#یادداشت| کدام خمر حرام است؟
در برخی روایات همانند "اجتنب عن الخمر" حکم شرعی (وجوب اجتناب) بر یک عنوان (خمر) بار شده است.
در مورد موضوع این حکم، سه نوع مصداق متصور است:
۱- خمر معلوم بالتفصیل. به این معنا که یک مایع مشخصی در خارج، معلوم است که خمر است.
۲- خمر معلوم بالاجمال. به این معنا که مثلا در خارج دو ظرف وجود دارد که میدانیم یکی از آندو خمر و دیگری خلّ است. اما به تفصیل مشخص نیست.
۳- خمر مشکوک. به این معنا که یک ظرف در خارج وجود دارد که شک داریم آیا خلّ است یا خمر.
جناب شیخ اعظم در کتاب رسائل، معتقد است که ظاهر دلیل «اجتنب عن الخمر»، مصداق معلوم بالتفصیل و بالاجمال را شامل می شود. دلیل ایشان این است که دلیل شرعی شبیه به قضیه شرطیه است که میگوید: اگر خمر موجود باشد، آنگاه باید از آن اجتناب کرد. با این نگاه هم در جایی که علم تفصیلی و هم در جایی که علم اجمالی وجود دارد، موضوع (شرط) محقق است و در نتیجه حکم (جواب شرط) جاری می شود.
در مقابل قول شیخ دو قول دیگر نیز وجود دارد.
اخباریین معتقدند که این دلیل، موضوعات مشکوک به شک بدوی را نیز شامل می شود. لذا هم در شبهه تحریمیه موضوعیه و هم در شبهه وجوبیه موضوعیه، قائل به احتیاط هستند. (رسائل ج2 ص169 و ص119)
دلیل ایشان این است که حکم بر تمام موضوعات (خمرهای) واقعی جاری شده است و لذا اشتغال یقینی استدعای فراغ یقینی دارد و به عنوان مقدمه علمیه باید تمام مصدایق امتثال و یا اجتناب شود. شیخ اعظم در شبهه وجوبیه موضوعیه این مسئله را بر دلیل "اقض مافات" تطبیق میکنند و قول اخباریین را با این استدلال که در شک بدوی موضوع حکم محقق نیست، رد میکنند. (رسائل ج2 ص169)
علاوه بر این دو نگاه، نگاه سومی وجود دارد که معتقد است، نه تنها مصداق مشکوک، بلکه مصداق معلوم به علم اجمالی نیز از نطاق دلیل خارج است. این دسته به برخی از روایات و همچنین به بداهت برخی مسائل فقهی تمسک می کنند. ثمره این قول، جوار مخالفت قطعیه در شبهات معلوم به علم اجمالی است. شیخ اعظم این قول را نیز در بحث عدم جواز موافقت قطعیه در شک در مکلف به با دلایل متعدد و خصوصا توضیحی که از ظهور دلیل بیان می کنند، نمی پذیرند. (رسائل ج2 ص200)
ماحصل کلام اینکه از نگاه مرحوم شیخ، بر اساس دلیل «اجتنب عن الخمر» باید از خمر معلوم بالتفصیل و معلوم بالاجمال اجتناب کرد.
محسن ابراهیمی 00/10/18
🌀فقه روز👇
https://eitaa.com/joinchat/1156972562C995b2572a2
036-1400.10.19-s195.mp3
9.2M
#رسائل_ابراهیمی
رسائل3 پایه8/ جلد2
محسن ابراهیمی
ص195/ ابتدای شک در مکلف به
جلسه سی و ششم
یکشنبه 1400/10/19
@rooz_fiq
037-1400.10.19-s200.mp3
9.94M
#رسائل_ابراهیمی
رسائل3 پایه8/ جلد2
محسن ابراهیمی
ص200/ حرمت مخالفت قطعیه
جلسه سی و هفتم
یکشنبه 1400/10/19
@rooz_fiq
049-1400.10.19-s172.mp3
17.02M
#بدائه_النحو_ابراهیمی
بدائه النحو
محسن ابراهیمی
منصوبات/ اختصاص، تحذیر، اغراء و اشتغال / ص172
جلسه چهل و نهم
یکشنبه 1400/10/19
@rooz_fiq
050-1400.10.20-s180.mp3
13.08M
#بدائه_النحو_ابراهیمی
بدائه النحو
محسن ابراهیمی
منصوبات/ مفعول مطلق / ص180
جلسه پنجاهم
دوشنبه 1400/10/20
@rooz_fiq
051-1400.10.20-s186.mp3
9.31M
#بدائه_النحو_ابراهیمی
بدائه النحو
محسن ابراهیمی
منصوبات/ مفعول له / ص186
جلسه پنجاه و یکم
دوشنبه 1400/10/20
@rooz_fiq
052-1400.10.20-s190.mp3
9.14M
#بدائه_النحو_ابراهیمی
بدائه النحو
محسن ابراهیمی
منصوبات/ مفعول فیه / ص190
جلسه پنجاه و دوم
دوشنبه 1400/10/20
@rooz_fiq
053-1400.10.20-s192.mp3
12.17M
#بدائه_النحو_ابراهیمی
بدائه النحو
محسن ابراهیمی
منصوبات/ ادامه مفعول فیه و مفعول معه/ ص192
جلسه پنجاهم و سوم
دوشنبه 1400/10/20
@rooz_fiq
038-1400.10.21-s200.mp3
10.81M
#رسائل_ابراهیمی
رسائل3 پایه8/ جلد2
محسن ابراهیمی
ص200/ ادامه حرمت مخالفت قطعیه
جلسه سی و هشتم
سه شنبه 1400/10/21
@rooz_fiq
039-1400.10.21-s202.mp3
10.43M
#رسائل_ابراهیمی
رسائل3 پایه8/ جلد2
محسن ابراهیمی
ص202/ ادامه حرمت مخالفت قطعیه
جلسه سی و نهم
سه شنبه 1400/10/21
@rooz_fiq
040-1400.10.25-s203.mp3
10.47M
#رسائل_ابراهیمی
رسائل3 پایه8/ جلد2
محسن ابراهیمی
ص200/ ادامه حرمت مخالفت قطعیه
جلسه چهلم
شنبه 1400/10/25
@rooz_fiq
054-1400.10.26-s202.mp3
9.98M
#بدائه_النحو_ابراهیمی
بدائه النحو
محسن ابراهیمی
منصوبات/ حال/ ص202
جلسه پنجاهم و چهارم
یکشنبه 1400/10/26
@rooz_fiq