اجیر در دو کتاب فقهی استعمال شده: - در کتاب جعاله (وسائل ج۱۶ ص۱۱۲) که در قبال کاری، پولی به کسی داده شود. ابواب اینها را شمرده است: کسی که گمشده ای را پیدا یا برده فراری را بیابد، در قبال کار حجامت کننده و نوحه گر و آرایشگر و آوازه خوان و...‌، در قبال کارِ دلال و سمسار و... ⬅️ نوعاً در مواردی مطرح است که سرمایه و ابزار خاصی ندارد (پیدا کردن چیزی یا فروختن چیزی و...)؛ یا هنر و توانای خاصی است (مثل نوحه خوان و آرایشگر و آواز خوان). در تفریح و سرگرمی هم استعمال داشت؛ در مسابقه اسب دوانی و تیراندازی(سبق و رمایه) مجاز و در مواکله(که عده ای باهم خوراکی را بخورند) حرام بود. ادامه در بخش دوم⬇️⬇️⬇️ 🔴 به کانال هیئت بپیوندید👇 🌐 @rah_fatemeh