eitaa logo
روابط عمومی خراسان رضوی
346 دنبال‌کننده
13.3هزار عکس
5.6هزار ویدیو
50 فایل
خرسندیم با ما همراهید🌹🙏🇮🇷
مشاهده در ایتا
دانلود
نکته قرآنی ✅ أَوْفُواْ الْكَيْلَ وَ لَا تَكُونُواْ مِنَ الْمُخْسِرِينَ. وَزِنُواْ بِالْقِسْطَاسِ الْمُسْتَقِيمِ. وَ لَا تَبْخَسُواْ النَّاسَ أَشْيَآءَهُمْ وَ لَاتَعْثَوْاْ فِى الْأَرْضِ مُفْسِدِينَ (شعراء/۱۸۱-۱۸۳) 🔹حقّ پیمانه را ادا كنید و از كم فروشان نباشید. و با ترازوى درست بسنجید. و اجناس مردم را كم ندهید و در زمین به فساد و تبهكارى نكوشید. 🔸كلمه‌ى «كیل»، براى مایعات و كلمه‌ى «قِسطاس»، براى وزن‌ها و كلمه‌ى «اشیائهم»، براى چیزهاى عددى و غیره به كار رفته است. در این آیات، دو امر و دو نهى مشاهده مى‌كنیم كه مكمّل یكدیگرند. «اَوفوا - و لاتكونوا» و «زنوا - لاتبخسوا» 🔸در روایات آمده است: كسانى كه عیب جنس خود را به مشترى نگویند، فرشتگان، آنان را لعنت مى‌كنند و كسانى كه با مكر و حیله دیگران را فریب دهند، بدترین مردم هستند.(غررالحکم). كم‌فروشى، یكى از منكرات بزرگ اقتصادى است كه همه آفات لقمه حرام را به دنبال دارد. كم فروشى، تنها در دادوستد نیست، بلكه ممكن است افرادى در تدریس، طبابت، نظارت، مهندسى و شئون دیگر زندگى نیز كم فروشى كنند و چنان‌كه باید حقّ دیگران را ادا نكنند. ❇️ از پيام‌های آیات ▫️پیمانه و ترازو، سابقه و تاریخى بس طولانى دارد. «اَوفوا الكَیل» ▫️كم فروشى، حرام و مراعات حقّ الناس واجب است. «اَوفوا الكَیل ...» ▫️انبیا، بر سلامت نظام اقتصادى جامعه نظارت داشتند. «اَوفوا الكَیل» ▫️ادیان آسمانى بر عدالت اجتماعى و اقتصادى تأكید دارند. «اَوفوا - وَ زِنوا» ▫️میزان سنجش در هر امرى باید عادلانه و درست باشد. «القِسطاس المستقیم» ▫️مراعات حقوق همه‌ى انسان‌ها لازم است، نه تنها مؤمنین. «لاتبخسوا النّاس» ▫️كم فروشى، در هر چیزى ممنوع است و مخصوص پیمانه و ترازو نیست. «لاتبخسوا النّاس اشیائهم» ▫️كم فروشى، نوعى فساد است و كسانى كه به جامعه ضربه‌ى اقتصادى مى‌زنند مفسد فى الارض هستند. زیرا نابسامانى‌هاى اقتصادى، سرچشمه‌ى از هم پاشیدگى نظام اجتماعى است. «لا تَعثوا فى الارض مفسدین» ▫️شناخت انحرافات موجود در جامعه، گام اوّل در اصلاح جامعه است. (تمام آیات)
نکته قرآنی توطئه های دشمن، ناامیدتان نکند. 🔶وَاصْبِرْ وَمَا صَبْرُكَ إِلاَّ بِاللّهِ وَلاَ تَحْزَنْ عَلَيْهِمْ وَلاَ تَكُ فِي ضَيْقٍ مِّمَّا يَمْكُرُونَ  إِنَّ اللّهَ مَعَ الَّذِينَ اتَّقَواْ وَّالَّذِينَ هُم مُّحْسِنُونَ (نحل/١٢٧و١٢٨) ترجمه : (و اى پيامبر) صبر پيشه كن وصبر تو جز (به يارى وتوفيق) خداوند نيست و بر آنان اندوه مخور، و از آنچه مَكر وتدبيرهاى خصمانه اى كه مى كنند، دلتنگ و در فشار مباش. زيرا كه خداوند با كسانى است كه تقوى پيشه كردند و(با) كسانى (است) كه آنان نيكوكارند. ❌ توطئه های دشمن، هر قدر وسيع، حساب شده و خطرناك باشد باز نبايد شما را از ميدان بيرون كند، و گمان بريد كه در تنگنا قرار گرفته و محاصره شده ايد، چرا كه تكيه گاه شما، خدا است و با استمداد از نيروى ايمان، استقامت، پشتكار، عقل و درايت مى توانيد اين توطئه ها را خنثى كنيد و نقش بر آب.
