✳️🧪نگاه به بورس از عینک بزرگان 🔵وقتی در اوایل دهه 80 وارد بورس تهران شدم به سرعت به این نتیجه رسیدم که با تجزیه و تحلیل صورتهای مالی و ارزشگذاری سهام می توان به یک سرمایه گذار موفق تبدیل شد. تا اواخر سال 87 این دیدگاه را حفظ کردم اما بحران بزرگ اقتصاد جهان، مرا به این نتیجه رساند که رفتار بازار در نهایت تابع روندی است که از آن به عنوان تصویر ماکرو یا اقتصاد کلان نام می برند. 🔵پس از آن، در کنار تحلیل فاندامنتال صنایع و شرکتها، تلاش خود را صرف درک روندهای ماکرو کردم تا اینکه در اوایل سال 99 چه از نظر ماکرو و چه فاندامنتال، به این نتیجه رسیدم که فروش سهام تصمیم منطقی است و باید منتظر پایان روند صعودی بود. خاطرم هست در اردیبهشت 99، با خود فکر می کردم که شاخص یک میلیونی همچون سوزنی بر حباب قیمتها عمل خواهد کرد. چند ماه بعد مشخص شد که شاخص یک میلیونی تنها مقدمه ای برای شاخص دو میلیونی بود! 🔵از آن پس، توجهم به حوزه دیگری جلب شد که عبارت از رفتارشناسی سرمایه گذاران موفق در بازار سهام است. از بین آنچه در این خصوص مطالعه کردم، دیدگاه هوارد مارکس ( (Howard S. Marks میلیاردر مشهور آمریکایی برایم جالب بوده است. 🔵در این مطلب قصد دارم چند مورد از اشارات او را با شما در میان بگذارم: 1️⃣سرمایه گذار موفق کسی نیست که سهام خوب می خرد بلکه کسی است که سهام را «خوب» می خرد. پس «قیمت» مهمترین عامل در سرمایه گذاری است. برای هر دارایی یک «قیمت ارزان» یک «قیمت منصفانه» و یک «قیمت گران» وجود دارد. ممکن است سهام بهترین شرکتها را گران بخرید و زیان کنید و یا سهام بدترین شرکتها را ارزان بخرید و سود کنید. بنابراین، مهم نیست چه می خرید، مهم این است که چه زمانی و به چه قیمتی می خرید. 2️⃣در سرمایه گذاری هیچ امر قطعی وجود ندارد. حکایتی هست که می گوید مردی در یک مسابقه اسب دوانی که فقط یک اسب داشت همه دارایی خود را شرط بست اما پای اسب در میانه راه شکست و ثروت او نابود شد! بزرگترین باختها در سرمایه گذاری زمانی است که از یک گزینه خیلی مطمئن هستید و به همین دلیل پول بزرگی را به آن اختصاص می دهید. 3️⃣کنترل ریسک در سبد مثل خرید بیمه برای ماشین است. آیا وقتی بیمه میخرید و یکسال از آن استفاده نمی کنید افسوس میخورید که چرا تصادف نکردید؟ این گونه نیست. اتفاقا بیمه را می خرید به این امید که از آن استفاده نکنید. در واقع در زمان تصادف ارزش بیمه مشخص می شود نه در مواقع عادی. سبد خود را بدون بیمه نگذارید! 4️⃣ریسک فقط مربوط به احتمال زیان نیست بلکه باید به «احتمال از دست دادن فرصت» هم توجه کرد. یعنی دو نوع ریسک در سرمایه گذاری داریم: اولی خطر از دست دادن سرمایه است اما دومی ریسکی است که از عدم تحمل ریسک کافی در سبد خود متحمل می شوید و اصطلاحا هزینه فرصت شما را بالا می برد. هر دو ریسک را در سبد خود متوازن کنید. 5️⃣درک ریسک سرمایه گذرای معمولا بر خلاف شهود ما است. انسانها وقتی ریسکی ترین رفتار را از خود بروز می دهند که فکر می کنند ریسکی وجود ندارد. بنابراین بازارهای به طور ممتد صعودی در نهایت به شرایط فوق العاده پرمخاطره ای منجر می شوند چون رفتاری را تقویت می کند که تصور می کند ریسکی وجود ندارد. 6️⃣همه اطلاعات سرمایه گذاری شما مربوط به گذشته است اما همه تصمیمات شما مربوط به آینده است. در مورد آینده سرمایه گذاری باید به صورت یک تابع توزیع احتمالات فکر کنید. اینکه احتمال آمدن مجموع دو تاس بیش از 6 بیشتر از آمدن مجموع بیش از 8 است به این معنی نیست که اولی اتفاق می افتد! چینش سبد داراییهای شما باید به گونه ای باشد که برای شرایط مختلفی که ممکن است پیش بیاید آماده باشید. در واقع سبد شما باید بتواند از زیان سنگین در شرایط وقوع سناریوهای بسیار بد اما کم احتمال در امان باشد و در سناریوهای بسیار خوب اما کم احتمال (مثل سال 99 بورس تهران) بدون دستاورد نماند. “شهریاری” #تجربه