🚩 نقش عاشورا در علم و عمل اجتماعی شیعیان 💠 واقعه عاشورا به عنوان عنصری محوری در فرهنگ، تاریخ و دانش اسلامی است که در علم و عمل اجتماعی شیعیان انعکاس یافته و تاثیرگذار است. اولین لایه این تأثیرگذاری که عمیق‌ترین سطح آن نیز هست، آن بخش از تحلیل‌هایی است که نسبت به عاشورا در احادیث وجود دارد و در بخشی از معارف و دانش‌های شیعیان بازتاب آن یافته است. ❇️ بر این مبنا عاشورا به صورت واقعه‌ای الهی دیده می‌شود که از آدم تا خاتم وجود داشته و تا روز قیامت نقش آفرینی خواهد کرد. در چنین رویکردی، عاشورا ناظر به یک واقعه در مقطعی تاریخی و موقعیتی نیست، بلکه اتفاقی است که رخ داده، تمام نشده و ازلی و ابدی است. بر این اساس، عاشورا به حسبِ ظاهری در مقطعی از زمان به وقوع پیوسته ولی به لحاظِ حقیقتِ آن، سرمدی و جاویدان بوده و با همه عالم و اهل عالم گره خورده است. ✴️ از این منظر، هیچ یک از کنشگرانِ واقعه عاشورا از این مسأله مستثنی نیستند و این موضوع محدود به امام حسین علیه السلام یا اصحاب ایشان نیست و حتی کسانی که در جبهه مقابل امام نیز قرار گرفته‌اند، مشمول این حکم می‌شوند. از این رو است که بر اساس آیات، احادیث و روایات، واقعه عاشورا با فطرت الهی پیوند می خورد و در واقع، عهد و پیمانی است که خداوند با همه بندگانش بسته است. 🌀 در حادثه عاشورا همه بر شاکله وجودی خود عمل می‌کنند. ظاهر و باطن جدا نیست، حقیقت فرد ظاهر شده و تعین یافته است. باطن عرفانی و فلسفی این واقعه، جدای از رفتار اجتماعی و سیاسی شیعیان نیست و درعمل و حیات آنان نیز قابل پیگیری و تسری است و در علم اجتماعی شیعیان تاثیرگذار بوده است و در چند سطح و لایه درس متناظر با خود را دارد. ♻️ درسی که از واقعه عاشورا می توان گرفت کاملا سیاسی و اجتماعی است و از طرف دیگر با حقیقت و معنویت عالم نیز پیوند می خورد و به همین تناسب در شاکله و شخصیت شیعیان، به لحاظ نظری، فکری و رفتاری اثرگذار و متجلی است و تمسک به آن، بخشی از هویت تشیع را شکل می دهد. ♦️در کنار جلوه و تجسم عاشورا در هویت شیعی، انعکاس و بازتاب تفکر عاشورایی را در عملکرد و کنش سیاسی شیعیان نیز می توان ردگیری کرد. واقعیت این است که مقاومت‌های سیاسی شیعیان در طول تاریخ همواره ملهم از حرکت امام حسین(ع) و واقعه عاشورا بوده است و یکی از شواهد این مدعا، حرکت مردم در پیروزی انقلاب اسلامی است که یکی از پایه‌های اساسی این حرکت سیاسی، مراسم و مناسک دهه محرم و واقعه عاشورا بوده است و حتی خود حضرت امام خمینی(ره) در حرکت سیاسی خود که مبارزه با ظلم و استبداد بود از حضرت امام حسین(ع) و واقعه عاشورا ملهم بود و این نگاه و نگرش را به بدنه جامعه هم تزریق می کردند. 🔻به طور کلی تشیع هر جای تاریخ که کوشیده در برابر ظلم و استبداد زمانه اش بایستد به امام حسین(ع) و حرکت ایشان اقتدا کرده است. #نکته 1️⃣ تبیین واقعه عاشورا؛ از این منظر این حادثه مشیتی الهی و رسالتی عظیم بر دوش امام حسین بوده و صحرای کربلا ظرفِ تحقق این وظیفه الهی است. 2️⃣ توصیف واقعه عاشورا؛ در اینجا در توصیفِ چگونگی زیست و رفتار امام، عملِ امام خالصانه‌ترین عمل نسبت به خداوند سبحان و تعالی و عین وجه الله و عمیق ترین مرتبه توحید و اوج شیفتگی جمال الهی قلمداد می‌شود. 3️⃣ تجویز واقعه عاشورا؛ در این سطح، به پیامدهای نهضت عاشورا پرداخته شده و امام چون اسوه‌ای تصور می‌شود که برای تمامی انسانها در همه اعصار آموزنده‌اند. در این ساحت، تاثیر عاشورا بر فقه اجتماعی شیعی، نحوه تعامل شیعیان با قدرت‌های موجود و عمل و رفتار شیعیان در ادوار تاریخ مورد توجه قرار می‌گیرد. 🎙استاد پارسانیا 🆔@parsania_net