در محضر قرآن کریم: ✅ وَ لَتَجِدَنَّهُمْ أَحْرَصَ النَّاسِ عَلَى‏ حَيَوٰةٍ وَ مِنَ الَّذِينَ أَشْرَكُواْ يَوَدُّ أَحَدُهُمْ لَوْ يُعَمَّرُ أَلْفَ سَنَةٍ وَ مَا هُوَ بِمُزَحْزِحِه مِنَ العَذَابِ أَنْ يُعَمَّرَ وَ اللَّهُ بَصِيرٌ بِمَا يَعْمَلُونَ‏ (بقره/۹۶) 🔹(اى پیامبر) هر آینه یهود را حریص‌ترین مردم، حتّى (حریص‌تر) از مشركان، بر زندگى (این دنیا و اندوختن ثروت) خواهى یافت، (تا آنجا كه) هر یک از آنها دوست دارد هزار سال عمر كند، در حالى كه (اگر) این عمر طولانى به آنان داده شود، آنان را از عذاب خداوند باز نخواهد داشت و خداوند به اعمال آنها بیناست. 🔸در آیات ۹۲ تا ۹۸؛ ریشه‌های رویارویی بنی‌اسراییل با حقانیت قرآن در مقام قول، عمل، آرزو و اندیشه مطرح شده است. البته قرآن در آیات ۹۱ تا ۱۵۲ سوره‌ی بقره به بهانه‌های ۱۳ گانه یهودیان و مخالفان اسلام، پاسخ داده است. آیه ۹۶ از حرص شدید آنها به مادیات سخن می‌گوید: حریص در اندوختن مال و ثروت، حریص در قبضه کردن دنیا، حریص در انحصارطلبی و ... در پایان آیه به این نکته اشاره می‌کند که اگر گمان کنند که خداوند از اعمالشان آگاه نیست، اشتباه می‌کنند. ❇️ از پيام‌های آیه ▫️عمر طولانى مهم نیست، قرب به خداوند و بركت عمر و نجات از آتش، ارزش دارد. «لو یعمّر الف سنة و ما هو بمزحزحه من العذاب» ▫️یهود، حریص‌ترین و دنیاگراترین مردم دنیا هستند. «احرص الناس على حیوة» ▫️یهودیان مى‌خواهند زنده بمانند گرچه به هر نحو زندگى پَست باشد. «احرص الناس على حیوة» (كلمه «حیوة» نكره و نشانه‌ى هر نوع زندگى است.) ▫️دروغگو، كم حافظه است. یهودیان از یک سو بهشت را مخصوص خود مى‌دانند، «لكم الدار الاخرة خالصة» و از سوى دیگر مى‌خواهند همیشه در دنیا زنده بمانند. «یعمّر الف سنة» ⬅️ در تفسیر فخر رازى دعایى از رسول اكرم صلى الله علیه و آله نقل شده است كه فرمودند: اگر زندگى براى من نیكوست، مرا زنده نگهدار و اگر مرگ بهتر است، بمیران. امام سجاد علیه السلام نیز در دعاى مكارم الاخلاق از خداوند چنین مسئلت مى‌كند: «الهى عمرّنى ما كان عمرى بذلةً فى طاعتك، فاذا كان عمرى مرتعاً للشیطان فاقبضنى ...» خداوندا ! اگر عمر من وسیله خدمت در راه اطاعت تو باشد، عمر مرا طولانى كن، ولى اگر عمر من چراگاه شیطان خواهد بود، آن را قطع نما ...
