#سیدابوالحسن مهدوی👇
⬅️ادامه از قبل...
خلاصه اخلاق عملی شماره۱۶
قسمت دوم
❓خیلی سؤال میکنند که چکار کنیم صحنههای گناهی که قبلاً دیدیم فراموش کنیم؟
✅ راهش این است که:
👈 نگذارد آن صحنهها در حافظهی او بیاید و مرتب ذهن خود را به چیزهای دیگر مشغول کند. تا در ذهن آمد، خونسرد باشد و حواسش را به چیز دیگری پرت کند،
کسانیکه موفق به بیرونکردن صحنهطها از ذهن هستند، موفق به معالجهی حافظهی خودشان هستند.
👈 راه سپردن به حافظه، تکرار مطلب است و راه بیرونکردن از حافظه، عدم تکرار است.
🔶 روایت:
«من غري بالشّهوات أباح لنفسه الغوائل»
غررالحكمودررالكلم، ص۶۳۵.
🔹کسیکه تحریک به شهوت بکند، (گاهی در لغت، «غری» را بهمعنای شگفت زده هم معنی کردهاند.) در واقع برای نفس خودش هلاکت را مباح کرده است.
⬅ نکته:
🔸این عامل چهارم، معلول عامل سوم است؛ چه کسی تحریک به شهوت میکند؟
کسیکه دین او ضعیف است. بعد دین ضعیف برای کسی است که عقلش کم است و عقل کم هم، از جهل است.
🔶آیهی ۱۹۷ سورهی بقره: «وَ اتَّقُونِ يَا أُولِي الْأَلْبَابِ»
🔹«و اتّقون» برای مرحلهی سوم است، یعنی دینداری و تقوا، دینداری را به چه کسی میگوید؟ نمیگوید: «یا ایّهاالمؤمنون»،
👈 ما خیال میکنیم «و اتّقون» باید مؤمن گفته شود حال آنکه میفرماید «و اتّقون» کسی که عقل خالص دارد.
👈گفتیم مرحلهی دوم عقل است؛ عقل، انسان را به ایمان و تقوا میکشاند.
🔶 سورهی مؤمنون:
«بِسْمِاللَّهِالرَّحْمٰنِالرَّحِيم،ِ قَدْ أَفْلَحَ الْمُؤْمِنُون،َ الَّذِينَ هُمْ فِي صَلاَتِهِمْ خَاشِعُون،َ وَ الَّذِينَ هُمْ عَنِ اللَّغْوِ مُعْرِضُونَ»
🔹مؤمن کیست؟ باید بگوییم کسیکه گناه نمیکند؛ حال آنکه قرآن میفرماید: مؤمن کسی است که کار لغو انجام نمیدهد؛ کار لغو را، عاقل با عقلش میگوید نباید انجام بدهد.
✅ وقتی اینها را کنار هم میگذاریم میفهمیم که مؤمن همان عاقل است، و آنکه مؤمن نیست از عقلش استفاده نکرده است.
5⃣ عامل پنجم(که از همه مهمتر است)، پاسخ مثبت به درخواست نفس است.
👈نفس انسان مطلوب زیاد دارد و میگوید میخواهم،
🔻مثلاً شهوت خوراک را میخواهد(مرتب بهترین غذای حلال را میخواهد.)،
👈اگر پاسخ مثبت به آن داده شود، بدانیم داریم شهوت را در وجود نفسمان تقویت میکنیم.
🔻یا مثلاً شهوت پوشیدن بهترین لباس یا شهوت تفریح و...
👈البته دقت شود که تا حد قناعت و کفاف نیاز بدن است، اضافه بر آن را داریم میگوییم.
✅ تقویت نفس، تقویت شهوت است،
👈 از جمله شهوت جنسی، که هر چه نفس دستور میدهد اطاعت کنیم، فکر نکنیم تضعیف میشود؛
🔹البته تضعیف شدنش موقتی است و برخی فریب میخورند و میگویند که اگر بیشتر جلوی خودت را بگیری بیشتر تحریک میشوی؛
🔹خیر اینطور نیست، مِثل غذا خوردن میماند، غذا را وقتی میخوریم تا یکی دو ساعت سیر هستیم اما شهوت طعاممان را تقویت کردیم، یعنی نفس ما گفت بهترین غذا، ما هم گفتیم چشم.
🔹 برخی به خطا میگویند که ببینید غذای خوب را خورد، سیر شد، نه اینطور نیست اتفاقاً این غذای خوب را خورد، شهوتش تحریک شد.
👈 دلیلش این است که مرتبهی بعدی که میخواهد غذا بخورد، ببینید نان خالی میخورد یا خیر؟ بگذارید گرسنه بشود ببینید دوباره شهوت طعام دارد یا نه؟
بله دارد و بیشتر از قبل هم دارد.
👈 پس شهوت طعام، بار اول کار را حل نکرد بلکه دفعهی بعد بیشتر دستور میدهد.
✅بحث ما این است که:
❓آیا اگر به نفس جواب مثبت دادیم آیا سیر میشویم یا بیشتر تمایل پیدا میکنیم؟
🔸 دنیای امروز و روانشناسها میگویند: سیر میشوید.
🔶 ما هم بر خلاف تمام آنها میگوییم: نه تنها سیر نخواهید شد، بلکه بیشتر تحریک میشوید.
👈 و این را هم روایت میگوید؛ میفرماید دنیا مَثَلَش، مَثَل آب دریاست که شور است.
انسان تشنه، اگر رفت و از آب دریا استفاده کرد، اشتباه میکند؛ آب دریا شور است و به ظاهر تشنگی او را برطرف میکند اما برطرف شدنش کاذب است و چند لحظهی بعد میگوید بیشتر آب میخواهم...
❓پس چکار کنیم؟ دین میگوید در استفادهی از دنیا در حد متوسط(کفاف) یا مقداری پایینتر (قناعت).
◀ مثلاً در تفریح،
🔸بدن انسان نیاز به تفریح و ورزش دارد؛ اما حدّ وسط یا یک مقدار کمتر،
🔹حال اگر تفریح را زیاد کردیم، هستند کسانیکه شهوت به تفریح دارند شهوت به مسافرت دارند،
👈 اینها یک اشتباه بزرگ است و یک نوع شهوت است که وجودش را گرفته و متوجّه نیست.
مثلاً با تفریح یک ربعی خستگیات برطرف میشود و بعد عقل میگوید کارهای عاقلانه انجام بده،
اما میبینید این یک ربع میشود چند ساعت...
👈 مواظب زیادهرویها باشیم.
◀ یا مثلاً خوراک؛
🔸خوراک نیاز بدن ماست اما چند رقم خوراک خوردن داریم،
🔹حال اگر آمدیم و مرتّب به نفسمان پاسخ مثبت دادیم، نفس سیر نمیشود.
⬅️ادامه دارد...
@Andishypak2