❇️ بررسی شرعی عمل طلبه بزرگوار در درمانگاه
🖋 جلالالدین احمدی
1⃣ رفتار طلبه در درمانگاه با توجه به اینکه چند نفر قبل از او به آن خانم، تذکر داده بودند در صورتی که احتمال تأثیر در حفظ حجاب او را میداده واجب بوده است زیرا طبق نظر همه مراجع تقلید، صرف احتمال تأثیر در وجوب امر به معروف و نهی از منکر کافی است.
حتی احتمال تأثیر میتواند در این باشد که با پیامک توبیخی که برای او از طریق نهادهای مسئول میآید در آینده چنین عمل خلاف شرع و قانونی را مرتکب نشود و تعجب از دیگران است که چگونه نسبت به نهی از منکر -آن هم در شهر قم که هنوز قبح کشف حجاب ریخته نشده است- احتمال تأثیر نمیدهند!! حال آنکه به تجربه دیدهایم اکثر تذکرات منجر به رعایت طرف مقابل می.گردد.
2⃣ رفتار وی از جنبه دیگری هم میتواند واجب باشد و آن اینکه رفتار آن خانم با توجه به تذکرات مکرر دیگران و اینکه چنین عملی در درمانگاهی در قم نزدیک حرم حضرت معصومه سلام الله علیها هنوز حتی دارای قبح اجتماعی زیادی است، در واقع قبحزدایی از یک منکر بزرگ است و جلوگیری از این قبحزدایی که سبب ارتکاب این گناه توسط بسیاری از زنان این شهر میشود نیز بر همه مسلمانان واجب است.
3⃣ اما این رفتار آیا حرام است؟ آیا این عمل او مصداق نظر حرام به موی زن نامحرم نیست؟ آیا مصداق اذیت دیگران نیست؟ آیا مصداق وهن و بی حرمت کردن دین نیست؟ آیا مصداق بیزاری مردم نسبت به دین نیست؟
برای پاسخ به این سؤالات باید این رفتار را از نظر فقهی بررسی کنیم:
➖ نسبت به نظر به موی زن نامحرم، بسیاری از مراجع تقلید از قبیل آیت الله سیستانی(المسائل المنتخبه، ص ۳۹۸) و آیت الله مکارم(استفتائات، ج ۲، ص ۳۵۰) و آیت الله وحید خراسانی(منهاج الصالحین، ج ۳، ص ۲۹۵) و آیت الله تبریزی (منهاج الصالحین، ج ۲، ص ۳۳۳) میگویند نظر به موی زنی که وقتی او را نهی از منکر میکنند رعایت نمیکند و حجاب خود را رعایت نمیکند اگر از روی ریبه نباشد اشکال ندارد و بعضی از دیگران در این زمینه احتیاط واجب کردهاند (مانند مرحوم امام خمینی رحمة الله علیه و مقام معظم رهبری) و شاید آن طلبه بزرگوار مقلد مرجعی است که این عمل را جائز میشمارند، علاوه بر اینکه کسانی که در این نگاه اشکال میکنند نسبت به نظر از طریق دوربین گوشی احتیاط میکنند و شاید این طلبه در این مسأله به مرجع تقلیدی مراجعه کرده است که این کار را مجاز میشمارد.
بنا بر این از این جهت نمیتوان این طلبه محترم را متهم نمود.
➖ اما نسبت به «ایذاء» باید گفت بر خلاف برداشت بسیاری از افراد بیاطلاع، خانم مذکور، مادر کودک در آغوش خود نبوده و آن کودک هم بیمار نبوده و صرفا برای ختنهکردن به درمانگاه مراجعه کرده و آن خانم، خاله او بوده و چند نفر قبل از این طلبه عزیز، به آن خانم تذکر داده بودند، بنا بر این طبیعی است که او هیچ احتمال ایذاء نمیداده است. شاهد این مطلب این است که به شهادت دوستان و اطرافیان آن طلبه، ایشان فردی اخلاقی و آرام هستند که این مطلب از فیلم منتشرشده نیز کاملا مشهود است لذا اصلا احتمال ایذاء نمیداده است.
بله؛ بعدا معلوم شد که آن خانم مشکلات روانی داشته و پرخاشگری عجیبی میکند که هیچ کسی چنین برخوردی را پیشبینی نمیکرد.
➖ اما بعضی شبهه وهن دین را مطرح کردهاند!! حال آنکه اولا عرفا این عمل اصلا وهن نیست؛ زیرا این طلبه بزرگوار هیچ عمل خلاف اخلاقی انجام نداده است و این صرفا یک فضاسازی رسانهای است که میخواهند القا کنند هر کس در برابر منکر اقدام کند عملش وهن دین است.
ثانیا به شهادت مسئولین درمانگاه بعد از مدتی از این ناراحتی، مسأله با خوبی و خوشی تمام شد.
و ثالثا این منتقدین، کشف حجاب یک خانم در یک درمانگاه اطراف حرم در قم -که مسلما قبحشکنی نسبت به این گناه بزرگ است- را در نظر نگرفتهاند، بلکه عبور یک روحانی از کنار این ماجرا و تذکرندادن، تأیید این عمل است. بله؛ بعد از سر و صدا و فحاشیهایی که آن خانم انجام داد وقتی ما ماجرا را میبینیم میگوییم این عمل سبککردن دین بود؛ حال آنکه طلبه عزیز نمیدانست که این خانم چنین برخورد عجیب و خلاف اخلاق و عرفی انجام میدهد.
➖ در نهایت باید گفت برخورد بسیار متین و اخلاقی این طلبه بزرگوار که در تصاویر نیز کاملا مشهود است مصداق عمل به وظیفه شرعی بود و هر انسان منصفی وقتی به دور از فضاسازی رسانهای به این ماجرا نظر میافکند اعتراف میکند که این طلبه که هم مورد فحاشی و هم ضرب و شتم قرار گرفت و دم بر نیاورد مظلوم واقع شد و از حدود شرعی پا فراتر نگذاشت.