درمحضر قرآن کریم ✅ فَيَوْمَئِذٍ لَّا يَنفَعُ الَّذِينَ ظَلَمُواْ مَعْذِرَتُهُمْ وَ لَا هُمْ يُسْتَعْتَبُونَ (۵۷) 🔹پس در چنین روزى، پوزش كسانى كه ستم كردند سودى ندارد، و توبه‌ى آنان نیز پذیرفته نمى‌شود. 🔸«یُستعتبون» از واژه‌ى «عُتْبه» به معناى ناراحتى است و هرگاه در قالب استعتاب قرار گیرد، به معناى توبه و از بین رفتن ناراحتى و بدى است. گرچه در قیامت به مجرمان اجازه‌ى معذرت خواهى داده نمى‌شود: «و لایؤذن لهم فیعتذرون» (مرسلات/۳۶) امّا اگر بر فرض هم معذرت خواهى كنند، پوزش آنان سودى ندارد: «لاینفع الّذین ظلموا معذرتهم». البته بین این دو مطلب منافاتی وجود ندارد زیرا رستاخیز مراحل مختلفی دارد که در برخی مراحل به گناهکاران اجازه‌ی سخن گفتن داده نمی‌شود و در برخی مراحل اجازه داده می‌شود ولی عذرخواهی آنان سودی ندارد. 🔸ستمکاران در رستاخیز عذرخواهی و عذرتراشی می‌کنند؛ یعنی گاهی گناه خود را به گردن سردمداران کفر (سبأ/۳۱) و گاهی انحراف خود را به دوش شیطان می‌اندازند (ابراهیم/۲۲) ولی سردمداران کفر و شیطان به آنان پاسخ می‌دهند که خودتان را سرزنش کنید که هدایت به سراغتان آمد، ولی گمراهی را برگزیدید. ❇️ از پيام‌های آیه ▫️سرنوشت انسان و چگونگى حضور او در قیامت، در گرو عملكرد خود اوست. «فیومئذ لاینفع الّذین ظلموا...» ▫️ظلم، سبب محرومیّت از عنایت خداوند است. «فیومئذ لاینفع الّذین ظلموا...» ▫️توبه و عذرخواهى تنها در دنیا كارساز است و در قیامت هیچ كارایى ندارد. «فیومئذ لاینفع الّذین ظلموا معذرتهم»
در محضر قرآن کریم ✅ وَ إِن تُكَذِّبُواْ فَقَدْ كَذَّبَ أُمَمٌ مِّن قَبْلِكُمْ وَ مَا عَلَى الرَّسُولِ إِلَّا الْبَلاَغُ الْمُبِينُ. أَوَلَمْ يَرَوْاْ كَيْفَ يُبدِئُ اللَّهُ الْخَلْقَ ثُمَّ يُعِيدُهُ إِنَّ ذَلِكَ عَلَى اللَّهِ يَسِيرٌ (۱۸_۱۹) 🔹و اگر (مرا) تكذیب كنید (تعجب ندارد)، زیرا امّت‌هاى پیش از شما (نیز پیامبرانشان را) تكذیب كردند و بر پیامبر (خدا) جز تبلیغ روشن (مسئولیّتى) نیست. آیا ندیده‌اند كه خداوند چگونه آفرینش را آغاز مى‌كند، سپس آن را باز مى‌گرداند؟ البتّه این (كار) بر خداوند آسان است. 🔸در این دو آیه به سه اصل مشترک در میان رسالت پیامبران اشاره شده است: ➖توحید: «یُبدىء اللَّهُ الخلق» ➖نبوّت: «و ما على الرّسول الّا البلاغ» ➖معاد: «ثمّ یعیده» 🔸مقصود از رؤیت در این جا، یا مشاهده‌ی عامی است، یعنی اطلاع یافتن انسان از چگونگی آغاز آفرینش و قدرت خدا برای اعاده‌ی آن در رستاخیز، زیرا قدرت بر خلق چیزی، دلیل بر قدرت بر خلق دوباره و یا خلق نظایر آن است و یا منظور، مشاهده‌ی با چشم است یعنی انسان با چشم، زنده شدن زمین‌های مرده و روییدن گیاهان و مراحل خلقت کودکان را می‌بیند و به قدرت خدا بر زنده کردن مردگان در معاد آگاه می‌شود. البته مانعی ندارد که مقصود از رؤیت هر دو معنا باشد. وقتی کسی قادر باشد یک بار چیزی را بیافریند، آفرینش مجدد آن برای او آسان‌تر است. البته تعابیر ساده و مشکل در کارهای بشری معنا دارد و در برابر قدرت بی‌انتهای الهی همه چیز آسان است. ❇️ از پيام‌های آیات ▫️همه‌ى انبیا مخالفانى داشته‌اند. پس از مخالفت دشمنان هراسى نداشته باشیم. «كذّب اممٌ ...» ▫️حوادث تاریخى، مشابه و قابل تكرار است. «اُممٌ من قبلک» ▫️آشنایى با تاریخ، براى انسان یک نوع تسلّى خاطر است. «كذّب اُممٌ من قبلک» ▫️تكذیب مخالفان، نباید مانع تبلیغ شود. «و ما على الرسول ...» ▫️مردم، در انتخاب عقیده آزادند و پیامبر نمى‌تواند آنان را مجبور كند. «و ان تكذبوا... ما على الرّسول الّا البلاغ المبین» من آنچه شرط بلاغ است با تو بگفتم تو خواه از سخنم پند گیر و خواه ملال ▫️ارشاد و تبلیغ، باید روشن و گویا باشد. «البلاغ المبین» ▫️با طرح سؤال، فطرت غافلان را بیدار كنیم. «أولم