لینک مجموعه سخنرانی های «الاهیات زیارت و هنر» و «الاهیات زیارت و علوم اجتماعی» در این لینک قابل دسترسی است. https://theopilgconf.ir/news

🏴ای بهترین ذخیرۀ اربابِ بی کفن ذُخرُ الحسین! نام تو را هم خدا گذاشت 🏴دریا اگر به مشک تو سقا وفا نکرد دریایی از وفای تو را عشق جا گذاشت 🏴یاد حسین، آب روی آب ریختی وقتی فرات تشنه لبان را رها گذاشت 🚩 تاسوعای حسينی روز يقين و وفاداری ، بر شيعيان جهان تسليت باد. #دانشگاه_علوم_اسلامی_رضوی @razaviac

🌱 جان نباشد جز خبر در آزمون هر که را افزون خبر، جانش فزون🌱 (مثنوی مولانا) 🔆 فرارسیدن هفدهم مرداد روز خبرنگار، فرصتی گران مایه برای قدردانی و تجلیل از تلاش‌های صادقانه، منتقدانه و حقیقت طلبانه خبرنگاران و اصحاب رسانه در مسیر روشنگری، شفافیت و رهیافت دسترسی آزاد به اطلاعات است. 🔆جامعه امروز بیش از هر زمان دیگری مشتاق آگاهی و دسترسی کامل و شفاف به اطلاعات است و در این بین انعکاس صحیح و سریع اخبار و اطلاعات جز با تلاش خبرنگاران ممکن نخواهد بود. 💐روز خبرنگار بر تمامی فعالان عرصه خبر و رسانه مبارک💐 ▫️انجمن علمی علوم اجتماعی دانشگاه علوم اسلامی رضوی

متن‌خوانی رساله الحروف دکتر فاطمه شهیدی دوشنبه‌ها ساعت ۸:۳۰ تا ۱۰ خانه اندیشه‌ورزان علوم انسانی از ۲۳ مرداد ثبت‌نام: https://ble.im/mrhedayati ۰۹۱۰۲۱۰۹۳۰۷

پژوهشکده علوم اسلامی بنیاد پژوهش های اسلامی با همکاری انجمن علوم اجتماعی دانشگاه رضوی برگزار میکند 🔶فقه مضاف(با محوریت فقه زیارت)ظرفیت ها و آسیب ها 🟢 ارائه کننده: آیت الله ابوالقاسم علیدوست ⚪ دبیر جلسه: حجت الاسلام والمسلمین سیدرضا شیرازی ⏱️چهارشنبه ۲۵ مرداد ساعت ۸ تا ۱۰ 🕌دانشگاه علوم اسلامی رضوی، ساختمان شماره ۲، تالار شیخ بهایی

🖤شهادت نبی مکرم اسلام حضرت محمد مصطفی «صلی‌الله علیه و آله» و سبط اکبر ایشان حضرت امام حسن مجتبی علیه السلام بر همه‌ی مسلمانان تسلیت باد. #دانشگاه_علوم_اسلامی_رضوی @razaviac

🏴🏴🏴🏴🏴🏴🏴🏴🏴🏴🏴 🖤شهادت ولی‌نعمتمان، حضرت علی‌بن‌موسی‌ الرضا علیه السلام بر عاشقان و زائرانش تسليت باد. @razaviac

