💠مکتب فکری حسن بصری 🔸درباره مکتب فکری حسن بصری اتفاق ‌ نظر وجود ندا رد؛ بعضی او را معتزلی، شیعی، پیرو مذهب مرجئه و معتقد به مبانی اشاعره دانسته ‌ اند [1]. 🔹برخی از ابن ابی العوجا، که ابتدا شاگرد حسن بصری بود و سپس از زندیقان (مادی ‌ گرایان) شد، روایت کرده ‌ اند که حسن گاهی به ‌ سوی قدریان و زمانی به سمت جبریان متمایل می‌شده است. [2] 🔻این در حالیست که بسیاری از سلسله ‌ های تصوف، ازجمله سهروردیان، طَیفوریان، مولویان و سلسله ‌ های صوفیه هند مثل چشتیان، نسب خود را به حسن بصری می‌رسانند. 🔅برخی محققین معتقدند که او با ترویج عزلت نشینی و مباحث افراطی زهد بستر ایجاد فرقه ‌ ای به نام تصوف که در خدمت دولت های مستکبر وقت قرار گرفتند را فراهم نموده است. ♻️بنابراین شخصیتی مانند حسن بصری علاوه بر مرجع ‌سازی در مقابل مقام معنوی و علمی حضرات معصومین (علیهم ‌ السلام) با موضع گیری های منفی خود در قبال حرکت ‌های اجتماعی به نفع ایشان و همچنین ترویج تفکرات جبرگرایانه و تقدیس سلاطین اموی بستر انزوای عترت پیامبر (علیهم ‌ السلام) و تقویت دستگاه حاکمه وقت را فراهم می ‌ آورده است. 📚پی ‌نوشت 1. ابن شهرآشوب، ج ۲، ص ۵۶؛ ابن جوزی، ۱۴۲۶، ص ۷۵، ۱۳۰. 2. کلینی، ج ۴، ص ۱۹۷؛ ابن بابویه، ۱۳۹۸، ص ۲۵۳. #نقد_تصوف #حسن_بصری #زهد 🔰 @adyanuniv 🔰