یروا...» ▫️اسلام دین اندیشه است و از همه‌ى مردم براى اندیشیدن دعوت كرده است. «أولم یروا...» ▫️جهان آفرینش مظهر قدرت‌نمایى خداوند در ایجاد حیات و مرگ پدیده‌ها است. «یبدىء اللّه الخلق ثمّ یعیده» ▫️آفرینش، حادث و ناپایدار است و سرانجام به سوى خداوند برمى‌گردند. «یبدىء اللّه الخلق ثمّ یعیده» ▫️اعتقاد به مبدأ، سبب اعتقاد به معاد و بى‌خبرى از قدرت خداوند، مایه‌ى انكار معاد است. «یبدىء اللّه الخلق ثمّ یعیده» ▫️آفریدن، میراندن و دوباره زنده كردن، كار دائمى خداوند است. «یبدىء اللّه الخلق ثمّ یعیده» (فعل مضارع، نشانه‌ى استمرار و دوام است.) ▫️آفرینش اوّلیه و بازآفرینى در قیامت، براى خداوند آسان است، تنها یك اراده مى‌خواهد. «انّ ذلک على اللّه یسیر»
در محضر قرآن کریم: ✅ إِنَّمَا الْمُؤْمِنُونَ الَّذِينَ إِذَا ذُكِرَ اللَّهُ وَجِلَتْ قُلُوبُهُمْ وَ إِذَا تُلِيَتْ عَلَيْهِمْ ءَايَاتُهُ زَادَتْهُمْ إِيمَاناً وَ عَلَى‏ رَبِّهِمْ يَتَوَكَّلُونَ‏ (انفال/۲) 🔹مؤمنان، تنها كسانى هستند كه هرگاه نام خدا برده شود، دلهایشان (از عظمت او) لرزان شود و هرگاه آیات خدا بر آنان تلاوت شود، ایمانشان را مى‌افزاید و تنها بر پروردگارشان توكّل مى‌كنند. 🔸خداوند در این آیه مى‌فرماید: «اذا ذُكِر اللّه وَجلَت قلوبهم»، یاد خداوند دلهاى مؤمنان را مضطرب مى‌كند، ولى در جاى دیگر مى‌فرماید: «ألا بذكر اللّه تَطمئنّ القلوب» (رعد/۲۸)، با یاد خداوند دل‌ها آرام مى‌گیرد. این دو آیه با هم منافاتى ندارد، زیرا در یک جا ترس از عظمت خداوند است و در جاى دیگر اطمینان به خداوند است. 🔸چنان‌كه در آیه‌اى دیگر مى‌خوانیم: «اللّه نَزّل احسن الحدیث كتاباً متشابهاً تَقشَعِرّ منه جلود الّذین یَخشون ربّهم ثمّ تلین جلودهم و قلوبهم الى ذكر اللّه» (زمر/۲۳)؛ كسانى كه از خداوند خشیت دارند با خواندن و شنیدن قرآن پوست بدنشان مى‌لرزد و پس از مدّتى آرام شده و دل‌هایشان نرم مى‌شود. آرى، یاد قهر و عقاب الهى، دل مؤمن را مى‌لرزاند و با یاد لطف و مهر الهى، دلش آرام مى‌گیرد. 🔸«وَجل»، به حالت اضطراب و خوف و ترس انسان گفته مى‌شود كه گاهى به خاطر درک مسئولیّت‌ها و احتمال عدم انجام وظایف است و گاهى به خاطر درک عظمت مقام و هیبت الهى است. لذا در قرآن مى‌خوانیم: «انّما یَخشَى اللّه من عباده العلماء» (فاطر/۲۸)؛ تنها بندگان عالم و آگاه، از خداوند خشیت دارند. ❇️ از پيام‌های آیه ▫️آنكه با شنیدن نداى اذان و آیات الهى بى‌تفاوت باشد، باید در كمال ایمان خود شک كند. «انّما المؤمنون اذا ذُكر اللّه وَجِلَت» ▫️ذكر نام خدا از سوى هركس باشد، در مؤمن اثر مى‌گذارد. «اذا ذُكر اللّه وَجِلَت» ▫️ایمان، با عشق و خشیت درونى همراه است. «المؤمنون... وَجِلت قلوبهم» ▫️ایمان، مراتب و درجاتى دارد و قابل كاهش و افزایش است. «زادتهم ایماناً» ▫️ترسى كه ریشه در جهل داشته باشد بد است، ولى ترسى كه از معرفت سرچشمه بگیرد، پسندیده است. «المؤمنون ... وجلت» ▫️هر آیه‌ى قرآن، حجّت و دلیل و نورى است كه مى‌تواند بر ایمان بیفزاید. «اذا تلیت... زادتهم ایماناً» ▫️مؤمن، میان بیم و امید است. «المؤمنون، وجلت قلوبهم، یتوكّلون» ▫️كسى كه تنها خداوند را ربّ خود مى‌داند، تنها به او توكّل مى‌كند. «على ربّهم یتوكّلون» ▫️نشانه‌ى ایمان آن است كه ابتدا دل مؤمن با یاد خدا خشیت پیدا مى‌كند، «وَجِلَت قلوبُهم»، سپس با تلاوت و یادآورى آیات الهى، بر ایمانش افزوده مى‌شود، «زادتهم ایماناً» و توكّل بر خدا نموده‌اند، «یتوكّلون»
