🔻 بخشی از مصاحبه آیت الله شهید بهشتی با نشریه آلمانی «اشترن» در مورد مسأله گروگانگیری:
به دولت آمریکا اطلاع داده شده بود که پذیرفتن شاه مخلوع چه عواقبی خواهد داشت، ولی آمریکائی‌ها نخواستند حرف ما را باور کنند
🔹اشترن: از ابتدای گروگانگیری سفارت آمریکا در تهران، ایران مقداری از سمپاتی و علاقه‌مندی مردم غرب نسبت خود را از دست داده و افکار عمومی جهان را عليه خود تهییج کرده است. آیا شما چنین وضعی را محاسبه و پیش بینی کرده بودید؟ و آیا شما انتقامجوئی از شاه را به هر قیمتی که برایتان تمام شود خواستاريد؟
ج: در انقلاب ما مسأله گروگانگیری و نظاير آن پیش بینی نشده بود، ولی آمریکا به حدی احساسات مردم کشور ما را نادیده گرفت که یکباره جوانان ما احساساتشان جریحه‌دار شد و حس انتقامجوئی در آنان بوجود آمد. بعلاوه قبلا به آمریکا هشدار لازم داده شده بود.
🔹اشترن: از سوی چه کسی این هشدار داده شده بود؟
ج: به دولت آمریکا از طریق سفارت ایران در آن کشور اطلاع داده شده بود که پذیرفتن شاه مخلوع در آمريکا دارای چه عواقبی خواهد بود، ولی آمریکائی‌ها نخواستند حرف ما را باور کنند.
🔹اشترن: با وجود هشداری که شما داده‌اید دنيا گروگانگیری و اشغال سفارت را صحه نمی‌گذارد.
ج: چرا آن موقع که آمریکا شاه مخلوع را به سوی خود خواند، دنیا عکس‌العمل از خود نشان نداد؟ از شما که یک آلمانی هستید سؤال می‌کنم، هرگاه با آدولف آیشمان و آدولف هیتلر چنین رفتاری را می‌کردند، شما عکس العملی از خود نشان نمی‌دادید؟ در انقلاب ما شصت هزار تن شهید شده‌اند، این شهیدان کسانی بودند که توسط رژیم شاه به درجه شهادت رسیده‌اند، بنابراین ما چگونه می‌توانیم در مقابل بازماندگان این شهدا بایستیم و ناظر باشیم که شاه مجرم در خارج با آزادی کامل به زندگی خود ادامه دهد؟
🔹اشترن: هرگاه در سفارتخانه کشوری جاسوسانی پیدا شود، آن دولت موظف است طبق قوانین بین‌المللی جاسوسان آن سفارتخانه را از کشور خود اخراج کند، ولی حق ندارد آنها را به گروگان بگیرد.
ج: بله، این سنت متداول است. ولی انقلابی نیست. حال بیائیم راجع به سنت های دیپلماتیک صحبت کنیم. در اینجا ممکن است من به شما حق بدهم، ولی ما انقلاب کرده‌ایم. ما دارای يک رژیم و روش انقلابی هستیم، و انقلاب قانون مختص به خود دارد. به عنوان يک رژیم انقلابی ما وظیفه داریم از افکار انقلابی و اعمال انقلابی جوانان خود حمایت کنیم، زیرا آنها با چنین عملی می‌خواهند مردم جهان را از ستمی که یک ابرقدرت بر آنان روا داشته آشنا سازند. بدیهی است پذیرا شدن این حس انتقامجوئی جوانان از سوی مردم جهان امری طبیعی است و آنها باید خواست جوانان ما را درک کنند.
🔹اشترن: آقای دکتر بهشتی، شما سالها در غرب زندگی کرده‌ايد و با معنويت و طرز فکر مردم غرب کاملا آشنا هستید؛ آیا شما مطمئن و معتقدید که آمریکا قادر است مردی را که بیمار بوده و در بستر مرگ غنوده است به شما تحویل دهد؟ آیا مردم غرب به او نخواهند گفت چگونه ابرقدرتی چون آمریکا به خود اجازه داده است، یک مرد بیمار را که سالیان دراز جزو متحدین آن کشور بوده تحویل دهد؟
ج: آمریکا که پس از سقوط شاه او را به آمریکا نبرده بود، چرا میبایستی اکنون چنین کاری را بکند و او را به آمریکا راه دهد؟
🔹اشترن: علت این عمل برای شما بازگو شده و آمریکا از نقطه نظر انسان دوستی چنین کاری کرده است!
ج: آقای عزیز این یک نکته است، نکته‌ای که مفهوم آن برای مردم کشور قابل قبول نیست. از نظر انسان دوستی؟! کدام انسان دوستی؟ يک دشمن بشر را نمی‌توان با اصول انسان دوستی مورد حمایت قرارداد.
🔹اشترن: بین آمریکا و ایران قرارداد استرداد مجرمین وجود ندارد!
ج: واقعیت قضیه این است که آمریکائي‌ها با سرپیچی از پس دادن شاه ایران، قوانین انسان‌دوستی را زیرپا گذاشته‌اند و ما هم با همان سکه‌ای که آنها معامله کرده‌اند تصفیه حساب کرده‌ایم!
🔹اشترن: آیا راه دیگری غیر از تحویل دادن شاه وجود ندارد، هرگاه آمریکا حاضر شود اموال شاه را پس بدهد آن وقت شما چکار خواهید کرد؟
ج: این اقدام، نخستین قدم برای باز کردن این گره خواهد بود، ولی مگر غرور کارتر به او اجازه می‌دهد به چنین اقدامی دست بزند؟
🔹اشترن: آیا برآورد و محاسبه خواهید کرد که دولت آمریکا هرگاه مداخله نظامی کند و بنادر ایران را به روی ورود کالاهای ضروری به آن کشور ببندد چه خواهد شد؟
ج: بله ما حساب چنین تضییقاتی را هم کرده‌ایم، برای ما کاملا چنین عملی بی تفاوت خواهد بود، زیرا ما در آغاز [دومین] انقلاب خود و آغاز درگیری با آمریکا خواهیم بود، ابتدا ما به قدرت سیاسی آمریکا خاتمه داديم، در وهله دوم به قدرت اقتصادی آمریکا در کشور خود خاتمه خواهیم داد.
📌 روزنامه اطلاعات؛ 18 آذر 1358