▫️حجت الاسلام پارسانیا 💢 در طول تاریخ حوزه های شیعی خصلت انقلابی داشتند. #حوزه_انقلابی #کلیپ #استاد_پارسانیا 💠@parsania_net

مشهدآباد (1) مشهد کجاست؟ مشهدآباد، قرار است سلسله یادداشت هایی باشد درباره ظرفیت ها، فرصت ها یا تهدید هایی که مشهدالرضا (ع) در دوره معاصر با آن روبه رو بوده و هست و خواهد بود. در این یادداشت ها سعی می کنم با محوریت مشهد و خراسان، مهم ترین موضوعاتی را که می تواند به بهبود و پیشرفت مشهد کمک کند، مورد پرسش قرار دهم. چندان مقید به ارائه راهکار نیستم؛ چون به استناد «حُسنُ السؤال؛ نصف‌العلم»، راهکار را برآمده از طرح پرسش درست می دانم و به نظر می رسد ما درباره زیست شهری و ایده مدنیت در دوره معاصر، در ایران و به ویژه در مشهد، پرسش های درستی را طرح نکرده ایم. به لحاظ تاریخی، ابن بابویه قمی، در عیون اخبارالرضا (ع)، فصلی را به مشهد اختصاص داده و سخن از مشهد رضوی به میان آورده است و متون تاریخی دیگری نیز نام مشهد را بر این سرزمین نهاده اند؛ اما «آباد»شدنِ مشهد به عنوان یک شهر محل سکونت، گویا بعد از تخریب توس در پسِ حمله میران شاه، پسر تیمور لنگ و مهاجرت مردمان توس به مشهد، در اواخر سده هشتم هجری رقم خورده است. در دوره صفویه با نظر به گرایش آن ها به تشیع، مشهدالرضا(ع) رونق بسیار زیادی گرفت و در زمان نادرشاه افشار، پایتخت ایران شد. تقریبا تا اواخر دوره افشاری، ساخت اصلیِ شهر مشهد قدیم، به لحاظ شهرسازی شکل گرفت و بسیاری از محلات قدیمیِ آن، سامان یافت. درباره مشهدِ قدیم، آثار بسیار نوشته شده و کسب اطلاع از آن، چندان دشوار نیست. اما مشهد جدید یا مشهد معاصر که موضوع یادداشت های مشهدآباد است، باید به تناسب ایران جدید یا به تعبیر دقیق تر، ایران معاصر فهمید. ایران و به تعبیری جهان اسلام، از دوره قاجار، به ویژه از دوره ناصری، وارد مرحله جدیدی از تاریخ خود شده که به دوره معاصر مشهور است. دوره معاصر، در این معنا، نه به معنای صدسال یا یک قرن، بلکه ورود به «عصر» و تاریخی است که مختصات آن، با کلِ تاریخ گذشته، تمایزات جدی و ماهوی دارد و مسائل متفاوتی نسبت به گذشته برای آن طرح کرده است. برای درک این تفاوت، بحث های عمیق فلسفی و نظری صورت گرفته، اما می توان با قدری تأمل در شرایط زندگی انسان های هزار سال گذشته و اکنون، این تمایز عظیم را دریافت. گسترش فناوری، شکل گیری دولت-ملت های مدرن، فروپاشی الگوی سلطنت و فراگیری جمهوری و مردم سالاری، سکولارشدنِ سبک زندگی انسان، شیفتگی به دستاوردهای جهان غربی، گسترش علوم جدید غربی به جای علوم سنتی، گسترش رسانه و فضای مجازی و نظایر آن ها آن قدر واضح و مشهود است که جای بحثی درباره تمایز ماهوی دوره معاصر از دوره گذشته باقی نمی گذارد. با این حال مشهد، به دلیل آنکه هویت و بنیانِ شهریِ آن بر مشهدِ حضرت رضا (ع) بنا نهاده شده است، بیشتر اقتضائات دوره معاصر را در ساخت شهری اش متجلی می سازد و اغلب تضادهایی را که اهل نظر درباره مواجهه جهان سنتیِ ما با دنیای مدرن غربی مورد تأمل قرار داده اند، می توان در وضعیت معاصر این شهر مذهبی مشاهده کرد. در یادداشت های بعدی، درباره این اقتضائات معاصر در مکان زمانِ مشهدالرضا (ع) با نظر به موضوعات پایتخت فرهنگی معنوی جهان اسلام، توسعه و پیشرفت، عدالت خواهی، هویت، تکنوکراسی، نهاد علم، زیارت و گردشگری، زبان و ادبیات، صنعتی شدن، آسیای مرکزی و تمدن نوین اسلامی به طرح پرسش خواهم پرداخت. ما تا نتوانیم به طور جدی درباره تحول سترگی که در دوره معاصر (دست کم از اواسط دوره قاجار) به تجربه آن نشسته ایم، فکر کنیم، راه حلی برای برون رفت از مشکلات فعلی مشهد نخواهیم یافت. https://shahraranews.ir/fa/publication/content/14331/383847