در محضر قرآن کریم ✅ وَ الَّذِينَ كَفَرُواْ بِآيِاتِ اللَّهِ وَ لِقَآئِهِ أُوْلَئِكَ يَئِسُواْ مِن رَّحْمَتِى وَ أُوْلَئِكَ لَهُمْ عَذَابٌ أَلِيمٌ. فَمَا كَانَ جَوابَ قَوْمِهِ إِلَّا أَن قَالُواْ اقْتُلُوهُ أَوْ حَرِّقُوهُ فَأَنجَاهُ اللَّهُ مِنَ النَّارِ إِنَّ فِى ذَلِكَ لَآيَاتٍ لِّقَوْمٍ يُؤْمِنُونَ (۲۳_۲۴) 🔹و كسانى كه به آیات خداوند و لقاى او كفر ورزیدند، آنان از رحمت من مأیوس هستند و آنانند كه برایشان عذابى دردناک خواهد بود. پس پاسخ قوم او (ابراهیم) جز این نبود كه گفتند: او را بكشید یا بسوزانید. ولى خداوند او را از آتش نجات داد. همانا در این (نجات‌بخشى الهى) براى گروهى كه ایمان مى‌آورند، نشانه‌هایى (از قدرت خداوند) است. 🔸مقصود از آیات خدا در این آیه، می‌تواند هم نشانه‌های خدا در نظام تکوینی باشد و هم در نظام تشریعی. انکار توحید، نبوت و معاد، عامل یأس و ناامیدی از رحمت الهی است و کافران نباید هیچ امیدی به رحمت خدا در رستاخیز داشته باشند، بلکه عذاب دردناک در انتظار آنهاست. با این‌که ابراهیم(ع) استدلال‌های متعددی برای اثبات توحید و نفی شرک آورد، مشرکان پاسخ منطقی برای او نیاوردند لذا براى مبارزه با آئین حقّ ابراهیمى، تصمیم گرفتند او را به قتل برسانند، لذا با تهیه‌ى آتش وسیعى و پرتاب نمودن حضرت ابراهیم(ع) در آن، قصد خود را عملى كردند؛ امّا خداوند با گلستان نمودن آن آتش، حضرت را نجات داد: «فأنجاه اللّه من النار». ماجرای در آتش انداختن ابراهیم(ع) و سرد شدن آتش به فرمان خدا و نجات آن حضرت در آیات ۶۸ تا ۷۱ سوره انبیاء بیان شده است. ❇️ از پيام‌های آیات ▫️تنها گروهى كه از رحمت گسترده‌ى الهى مأیوس و محرومند، كفّار هستند. «و الّذین كفروا... اولئک یئسُوا» و در آیه ۸۷ سوره یوسف(ع) مى‌خوانیم: «انّه لا ییأسُ من روح اللَّه الّا القوم الكافرون» ▫️كافران، منطق ندارند، منطق آنان، اعدام و شكنجه است. «اُقتلوهُ او حرّقوه» ▫️كفّار، ممكن است اختلاف روش داشته باشند، ولى در هدف اختلافى ندارند. «اُقتلوهُ او حرّقوه» ▫️پیامبران تحت حمایت الهى قرار دارند. «فأنجاه اللّه من النار» ▫️اراده‌ى خداوند، بر همه‌ى اراده‌ها، ابزارها و اسباب و قوانین جهان غالب است. «اُقتلوه او حَرّقوه فأنجاه اللَّه من النار» ▫️پیروزى یک مؤمن بر تمام كفّار، خنثى‌شدن سخت‌ترین توطئه‌ها و گلستان شدن آتش؛ هر كدام یک آیت و نشانه از آیات الهى است. «انّ فى ذلک لآیاتٍ» ▫️عبرت از تاریخ، به فطرتى سالم و روحى پاک نیازمند است. «لآیات لقوم یؤمنون» آرى، ایمان در بصیرت و روشن‌بینى انسان، تأثیرگذار است.
وعده‌ی پیروزی اسلام در قرآن کریم: ✅ خداوند سه بار پیروزى اسلام بر تمام آیین‌ها را این‌چنین وعده داده است: ▫️«هو الّذى ارسل رسوله بالهدى و دین الحقّ لیظهره على الدین كلّه و لوكره المشركون» (توبه/۳۳) ▫️«هو الّذى ارسل رسوله بالهدى و دین الحقّ لیظهره على الدین كلّه و كفى باللّه شهیداً» (فتح/۲۸) ▫️«هو الّذى ارسل رسوله بالهدى و دین الحقّ لیظهره على الدین كلّه و لو كره المشركون» (صف/۹) 🔹و بدون شک خداوند وعده خود را عملى مى‌كند. «و لن یخلف اللّه وعده» (روم/۶ و حج/۴۷) 🔸در روایات مى‌خوانیم كه پیروزى کامل اسلام بر دیگر آیین‌ها، در زمان ظهور حضرت مهدى(عج) تحقّق خواهد یافت. 🔸حضرت على علیه السلام فرمود: «فو الّذى نفسى بیده حتى لاتبقى قریة الّا و ینادى فیها بشهادة ان لا اله الّا اللّه بكرةً و عشیاً» (مجمع‌البیان) به خداوندى كه جانم در دست اوست، هیچ شهر و روستایى باقى نمى‌ماند مگر آن كه هر صبح و شام صداى اذان و شهادتین در آن شنیده خواهد شد. 🔸تاریخ اسلام، تحقق این آیات را به اثبات رسانده است، زیرا با این كه دشمن از طریقِ استهزا و اذیّت و شكنجه، محاصره اقتصادى و اجتماعى، تحمیل جنگ‌ها، توطئه‌هاى داخلى منافقان، ایجاد تفرقه میان مسلمانان، به راه انداختن جنگ‌هاى صلیبى، ترویج فحشا و منكرات، استعمار نظامى و سیاسى لحظه‌اى كوتاهى نكرده، ولى اسلام روز به روز توسعه پیدا كرده است و این اسلا‌م‌خواهی مقدمات ظهور منجی بشریت را فراهم می‌کند.
