از آسیبهای جدی تجارت و اقتصاد، نداشتن مهارت لازم و ناآگاهی از آداب و احکام و اخلاق آن است. به همين دليل است که اميرالمؤمنين علیهالسلام فرموده است:
«ياَ معَْشَرَ التجُّار الفْقِهَْ ثمُّ المَْتجَْرَ الفْقِهَْ ثمُّ المَْتجَْرَ الفْقِهَْ ثمُّ المَْتجَْرَ».
ای جماعت تاجران، ابتدا احکام شرعی بياموزيد آنگاه به تجارت بپردازيد.
فقه، سپس تجارت؛ فقه، سپس تجارت.
تمام زندگی، از پيش پا افتادهترين کارها تا پراهميتترينشان، نيازمند مهارت و آموزش است. حتی نگهداری از حيوانی خانگی چون مرغ و کبوتر بدون آگاهی حاصل نمیشود؛ چه رسد به آنکه بحث تجارت و مبادلۀ مال و سرمايه در ميان باشد. کسی که بدون آگاهیهای لازم در عرصۀ اقتصاد پا میگذارد، نتايج زيانباری برای خود و جامعه به بار میآورد. به توصيۀ قرآن کريم در هر کاری بايد از راه درست آن وارد شد:
«وَ أتْوُا البْيُوُتَ منِْ أبَوَْابهَِا».
و به خانهها از در آنها درآ ييد.
نياموختن آداب و اصول و چهارچوب کار، به ضعفهای جبران ناپذير
فردی و اجتماعی منجر میشود:
«مَنْ ترََکَ الآدَابَ رُدَّ عَنِ البْاَبِ»
هرکه آداب را ترک کند از در رانده میشود.
▫️کتاب شکوه نیایش، شرح صحیفه سجادیه، ج۶، صص ۲۲۳-۲۲۱.