این توصیه را جدی بگیرید _1
#عباس_شسمعلی
اندیشمندان برجسته سیاسی در گوشهای از تعریف مفهوم آزادی، به طرح نکتهای میپردازند که قابل تأمل است؛ اینکه گاه انسان در مسیر زندگیاش تصمیماتی شخصی میگیرد که برخلاف اینکه گمان میکند این انتخاب و تصمیمش بر اساس آزادی کامل و سلیقه و ذائقه خودش است، کاملا یا تا حد زیادی تحت تأثیر هنجارهای نانوشته و سلیقههای اجتماعی برساخته به او تحمیل شده است. به عبارتی شاید و به احتمال نزدیک به یقین ممکن است اگر این تحمیل پردامنه و سوق دادن اجتماعی او را دربر نگرفته بود، تصمیمش چیز دیگری بود.
اتفاقاً یکی از نمونهها و مثالهای عینی که در برخی کتب و مقالات این اندیشمندان سیاسی به آن اشاره شده؛ مثال زنانی است که تصمیم به جراحی زیبایی میگیرند و خود را در معرض انواع و اقسام اعمال به اصطلاح زیبایی قرار میدهند. از نظر این اندیشمندان، این زنها به ظاهر با انتخاب و سلیقه و تصمیم آزادانه خود دست به چنین انتخابی زدهاند اما در واقع، این انتخاب نه از روی آزادی بلکه تحت تاثیر هنجارهای نانوشته زیبایی و دیده شدن و با همه هزینههای مادی، جسمی، خطرات و تبعاتش به آنها تحمیل شده است که به آن میپردازیم و باید دید
چه عواملی به این ماجرا دامن میزند. بحث برهنگی و پوشش نامتعارف در دنیا و تاثیرات این القائات بر انتخاب الگوهای پوششی نامناسب هم از این دسته است که در جای خود باید به آن پرداخت.
جدای از مسئله جهانی که در این نوشتار خیلی مورد توجه نیست، واقعیت آن است که در جامعه ما نیز چند سالی است که شاهد رشد محسوس و به عبارتی جهش گرایش به اعمال زیبایی غیرضروری و کاذب هستیم تا جایی که اکنون کارشناسان نسبت به تبعات این سیر صعودی هشدار میدهند.
چند هفته قبل بود که یک عضو هیئت مدیره جامعه جراحان ایران در خصوص افزایش تمایل به عملهای جراحی زیبایی اظهار داشت: «میل به عمل جراحی زیبایی در ایران افزایش قابلتوجهی داشته و جراحیهای زیبایی در همه زمینهها افزایش پیدا کرده است.»
وی با بیان اینکه «تمایل به عملهای جراحی زیبایی در مردان افزایش پیدا کرده و بیشتر مراجعهکنندگان برای عمل جراحی زیبایی بین سنین ۳۰ تا ۵۰ سالگی هستند»، هشدار داد: «در حال حاضر تمایل به عمل جراحی زیبایی در بین نوجوانان سنین ۱۴ تا ۱۸ سال که والدین خود را وادار به پذیرش این کار میکنند، در حال افزایش است... افزایش بیرویه عملهای جراحی زیبایی، افراط و یک مسئله عمدتاً فرهنگی است که راهحل آن نیز باید از طریق فرهنگ در نظر گرفته شود.»
هفته گذشته نیز رئیس سازمان نظام پزشکی کشور با بیان اینکه «حوزه زیبایی مقام اول را در بحث قصور پزشکی دارد»، اعلام کرد: «شکایتها بهویژه در حوزه عمل زیبایی و خدمات زیبایی رو به افزایش است و برای رفع این مشکل لازم است سطح سواد مردم را در این حوزه بالا ببریم، چون میزان تقاضا برای خدمات زیبایی در کشور بیمارگونه است. بهترین راه مدیریت این موضوع افزایش آگاهی مردم است، اگر بتوانیم مردم را در مقابل تبلیغات اغواگرانهای که در فضای مجازی وجود دارد واکسینه کنیم، مؤثر است و همچنین باید آگاهی مردم را بالا ببریم که در بسیاری از حوزهها نیاز به خدمات زیبایی وجود ندارد.»
در خصوص این رفتار عجیب و تمایل رو به گسترش انجام اعمال غیرضروری زیبایی در کشورمان باز هم نظرات و هشدارهای دیگری وجود دارد که به همین دو اظهارنظر بسنده میکنیم؛ اما با کمی تامل در همین دو اظهار نظر که طبیعتاً از روی اطلاع و مشاهده میدانی و رصد بیان شده است به چند نکته مهم میرسیم؛ از جمله افزایش بیرویه عملهای جراحی زیبایی و افزایش تمایل به اعمال زیبایی در مردان همپای زنان، کاهش خطرناک سن انجام جراحیهای زیبایی به سنین نوجوانی، غیرضروری و افراطی بودن بخش عمده این جراحیها، اینکه این رفتار افراطی یک مسئله عمدتاً فرهنگی است که راهحل آن نیز میتواند فرهنگی باشد، افزایش شکایتها از نتیجه جراحیهای زیبایی (که بخش عمده آن از نرسیدن به آن نتیجه مطلوب و رؤیایی مورد تصور است)، نیاز به بالا بردن سطح سواد و افزایش آگاهی مردم در این حوزه، بیمارگونه بودن میزان تقاضا برای خدمات زیبایی در کشور و آسیبپذیر بودن مردم در مقابل تبلیغات اغواگرانه فضای مجازی.