در محضر قرآن کریم: ✅ بسم الله الرحمن الرحیم. الر كِتَابٌ أَنزَلْناَهُ إِلَيْكَ لِتُخْرِجَ النَّاسَ مِنَ الظُّلُماَتِ إِلَى النُّورِ بِإِذْنِ رَبِّهِمْ إِلَى صِرَاطِ الْعَزِيزِ الْحَمِيدِ (ابراهیم/۱) 🔹به نام الله رحمان رحیم. الف، لام، را، (این) كتابى است كه آن را به سوى تو نازل كردیم تا مردم را به اذن پروردگارشان از تاریكى‌ها(ى شرک و جهل) به سوى نور(ایمان) خارج كنى. به سوى راه خداوند عزیز حمید. 🔸خارج كردن مردم از ظلمات به نور، در قرآن بارها تكرار شده است: ➖گاهى به خدا نسبت داده شده: «اللَّه ولى الّذین آمنوا یخرجهم من الظلمات الى النّور» (بقره/۲۵۷)، ➖گاهى به پیامبران نسبت داده شده: «أن اخرج قومک من الظلمات الى النّور» (ابراهیم/۵)، ➖گاهى به كتاب نسبت داده شده است: «كتاب انزلناه الیک لتخرج النّاس من الظلمات الى النّور» (ابراهیم/۱) 🔸تشبیه كفر و تفرقه و جهل و شرک و شک به «ظلمات» بخاطر آن است كه انسان در آن حالت‌ها متحیّر است، مثل زمانى كه در تاریكى به سر مى‌برد. نور وسیله بینایى، بیدارى، حركت و رشد است همانگونه كه همه‌ى اینها در كتاب آسمانى و راه خدا موجود است. «كتاب... الى النّور... الى صراط العزیز». ❇️ از پيام‌های آیه ▫️قرآن به تنهایى كافى نیست، براى هدایت مردم رهبر الهى نیز لازم است. «كتاب انزلناه الیک لتخرج» ▫️فلسفه‌ى نزول كتاب‌هاى آسمانى و بعثت انبیا، نجات بشر از ظلمت‌هاست. «لتخرج الناس ...» از ظلمت جهل به نور علم، از ظلمت كفر به نور ایمان، از ظلمت تفرقه به نور وحدت و از ظلمت گناه به نور تقوا. ▫️مایه‌ى تبلیغ و ارشاد باید قرآن باشد. «كتاب... لتخرج» ▫️ظلمت‌ها بسیارند، امّا نور یكى است. حق یكى، ولى باطل زیاد است. «الظلمات... النور» (كلمه نور، مفرد و كلمه ظلمات، جمع آمده است.) ▫️پیامبران و كتاب‌هاى آسمانى وسیله‌ى هدایتند، اصل هدایت با اذن خداست. «باذن ربّهم» ▫️راه خدا، راه عزت و سربلندى و كمال است. «الى صراط العزیز الحمید»
در محضر قرآن کریم: ✅ إِنَّا مُنزِلُونَ عَلَى أَهْلِ هَذِهِ الْقَرْيَةِ رِجْزاً مِّنَ السَّمَآءِ بِمَا كَانُواْ يَفْسُقُونَ. وَ لَقَد تَّرَكْنَا مِنْهَآ آيَةً بِيِّنَةً لِّقَوْمٍ يَعْقِلُونَ (۳۴_۳۵) 🔹همانا ما بر اهل این منطقه به خاطر فسقى كه داشتند، عذابى از آسمان فرو خواهیم ریخت. و از آن منطقه (غضب شده) نشانه‌ى روشنى (و درس عبرتى،) براى كسانى كه مى‌اندیشند باقى گذاشتیم. 🔸مراد از «قریة»، منطقه‌ى «سَدوم» است كه قوم لوط در آن‌جا مى‌زیستند و جمعیّت كثیرى داشته است. «رجز» در اصل به معنای اضطراب است و به هر چیزی که موجب اضطراب شود، هم‌چون بلاهای سخت، طاعون، برف و تگرگ شدید، وسوسه‌ی شیطان و عذاب الهی گفته می‌شود و در این‌جا مقصود عذاب قوم لوط است که طبق آیات دیگر قرآن نخست زلزله‌ای شدید شهرهای آنان را زیرورو کرد، سپس بارانی از سنگ متراکم بر سر آنان بارید و نابود و مدفون شدند.(هود/۸۲ و اعراف/۸۴). 