💠 آینده توافقنامه
بر کسی پوشیده نیست که علت اصلی و موتور محرکه توافقنامه واشنگتن- طالبان، اراده و تمایل شخص «دونالد ترامپ» رئیسجمهور آمریکا، به امضای آن بوده است. ترامپ، که در سیاست خارجی هیچ دستاوردی نداشته و به ویژه در برابر ایران و کره شمالی، شکست خورده است، نیاز داشت که در انتخابات ریاست جمهوری سال جاری میلادی(2020) برگ برندهای داشته باشد. به همین خاطر، به مذاکره و (در ظاهر) به شرطهای طالبان تن داده است.
اما، زمانی که همه عوامل احتمالی موثر بر امضای توافقنامه را به یک عامل اصلی و واقعی (یعنی میل و نیاز ترامپ) تقلیل میدهیم، برای فهم اینکه در آینده چه رخ خواهد داد نیز باید این عامل را محور قرار بدهیم و خوشبختانه در این رابطه، کُدهای مهمی هم در خود توافقنامه وجود دارد؛ در یکی از بندهای توافقنامه آمده است که آمریکا در حال حاضر شمار نیروهایش در افغانستان را تا 6000 نفر تقلیل میدهد و در مورد خروج کامل، تا 14 ماه دیگر تصمیم میگیرد. این بند چند چیز را از هم اکنون آشکار میکند؛ اول اینکه افغانستان به دلایل ژئوپلیتیکی، برای واشنگتن اهمیت دارد و آمریکا نمیتواند و نمیخواهد یکباره از افغانستان دل بکند.
دوم، در بازه زمانی 14 ماهه دست واشنگتن را برای هرگونه اقدامی، از جمله کارشکنی در روند اجرای توافقنامه، باز میگذارد. سوم، تا 14 ماه دیگر مشخص میشود که آیا ترامپ در کاخ سفید میماند یا نه.
در صورتی که او به عنوان رئیسجمهور باقی بماند، دستش برای هر گونه برخورد با توافقنامه، کاملا باز است، چرا که دیگر او نیازی به آن، برای جمعآوری آرا ندارد.
همین رویکرد را رئیسجمهور جایگزین ترامپ نیز خواهد داشت و در هر حال، سرنوشت خروج آمریکا از افغانستان را منافع واشنگتن در 14 ماه دیگر تعیین خواهد کرد.
اما، در داخل افغانستان نیز سناریوهای مختلفی قابل پیشبینی است؛ چیزی که فعلا در عرصه سیاسی مشاهده میشود، این است که دولت میان دو فردی که ادعای پیروزی دارند، دو شقه شده و دولت کابل ضعف مطلق را تجربه میکند.
اما در مقابل، طالبان خود را نیرویی میداند که در مقابل اشغالگری آمریکا، پیروز شده است. لذا، حس میکند که دست برتر را دارد و میکوشد که طرح مورد نظرش که ایجاد «امارت اسلامی» در افغانستان است، را به اجرا در آورد. این ممکن است زمینهساز بروز جنگ داخلی جدید بر سر قدرت باشد.
اما، یک سناریو این است که در کابل یک دولت ائتلافی متشکل از طالبان، «اشرف غنی»، «عبدالله عبدالله»، و «گلبدین حکمتیار» شکل بگیرد که با توجه به شرایط افغانستان، کاملا خوشبینانه است.
https://eitaa.com/Basir_MN