بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَٰنِ الرَّحِيمِ ﺑﻪ ﻧﺎم ﺧﺪﺍی ﺧﻮﺏِ ﻣﻬﺮﺑﺎﻥ (١) وَمِنْهُمْ أُمِّيُّونَ لاَ يَعْلَمُونَ الْكِتَابَ إِلاَّ أَمَانِيَّ وَإِنْ هُمْ إِلاَّ يَظُنُّونَ (78) و بعضى از آنان (يهوديان)، افراد درس ناخوانده اى هستند كه كتاب خدا را جز خيالات و آرزوهاى خود نمى دانند، آنها تنها پايبند گمان خويشند. برخلاف گروه پيشين، كه دانشمند بوده و به اوصاف و نشانه هاى پيامبر اسلام در تورات آشنايى داشتند، ولى كتمان حقيقت مى كردند، مردم عوام كه از محتواى كتاب آسمانى خبرى نداشتند، با آرزو و خيال زندگى مى كردند. آنها فكر مى كردند كه يهود، نژاد برتر و فرزندان و محبوبان خدا هستند و به جهنّم نمى روند و اگر مجازاتى هم براى آنان باشد، چند روزى بيشتر نيست. [371] ----- 371) در سوره هاى نساء آيات 80 و120 و بقره، آيه 109 و مائده آيه 21 نمونه اى از اين آرزوها بيان شده است. - بايد جامعه ى خود را شناخت و با افكار و عقائد حاكم بر مردم زمان خود، آشنا بود. «و منهم اُميّون» - با وجود كتاب و معلّم، امّى بودن و بى سواد بودن، نقص است و بايد براى دست يابى به كتاب حقّ، همه تلاش كنند تا مورد انتقاد قرار نگيرند. «و منهم اُميّون لايعلمون الكتاب» - بى سوادى وناآگاهى، زمينه ى رشد خيالات وآرزوهاى نابجاست. «اميّون... امانى» - توقّعات و انتظارات، بايد بر مبناى علم باشد نه خيال. «الاّ يظنّون» - در عقايد، پيروى از گمان و خيال ممنوع است. «ان هم الاّ يظنّون»