🔸«فسق» به معناى خروج از طاعت است كه روشن‌ترین نمونه آن شرک و كفر مى‌باشد. در این آیه علت عذاب قوم لوط را فسق و نافرمانی آنان بیان کرده است و تعبیر قرآن نشان می‌دهد که نافرمانی آنان مستمر بوده است و آنان اهل بازگشت و توبه نبودند تا بخشیده شوند: «بما کانوا یفسوق» فعل مضارع با کان دلالت بر استمرار دارد. 🔸ویرانه‌های شهر قوم لوط، نشانه‌ی روشنی برای خردمندان است. آری؛ این ویرانه‌ها در مسیر کاروان‌های مردم حجاز قرار داشت و صبح و شام از کنار آن‌ها می‌گذشتند. آیات ۱۳۷ و ۱۳۸ سوره صافات و آیه ۷۶ سوره حجر را ببینید. ❇️ از پيام‌های آیات ▫️از آسمان، هم رحمت الهى (مانند باران و وحى) نازل مى‌شود و هم قهر و عذاب الهى. «رجزاً من السماء» ▫️عملكرد انسان، در طبیعت تأثیرگذار است. همان‌گونه كه عمل خوب، باعث نزول نعمت و رحمت مى‌شود، «و لو انّ اهل القرى آمنوا و اتّقوا لفتحنا علیهم بركات من السّماء و الارض»(اعراف/۹۶) به عكس، گناهان، نعمت‌ها را تبدیل به عذاب مى‌كند. «رجزاً من السّماء» ▫️تكرار گناه و اصرار بر آن، سبب نزول قهر الهى است. «كانوا یفسقون» ▫️گاهى لازم است آثار گذشته و خرابه‌هاى باستانى را حفظ كنیم و به سراغ تعمیر و بازسازى نرویم. «تركنا ... آیة» ▫️آشنایى با فلسفه‌ى تاریخ و شناخت اقوام گذشته، مورد توجّه قرآن است. «آیة بیّنة لقوم یعقلون» ▫️از خرابه‌ها نیز مى‌توان درس گرفت. «آیة... لقوم یعقلون» ▫️عبرت گرفتن، به دقّت و تعقّل نیاز دارد. افراد غافل با دید سطحى نمى‌توانند حقایق را درک كرده و عبرت بگیرند. «لقوم یعقلون» ▫️تعقّل و اندیشه، شرط هدایت و عبرت‌گیرى است. «لقوم یعقلون»
در محضر قرآن کریم: ✅ مِنَ الْمُؤْمِنِينَ رِجَالٌ صَدَقُواْ مَا عَاهَدُواْ اللَّهَ عَلَيْهِ فَمِنْهُم مَّن قَضَى‌ نَحْبَهُ وَ مِنْهُم مَّن يَنتَظِرُ وَ مَا بَدَّلُواْ تَبْدِيلاً (احزاب/۲۳) 🔹از میان مؤمنان، مردانى هستند كه آنچه را با خداوند پیمان بسته بودند، صادقانه وفا كردند (و خود را آماده‌ى جهاد نمودند)، برخى از آنان پیمانشان را عملی كردند (و به شهادت رسیدند) و بعضى دیگر در انتظار (شهادت) هستند، و هرگز (عقیده و پیمان خود را) تغییر ندادند. 🔸كلمه‌ى «نحب» داراى معانى زیادى است ولى در این‌جا به معناى نذر و عهد و پیمانى است كه چه بسا انجام آن منجر به مرگ یا خطر بزرگى شود. در برابر گروهى كه خواهان زندگى در رفاه بودند: «یودّوا لو انّهم بادون فى الاعراب» (احزاب/۲۰)، گروهى در انتظار شهادتند: «و منهم من ینتظر» 🔸از امام علی علیه السلام روایت شده که این آیه در باره‌ی ما نازل شده است (و قبلاً مردانی هم چون حمزه از ما شهید شدند) و به خدا سوگند، من انتظار (شهادت) می‌کشم(مجمع‌البیان، ج ۸، ص ۵۵۰). امام حسین‌ علیه السلام، هنگام وداع با اصحابش و گاهى بالاى سر شهدا، این آیه را تلاوت مى‌فرمود(تفسیر كنزالدّقائق) ❇️ از پیام‌های آیه ▫️همه‌ى اصحاب پیامبر(ص) و مؤمنان در یک درجه نیستند. «من المؤمنین» ▫️نقل كمالات دیگران یكى از راه‌هاى تربیت است. «من المؤمنین رجال ...» ▫️دفاع از حقّ تا مرز شهادت، نشانه‌ى صداقت در ایمان است. «صدقوا ما عاهدوا اللّه» ▫️تعهّد، لازم‌الاجرا و عمل به آن نشانه صداقت است. «صدقوا ما عاهدوا» ▫️بزرگداشت شهدا، پیام و درسى قرآنى است. «فمنهم من قضى