🟢 روز دحوالارض به تعبیر عارف بزرگ سید بن طاوس: اِنَّ لِاَوقاتِ الْقَبُولِ اَسْراراً لِلّهِ جَلَّ جَلالُهُ ما تُعْرِفُ اِلّا بِالْمَنْقُولِ؛ همانا وقت‌های پذیرش را اسراری است که از آنِ خداست و جز به آیات و روایات شناخته نمی‌شوند. (۱) روز دحوالارض، مورد توجّه فراوان اهل بیت ـ علیهم‌السلام ـ بوده است و درباره فضیلت‌ها و اعمال این روز احادیثی وارد شده است. «دحوالارض را به گسترش زمین از زیر کعبه تفسیر کرده‌اند.» (۲) امام رضا(ع) در این باره می‌فرماید: «روز بیست و پنجم ذیقعده (روز دحوالارض) روز ولادت ابراهیم خلیل(ع) و عیسی مسیح(ع) است و روزی است که زمین از زیر کعبه گسترده شده است.» (۳) همچنین نقل شده است که در چنین روزی حضرت آدم(ع) به زمین هبوط کرده است. (۴) به گفته مفسّرین، آیه شریفه «وَالْاَرْضَ بَعْدَ ذلِکَ دَحیها؛ و زمین را بعد از آن با غلتانیدن گسترش داد.» (نازعات/ ۳۰) اشاره به دحوالارض دارد و منظور از آن نیز این است که در آغاز، تمام سطح زمین را آب‌های حاصل از باران‌های سیلابی نخستین فراگرفته بود. این آب‌ها به تدریج در گودال‌های زمین جای گرفتند و خشکی‌ها از زیر آب سر برآوردند و روز به روز گسترده‌تر شدند تا به وضع فعلی درآمدند.»(۵) و نخستین برآمدگی نیز که آشکار شد، کعبه بوده است. در این‌باره در آیه دیگری به بیانی دیگر می‌خوانیم: «وَ هُوَ الَّذی مَدَّ الْاَرْضَ؛ و اوست کسی که زمین را گسترش داد.»(رعد/۳) در تفسیر این آیه نیز آمده‌است: «خداوند زمین را به گونه‌ای گسترد که برای زندگی انسان و پرورش گیاهان و جان‌داران آماده باشد؛ گودال‌ها و سراشیبی‌های تند و خطرناک را به وسیله فرسایش کوه‌ها و تبدیل سنگ‌ها به خاک پر کرد و آنها را مسطح و قابل زندگی ساخت؛ در حالی‌که چین‌خوردگی‌های نخستین آن، به گونه‌ای بودند که اجازه زندگی به انسان را نمی‌دادند.» (۶) 📚منبع (۱) اقبال الاعمال، سید بن طاوس، آخر باب ۶، از اعمال ذیحجّه (۲) معارف و معاریف، سیدمصطفی حسین دشتی، ج ۳، ص ۲۵۷ (۳) بحارالانوار، محمد باقر مجلسی، ج ۹۷، ص۱۲۲ (۴) مراقبات، میرزا جواد ملکی تبریزی، ج ۲، ص۱۸۶ (۵) تفسیر نمونه، مکارم شیرازی، ج ۲۶، ص ۱۰۰ (۶) همان، ج ۱۰، ص ۱۱۳ #دحوالارض