‏ ‏ مسأله خودآگاهی و نبود روایت معقول بومی از واقعیت های معاصر این روزها در هر حوزه ای مسائل و رخدادهای مختلفی ذهن ما را درگیر خود میکند که در قبال هر کدام موضع متفاوتی داریم اما سوال اینجاست که هر کدام از این مسائل چگونه شکل گرفته، تا چه اندازه با واقعیات موجود همخوانی دارد ،روایت ما از آنها چطور ساخته شده و این روایت ها چه نسبتی با هویت فرهنگی و تاریخی ما برقرار می کند؟ مبنای هر پاسخی به این سوالات در خودآگاهی ما نهفته است. خودآگاهی از اکنون خود که در نسبت پیوسته با هویت یابی تاریخی و چشم انداز آینده است. مسأله ای که فقر آن در جامعه ما چه در نوع کنش گری عاملیت ها و چه در کیفیت کارکرد ساختارهای مختلف اجتماعی بازتاب یافته و فقدان روایت منسجم و معقول از پدیده ها و مسائل معاصر را به دنبال داشته است. نتیجه چنین امری نوعی انفعال از خودبیگانگی و مصرف زدگی فزاینده ای است که ابعاد بسیاری از زندگی امروز مارا در ساحات مختلف علمی ،اقتصادی، سیاسی، فرهنگی و.... فرا گرفته است تا آنجا که مسائل دغدغه ها و اولویت های فکری و زندگی ما و حتی نوع پاسخگویی به آن ها متأثر از روایت های بیرونی است که در قالب رسانه های جمعی و اجتماعی بازنمایی می شود. در شرایط ضعف حافظه فرهنگی غفلت از ظرفیت های بومی و نبود روایت معقول از واقعیتهای جاری طبیعی است که روایت های رقیب فرهنگی و سیاسی جایگزین شده و هر کدام به نوعی پاسخگوی چالش های هویت یابی جوان امروز باشد که ثمره آن یک هویت التقاطی ومتناقض است. شواهد این امر نه فقط در مصرف فرهنگی ما که حتی درنوع موضع گیری ما نسبت به رخدادهای سیاسی مشهود است چگونه است که بسیاری در مواجهه با تهاجمات بی سابقه غرب به افغانستان، عراق فلسطين و يمن سكوت میکنند و در مسأله اوکراین مواجهه فعال دارند یا چگونه است که برخی شعار ایران دوستی و باستان گرایی می دهند اما گرایش حداکثری به غرب دارند یا شعار عرب ستیزی میدهند و مصرف کننده فعال شبکه های سعودی هستند؟ دلیل این امر روشن است چون اساسا روایت و قصه روشنی از تحولات جهانی و ماهیت وقایع پیرامونی نداریم خودآگاهی و متعاقبا برخورداری از چشم اندازی روشن در چارچوب روایتی منسجم از ایران آینده شرط لازم در مواجهه معقول با مسائل نوپدید و پاسخگویی به آنهاست. #خودآگاهی #هویت_ایرانی_اسلامی #حافظه_فرهنگی #ایران_آینده