نحبه» ▫️انتظار شهادت نیز یک ارزش است. «و منهم من ینتظر» آمادگى براى لقاى خداوند، از صفات مؤمنان است. ▫️باب شهادت باز، است. «و منهم من ینتظر» ▫️شهادت برخى مؤمنان، عامل عقب نشینى یا دلسردى دیگر مؤمنان نمى‌شود. (مؤمن با این‌كه شهادت دوستان و عزیزان خود را مى‌بیند، باز خود در انتظار شهادت است) «و منهم من ینتظر» ▫️مؤمنان واقعى پایبند عهد و پیمان خود با خدا هستند و هیچ چیز حتّى شهادت دوستان و عزیزان، روحیه آنان را تغییر نمى‌دهد. «و ما بدّلوا تبدیلا»
در محضر قرآن کریم: ✅ الَّذِينَ يُنْفِقُونَ أَمْوَالَهُمْ بِاللَّيْلِ وَ الْنَّهَارِ سِرّاً وَ عَلَانِيَةً فَلَهُمْ أَجْرُهُمْ عِنْدَ رَبِّهِمْ وَ لَا خَوْفٌ عَلَيْهِمْ وَ لَا هُمْ يَحْزَنُونَ‏ (بقره/۲۷۴) 🔹كسانى كه اموال خود را در شب و روز، پنهان و آشكارا انفاق مى‌كنند، اجر و پاداش‌شان نزد پروردگارشان است و نه ترسى براى آنهاست و نه غمگین مى‌شوند. 🔸در کتب تفسیر آمده كه این آیه در شأن حضرت على علیه السلام نازل شده است. هنگامى كه آن حضرت فقط چهار درهم ذخیره داشت، یک درهم را در روز، یک درهم را در شب، سومین آنرا مخفیانه، و چهارمین درهم را آشكارا در راه خدا انفاق نمود. البته وعده‌ى این آیه، شامل همه كسانى مى‌شود كه این‌گونه عمل كنند. چنین افرادى نه از فقر و تنگدستى بیم دارند، چون به وعده‌هاى خداوند ایمان داشته و به او توكّل مى‌كنند، و نه بخاطر انفاق، اندوهگین مى‌شوند، چون به رضایت الهى و آثار اخروى انفاق توجّه دارند. 🔸شاید دلیل آنكه «لیل» بر «نهار» و یا «سرّ» بر «علانیة» مقدّم شده است، آن باشد كه انفاق‌هاى پنهانى در دل شب ارزش بیشترى دارد. این آیه به منزله‌ى جمع‌بندى چهارده آیه گذشته است كه درباره انفاق بحث مى‌كرد. موضوعى كه هیچ موردى در قرآن اینگونه مفصّل بحث نشده است. آثار انفاق بر كسى پوشیده نیست، از جمله: تعدیل ثروت و كم‌شدن فاصله طبقاتى، ایجاد محبّت، شكوفایى روح سخاوت و بالاتر از همه قرب به خداوند. 🔸انفاق، علاوه بر انفاق مال و ثروت، شامل انفاقِ علم، آبرو و مقام نیز مى‌شود. كلمه‌ى انفاق، در لغت به معناى پُر كردن گودال و در اصطلاح، به معناى پُر كردن و بر طرف نمودن كمبودهاى مالى است. یادآورى این نكته لازم است كه توجّه اسلام به مسئله انفاق، به معناى گداپرورى و رواج تكدّى‌گرى نیست. زیرا در بسیارى از روایات، از كسانى كه بدون داشتن نیاز، از دیگران درخواست كمک مى‌كنند، مذمّت شده و از سوى دیگر بهترین نوع انفاق، در اختیار قراردادن ابزار كار به جاى پول‌دادن، معرفى شده است. لازم است این مورد اخیر انفاق که سهمی در اشتغال‌زایی خواهد داشت، در جامعه ما فرهنگ‌سازی شود و مسؤولین امر به این مهم، توجه نمایند. ❇️ از پيام‌های آیه ▫️داشتن روحیّه‌ى انفاق و سخاوت مهم است، نه یكى دو بار انفاق آنهم از روى ترحّم. «ینفقون» فعل مضارع بر استمرار دلالت دارد. ▫️تعیین نشدن اجر الهى، نشانه‌ى گستردگى آن است. «اجرهم» ▫️وعده‌هاى الهى، بهترین مشوّق انسان در كارهاى خیر است. «فلهم اجرهم» ▫️آرامش و امنیّت، از بركات انفاق است. «لا خوف علیهم و لا هم یحزنون»