🔰سخنی درباره منابع خطبه حضرت زينب(س) در کوفه: ✅از جمله رویدادهای حادثه کربلاء که جامعه شیعه با آن آشنا هستند،خطبه خوانی های حضرت زینب(س) و احتجاجات ایشان در کوفه و شام است،خطبه حضرت زینب(س) در شهر کوفه از جمله همین موارد است. 👈🏻برای جمع آوری منابع این خطبه تتبّعات زیادی صورت گرفته است 👈🏻و چنانچه میدانیم،منابعی نظیر بلاغات النساء ابن طیفور،الفتوح ابن اعثم،امالی شیخ مفید،امالی شیخ طوسی،مقتل الحسین(ع) خوارزمی،مناقب ابن شهر آشوب و الاحتجاج احمد بن علی طبرسی این خطبه را نقل کرده اند و همچنین ابن نما این خطبه را به اختصار در مثیرالاحزان و سید بن طاووس به تفصیل آنرا در لهوف آورده است. 🔰با این وجود استاد رسول جعفریان در برخی از کتب خویش چنین نوشته است: 👈🏻حکایت خطبه خوانی حضرت زینب(س) در کوفه را منابعی چون ابومخنف،بلاذری،ابن سعد و دینوری نیاورده اند،اما ابن اعثم به تفصیل آورده و به نظر می رسد منبع اصلی این خطبه همو باشد(تاریخ خلفاء ص۵۴۵/حیات فکری سیاسی امامان شیعه ص۲۵۱). 👈🏻لازم به ذکر است که گرچه افرادی چون خوارزمی،ابن شهر آشوب و طبرسی این خطبه را از فتوح ابن اعثم گرفته اند ولی ابن طیفور و شیخ مفید این خطبه را با سند مستقل نقل کرده اند و در نوشته استاد جعفریان سخنی از کتاب بلاغات النساء و امالی مفید نیست. 🔶به نظر می رسد استاد جعفریان از آنجا که در جای دیگری منابع اولیه تاریخی عاشورائی را منحصر در پنج کتاب(مقتل ابومخنف،انساب الاشراف،الاخبارالطوال،طبقات ابن سعد و فتوح ابن اعثم)دانسته است.منظور وی از اینکه منبع انحصاری این خطبه،فتوح ابن اعثم است منابع تاریخ نگاری است نه منابع حدیثی و تراجم... 🔙ولیکن با تمام تتبّعاتی که صورت گرفته است این خطبه منابع دیگری هم دارد که تاکنون مورد توجه تاریخ نگاران نبوده است. 🔸ابن الفقیه همدانی(م۳۶۵ق) در کتاب البلدان در فصل ما جاء فی ذمّ الکوفة ص۲۲۴ به نقل خطبه حضرت زینب(س) پرداخته است که البته با تصحیفات فراوانی نیز همراه است،همچنین در همین فصل،وی نقلی را در ذمّ باورهای رشید هجری(از شیعیان خاص اهل البیت)نیز آورده که در خور توجه است. 🔸دیگر منبعی که اخبار حادثه کربلاء را آورده ولی تاکنون مورد توجه نبوده و مشتمل بر این خطبه نیز هست کتاب الاکتفاء فی أخبار الخلفاء نوشته ابن کردبوس توزی(م ۵۷۵ق) که در ج۱ ص۷۴۳ این کتاب،خطبه حضرت زینب(س) در کوفه نقل شده است. 🔚با مقایسه اخبار حادثه کربلاء در کتاب الاکتفاء با اخبار این حادثه در کتاب الفتوح در می یابیم که کتاب الاکتفاء متفردات ابن اعثم را در خود ندارد فلذا می توان دریافت که وی این خطبه را از منبعی دیگر نقل کرده است. 🔹در پایان باید این نکته را متذکر شد که برای بررسی اخبار حادثه کربلاء می بایست تتبّع گسترده ای صورت پذیرد و گرچه تا کنون در این عرصه تلاشهای زیادی انجام شده است ولی هنوز جای تحقیق و تتبّع بیشتری وجود دارد. ✳️هادیان هدایت (آنچه مبلغین نیاز دارند) https://eitaa.com/Hadi8243